Fréttatíminn - 27.02.2015, Síða 33

Bertolli viðbit er framleitt úr hágæða
ólífuolíu. Það er alltaf mjúkt og auðvelt
að smyrja. Í Bertolli er mjúk fita og
fitusýrur sem taldar eru heppilegri
fyrir hjarta- og æðakerfi en hörð fita.
BERTOLLI
Af matarborði Miðjarðarhafsins
sjálfsafneitun og aga til illra verka.
Hugmynd franskra stjórnvalda
milli stríða var að fólk frá Norður-
Afríku lifði innan síns undirsetta
hóps innan fransks samfélags;
Islam français. Af þessum sökum
hefur fólk af alsírskum eða norður-
afrískum uppruna ekki samlagast
frönsku samfélagi eins og bylgj-
ur innflytjendur frá Suður- eða
Austur-Evrópu gerðu. Fyrri bylgjur
innflytjenda urðu franskar fljótt,
börn innflytjenda urðu frammáfólk
í Frakklandi. Það á ekki við um fólk
frá múslimskum löndum; önnur og
þriðja kynslóð innflytjenda er enn
utangarðs í samfélaginu.
Hverfi verða miðjur
Af þessum sökum urðu til á seinni
hluta tuttugustu aldar hverfi í
París sem urðu eins og sýnishorn
af Alsír eða Marokkó. Þessi hverfi
hafa haldið norður-afrískum svip
sínum þótt fólkið sem býr þar núna
hafi fæðst í París og aldrei komið
til Norður-Afríku. Og þótt íbúar
frönsku Vestur-Afríku, Indókína
eða Indlands
séu ekki skil-
greindir út frá
trú sinni eins
og múslimar;
hefur fólk frá
þessum svæð-
um komið sér
fyrir í borginni
í afmörkuðum
hverfum og
breytt þeim
í lítil eylönd í
borgarhafinu
sem minna á
upprunalandið.
París hefur af
þessum sökum
orðið á síðustu
áratugum enn
fjölskrúðugri
en áður. Það
virðist vera af
sem áður var;
að allt sem
borgin snerti
verði fljótt
franskt. Hverfi
innflytjenda
hafa öðlast
sjálfstætt líf
og eru orðin að menningarlegum
miðstöðvum knúnum af eigin afli. Í
sumum þeirra býr fólk frá viðkom-
andi heimshluta í miklum meiri-
hluta og byggir upp þjónustuna. En
á sumum svæðum hefur fólkið flutt
burt, til dæmis vegna hækkandi
húsaleigu, án þess að þjónustan
brotni. Fólk kemur áfram í gamla
hverfið, sem er þá ekki lengur
hverfi í eðli sínu heldur miðbær.
Og það eru margar slíkar miðjur í
París.
Fjölmenning afrakstur aðskiln-
aðar
Hugmyndinni um að fólk gæti ekki
aðlagast frönsku samfélagi beint
heldur aðeins sem hluti tiltekins
hóps hefur skapað mikinn félags-
legan vanda. Margt fólk er lokað
innan hverfa innflytjenda, sem eru
í raun gettó aðgreind frá samfé-
laginu fyrir utan. Börn sem fæðast
í slíkum hverfum rata sjaldnast út.
Það er því ekki að furða að Frakkar
séu að hrökkva upp við þá stað-
reynd að hugmyndin um Islam
français innleiddi í raun aðskiln-
aðarstefnu, apartheid. Þau félags-
legu vandamál sem þeir glíma við
og eru iðulega sögð afleiðing fjöl-
menningarstefnunnar eru í raun
afrakstur aðskilnaðarstefnu. Það á
eftir að koma í ljós á næstu árum og
áratugum með hvaða hætti franskt
samfélag ratar út úr þessum
ógöngum.
Þegar við förum á kínverska,
vestur-afríska eða norður-afríska
markaði í París getum við haft
þetta í huga. Við fyrstu sýn dettur
okkur í hug að markaðirnir séu
táknmyndir fjölmenningarstefnu,
að fólk úr öllum deildum jarðar geti
Japan í París
Rue Saint-Anne er í raun
ekki japanskt hverfi
heldur hafa fjölmargir
japanskir veitingastaðir
af öllum gerðum raðað
sér þar upp eftir að
hommabarirnir lokuðu
og fluttu sig yfir í Mýrina
í fjórða hverfi. En
áhugafólk um japanska
matargerð ætti ekki
að sleppa því að ganga
þessa götu og láta
freistast, þó nóg sé
svo sem af japönskum
matarfreistingum um
alla borg.
lifað og starfað saman í friði. En
svo vaknar með okkur spurn um
hvort þessu sé ekki einmitt þveröf-
ugt farið. Eru þessir markaðir
ekki einmitt merki þess að fólki,
sem upprunnið er utan Evrópu, er
haldið utan miðju fransks samfé-
lags? Það er ekki eins og hillurnar
í Carrefour svigni undan mat úr
norður-afríska, vestur-afríska eða
víetnamska eldhúsinu.
Við getum haft þetta í huga
þegar við göngum um litríka og
ilmsterka matarmarkaði og lífleg
hverfi Parísar. Þó má sú hugsun
ekki aftra lyktarskyninu og bragð-
laukunum í að senda okkur í fjar-
lægar deildir jarðar. Allur heimur-
inn er innan Parísar eins og París
er miðja margra heima.
Norður-Afríka
í París
La Grande Mosquée de Paris er
merkileg bygging skammt frá
Jardins des Plantes í fimmta
hverfi; við Place du Puits de
l’Ermite. Moskan er síðasta
tilbeiðsluhúsið sem reist var
fyrir almannafé í Frakklandi
en stjórnvöld sniðgengu lög
um aðskilnað ríkis og kirkju frá
1905 með því að stofna sérstök
menningarsamtök sem þau
gátu styrkt og láta samtökin
síðan byggja moskuna. Moskan
er byggð í marokkóskum stíl.
Og maturinn á veitingahúsinu
á horninu er það líka. Ágætur
matur, sætt bakkelsi og ljúft
myntute. Ef fólk vill hins vegar
kynnast Norður-Afríku nú-
tímans er ráð að fara á sunnu-
dagsmorgni út í Saint Denis,
þar sem næstum fimmtungur
íbúanna er frá Norður-Afríku.
Takið leið 13 á endastöð, Basil-
ique de Saint Denis. Þar er einn
stærsti markaður Parísar og
nágrennis; bæði allskyns dót
utandyra og stór matarmark-
aður undir miklu þaki. Þótt
þarna séu sölumenn frá
flestum deildum jarðar minnir
markaðurinn í Saint Denis
frekar á norður-afrískan souk
en evrópskan matarmarkað.
Áhugafólk um franska kónga
getur skoðað basilikuna, en þar
hafa flestallir franskir kóngar
verið grafnir síðustu þúsund
árin.
Á miðvikudags- og laugar-
dagsmorgnum er matarmark-
aður undir metrólínunni við
Boulevard de la Chapelle.
Þið getið farið út á Barbès-
Rochechouart. Það er svo sem
ekki mikið fyrir ferðamenn
að kaupa á þessum markaði;
þetta er markaður fyrir fólkið
sem býr í nálægum hverfum
þar sem stór hluti íbúanna er
frá Alsír. En það er upplifun að
berast hægt með mannmergð-
inni í gegnum markaðinn og
labba svo um göturnar norðan
við á eftir. Þar eru verslun og
þjónusta eins og í Norður-
Afríku. Kíkið í Tati, fataverslanir
sem selja allt hlægilega ódýrt.
Við rue des Petits Carreaux,
sem liggur í framhaldi af
matargötunni miklu; rue Mon-
torgueill, er bistóið La Grappe
d’Orgueil. Þessi staður hefur
verið samverustaður skálda og
listamanna frá Norður-Afríku í
bráðum heila öld.
matartíminn 33 Helgin 27. febrúar–1. mars 2015