Tímarit lögfræðinga - 01.10.1979, Síða 22

ins, sem samþykkt var samhliða umhverfisverndarlögunum 1973. (IV.
kafli laganna).
Loks er heimildir að finna í lögunum fyrir ráðherra til þess að setja
almennar reglur og gefa út leiðbeiningar um, hver séu leyfileg mörk
mengunar. Jafnframt að gefa út reglur um hönnun og rekstur allra
þeirra fyrirtækja, sem að einhverju leyti verður talin varða umhverf-
isverndarmál.
í dönsku umhverfisverndarlögunum (1. gr.) segir, að markmið þeirra
sé: (1) að koma í veg fyrir mengun lofts, láðs og lagar; (2) að hindra
hávaðamengun; (3) að skapa íbúum landsins heilbrigð umhverfisskil-
yrði og (4) að skapa stjórnsýslugrundvöll fyrir mengunarvarnir og'
skipulagsáætlanir á þeim vettvangi.
1 V. kafla laganna er fjallað um atvinnurekstur, sem getur verið
umhverfinu sérstaklega hættulegur. Er þar svo fyrir mælt, að þau
fyrirtæki (atvinnurekstur), sem skráð eru í sérstökum viðauka við
lögin, megi ekki setja á stofn eða hefja rekstur, nema leyfi hafi verið
til þess fengið. Ekki mega heldur slík fyrirtæki færa út kvíarnar eða
breyta tækjakosti sínum eða rekstri, ef það hefur í för með sér aukna
mengun, nema fá til þess heimild. Þau leyfi, sem hér er um rætt,
eru veitt af hlutaðeigandi sveitarstjórnum. (39. gr.).
Leyfisveitingar á grundvelli umhverfisverndarlaganna og stjórn-
sýslan á þeim vettvangi er í höndum ýmissa stjórnvalda og því ekki
hér um verulegt miðstjórnarvald að ræða. Eftirlit með framkvæmd
laganna og reglugerða, sem settar eru á grundvelli þeirra, annast sveit-
arstjórnir landsins og jafnframt að nokkru leyti amtsráðin, t.d. vegna
leyfisveitinga til fyrirtækja eða atvinnureksturs, sem er í eigu sveitar-
félaga. Þá fjalla amtsráðin um mengunarhættu í ám og vötnum lands-
ins og í hafinu nálægt ströndum. Æðsta stjórnvald á umhverfis-
málasviðinu er umhverfismálaráðherrann og er hann yfirmaður sér-
stakrar stjórnardeildar (miljöstyrelsen), sem fer með yfirstjórn meng-
unarvarna í landinu og er hluti umhverfismálaráðuneytisins, (miljö-
ministeriet).
Ákvörðun sveitarstjórna, amtsráða og höfuðborgarráðs Kaupmanna-
hafnar í umhverfismálum er unnt að áfrýja til umhverfismálastjórnar-
deildarinnar (miljöstyrelsen). Þeim úrskurðum, sem deildin eða ráð-
herrann sjálfur tekur, er síðan unnt að áfrýja til sérstakrar áfrýjunar-
nefndar, (miljöankenævnet) sem starfar þó sem stjórnsýsluaðili, en
ekki dómstóll, og er óháð öðrum stjórnvöldum í störfum sínum. For-
maður hennar skal hafa embættisgengi landsdómara. Aðrir nefndar-
menn eru skipaðir af ráðherra eftir tilnefningu ýmissa landssambanda
116