Fréttatíminn - 15.06.2012, Qupperneq 34

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjóri: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is Framkvæmdastjóri:
Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is Fréttastjóri: Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is. Auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is.
Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.
R
Ríkisstjórnin, minnihlutinn, stjórn og
stjórnendur SpKef sem og Fjármálaeftir-
litið sitja og spila Svarta-Pétur. Hver situr
uppi með ábyrgðina á því að ríkissjóður
þarf að reiða fram 25 milljarða til að fylla
upp í gat sem er milli skulda og eigna
sparisjóðsins?
Spilling, óráðsía og glæpsamlegt athæfi
voru orð sem heyrðust á Alþingi í vikunni
um viðskilnað stjórnenda
SpKef við sparisjóðinn. Sjálf-
stæðismenn hrópuðu að ráða-
menn yrðu að viðurkenna
ábyrgð sína. Spurt var hvers
vegna ráðamenn sáu ekki
hversu illa var komið fyrir
sparisjóðnum fyrst Lands-
bankamenn sáu það strax og
sjóðurinn var lagður þar inn.
Steingrímur svaraði:
„Það má spyrja sig enda-
lausra spurninga um það hvernig hefði
verið hægt að lágmarka tjónið allt frá því
langt, langt framfyrir hrun. Hefði ekki
verið hægt að draga mikið úr skaða Ís-
lands hefðu menn árið 2006 tekið þær
aðvaranir sem þá komu upp alvarlega og
gert eitthvað.“
Og hann sagði einnig í vikunni, og birt
var á RÚV: „[Þeir] rembast nú eins og
rjúpan við staurinn við að koma ábyrgðinni
af þessu hruni og þessum skelfilega leiknu
fjármálastofnunum af þeim sem stjórnuðu
þeim, yfir á fjármálaráðuneytið sem fékk
það [ó]öfundsverða hlutskipti að vinna úr
málunum þegar allt var komið í kaldakol.”
Einn Svarti-Pétur, ein ábyrgð? Þannig
er það í leiknum, en ekki í raunveruleik-
anum. Því væri hugsanlega ráð að stokka
spilin að nýju. Þessi umræða virkar nefni-
lega sem pólitískur hráskinnaleikur, nema
hér er ekki reynt að toga til sín heldur
að ýta frá sér ábyrgðinni, eins og hún sé
aðeins ein og leiti að samastað.
Eitt upphaf, sjóðurinn rekinn í þrot. Ein
niðurstaða sem er að reiddir verða fram 25
milljarðar af framtíðartekjum landsmanna.
Það jafngildir ekki einni ábyrgð. Þótt
regluverkið hafi verið veikt þurftu spari-
sjóðstjórnendurnir ekki að nýta sér það.
Þótt þeir hafi gert það þurfti stjórn sjóðs-
ins ekki að samþykkja það. Þótt hún hafi
gert það þurfti Fjármálaeftirlitið ekki að
veita undanþáguna þegar sjóðurinn upp-
fylti ekki lágmarkskröfur um eigið fé. Þótt
það hafi gert það þurfti ríkið ekki að reka
bankann áfram. Af því að það gerði það
varð tjónið líkast til meira en það þurfti að
verða. Á hverju stigi liggja ákvarðanir sem
kalla á ábyrgð sem enginn vill kannast
við. Ákvörðunum sem virðist að hafi ekki
verið fylgt eftir með athugulum augum – á
öllum stigum málsins. Einn Svarti-Pétur?
Að þessu máli koma menn í ábyrgðar-
stöðu. Þeir gegna ábyrgðarstarfi og það
er ábyrgðarhluti að bera enga ábyrgðar-
tilfinningu. Ákvarðanir hafa verið teknar
sem leiddu til ríkisábyrgðar. Er eina leiðin
afsögn? Eða er hugsanlega önnur leið
að leggja markmiðin með ákvörðunum á
borðið og skoða hvar menn fóru út af leið
við að ná þeim?
25 milljarðar króna!
Rifist hefur verið um kostnað Vaðla-
heiðarganga, arðsemi Vaðlaheiðarganga,
kjördæmapot við val á staðsetningu þess-
ara næstu ganga Íslendinga og hvort til sé
fé til að bora þetta gat. Eins ósammála og
menn hafa verið um göngin geta þó allir
líklegast samþykkt (aldrei að vita samt)
að þegar gatið hefur verið borað, er það
komið til að vera.
Á meðan rifist hefur verið um göngin
hefur gatið sem mokað verður í vegna
SpKef stækkað. Svo stórt er gatið að bora
mætti nærri fjögur Vaðlaheiðargöng eða
reka heilbrigðiskerfið mánuðum saman
eða Háskóla Íslands í tvö og hálft ár. En
þegar búið verður að borga fyrir að fylla
í gatið hjá SpKef hverfur það. Var athygli
þingsins á réttum stað?
Ábyrgð er ekki aðeins orð. Í þessu máli
er hún fjárhagsleg, lagaleg, persónuleg
og ekki hvað síst siðferðisleg. Hún liggur
á mörgum stöðum og menn verða að taka
hana til sín á öllum stigum málsins.
Ábyrgð
Hver endar með Svarta-Pétur?
Gunnhildur Arna
Gunnarsdóttir
gag@frettatiminn.is
Á okkar ljúfa landi eru nú starfandi sjö háskólastofnanir, mismiklar en allar bera þær viðurkenningu
mennta- og menningarmálaráðuneytis til
kennslu og menntunar á sínum afmörkuðu
sviðum. Allar eru þessar stofnanir að fást
við kennslu, rannsóknir og nýsköpun að
mismiklu magni eftir stöðu hverrar stofn-
unar og mannafla sem þar starfar.
Á síðasta áratug hafa stofnanirnar geng-
ið í gegnum áhugaverðar breytingar bæði
hvað varðar regluverkið sem þeir starfa
eftir, að ónefndum þeim hremmingum sem
hrunið olli í uppbyggingu háskólastarfs í
landinu. Hver og ein stofnun hefur þurft að
taka erfiðar ákvarðanir og aðlaga starf sitt
breyttum aðstæðum. Leiðirnar sem valdar
hafa verið eru jafn margar og stofnanirnar,
en samt stefna þær allar að sama marki, að standa vörð
um þau markmið sem sett voru í breytingunum og efla
starfsfólk og nemendur sem mest.
Án þess að fara djúpt í uppbyggingu gæðastarfs
í háskólunum vil ég samt draga fram einn þátt sem
allar þessar stofnanir eru að fást við á sínum eigin for-
sendum og það er kennslan. Flest okkar hafa skoðun
á því hvað er góður kennari. Það er mjög líklegt að við
þekkjum bæði góða kennara og getum nefnt dæmi um
einstaklinga sem ættu ekki að koma nálægt kennslu.
Þessi reynsla gerir okkur ekki að sérfræðingum í
að dæma um gæði kennslu, þ.e.a.s. auðveldar okkur
ekkert sérstaklega að leggja niður fyrir okkur hvaða
viðmið ætti að nota við mat á kennslu.
Kennsla er nefnilega svolítið meira en það sem
gerist í kennslustofunni. Hlutverki okkar sem háskóla-
kennara má skipta í tvo hluta. Sýnilegi
hlutinn, samskipti okkar við nemend-
urna, er aðeins lítill hluti af stafi háskóla-
kennarans. Hinn stóri og ósýnilegi hluti
samanstendur af þáttum, allt frá því að
fara yfir og skipuleggja verkefni nemenda
og taka þátt í að skipuleggja námsleiðir,
til þess að reyna sjá fyrir framþróun bæði
faglega og verklega á okkar sviði. Það er
hlutverk okkar að bæta við allri þróun á
okkar sviðum inn í þróun námsleiðanna
sem við bjóðum upp á. Fagmennska
í kennslu út frá þessari skilgreiningu
stuðlar að fagmennsku útskrifaðra
nemenda þar sem þekking þeirra, leikni
og hæfni hefur verið tryggð með faglegri
uppbyggingu miðlunar, þjálfunar og
sköpunar í kennslunni. Þar kemur inn
stór þáttur í starfi háskólakennarans sem við höfum
hingað til leitt hjá okkur og það er kennslufræðilegur
grunnur háskólakennara.
Mat á fagmennsku háskólakennara er að mínu mati
jafn mikilvægt og mat á rannsóknarvirkni og nýsköp-
unarhæfi þeirra. Sú vinna sem nú er unnin í háskóla-
stofnunum í landinu sem miðar að því að sett verði
viðmið um gæði kennslu er því afar mikilvæg.
Við verðum samt að gera okkur grein fyrir því að
við fitum ekki sauðinn með því að vigta hann, við
verðum einnig að nýta matið til að auðvelda framþróun
í kennslufræðilegri hæfni háskólakennara. Það þarf
að setja fóðurbæti í trogin. Samhliða viðmiðum verður
einnig að skipuleggja endurmenntunarmöguleika
fyrir háskólakennara sem hafa getu og vilja til að við-
halda og byggja upp hæfi sitt sem kennarar.
Fagmennska
Eru gæði kennslu það sama og gæði menntunar?
Rósa Gunnarsdóttir
kennsluþjálfari og sér-
fræðingur á kennslusviði
Háskólans í Reykjavík.
Þú getur nálgast Fréttatímann frítt á
þjónustustöðvum N1 um land allt
HELGARBLAÐ
H a m r a b o r g – N ó a t ú n 1 7 – H r i n g b r a u t – A u s t u r v e r – G r a f a r h o l t
Grillpakkar
fyrir hópa og
samkvæmi
Allt í
grillmatinn
www.noatun.is
EKTA ÍSLENSKT SÓLSKIN
67% ... kvenna á höfuðborgarsvæðinu lesa Fréttatímann*
*konur 25 – 80 ára
á höfuðborgarsvæðinu.
Capacent okt.-des. 2011
34 viðhorf Helgin 15.-17. júní 2012