Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1945, Blaðsíða 16

gerði, af Einari SveinbjÖrnssyni, og skiptu
henni á milli sín. Einar fluttist til Reykjavíkur
og átti þar heima til banadægurs.
Árið 1920 keypti Haraldur Böðvarsson hjá-
leiguna Tjarnarkot, og sameinaði þá landspildu
aðaljörðinni. Við það varð olnbogarými meira
og aðstaða betri til hvers konar framkvæmda.
Rak Haraldur útgerðina í Sandgerði alla stund
af fyrirhyggju og dugnaði, enda græddist hon-
FiskaðgcrS.
um brátt fé. Tók nú smám saman að vaxa upp
þorp nokkurt í Sandgerði, utan um útgerð þá,
sem þaðan var rekin. Þó hefur sá háttur jafnan
haldizt, að mikill hluti þess liðsafla, sem starfar
í Sandgerði á vertíðinni er aðkominn.
Haraldur Böðvarsson er kvæntur Ingunni
Sveinsdóttur frá Mörk. Þau giftust árið 1915,
og settust þá að í Reykjavík. Þar bjuggu þau
til ársins 1924, að þau fluttu búferlum til Akra-
ness. Hafa þau átt heima á Akranesi síðan.
Aflagarpar.
Útgerðarmenn í Sandgerði voru svo lánsam-
ir, að þangað völdust ýmsir dugandi og afla-
sælir formenn, þegar á hinum fyrri árum vél-
bátaútgerðarinnar. Sýndu þeir og sönnuðu það
svo glögglega, að ekki varð um villzt, hversu
auðug fiskimið þau voru, sem róið varð til frá
Sandgerði. Eiga margir þessir garpar það fylli-
lega skilið, að minningu þeirra sé á lofti haldið.
Og þótt varla tjái að þylja nöfnin tóm, verður
nokkurra þeirra hér lítið eitt getið.
Hákon Haraldsson frá Akranesi var sægarp-
ur mikill og harðvítugur. Hann var skipstjóri
á Svani I frá Akranesi, en tók síðar við Svani
II’, og sótti jafnan sjó af hörku mikilli. — Krist-
jón Pálsson var höfðings- og dugnaðarmaður,
og einhver hin mesta aflakló, sem um getur.
Hann hafði um skeið forystu fyrir öðrum skip-
stjórum er reru frá Sandgerði. Fyrstur manna
suður þar hætti hann algerlega við þorskanot og
veiddi eingöngu á iínu alla vertíðina. Áður hafði
212
það verið föst og ófrávíkjanleg regla, að allir
köstuðu frá sér lír.unni og tóku upp þorskanet
þegar sílið (loðnan) kom, en það var oftast í
marzmánuði. Höfðu menn þá trú, að ekki þyadi
hið minnsta að leggja línu eftir að loðnan var
komin. Kristján sýndi fram á að þessi skoðun
var röng. Hélt hann áfram línuveiðum þó að
loðna kæmi, og fiskaði allra manna bezt. Tóku
þá flestir þann hátt eftir honum, og lagðist
netaveiði að verulegu leyti niður hjá Sandgerð-
isbátunum. Bátur sá, er Kristjón stýrði, hét
Njáll. Áttu þeir hann í sameiningu Kristjón og
Loftur Loftsson. Njáll fórst 11. febrúar 1922,
og drukknaði Kristjón þar ásamt hásetum sín-
um öllum. Þetta var í afskaplegu útsynnings-
roki, og skeði slysið lítið eitt innan við Garðs-
skaga. Annar vélbátur, Björg að nafni, hafði
orðið að mestu leyti samhliða Njáli, og var að
lensa inn fyrir Skaga eins og hann. Sáu skip-
verjar á Björgu að upp reis ofsaleg holskefla,
stærri öllum öðrum. Lenti Björg í útjaðri brots-
ins og var mjög hætt komin, en Njáll var í
miðju hvolfi þessarar himinglæfu og stakkst á
endann þráðbeint niður í djúpið. Kristjón var
enn ungur maður er hann fórst, og þótti að
honum rnikill mannskaði, sem og skipvei'jum
hans.
Jóhann Björnsson frá Svarfhóli var góður
fiskimaður og traustur skipstjóri. Hann var
með vélbátinn Óðinn og farnaðist vel.
Jón Sigurðsson frá Akranesi var með Sigur-
fara og gekk vel.
Fiskíiðgerðarhús Haraldár Böðvarssonar.
Valdemar Eyjólfsson stýrði Agli Skallagríms-
syni um skeið. Hann var einnig Akurnesingur,
heppinn formaður.
Með Svan II var í tímabili Árni Þorkelsson,
aflamaður góður.
Halldór Þorsteinsson í Vörum í Garði, sonur
Þorsteins Gíslasonar útgerðarmanns á Meiða-
stöðum, var aflasæll mjög og garpur hinn mesti.
Stýrði hann Gunnari Hámundarsyni. Halidór
VlKlNGVR