Morgunblaðið - 08.11.1966, Blaðsíða 20

20
MORGU N BLAÐIÐ
Þriðjudagur 8. nóv. 1966
Botnvörpuveiðar og veiðar
með öðrum veiðarfærum
Hafnarfirði 3.11. 1966.
MIKIÐ hefur verið um það
undanfarið að togbátar hafi
verið teknir að ólöglegum veið-
um innan landhelgi. Nú er ekki
meining mín að rifja þær fréttir
upp að nýju, enda óþarfi. Heldur
aetla ég að freista þess, að skýra
og reyndar verja athafnir okk-
ar togbátaformanna, sem orðið
hafa fyrir hinum sterka en þó
milda hrammi landhelgisgæzl-
unnar, og einnig hinna, sem
sloppið hafa. Eins og allir vita
eru margskonar veiðarfæri not-
uð hér við land og látin að
mestu afskiptalaus, bæði af
stjórnarvöldum og almenningi,
©11 nema botnvarpan. Að mínu
áliti eru menn beittir herfileg-
um misrétti í málum þessum öll
um, og á ég þá aðallega við þá
aðila, sem Viðriðnir eru hina
svokölluðu úreltu bátastærð 40
—100 lesta, sem þrátt fyrir allt
skila þjóðarbúinu miklu meira
gjaldeyrisverðmæti en flesta
grunar, sem ekki þekkja til.
Báta þessa er mjög erfitt að
manna, vegna ýmissa orsaka, m.
a. vegna mikillar atvinnu í landi
við óskyld störf sjávarútvegin-
um og mikilla yfirboða í sam-
bandi við þau. Og þá er ekki
um annað að ræða én að halla
sér að botnvörpunni,' vegna þess
að þar þarf ekki nema helming
venjulegrar áhafnar, eða 5 menn
og eru það þá allt aukahluta-
menn með sæmileg laun, þótt
ekki komi til nema trygging.
Botnvarpan hefur löngum af al-
menningi verið álitin hið mesta
ungviðisdrápstæki, sem í sjó hef
ur verið látið. Má vera að svo
hafi verið áður, þegar menn réðu
möskvastærð sjálfir og allskyns
klæðningar og húðir lokuðu
henni gjörsamlega, svo ekkert
kvikt slapp sem í henni lenti.
Nútíma varpa, sem notuð er af
bátum og togurum hér við land
er vægast sagt ólíkt veiðarfæri,
og er mönnum hægast að kynna
sér það sjálfir, um borð í veiði-
skipunum og á netaverkstæðum.
Misréttur sá, ér ég minntist á
áður er aðallega fólginn í því,
að leyfa Páli og banna Pétri. Og
á ég þar við í fyrsta lagi drag-
nótina, ég get ekki með nokkru
móti séð að bátastærð skipti þar
neinu, eða það veiðarfæri sé skað
lausara en varpan, nema kannski
síður væri. Þess mætti svo
kannski geta, að sumum þeim,
er þennan veíðiskip stunda, hef-
ur tekizt með ágætum að aftra
því að dragnótin lokist í drætti,
og væri það mál athugandi út
af fyrir sig, en kannski óþarfi
af óviðkomandi, þar sem veiðar
þessar eru sagðar undir vísinda
legu eftirliti eins og allir viflu.
Þá eru það næturnar, sem mig
langar lítillega að minnast á.
Þegar verið er að veiðum með
þær á grunnu vatni eins og oft
á sér stað bæði við síld, loðnu
og bolfiskveiðar, við skulum
segja á 20—30 föðmum, en sjálft
veiðarfærið 50—60 faðma djúpt,
með svo að tonnum skiptir þung
um blýateini ,og öllu tilheyrandi,
þá benda allar líkur til að allt
fari í botn, og það all hressi-
lega. Með þetta er svo skarkað,
oft af miklum bátafjöldá svo
lengi sem eitthvað kemur á leit
artækinu, sem liklegt þykir, hvað
sem það svo reynizt þegar til
kemur. Að vísu voru nýlega sett-
ar reglur um möskvastærð þorsk
nóta, en ekki veit ég annað, en
leyfilegt sé að kasta síldarnót,
hvar sem er og á hvað sem er.
Einnig var sett reglugerð um
bann við smásíldarveiði, en ein-
hvern veginn hef ég grun um,
að smásíldin hafi þar með horfið
af miðunum og finnst mér það
all undarlegt. I þriðja lagi mætti
svo minnast á humarveiðarnar,
sem eru leyfðar ár hvert frá
15. maí til 30. ág. og stundaðar
af um og yfir 100 bátum með
smáriðinni humarbotnvörpu, sem
engu sleppir nema allra smæstu
kvikindum ,og'get ég upplýst þá,
sem ekki hafa vitað áður, að oft
er minni partur af því, sem í
vörpunni lendir humar, heldur
allskyns smáfiskur.
Sjá nú ekki allir heilvita
menn hverskonar framkvæmd er
á öllum þessum málum. Pinnst
nokkrum furða þótt virðing
manna þverri algjörlega fyrir úr-
eltum lögum um bann við botn-
vörpuveiðum. Ég hélt, að við
útfærslu landhelginnar væri ver-
ið að bægja frá útlendum veiði-
skipum, en íslendingar ættu sjálf
ir að nýta það mikla flæmi, sem
þeir fengu þar til umráða með
þeim tækjum sem bezt henta
á hverjum tíma. Hvaða rök mæla
með því lengur, að banna marg-
umrædda botnvörpu, sem getur
skilað úrvalshráefni á land ekki
síður en línan marglofaða. Að
vísu er sagt svo, að landhelgin
sé opin fyrir íslenzk togskip upp
að 4 mílum, á stórum svæðum
við landið vissa hluta árs. Það
er að segja frá yztu skerjum og
annesjum, og dregin bein lína
þar á milli. Og er það svo a.m.k.
hér við Faxaflóa og SV-land, að
sárafáir staðir fyrir utan línu
koma til greina fyrir togbáta,
vegna botnlags, en þeir geta ekki
dregið nema þar sem við köll-
um „silkibotn“. Geta nú ekki
þeir aðilar, sem um mál þessi
eiga að fjalla brugðið skjótt við
eins og þeirra er von og vísa, og
komið þessum málum í skynsam-
letg horf nú þegar. Hlutur stjórn
arvalda í þessum málum hefur
síður en svo verið þeim til sóma
á undanförnum árum. Fyrst þau
eru á annað borð að skipta sér
af aðferðum við fiskveiðar hér
við land, og ber þar hæst það
atriði, að leyfa nótaköst upp í
landssteinum, eða reyndar hvar
sem er, með nokkurra mm legg
í möskva, drepandi allt sem í og
undir þeim lendír og þar á
meðal allskonar smáfisk, ýsu,
þorsk og fl. sem er langt undir
nýtilegri stærð til manneldis og
oft í miklu magni, en það mega
þeir eiga sem veiðar þessar
stunda, „að reynt er að fara
hljótt með“.
Er lengi hægt að standa á þessu
af þeim, sem um mál þessi eiga
Á VEGUM fyrirtækisins Hurðir
hf. kom hingað til lands aðal-
forstjóri bandaríska fyrirtækis-
ins, New Castel International,
fyrirtæki þarlendis á sviði
Pomeroy Sinnock, en það fyrir-
tæki er eitt elzta og þekktasta í
framleiðslu á hljóðeinangruðum
hurðum og hreyfanlegum inn-
veggjum.
Meðan hann dvaldist hér
flutti hann m.a. fyrirlestur um
hljóðeinangrun í Arkitektafélagi
fslands á vegum Byggingaþjón-
ustunnar. Þótti eiindið fróðlegt,
enda gaf Sinnock arkitektunum
kost á að heyra ýmiskonar
hljómmagn á segulbandi, til þess
að gera fyrirlesturinn líflegri.
Það mun vera næsta sjaldgæft
að fyrirtæki, sem í þessu tilfelli
var Hurðir hf., bjóði Arkitekta-
félaginu að fá menn frá þekkt-
um byggingavöruframleiðend-
um til þess að halda fyrirlestur
um byggingamálefni, sem koma
viðkomandi framleiðslufyrir-
tæki ekki beint við, félaginu að
kostnaðarlausu.
New Castel International hóf
fyrst fyrirtækja að framleiða
hinar hljóðeinangruðu hurðir ár
ið 1934. Hafa þær náð miklum vin
sældum um allan heim. í Banda
ríkjunum eru þær mjög mikið
að fjalla? Ég hef með þessum
orðum mínum verið að reyna að
sýna fram á, hvers vegna við á
togbátunum erum í hreinskilni
sagt: „Farnir að færa okkur upp
á skaftið“. Við getum ekki komið
auga á að nein ástæða sé lengur
fyrir hendi að útiloka svo til
alveg notkun botnvörpunnar,
sem er útbúin samkvæmt alþjóða
samningum og er ábyggilega
skaðlausasta veiðarfærið af þeim
sem ég hefi áður minnzt á. Það
hefði sjálfsagt farið betur á, að
mér pennafærari maður hefði
látið í sér heyra um þessi mál,
en ég vona að sjónarmið okkar
skiljist betur en áður.
Að siðusju vildi ég lítillega
minnast á frétt, sem birtist í Mbi.
30.10. s.l. og var um töku 5 tog-
báta, sem kvartað hafði verið
undan úr landi. Þar á meðal
var bátur sá, sem ég stýri. Mikið
öryggi má það okkur sæfarend-
um vera, að svo vel skuli fylgzt
með ferðum okkar í landi, því
staður sá sem við, og a.m.k. 2
af þessum bátum, höfðum haldið
okkur á undanfarna <}aga, og vor
um að lokum teknir á, er ca. 22
mílur eða tæpa 42 km. frá næsta
landi.
Birgir óskarsson,
m.b. Guðbjörgu GK $
ATH.: Ekki verður komizt hjá
að gera þá athugasemd við grein
Birgis Óskarssonar, að augljóst
er að mönnum beri að fylgja
settum lögum, hvað sem líður
persónulegri skoðun þeirra á
þeim.
notaðar í skólum, leikfimisölum
svo og í íbúðarhúsum til þess
að skipta stofum eða sölum f
smærri herbergi. Fyrirtækið hef
ur umboðsfyrirtæki í 75 þjóð-
löndum, þar af eru fyrirtæki f
45 löndum er framleiða þessar
hurðir eða veggi sjálf með einka
leyfi frá þessu fyrirtæki, en hin
löndin kaupa hurðirnar í heilu
lagi.
Hurðir hf. hófu að framleiða
þessar hurðir 1955, og hefur ver
ið mikil sala í þeim hérlendi*
síðan. Mjög lítið fer fyrir þess-
um hurðum, sem eru eins kon-
ar rennihurðir og má geta þess,
að 14 metra breiðri hurð má
renna upp í nokkurs konar
geymslu, sem er réttur fermetri
að stærð.
Heimdellingar
Gerið skil á happdrættismið-
um til skrifstofunnar 1 dag. Opið
til kl. 19. Nú eru að verða síð-
ustu forvöð, dregið eftir þrjá
daga.
Landshappdrætti Sjálfstæðis-
fk>kksins.
CHHYSLER
PAHTS
Höíum fengið bretti
á Dodge 1955 og 1966
Takmörkuð sending
Chrysler-umboðið Vökull hf.
Hringbraut 121. — Sími 10-600.
Pólsk viðskipti
Confexim
Lodz
Pólsk viðskipti
Confexim
Lodz
2 fulltrúar, frú Orlowsba og frú Karwacka, frá Con-
fexim Lodz,dvelja hér nokkra daga með ný sýnishorn
af margskonar fatnaði, kvenna, karla og barna.
Einkaumboð fyrir Confexim Lodz:
íslenzk-erlenda
verzlunarfélagið hf.
Tjarnargötu 18. — Símar 20400 og 15333.
Borgarráð Reykjavíkur hefur ákveðið að veita
styrki til náms
erlendis í félagsráðgjöf.
Styrkir þessir eru fyrst og fremst ætlaðir þeim, er
hyggjast takast á hendur félagsmálastörf í stofn-
unum Reykjavíkurborgar, t.d. í sjúkrahúsum, við
barnavernd og félagsmálaskrifstofu.
Áskilið er, að umsækjendur hafi a.m.k. gagnfræða-
próf. — Umsóknum skal skilað í skrifstofu félags- og
framfærslumála, Pósthússtræti 9, eigi síðar en 30.
nóvember nk.
Nánari upplýsingar veitir félagsmálastjóri næstu
viku daglega, nema laugardag, kl. 16.00—17.00.
Skrifstofa borgarstjórans í Reykjavík.
5. nóvember 1966.
Flutti fyrirlestur
um hljóðeinangrun