Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1992, Blaðsíða 94
90
LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 22
y 45 VEIRUGREININGAR Á RANNSÓKNASTOFU
HÁSKÓLANS í VEIRUFRÆÐI ÁRIÐ 1991
Sigrún Guönadóltir og Áslaug Bcrgsdóttir
Rannsóknastofu Háskólans f vcirufræöi Ármúla la.
Við veirugreiningar er ýmsum aðferðum beitt. Má
þar nefna ræktun veira í vefjagróðri, sértæka litun
veirusýktra frumna frá sjúklingum, mælingu með
sértækum veirumótefnum á veiruútskilnaði hjá
sjúklingum og mælingu veirumótefna I sermi
sjúklinga. Nýrri, sameindaerfðafræðilegar aöferðir
eru farnar að ryðja sér til rúms og má grípa til
þeirra, þegar ástæða þykir til. Má þar benda á
veggspjald Einars G. Torfasonar á ráðstefnunni.
Hér mun fjallað um veiruræktanir á almennu
deildinni á RH í veirufræði árið 1991.
Ariö 1991 ræktuðust veirur úr 168 sýnum.
Jákvæðu sýnin komu flest frá Húð- og kynsj. deild
eða 60, 29 frá Landspítala, 27 frá Landakoti, 12
frá Fjórðungssj. Akureyri, 5 frá Borgarspítala, 32
frá læknum og heilsugæslust. á Reykjavíkursvæðinu
og 3 frá heilsugæslustöðvum utan af landi.
Þau skiptust þannnig:
Sýni fjöldi jákvæðra vcira
gcnital strok 90
önnur strok/skol 30
1
saur 5
mænuvökvi 2
1
þvag 2
ncfkokssog 15
5
1
2
2
2
Hcrpcs Simplcx
Hcrpcs Simplcx
Varicclla Zostcr
Adcno
Hctlusótt
Ógr. líkl. cntcrovcira
Cytomcgalo vcira
Rcspiratory syncital
Adcno
Parainfl. 1
Parainfl. 3
Coxsachic B 3
Ógr. líkl. cntcrovcirur.
V 46 greining á einstofna mótefnum
GEGN LAXA IGM
Beraliót Maonadóttir. Ásgeir Ásgeirsson,
Roger Lutley. Tilraunastöö Háskóla íslands I
meinafræöi aö Keldum
IgM er þróunarsögulega fyrsti mótefna-
flokkurinn, sem kemur fram og eina mótefni
lægri hryggdýra eins og fiska. Einn þáttur I
rannsóknum á ónæmiskerfi laxa, sem fara
fram viö Tilraunsastööina aö Keldum, var
greining á einstofna mótefnum framleiddum
gegn laxa IgM. Sérvirkni þeirra m.a. gegn
hvata-niöurbrotsbútum IgM var könnuö og
einnig var ísækni (affinity) þeirra og áhrif á
bindiset sérvirks laxa mótefnis mæld.
Liöur I verkefninu var könnun á áhrifum
þriggja próteinkljúfandi hvata á laxa
IgM. I Ijós kom aö trypsin klippti þungu keöju
sameindarinnar í 25 kD og 31.5 kD búta,
pepsin klippti þungu keöjuna í 25 kD og 52kD
búta en papain klippti IgM því aöeins aö
sameindin væri fyrst klofin í þungar og léttar
keöjur og aöalniöurbrotsafuröin var þá 15.2
kD bútur.
Niöurstööurnar úr greiningunni á einstofna
mótefnum bentu til þess aö um þrjár ólíkar
geröir væri aö ræöa. Ein gerö var sérvirk
gegn Fab enda (bindiseti) laxa IgM, önnur
gegn Fc hala sameindarinnar en sérvirkni
þriöju geröarinnar hefur ekki veriö aö fullu
skilgreind.
Vonast er til aö þessi einstofna mótefni eigi
eftir aö nýtast viö frekari rannsóknir á
ónæmiskerfi laxa, t.d. viö athuganir á bygg-
ingu IgM og viö rannsóknir á frumubundnu
ónæmissvari laxa.