Morgunblaðið - 16.11.1972, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. NÓVEMBER 1972
— Á kosningafundi
Framhald af bls. 17.
kosningar. Hljóð hefði heyrzt
úr horni, ef hann hefði sagt
fyrir um stíka þróun. Hann
talaði mikið um Karl Schill-
er og er augljóst að þessi
fyrrverandi fjármálaráð-
herra Brandts er áhrifamik-
ið tromp á hendi kristilegra
demókrata. Strauss talaði um
hvernig Schiller hefði verið
notaður fyrir síðustu kosn-
ingar og margir álitu
að 3—4% af fyl.gi Jafnaðar-
mannaflokksins þá hefðu ver
ið persónulegt fylgi hans.
Þá hefði verið talað um
„Schiller-kjósendur". Hann
hefði verið „hinn heilagi
Karl“. „Töfralæknirinn".
Nú sætu jafnaðarmenn uppi
með Brandt sem væri
svo sannarlega ekki heilag-
ur. Þá var mikið hlegið..
Þá gerði Strauss hríð að
Gúnter Grass og sagði að út-
nefninig Heinrich Böíl
sem Nóbelisverðlaunahöfund
ar rétt fyrir kosningar
í Vestur-Þýzkalandi væiri
pólitísk ákvörðun, enda
hefði mátt lesa í fréttum, áð-
ur en útnefmngin fór fram,
að skipta ætti verðlaunun-
um mili Grass og Böl'l.
Hefði þetta m.a. komið fram
í frétt þýzku fréttastofunn-
ar, dpa. Hann kallaði
Grass „hinn helming Nóbels-
verðlaunanna". Strauss tal-
aði um róttækni ungra jafn-
aðarmanna og hættuna af
þeim. Hann minntist á Göbb-
els og sagði að róttæk-
ir menn í Þýzkalandi hefðu
lært af honum og réðst af
hörku á þær tilraunir vinstri
aflanna að reyna að brenni-
merkja aindstæðinga sína sem
nasista. Þá var mikið klapp-
að. Þó var meira klappað og
hlegið, þegar hann sagði, að
þeir verkamenn væru telj-
andi á fingrum annarrar
handar, sem styddu Jafnaðar
maninaflokkinn. En í herbúð-
um jafnaðarmanna væri vart
hægt að þverfóta fyrir félaigs
fræðingum, sálíræðingum,
uppeldisfræðingum, stúdent-
um og hálfstúdentum. Sjálf-
ur er Strauss stúdent frá
Múnchen.
Strauss sagði að stefna
Brandts væri söguleg skyssa
sem hann einn bæri ábyrgð
á. Ef einhver hefði lagt
grundvöllinn að friðarpóli-
tík Vestur-Þýzkalands, hefði
það verið Konrad Adenauer.
Hann hefði með stefnu sirmi
og störfum lagt grundvöll að
friði í álfunni. Við hefðum
hven-ær sem er á valdaferli
okkar getað náð sams konar
samningi við Austur-Þjóð-
verja og nú er verið að gera,
saigði Strauss, einungis með
þvi að greiða fyrir hann
sama verð og nú er gert. Var
mikið klappað fyrir Strauss,
þegar hann mælti þessi orð,
sem nú heyrast æ oftar hér
um slóðir.
Síðan ræddi Strauss um
Sovétríkin og rakti hernaðar
íhlutun þeirra í lepprikjun-
um, alTt frá uppreisninni i
Austur-Þýzkalandi sem bar-
in var miskunnarlaust niður
1953 til innrásarmnar í
Tékkóslóvakíu. Hann sagði
að Rússar legðu áherzlu á
„að opna“ dyrnar inn í lýð-
ræðisrikin, ekki til að efla
frjálsræði í lepprikjum sín-
um, heldur til að ná fótíestu
í lýðræðisrikjum og auka
áhrif sín þar. Kommúmistar
héldu sínu eigin fóliki í
spennitreyju. Hann nefndi
sem dæmi að 600—700 verka
menn hefðu verið drepnir i
Póltandi 1970 vegna þess
eins, að þeir vildu bæta kjör
sín og auka frelsi fóllks í
Póllandi. Hann sagði að
helzta kosningabomba jafn
aðarmanna nú væri samning-
urinn milli þýzku landanna
sem nú væri reynt að knýja
fram. Hann sagði að friðar-
stefna Brandts væri villu-
trú, eins og að henni hefði
verið staðið. Hann benti á
að Brandt hefði fullyrt að
erfitt yrði að koma í veg fyr
ir óeirðir í Vestur-Þýzka-
landi, ef kristilegir demó-
kratar næðu vökhim. Hann
sagði að slíkar yfirlýsingar
ættu ekkert skylt við þing-
ræðislega hugsun, heldur
ættu þær rætur í einræðistil-
hneigingum. Hann lagði
áherzlu á að Vestur-Þýzka-
iand væri frjáist lýðræöis-
riki, og ef sýknt og heilagt
væri hliustað á hótanir um
ofbeldi, yrði ekki langt þar
til innanlandsfriði yrði
stefnt í voða. Þessi þróun
gæti jafnvel leitt til borgara
styrjaldar í landinu, ef ekki
yrði stungið við fótum og
skjaldborg slegin um frið og
öryggi. Hann gat þess að
Brandt hefði fuffiyrt að Rúss
ar mundu gera sig heima-
komna í Vestur-Þýzkalandi,
ef stjórnarandstaðan femgi
meirihliuta i kosningunum.
Þannig væri stefna Brandts
til þess fallin að efla óeirða
seggi og auka hættuna á
borgarastyrjöld í landinu.
Ekki hef ég heyrt þessar að
sögn staðhæfingar Brandts
nema af munni Straiuss og
veit því ekki, hvort rétt var
með farið. En eitt er víst:
Vestur-Þjóðverjar hafa
fengið sig fulilsadda af hermd
arverkum og óeirðum, það
veit Strauss og kristilegir
demókratar. Þessar f ullyrð-
ingar og þessi gagnrýni
Straiuss á því hljómgrunn
meðal kjósenda. Þessi áróð-
ur er sterkur I kosningabar-
áttunni. Fóllk viOl frið, vill að
lög og réttur ráði. Vestur-
Þjóðverjar vilja ekkert frem
ur en að friður og öryggi riki
í landi þeirra.
Loks talaði Strauss enn um
dýrtíðarmálin. Hann benti á
að Karl Schiller hefði sagt
að dýrtíðin væri „home
made“, sem sagt: Made in
Germany, sagði Strauss.
Hann rifjaði upp að Brandt
hefði fullyrt að engin hætta
stafaðd af dýrtiðinni, hún
væri ekki meiri í Vestur-
Þýzkalandi en nágrannalönd
unum. Hann sagði að þetta
væri eins og drykkjumaður
sem segðist ekki drekka of
mikið: Ég drekk hvorki
meira né minna en aðrir og
þess vegna er alit í lagi með
mig, segir drykkjumaðurinn.
Ég drekk bara eins og hin-
ir. Straiuss gagnrýndi Helm-
ut Schmidt, fjármálaráð-
herra, harðlega og gerði grin
að honum við mikinn fögnuð
áheyrenda. Hann lauk svo
ræðu sinni með hugleiðing-
um um efnahagsmál, enda
hefur hann verið kallaður
„dýrtíðarhemiliinn". Hann
hefur einnig verið kallaður
„ógnvaidurinn Franz Jósef“.
Og vel mætti segja að hann
væri Franz Jósef I af Bæjern.
Strauss kallaði stjórn
Brandts aldrei annað en
„sósialSska stjórn" og
saigði að mikifl rminur væri
á áróðri flokksmanna hans
og raunveruleikanum. Kosn-
ingarnar nú mundu ráða úr-
slitum um grundvallarstefnu
í s'tjórnmálum Þýzkalands.
Hann benti á að Hitler hefði
sagt fyrir um áætlanir sínar
í Mein Kampf og sósíalistar
Ieyndu nú ekki heldur áform
um sínum. Þess má geta hér
að formaður samtaka ungra
jafnaðarmanna hefur ver-
ið sérstaklega iðinn við að
láta í Ijós skoðanir sínair á
æskilegri þróun i Vest-
ur-ÞýZkalandi og lagt
áherzliu á að hún ætti að vera
„sósíalósk", helzt eitthvað
í átJtina við það sem orðið
hefur í Júgóslavíu. Sem sagt:
eins konar Titóismi. Slikar yf
irlýsingar eru jafnaðarmönn
um áreiðaniega þu.ngar í
skauti eins og stemningin er
hér í Vestur-Þýzkalandi. En
Brandt hefur ávallt gætt
þess að hafa aðrar stooðanir
á þessum málum en málpíp-
ur ungra jafnaðarmanna og
athyglin beinist að honum,
en ekki þeim. Það gæti riðið
baggamuninn í kosningun-
um.
Eitt var athygl'isvert I
ræðu Strauss: hann sagði að
það væri ekki Brandt sem
markaði nú stefnuna gagn-
vart kammúnistaríkjunum —
og þá ekki sízt Austur-
Þýzkalandi — heldur vest-
urveldin með Band'aríkin í
broddi fyllkingar. Þetta má
til sanns vegar færa. En því
má bæta við, að það eru
ekki einungis vesturveldin
sem stefnuna marka, heldur
Sovétrlkin, eða: sigurvegar-
arniir í síðustu styrjöld sem
hafa örlög alls Þýzkalands í
hendi sér. Menn skyldu ekki
ætla að það sé nein tilvilj-
un að sendiherrar þeirra
hafa setið á ilönigum fundum
í Berlín undanfarið ti-1 að
koma sér saman um yfirlýs-
ingu um framitíð Þýzkalands,
á sama tíma og fuffltrú-
ar þýzku rikjanna
beggja hafa unnið að þvi
myrkranna milli undanfarið
að ná s'amkomulagi um
framtíð Austur- og Vestur-
Þýzkalands.
Þegar Strauss hafði lokið
ræðu sinnd, var honum vel
fagnað. Hann gekk út úr
salnum og fór þegar í stað til
næsta áfangast'aðar.
Auðvitað undir lögreglu-
vernd.
AIMfKa
Jöfnun á flutn-
ingskostnaði
- Talsmenn Sjálfstæðisflokks
og Framsóknarflokks
gagnrýna seinagang
HANNIBAL Valdimarsson, sam-
gönguráðherra svaraði sl. þriðju
dag fyrirspurn frá Matthíasi
Bjamasyni um framkvæmd
þingsályktunartillögu frá 5.
apríl 1971 um skipulag vöruflutn
Inga og jöfnun flutningskostnað-
ar. I svari ráðherra kom fram,
að þingsályktiinartillagan hefnr
ekki verið framkvæmd, en unnið
er að greinargerð um þjóðhags-
Hannibal Valdimarsson.
Iega hagkvæmustu skiptingu
milli vörufliit.ninga i lofti, á sjó
og á landi.
Hannibal Valdimarsson sagði,
að hér væri um mikið grundvall-
aratriði að ræða. Erfiðleikarnir
væru þó ekki fólignir í samgöngu-
kerfinu, heldur innflutnimgs- og
verzlunarkerfinu. Vörum væri
landað í Reykjavik en sáðan
dreift um landið.
Verðjöfnun væri nú á ýmsum
vörutegundum, sem væru í einka
söiu. En á öðrum vörum yrði
verðjöfnun tæplega komið á,
nema með óæskilegum ríkisaf-
skiptum, er draga myndu úr eðli
legri samkeppni.
Matthías Bjarnason, sagðist
harma, að framkvaismd þessarar
tifflögu hefði legið á jniIM hluta.
Samgöngukerfið skipti höfuð-
máli í sambandi við viðskipti við
liandsbyggðina.
Vilhjálmur Hjálmarsson sagð-
ist harma þann seinagang á fram
kvæmd þingsályktunartillögunn-
ar, sem orðið hefði hjá fyrrver-
andi og núverandi ríkisstjórn.
Steingrímur Hermannsson
sagðist hafa spurzt fyrir um
þessa tillögu á siðasta þingi. Nú
hefði komið í Ijós, að l'ítið hefði
á unndzt og hægar en hann hefði
gert sér vonir um.
Hannibal Valdimarsson ítrek-
aði, að hann myndi ekki beita
sér fyrir breytingum á þessu
sviði án gaumgæfilegra athug-
ana.
Karvel Pálmason sagði, að
þarna væri stórmál á ferðinni.
Á því þyrfti að taka með rögg-
semi; það hefði ekki verið gert
undir viðreisn, en hann vonaði,
að það yrði gert nú.
— Samgöngu-
þáttur
Framhald af bls. 14.
áætlun væri ekki öllum lokið, en
áætlað hefði verið að ráðstafa
100 millj. kr. Þá upplýsti ráð-
herrann, að engar framkvæmdir
hefðu farið fram yfir þær 20
millj. kr., senr. Alþingi samþykkti
að veita til viðbótar til þessara
framkvæmda sl. vor. Ástæðan
væri sú, að lánsfjár hefði ekki
verið aflað, og ólíklegt hefði ver-
ið talið, að unnt hefði verið að
hefja framkvæmdir á þessu ári.
önnur spurningin laut að því,
hvað dveldi framkvæmdir við
Ólafsfjarðarveg norðan Hörgár.
Ráðherrann sagði, að unnið væri
að lagningu Ólafsfjarðarvegar og
áætlað væri að Ijúka þvi verki í
vetur. Vegna skorts á tækjum
og mannafla hefði orðið töf á
framkvæmdum sl. sumar.
Hannibal Valdimarsson sagði
Matthías Bjarnason.
Sverrir Hermannsson sagði, að
skipting vöruflutniniga milli loft
flutninga, landflutninga og sjó-
flutninga, sem ráðherrann segði
að riú væri í athuigun, væri ekki
aðalþáttur málsinis.
einnig, að framkvæmdir hefðu
ekki verið hafnar við Grenivik-
urveg. Framkvæmdastofnun rík-
isins hefði ákveðið, að fjárveit-
ingin skyldi mæta hækkunum á
öðrum þáttum Norðurlandsáætl-
unar,
Loks var spurt, hvort viðbót-
arbygging við flugskýlið á Akur-
eyri yrði tekin í notkun á næsta
ári og hvaða framkvæmdir yrðu
þá á Akureyrarflugvelli. Ráð-
herrann sagði, að óskir flugráðs
væru þær, að 3 milij. kr. yrði
varið til lengingar á flugbraut, 3,5
millj. kr. til flugstöðvarbygging-
ar og 700 þús. kr. til kaúpa á
brautarbíl. Þá sagði ráðherra, að
búast mætti við, að unnt yrði að
taka viðbótarbyggingu við Flug-
stöðina á Akureyri í notkun á
næsta ári.
Lárus Jónsson sagðist harma,
að rikisstjórnin hefði ekki séð
sér fært að standa að fram-
kvæmdum fyrir þær 20 millj. kr.,
sem Alþingi samþykkti að veita
til vegaframkvæmda sl. vor.
Barns-
rán
Paris, 15. nóv. — AP-NTB
UNGUK maðiir reif í dag fjög-
urra ára gamla telpu frá móð-
ur sinni á götu í París og hefur
nú krafizt 300 þiisund franka
í lausnargjald. Móðirin hefnr
skýrt lögreglu svo frá, að hún
hafi verið að fylgja telpunni
í skólann, þegar maðurinn rudd-
ist að þeim mæðgum. Hann
komst á brott með harnið í
Volkswagenbifreið, sem stóð
skammt frá. Sjónarvottar
reyndu að stöðva bílinn, en allt
kom fyrir ekki.
Móðirin telur að rændnginn sé
sami maður og rejmdi að viffla
á sér heimildir sem póstur fyrir
nokkrum dögum og komst þanm-
ig irtn í íbúð hennar. Reyndi
hann þá að hafa á brott með
sér tveggja ára son konunnar,
en flúði, þegar gest bar að garði.
Framska lögreglan leitar nú ræn-
ingjans um gervalla Parisar-
Dollara-
halli
Washington, 15. nóv. — AP
GREIÐSLUHALH Bandaríkj-
anna jókst á tímanum júlí til
september og nam 4,7 milljörð-
um dollara miðað við 900 millj.
dollara næsta ársfjórðung á und
an að sögn bandaríska viðskipta
ráðuneytisins.
Aðalástæðan eir að dollaraforði
hefur enn minnkað vegna ókyrrð
ar'nnar á gjaldeyrismörkuðum í
kjölfar þeirrar ákvörðunar
brezku stjórnarinnar í júlí að
gefa gengi pundsins frjáist. —
Þetta ástand hefur þó smám sam
an lagazt og nú er sa<gt að kyrrð
sé að mestu komin á.