Skírnir - 01.12.1919, Page 67

Skírnir]
Færeysk þjóðernisbarátta.
273
afa sinn. Ljóð hans eru flest ort til eggjunar, ýmist full
eldmóðs og karlmensku eða þau lýsa með biturri gremju
uiðurlægingu færeysks máls og menta. Hann hefirogort
sálma og snúið öðrum úr íslenzku. Um danskveðskap
Færeyinga er hann manna fróðastur, — greinar hans hefj-
ast oft með erindi þaðan —, og hefir kveðið Gunnleygs
kvœði (1902) í þeim stíl, eins og fyr er sagt. En mest
kveður samt sem áður að lýrik hans. í þeirri grein hafa
Færeyingar ekki eignast annað betra skáld.
í óbundnu máli hefir hann loks samið stutta lýsingu
á landi Færeyinga og lifnaðarháttum þeirra, sem gefin var
út í Noregi ásamt þýðingu á nýnorsku (Fraa Fœroyarne
1907). Það er fróðleg bók handa þeim, sem ekki hafa
átt kost á að kynnast Færeyingum heima fyrir.
Jakob Jakobsen (1864—1918) var sá maður er nánast
tók upp arfinn eftir Hammershaimb. Á stúdentsárum sín-
um, meðan hann var að lesa málfræði í Kaupmannahöfn,
samdi hann orðasafn við útgáfur Hammershaimbs af fær-
eyskum kvæðum. Þetta orðasafn var prentað sem annað
bindi af Færösk anthologi. Enn í dag er það svo að segja
eina færeyska orðabókin, sem til er á prenti, jafnnauð-
synlegt útlendum, er leggja vilja stund á færeysku, sem
Færeyingum sjálfum, ef þeir vilja læra að rita mál sitt
rétt og hreint. Framburður hvers orðs er þar hljóðritað-
ur og urðu rannsóknir Jakobsens á færeyskri hljóðfræði
til þess, að hann fann enn frekar til þess eu aðrir hve
fjarlægur ritháttur Hammershaimbs var framburðinum.
Hann bjó nú til nýja stafsetningu og gaf út nokkur kver,
þar sem hún var notuð. En hún var aldrei tekin upp af
ueinum öðrum. Til þess að gera úrskurð um stafsetning-
una skipaði Færeyingafélag sjö manna nefnd, þar sem
þeir Hammershaimb og Jakobsen áttu sæti meðal annara.
Nefndin lagði til að halda sér við rithátt Hammershaimbs,
en gerði þó á honum nokkrar breytingar; t. d. var y, ý
felt brott og sett i, i í staðinn; fyrir 11 var skrifað dl
(fadla = falla) o. s. frv. Út af þessum efnum urðu ákaf-
ar deilur í Færeyjum, en svo fór að hin nýja stafsetning,
18