Morgunblaðið - 22.03.1967, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. MARZ 1967.
\
s
s
s
s
\
s
s
s
s
s
s
s
«
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
í lausasölu kr. 7.00 eintakið.
Áskriftargjald kr. 105.00 á mánuði inranlands.
1
S
J
STJÓRNARAND-
STAÐAN HRÖKK VIÐ
T>æða Sverris Hermannsson
ar uim útvegsmálin á Al-
þingi í fyrradag vakti verð-
skuldaða athygli. Af henni
atóð hressandi gustur og þar
var rætt um vandamálin af
raunsæd og skilningi. Sverr-
ir Hermannsson gerði enga
bfiraun til þess að draga fjöð-
ur yfiir þau vandamáil, sem
.. blasa við íslenzkum sjávarút-
vegi í dag af völdum verð-
falts og vaxandi rdksturs-
kostnaðar framleiðslutækja.
En hann sýiidi méð óyggj-
andi rökuni fram á úr hví-
ilíku glerhúsi Framsóknar-
menn og kommúnistar tala
þegar þeir kenna núverandi
ríkisstjórn þessa erffiðleika.
Kjarni málsins er nefnilega
sá, að stjórnarandstöðuflokk-
arnir hafa lagt siig allla fram
um að skapa útflutningsfram
leiðsl-unni sem fjölþættasfa
erfiðleika. Framsóknarmenn
hafa kynt und'ir hvers kon-
ar kröfugerð á hendur at-
vinnutækjunum og kommún-
istar þreytast aldrei á að lýsa
þeim ofsalega gróða, sem
hraðfrystiiðnaðurinn haffi sóp
að til sín á undanförnum ár-
' um.
Sverrir Hermannsson benti
ja'fnframt á það að stjórnar-
andstöðuflokkarnir hafa enga
raunhæfa tillögu gert um það
hvernig ráðið verði fram úr
þeim vanda, sem nú steðjar
að útgerð og fiskiðnaði.
Kommúnistar og Framsókn
armenn hrukku ónotalega við
undir þessari hreinskilnu og
sönnu ádrepu Sverris Her-
mannssonar, sem einnig hafði
í ræðu sinni gert glögga grein
fyrir fjölþættum ráðstöfun-
um, sem núverandi ríkis-
stjórn hefur gert til etflingar
- sjlávarútvegi og fiskiiðnaði.
Sérstök ástæða er til þess
að rifja upp þann kaffia úr
ræðu Sverris Hermannsson-
ar, sem fjallaði um fram-
stöðu vinstri stjórnarinnar í
útvegsmálum. Hann vakti at-
hygli á að á stjórnartímabili
Lúðvíks Jósefssonar sem sjáv
arútvegsmálaráðherra hefði
ríkt einstakt góðæri til sjáv-
arins. Engu að síður hefði allt
atvinnuKíf og útffiutningsfram
leiðsla verið komin í álgert
þrot haustið 1958 þegar stjórn
in hrökklaðist frá völdum.
Um uppbyggingu bátaflotans
hefðu staðreyndirnar verið
þessar:
„Árið 1956 var tala fiski-
skipa yffir 100 rúmlestir 50,
samanlagðar brúttosmálestir
7,829. í árslók 1958 er tala skip
anna 49, hafði lækkað um 1, og
samanlagðar brúttosmálestir
minnkað í 7,561. Frá þessum
tíma, í tíð Viðreisnarstjórnar-
innar, hefur þessum skipum
fjölgað upp í 184 eða um 135
og rúmlestatalan aukist úr
7,561 og í 35,559, eða um
27.998 brúttosmálestir, svo alll
ir sjá hver gjörbylting hef-
ur átt sér stað.
Hvernig stóð svo á þessari
þróun mála í tíð vinstri stjórn
arinnar sælu? Að vísu þvarr
lánstraust íslendinga í öðrum
löndum alveg á þessum ár-
um, en þó ektki svo að trú-
lega hefðu Norðmenn lánað
Okkur fé til kaupa á fiski-
skipum, svo áfjáðir sem þeir
eru í að selja þá framleiðslu
sína.
Það sem úrsílitum réði hins
vegar var, að undir þessari
dæmalausu stjórn fýsti engan
útvegsmann að leggja út í svo
mifcið fyrirtæki sem kaup á
nýtízku fiskiskipi er. Meðan
ekkert blasti við nema eymd
og volæði og gjaldþrot þjóð-
arbúsins var ekki eðlilegt að
neinn þyrði að leggja í stór-
fyrirtæki, þótt hann kynni að
öðru leytd að hafa haft á því
tök. Þet-ta gjörbreyttist hins
vegar þegar Viðreisnarstjóm
in tók við völd'Um og hefur
haldizt síðan eins og dæmin
sanna“, sagði Sverrir Her-
mannsson.
LÆKKUN
KOSNINGA-
ALDURS
1> íkisst jórnin hef ur lagt
fram á Alþingi frumvarp
til breytingar á stjórnarskip-
unarlögum. Fe.st breytingin í
því, að lagt er till að kosn-
ingaldur verði lækkaður úr
21 ári í 20 ár. Þá er ennfrem-
ur gert ráð fyrir að fellt verði
niður stjórnarskrárákvæði
um 5 ára búsetuskilyrði í land
inu, en það ákvæði var sett
meðan sambandslögin við
Dani voru í gildi.
Gert er ráð fyrir að þetta
frumvarp verði samþykkt á
yfirstandandi Alþingi og síð-
an aftur á því þingi, sem kem
ur saman að loknum kosn-
ingunum í sumar. Við almenn
ar Alþingiákosningar, sem
væntanlega fara fram árið
1971 mun svo hinn nýi kosn-
ingaldur koma til fram-
kvæmda.
Frumvarp þetta er samið af
nefnd, sem kosin var á Al-
þingi sl. vor og varð hún sam
mála um að leggja til að kosn
ingaldurinn yrði lækkaður í
20 ár. Hins vegar hafa verið
VS.)
UTAN ÚR HEIMI
Ellsworth Bunker
— Nýr sendiherra Bandaríkjanna í S-Vietnam
SKIPAN Elsworths Bunkers í
embætti sendiherra Bandaríkj
an na í Saigon viröist stað-
(esta þa9, sem oft hefur verið
sagt um Johnson, Bandarikja
(orseta, að hann leiti helzt til
„þeirra gömlu og gamal-
reyndu", þegar skipa þurfi í
sérstaklega mikilvæg embætti.
Hinn nýi sendiherra Banda
ríkjanna í Suður-Vietnam
verður 75 ára í maí kom-
andi. Er hann annar elzti
starfsmaður bandarísku utan-
ríkisþjónustunnar, næstur Av
erill Heirriman, sem er nú 75
ára að aldri.
En Bunker hefur oft komið
við sögu bandafískra utanrík-
ismála um árin. Um hann hef-
ur verið sagt, að harin hafi
setið eiris og köngurló í hinu
diplómatíska neti reiðub^-
inn að koma til aðstoðar, þar
sem bandarísk utanríkisstefna
(hefur verið að því komin að
teigla í strand. Hann hlaut
menntun sína í Yale og starf-
aði að loknu háskólanámi,
lengi við sykurframleiðslu-
•Ti[aeíJiJ<Cjreunsu;arii4n3{Xs go
Fyrst var hann lágt settur
starfsmaður, en vann sig upp
í að verða stjórnarformaðux
„National Sugar Refining
Company“, sem hafði margs
konar systurfyrirtæki, bæði út
igáfufyrirtæki og tryggingafyi
irtæki.
Það var Harry Truman,
sem fyrstur uppgvötvaði, að
Bunker yrði vel til utanríiks-
þjónustu fallinn, Hann skip-
aði hann sendiherra í Argen-
tínu, þegar Juan Peron var
þar enn alvarlegt vandamál.
Síðan hefur hann getið séx
æ meiia orð fyrir samnings-
lipurð og góða hæfileika til
að leysa viðkvæm vandamál.
Hann hefur síðan verið
sendiherra í Róm, Nýju Dehli
og Nepal og margoft fulltrúi
Bandaríkjanna hjá stofnun
Ameríkuríkjanna — OAS —
og oftast haft hönd í bagga
með lausn alvarlegustu vanda
mála bandarískra ntanríkis-
stefnu í Suður-Ameríku. Loks
hefur hann verið ráðgjafi
Bandaríkjaforseta í fjölda
mála.
Hann tók til dæmis þátt
í samningaviðræðunum, þar
sem komið var á sambandi
og nokkurs konar viðræðu-
grundvelli um Jemen deiluna,
milli Arabiska sambandslýð-
veldisins og Saudi Arabíu.
Hann átti hlut að máli, er
samið var um að Indónesia
fengi vesturhluta Nýju Gui-
neu. Síðast en ekki sízt átti
hann mikinn þátt í að bjarga
Bandaríkjastjórn úr hálf-
gerðu klandri í Dóminkanska
lýðveldinu — árangur af við
ræðunum um það mál varð
sá, að bandaríska herliðið fór
á burt og efnt var til kosn-
inga í landinu.
Stjórnmálafréttaritarar hafa
oft kallað Bunker „slöngu-
sendiherrann" — aðrir kalla
hann „gamla bragðarefinn“.
Og sagt er, að Johnson hafi
það álit á honum, að hann
geti bjargað ölu.
i>eir eru fáir sem trúa því,
að Bunker muni sitja rólegur
í Saigon og láta sér nægja
að senda áfram fyrirskipanir
Bandaríkjastjórnar. Hinsveg-
ar er ekki ljóst ennþá, hvert
hið raunverulega markmið
með skipan hans er.
Menn benda á, að hann hef
ur átt verulegan þátt í því, að
mýkja sambúðina milli Ind-
verja og Bandaríkjanna eftir
margra ára tortryggni og mis
skilning. Staða sendiherra í
Saigon er nú ein mikilvæg-
asta sendiherrastaða banda-
rísku utanríkisþjónustunnar
og eru allir á einu máli um
að Ellsworth Bunker muni
þurfa á öllum hæfileikum sín
um að halda til þess að greiða
úr málunum þar.
Um einkalíf Bunkers er
það er að segja, að hann er ný
kvæmtur og kom fregnin um
hjúskap hans mjög á óvart.
Kona hans er Carol Laise,
49 ára sendiherra Bandaríkj-
anna í Nýju Dehli. Hún er
önnur kona hans. — Bunker
missti fyrri konu sína eftir
44 ára hamingjusamt hjóna-
and.
Bunker er mesti smekkmað
ur í klæðaburði — Virðist
jafnan koma beint frá Saville
Row í London. í frístundum
leikur hann tennis og hann
drekkur nákvæmlega einn
viskísjúss (Bouron) fyrir há-
degi — aldrei meira, og aldrei
minna.
Handrifin sanna
blóöskyldleika
Staðfesta að landnámsmenn komu með
kvikfé trá Noregi
Politiken skýrir frá því í frétt
að handritin hafi sínu hlutverki
að gegna við rannsóknir á bióð-
tegundum í kvikfé. Þau skeri úr
um innflutning á ákveðinni teg-
und af kvikfénaði til lslands.
Hafi vísindamenn við blóðrann-
sóknir í Landbúnaðarháskólan-
um í Danmörku rannsakað ís-
lenzku handritin í þessu sam-
bandi og var skýrt frá þeim
rannsóknum og niðurstöðum
þeirra í háskólafyrirlestri 8.
uari.
I fyrirlestrinum var vitnað í
ummæli í Landnámabók, þar sem
segir að landnámsmennirnir hafi
haft með sér kvikfé til íslands
um 900. Nú, ’OOO árum seinna,
hafa vísindamenn tekið blóð-
sýnishorn úr afkomendum þessa
kvikfénaðar á „Sögueynni“ og sé
niðurstaðan af rannsóknunum á
þeim sú, að með öryggi sé hægt
að staðfesta ummælin í handrit-
unum.
Dr. Johannes Moustgaard, sem
hélt þennan fyrirlestur, tók
fleiri dæmi. Sagði hann að blóð-
rannsóknirnar hefðu einnig stað-
fest tékkneska sögu um að
Drottning Dagmar hafi árið árið
1205 komið með fjölda af kúm
með sér í heimamund frá Tékkó-
slóvakíu, þegar hún kom til
Danmerkur.
Og á sama hátt og íslenzkar
og norskar kýr hafa svipaða
blóðgerð ,sem er miklu líkari
hverri annarri en milli annarra
tegunda, þannig gildir það sama
um dönsku rauðu kýrnar og
kýrnar í Bæheimi.
Rannsóknirnar á handritunum.
sem frá er skýrt, byggjast sjáh-
sagt á því að þau eru skrifuð
með kálfsblóði, þó ekki sé þess
sérstaklega getið í fréttinni.
SuSvarno
New York, 20. marz, — AP —■
HAFT er eftir bandaríska viku
ritinu Newsweek að leiðtogar
Indónesíu hafi ákveðið að Suk-
arno fyrrum Indónesíuforseti
skuli látinn dveljast til fram-
búðar í sumarhöll sinni í Bog-
or í fjöllunum fyrir ofan Dja-
karta. Er sagt að þar sé for-
setanum ætlaður verustaður
ásamt konu sinni, Hartini, og
tveimur börnum þeirra og verði
þar vörður um öll hús.
uppi raddir um það innan
Sjálfstæðismanna og ungra
Jafnaðarmanna að lækka
bæri kosningaaldurinn í 18
ár. Um svo mikla lækkun
kosningaaldursins mun hins
vegar ekki hafa orðið sam-
komuiag.
Ef litið er til frændJþjóða
okkar á Norðurlöndum, kem-
ur í ljós, að í Danmörku er
kosningaaldur bundinn við 21
ár, í Noregi 21 ár„ í Finnlandi
21 ár, en í Svíþjóð hefur hann
,verið lækkaður 1 20 ár. Var
það gert með lögum frá 3.
des. 1965, en áður hafði hann
verið 21 ár eins og á 'himum
Norðurlöndunum.
Væntanlega telja flestir ís-
lendingar þessa fyrirhuguðu
lækkun kosningaaldursins í
20 ár eðlilega og sjálifisiagða.
íslenzk æska hefur áreiðan-
lega öðlast þann andlega lýð
ræðislega þroska um t’vítugs
aldur að henni sé treystandi
til þess að beita því ábyrgða-
mikla valdi, sem í kosninga-
réttinum feLst.