Læknablaðið - 15.12.1998, Blaðsíða 63

LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
963
ingar um meðferð. Hollenskir
læknar hafa til dæmis gefið út
marga tugi slíkra leiðbeininga
og njóta við það stuðnings
yfirvalda. Þar hefur verið rætt
um að birta þessa staðla í
neytendablaði en menn óttast
að ef til kvartana eða jafnvel
lögsókna kemur geti það leitt
til þess að læknar bindi sig um
of við leiðbeiningarnar. Ég
held að það sé vafasamt að
setja heilbrigðisþjónustu und-
ir stíft eftirlit og staðla, til
þess er breytileikinn of mikill
og frávikin of mörg. En lækn-
ar verða að sjálfsögðu að geta
rökstutt það faglega af hverju
þeir kjósa að víkja frá leið-
beiningum.
Varðandi eftirlitið þá er
ekki hægt að leggja það á heil-
brigðisstéttir að þær fylgist
með sjálfum sér. Landlæknir
hefur þessa eftirlitsskyldu hér
á landi og þannig er rétt að
hafa það áfram, auk þess sem
yfirmenn á stofnununum sinni
sínu hlutverki. En ég held að
mikilvægast sé að innan stofn-
ana fari fram þverfaglegt starf
og að þar sé haldið uppi góðu
innra eftirliti sem allir starfs-
menn bera sameiginlega
ábyrgð á. Ytra eftirlit getur
orðið mjög dýrt eins og dæm-
ið frá Bandaríkjunum sýnir
okkur og ég held að ekki sé
rétt að vera með viðamikið
ytra eftirlitskerfi. Það er fyrst
og fremst vegna kostnaðarins
og eins að það hefur ekki
skilað nægilega miklum ár-
angri,“ sagði Gunnar Helgi
Guðmundsson. -ÞH
Gæðaþróun er grasrótarstarf en félög lækna
hafa þýðingarmiklu hlutverki að gegna
- segir Högni Óskarsson, fulltrúi LÍ í samstarfsráði um gæðamál
Högni Óskarsson á sæti í
samstarfsráði um gæðamál
fyrir hönd Læknafélags ís-
lands. Hann hefur skrifað
greinar um gæðastarf í
Læknablaðið svo það lá
beint við að spyrja hann
hvaða hlutverki læknar og
samtök þeirra gætu gegnt í
gæðamálum innan heil-
brigðisþjónustunnar.
„Gæðaþróun er orðið nokk-
uð gamalt hugtak því það var
fundið upp eftir stríð þegar
Bandaríkjamaður kenndi Jap-
önum það og svo tóku Banda-
ríkjamenn það upp eftir Jap-
önum. Fyrst var því einkum
beitt í iðnaði en með tímanum
fluttist það yfir í þjónustu-
greinar og þar á meðal heil-
brigðisþjónustu. Því er beitt til
þess að tryggja að þjónusta sé
í það minnsta af lágmarks-
gæðum, að kostnaður sé í
samræmi við afköst og árang-
ur og til þess að tryggja það að
stöðug þróun á gæðum þjón-
ustunnar eigi sér stað. Það er
einkum þetta síðastnefnda
sem við höfum lagt áherslu á.
Högiti Óskarsson.
Læknafélag íslands og
Læknafélag Reykjavíkur hafa
fjallað um gæðamálin frá
ýmsum hliðum í allmörg ár og
á 75 ára afmæli LÍ árið 1993
gaf LR félaginu afmælisgjöf
sem var ráðstefna um gæða-
stjórnunarmál. Við fluttum inn
nokkra erlenda fyrirlesara og
ráðstefnan tókst mjög vel.
Læknafélögin voru þó byrjuð
áður að skipta sér af gæðamál-
um og má sérstaklega minna á
brautryðjendastarf FÍH í þeim
efnum. Það hafa verið sam-
þykktar ályktanir um málið á
aðalfundum og árið 1995 var
því beint til Heilbrigðisráðu-
neytisins að farið yrði að
vinna að stefnu í gæðamálum
heilbrigðiskerfisins.
Þetta var gert og stofnuð
tvö ráð, gæðaráð og fagráð,
sem skiluðu drögum að stefnu-
mótun eftir níu mánuði. Ráðu-
neytið tók málið upp og stofn-
aði samstarfsráð um gæðamál
sem vinnur nú að útfærslu á
tillögunum. í þessum fyrstu
ráðum störfuðu mestmegnis
læknar sem vakti nokkra
óánægju annarra heilbrigðis-
stétta. Við sögðum sem svo að
við værum fyrst og fremst að
huga að læknisfræðilega þætt-
inum í heilbrigðiskerfinu og
hlutverki lækna en hefðum
það í huga að svona vinna er
þverfagleg og nauðsynlegt að
allir faghópar taki þátt í henni.
í samstarfsráðið voru svo skip-
aðir fulltrúar lækna, hjúkrun-
arfræðinga, stjórnenda og
annarra faghópa svo þeirri
gagnrýni hefur verið svarað."