Morgunblaðið - 10.09.1971, Blaðsíða 10

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 10. SEPTEMBER 1971
Athafnaþráin
fær útrás
í föndrinu
— spjallaö við Gróu Jakobs-
dóttur sem kennir föndur
á Litla-Hrauni
þeir hnýta, lýsa oft vel sál-
arástandi þeirra. 1 byrjtun er
mikiil óróleiki í mynstri, lit-
um og lögun, en þegar lí'öur
á færist meira jafnvægí yflr
Meðan handavinnu- ogr
föndu rnámskeiði n fyrir
kennara stóðu yfir í æfingpa-
skóla Kennaraskólans, var
sýnLshomum af vinnu hinna
ýntsu hópa stillt upp í and-
dyrinu, á borðum og veg-gj-
um. Eitt borðið skar sig þó
dálítið úr og vakti um Ieið
mikla athygli og aðdáun þátt
takenda. Á miða á borðinu
stóð, að þetta væru sýnis-
horn af vinnu vistmanna á
Litla-Hrauni. Og ástæðan til
að þessir munir vom þarna
til sýnis var, að meðal þátt-
takenda á námskeiðunum
var sú, sem hefur verið vist-
mönnunum til leiðbeiningar í
föndri undanfarin tvö ár,
Gróa Jakobsdóttir á Eyrar-
bakka. Hún var komin til
þess að Iæra eitthvað nýtt,
til að geta aukið f jölbreytn-
ina i kennsiunni og notaði
um ieið tækifærið til
að sýna hvemig m.a. má
virkja á hollan hátt athafna-
þörfina, sem í þeim mönnum
býr, sem á Litla-Hrauini
verða að dveljast um lengri
eða skemmri tíma.
— Dagurinn verður oft
Iangur á Litla-Hrauni, segir
Gróa, er við spyrjum hana
frekar um föndurvinnuna og
þá aðstöðu, sem til hennar er
á Litla-Hrauni. — Vinnudag
ur vistmanna hefst klukkan
9 og unnið er til 5 þegar
vinnuveðuir er. En þeigar
etóki viðrar til vininu og á
kvöldin, getur tíminn orðið
liengi að líða hjá þessum
ógsefusömu mönnum, sem
eiga við meiri eða minni sál-
ræn vandamál að stríða.
Sjönvarpið breytti ástand-
inu til batnaðar, þegar það
kom, en þó ekki nóg, því það
svalar ekki athafnaþránni.
Athafnaþráin er ríik og nauð
synleg hverjum manni og
hún brýzt út á ýmsan hátt.
Þess vegna þurfa þessir
menn að eiga kost á einbvers
toonar tómstundaiðju, sem
þeir geta unnið að saman eða
hver í sínuim klefa. Trésmíða
föndur hefur verið notokuð
lengi, en í þvi hafa e(kki ali-
ir tekið þátt. Fyrir tveimur
Anuna les fyrir drengiim si nn — leirmynd..
árum var farið að kenna
þeim að hnýta rýateppi
oig hefur þátttaka i þvi stöð-
ugt farið vaxandi. Og á s.l.
vetri tók ég upp leirföndur
og leðurvinnu á fimmtudlög-
um, tvo tíima i einu. Þátttak-
an hefur verið mikil og það
hefur verið gaman að fiylgj-
ast með mönnunum. Munina
sem þeir gera hafa þeir yfir-
leitt gefið ættimgjum og vin--
uia
— Eru þeir allir jafn
áhugasamir í byrjun?
Gróa Jakobsdóttir með nokkur sýnishorn af föndrinu frá I.iila-llrauni.
(LJósrn. Mbl. Kr. Ben).
ar aðstaðan mjög mikið. Þar
verður hægit að koma fyrir
leirbrennsluofni og smelti
ofni. Þessir ofnar eru reynd-
ar ekki fyrir hendi, en ég
vona að ríkisstjörnin verði
svo velviijuð að láta þeim,
sem þarna föndra, þessa ofna
i té sem fyrst, svo hægt verði
að auika fjölbreytnina í tóm-
stundaisfarfinu og koma þv4
á breiðari grundivöll og
kannski arðlbærari en nú er.
Aðalatriðið er þó að föndr-
ið geti orðið sem fjölbreytt-
ast og stöðugt sé eitithvað
nýtt til að grípa hugann og
d-raga úr taugaspennu þesa-
ara innilokuðu manna.
— Úr því leirbrennsluofn
er ekki fyrir hendi, hvar hef-
ur leirinn þá verið brenndur
tii þessa?
— Þórir Sigurðisson kenn-
ari í Reykjavik, sem veitt
hefur mér milkla hjiálp og
uppörvun í þessari flöndur-
leiðsögn, hefur brennt allan
leirinn í sinum frísitundum,
endurgjaldslaust, og vi.1 ég
nota tækiflærið hér til að
þakka honum flyrir.
Þótt Gróa léti þess
ekki getið sjiálf, þá má bæta
því við að hún hefur siáif
ekið með allan leirinn til
Reykjavíikur til að koma hon
um þar í brennsLu.
rayndimar, sem þeir velja
sér, eru oft af baðstoflu- eða
fljöLskyldulíifi; amman er að
lesa fyrir litla barnið, mamm
an Leggur hönd á höifuð litla
drengsins, kona og maður
eru að heilsast eða kveðjast
svo dæmi séu nefnd.
— Skorturinn á öryggi og
kærleika í garð barna, sem
þarna kemur svo vel í ljós,
er að verða vaxandi vanda-
mál, því umkomulausum taörn
um, bæði frá rfkurn og flátæk-
uim heimilum, fjölgar ört. Ég
teL að i dag séu engin ungl-
ingavandamál. Það er fuli
orðna fólik'ð, sem er alvar-
legt vandamál. Það eys pen-
Lngum í börnin og foreldr-
arnir kunna ekiki að segja
nei. En það eru ekki pening-
arnir, sem börnin vantar
heidur kærieikurinn, heimil-
isfriðurlnn, aginn og örygg-
ið. Það eru möng dæmi þess
að foreldrar vákna uipp við
vondan draum — barnið
þeirra er alit í einu dæmdur
glæpamaður. Leiðin liggur á
Litla-Hraun, þegar pláss
losnar, eu það dregst oft
vegna húsnæðissikorts þar.
— En hvernig er húsnæð-
isaðstaða þar til tórastunda-
iðju ?
litil leirmynd: Jesús og Júdas,
Ryateppi, veggrnynd og leir munir.
— Við voruim fyrst í úti-
húsi, en síðastliðinn vetur
flengum við að vera í mat-
salnum. Markús Einarsson
florstjóri héfur sýnt þess-
um tómstundaiðjutilraunum
mjög miikinn skilning og hef-
ur látið flöndursto'fiuna sitja
íyrir í nýju hyggingunni.
Föndurstofan er að verða til-
búin til notkunar og þá batn
— Nei, það eru þeír ekki.
Sumir hafa átt í erfiðleik-
um með að byrja á einhverju
— þeir vantreysta sér og
segjast ekki geta gert þetta.
En þegar þeir eru kornnir af
stað kemur í ijös, að margir
þeirra búa yfir miklum list-
rænum hætfileilkum. Og rnuin-
irnir, sem þeir gera, bæði
leirmunimir og teppin æm
muinina og það sýnir, að það
er meira jafnvægi í sálinni og
mennirnir hafa fengið ein-
hverja útrás flyrir vantíðan
sina.
-— 1 mörgum þeim munum,
sem mennirnir gera, má
greina innilokunar- og eim-
manaikennd og einnig sést oft
á verkunum, að þessa menn
hefur skort kærleika. Fyrir-