Morgunblaðið - 22.03.1967, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. MARZ 1967.
3
„Loftsteinninn" frumsýndur í til
ef ni 40 ára leikafmæii Vals Gíslas.
skáld, sem bíður dauða síns með
óþreyju, en gengur heldur illa að
deyja eða öhi heldur rís sex
sinnum upp frá dauðum.
Leikstjóri er Gísli Alfreðssson
og er þetta annað leikritið, sem
Gísli setur á svið í X>jóðleik-
húsinu. Gunnar Björnsson ger-
ir leikmyndir og teiknar bún-
inga en helztu hlutverk í leikn-
F/órir ballettar eftir Fay Werner frum
fluttir í Lindarbœ í
VALUR Gíslason leikari á um |
þessar mundir 40 ára leikaf- j
mæli og minnist Þjúöleikhús- !
ið þess með' sýningu á leikriti i
Friedrichs Diirrenmatt „Loft-
steinninn“. Leikur Valur aðal-
hlutverkið í þessum fræga gam
anleik, nóbelsskáldið Wolfgang
Schwitter. Leikritið var frum-
sýnt í Zurich, heimaborg
Dúrrenmatts, 20. jan. fyrir ári. ;
og vakti þegar gífurlega athygli,
að því er Þjóðleikhússtjóri, Guð
laugur Rósinkranz, tjáði frétta-
mönnum í gær. „Loftsteinninn"
verður frumsýndur í Þjóðleik-
húsinu 31. marz nk.
A blaðamannaflundinum sagði
Valur Gíslason, að fyrsta hlut-
verk sitt hefði verið hlutverk
Sebastians í Þrettándakvöldi
Shakespeares. Frá upphafi leik-
listarferils síns hefur Valur leik
ið 179 hlutverk, þar af 81 í
Þjóðleikhúsinu að meðtöldu fyrr
greindu hlutverki í „Loftstein-
inum“.
Valur hefur tvívegis hlotið
Silfurlampann; fyrir leik sinn í
„Föðurnum“, þar sem hann lék
riddaraliðsforingjann og leikn-
um „Fædd í gær“ þar sem hann
lék Harry Brock.
kvöld
Að undanförnu hefur hann
leikið aðalhlutverkið í einþátt-
ungum Matthíasar Jóhannesen í
Lindarbæ.
Valur hefur frá öndverðu tek-
ið virkan þátt í félagsmálum
íslenzkra leikara. Hann gengdi
formannsstöðu í Félagi íslenzkra
leikar um 10 ára skeið eða leng
ur en nokkur annar. Hann á sæti
í Þjóðleikhúsráði sem fulltrúi
þessa félags. Hann var og for-
maður Bandalags íslenzkra lista
manna um þriggja ára skeið.
Valur hefur verið einn af aðal-
leikurum Þjóðleikhússins frá því
að það tók til starfa árið 1950,
en hann var áður í mörg ár
einn «f aðalleikurum L. R.. Hjá
Þjóðleikhúsinu hefur Valur leik
ið fleiri aðalhlutverk en nokk-
I ur annar. Þess má einnig geta,
1 að í „Gullraa hliðinu“ hefur Val
ur leikið hlutverk Péturs post-
ula 195 sinnum.
„Loftsteinninn er fjórða leik-
rit Durrenmatts, sem sýnt er
hérlendis. Hin fyrri eru „Eðlis-
fræðingarnir", „Sú gamla kem-
, ur í heimsókn“ og „Herkúles og
, Agíasarfjósið“. Leikritið, sem
Þjóðleikhúsið nú tekur til með
| ferðar, fjallar um frægt nóbels-
Valur Gíslason
Þessl mynd var tekin á baUett æfingu hjá F.
úr Listdansskólanum.
Werner um dag inn. Dansararnir eru sjö talsins
um eru þessi auk nóbelsskálds-
ins Schwitters: Olga leikin af
Sigríði Þorvaldsdóttur, Jóhann,
leikinn af Benedikt Árnasyni,
Karl Koppe, leikinn af Jóni Sig-
urbjörnssyni, Friðrik Georgen,
leikinn af Erlingi Gíslasyni,
Húgó Nyffenschwander, leikinn
af Baldvin Halldórssyni, Agústa
leikin af Kristbjörgu Kjeld,
Emanúel Lutz, leikinn af Bessa
Bjarnasyni o. m. £L
í æfingu hjá Þjóðleikhúsinu
eru um þessar mundir leikrit-
ið „Jeppi á Fjalli“, þar sem Lár-
us Pálsson fer með aðalhlut-
verkið. Verður leikurinn frum-
sýndur á sumardaginn fyrsta. Þá
verða frumsýndir í Lindarbæ í
kvöld fjórir stuttir ballettar, sem
Fay Werner hefur samið og er
uppselt á fyrstu sýninguna.
Þá eru einnig hafnar æfing-
ar á óskírðu leikriti eftir Odd
Björnsson og Kristján Arnason
og leikritinu „Taste of Honey“,
sem Kevin Palmer setur upp í
Lindarbæ.
STAKSTEII\1AR
Örvæntingarfullir
menn
Framsóknarmenn hafa nú v«r-
ið utan ríkisstjórnar um nær S
ára skeið og svo löng úttvist ar
þegar farin að hafa veruleg
neikvæð áhrif á taugar for-
ustumanna Framsóknarflokks-
ins. Það sem fyrst ©g fremst
veldur þó þvi, að örvæntíng
er að grípa um sig i*m-
an Framsóknarflokksins er aM
flokkurinn gengur nú til kosn-
inga með þá óhagganlegu stað-
reynd fyrir augum, að hann bef-
ur enga möguleika á að bæta vHÍ
sig þingsætum en er hins vegar
í verulegri hættu með að tapa
tveimur þingsætum, á Suður-
landi og á Norðurlandi. vestra.
Það er að sjálfsögðu jafnan
erfitt að spá um kosningaúrslit,
en þetta er þó sú eina staðreynd,
sem menn geta með nokkurrl
vissu gengið út frá við kosning-
arnar í vor. Framsóknarmenn
gera sér þessa staðreynd ljósa
og eru þvi að vonum uggandi
um úrslit kosninganna. Kosning-
arnar verða sem sé ekki „sókn
til sigurs“ eins og varaformaður
flokksins boðaði á flokksþingi
þeirra, þær verða af hálfu Fram-
sóknarflokksins fyrst ©g fremst
varnarbarátta, sem miðar að því
einu að forða falli tveggja þing-
manna fiokksins, með öðrum orð
um, halda í horfinu þingstyrk
hans miðað við það sem nú er.
Mikil úmskipti
Þetta eru að sjálfsögðu mikil
umskipti fyrir fíokk, sem á ann-
an áratug var áhrifamestur ís-
lenzkra stjórnmálaflokka, fyrst
og fremst vegna ranglátrar kjör-
dæmaskipunar, sem veitti hon-
um óoðlilegan þingstyrk, þótt
hann hefði t.d. mun minna at-
kvæðamagn í landinu heldur en
Sjálfstæðisflokkurinn hafði á
þeim tíma. En þessi rangláta
kjördæmaskipun vandi Fram-
sóknarmenn við völdin og þess
vegna er skiljanlegt, að þeir berð
ust gegn leiðréttingu á kjör-
dæmaskipuninni 1959 og uni nú
illa hag sinum utan ríkisstjórn-
ar.
Sundrung í liðinu
Bjartsýni ríkjandi eftir
Guamráðstefnuna
Saigon og Washington 21. marz
— AP-NTB —
Stjórnmálafréttaritarar í Saig
on og Washington segja að auk-
in bjartsýni ríki á meðal banda
rískra ráðamanna nú að lok-
fnni Vietnamráðstefnunni í Gu-
ameyju. Telja þeir að banda-
menn í Vietnam hafi nú feng-
ið varanlegan meðbyr. Þó vör-
uðu stjórnmálamenn við að
stríðinu myndi ekki ljúka á
næstunni, og friðarumleitanir
gætu jafnvel tekið mörg ár.
Johnson Bandaríkjaforseti fór
flugleiðis áleiðis til Washington
f morgun, en skömmu fyrir
brottförina hélt forsetinn fund
með fréttamönnum og lagði
þar mikla áherzlu á áætlunina
um friðarumleitanir. Bar for-
setinn til baka sagnir um skoð-
•naágreining hans og Kys for-
•ætisráðherra S-Vietnam, en
Ky krafðist í ræðu, sem hann
hélt við setningu ráðstefnunn-
ar, harðari sóknar í styrjöld-
inni í Vietnam. Bandaríkjaför-
seti sagði að engar nýjar áætl-
anir væru uppi um frekari aukn
ingu í herliði Bandamanna í
Vietnam, en áður hafði verið
ákveðið að fjölga hermönnum
í 470.000 fyrir lok þessa árs.
Stjórnin í Hanoi birti í dag
bréfaviðskipti, sem fram fóru
milli Johnsons Bandaríkjafor-
seta og Ho Chi Minhs forseta
N-Vietnam í febrúar sl. Það var
Johnson forseti, sem hóf þessi
bréfaviðskipti er hann lagði
bréflega til, að hafnar yrðu bein
ar friðarviðræður milli land-
anna, annað hvort í Moskvu,
eða einhverju öðru landi, t.d.
Burma. Sagði hann í bréfi sínu,
að hann væri reiðubúinn til að
stööva sprengjuárásir á N-Vi-
etnam og frekari liðsf’ja
þangað strax og hann heíoi'feng
ið tryggingu fyrir því að N-
Vietnam hefði stöðvað liðsflutn
inga til S-Vietnam.
í svari sínu sagði Ho Chi
Minh, að Bandaríkjamenn yrðu
skilyrðislaust að hætta sprengju
árásunum og öllum öðrum hern
NOKKRAR meinlegar prentvill-
ur voru í frásögn Mbl. í gær af
ræðu Geirs Hallgrímssonar, borg
arstjóra, á borgarstjórnarfundi
fyrir skömmu um hitaveitumál.
Borgarstjóri sagði m.a.:
„Meginvandamál hitaveitunn-
ar eru, að nægilegt f jármagn hef
ur ekki fengizt til framkvæmda
hennar og að varmaafl hefur
reynzt minna úr holunum í borg-
arlandinu við samkeyrslu þeirra
en áætiað var“.
Ennfremur sagði borgarstjóri,
aðaraðgerðum gegn N-Viet-
nam, áður en friðarviðræður
gætu hafizt. Bréfaskipti þessi
fóru fram í gegnum bandaríska
sendiráðið í Moskvu, er Kosyg-
in forsætisráðherra Sovétríkj-
anná var í opinberri heimsókn í
Bretlandi.
Talsmaður bandaríska utan-
rikisráðuneytisins sagði í dag,
að þetta væri í fimmta sinn,
sem Johnson sendi Ho Chi
Minh skriflegan boðskáp.
að vatn frá kyndistöðvum væri
33% dýrara fyrir hitaveituna en
ekki ódýrara eins og í fréttinni
stóð, en vatn úr borholum.
Leiðrétting
í GREIN eftir Hjálmar
Bárðarson, skipaskoðunarstjóra
í Mbl. sl. sunraudag urðu þau
mistök, að myndatexti með
nafni hans lenti undir greininni.
Skipaskoðunarstjóri er beðinn
velvirðingar á þessu.
En það er fleira setm hrjáir
Framsóknarmenn um þessar
mundir en vonleysi um horfur
í kosningunum. Flokkurinn er
klofinn um mörg grundvallar-
stefnumál, sérstaklega þó í utan-
ríkis- og öryggismálum þjóðar-
innar og miklar efasemdir ern
meðal flokksmanna um það, að
núverandi forusta flokksins og
þó sérstaklega formaður hans
hafi nokkra möguleika til að
leiða flokkinn út úr þeirri póli-
tísku einangrun, sem hann hefur
sjálfur skapað sér. Islendingar
hafa fyrir löngu gert sér grein
fyrir því, að þeir þurfa á að
halda forustu manna, sem skilja
nútimann og þarfir framtiðar-
innar, en hafa hins vegar ekkert
að gera við leiðsögn þeirra, sem
enn hugsa á sama hátt og þeir
gerðu á kreppuárunum. Fram-
sóknarmenn ganga því til kosn-
inganna í vor fullir örvæntingar
og vonleysis, sannfærðir um, að
þeir vinni engan sigur, vona og
biðja að þeim takist þó að halda
þingsætaf jölda sinum, sem þó er
mjög vafasamt og í hugskott
flestra Framsóknarmanna leyn-
ist sá illi grunur að undir for-
ustu Eysteins Jónssonar muni
þeir aldrei komast til valda á
ný.
Leiðrétting við borgarstjórnnrirétt