Morgunblaðið - 15.12.1973, Qupperneq 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. DESEMBER 1973.
Þrautreynt
að ná sam-
komulagi
SAMNINGAFUNDIR BSRB og
ríkisvaldsins stóðu onn yfir í gær-
kvöldi, þegar Morgunblaðið fór í
prentun. Samningafundír hofust
aftur í gærdag, en í gærkvöldi var
stutt matarhlé. Ymsir málaflokk-
ar samninganna voru í nefndum
og stöðugt unnið að því að leysa
ntálin. Þegar Morgunblaðið hafði
samband við Kristján Thorlaeius
formann BSRB í gærkvöldi. sagði
hann, að erfitt værí að spá um
það, hvort samningar tækjust. en
fundir yrðu ugglaust langt fram á
nótt. Ef samkomulag næðist ekki f
nótt myndi máliðfara fyrir Kjara-
dóm.
Hins vegar töldu ýmsir saran-
ingamenn möguleika á. að samn-
ingar tækjust. því að BSRB hefur
lagt mikla áherzlu á að senija um
sín mál. en láta ekki aðra gera út
um þau.
— Lögreglulaust
Framhald af bls. 48
að landið verði nánast lögreglu-
laust frá þeim tíma.
Að sögn Eggerts Bjarnasonar
formanns Lögreglufélags Reykja-
víkur vilja lögreglumenn ekki
ganga yfir til annars vinnuveit-
anda. þ.e. rfkisins. án þess að hafa
örugga samninga um kaup og
kjör. Kjarasantningar lögreglu-
manna borgarinnar og nokkurra
sveitarfélaga hafa í vissum atrið-
um verið öðruvísi en samningar
ríkislögreglumanna. m.a. eru
mun færri stöðuheiti til hjá ríkis-
lögreglunni en hjá borgarlögregl-
unni. Sagði Eggert, að í þessum
viðræðum stefndu lögreglumenn
að þvf að fá frant satnræmingu á
þessurn atriðum. a.mk. að þeir
ntissi ekkert af því. sem þeir
hafaátt rétt á skv. samningum. og
fái til viðbótar kjarabætur. ..Við
teljum okkur á undanförnum
árunt hafa dregizt aftur úr. öðrum
stéttum hvað kjör snertir, sem við
stóðum jafnfætis áður." sagði
Eggert.
— Flótti
frá Hornafirði
Framhald af bls. 48
Einnig voru farþegar frá Ilöfn í
gærkvöldi. Kristín Gísladótlir.
ásamt lítilli dóttur sinni. Guð-
björgu. og Þorgerður Stefáns-
dóttir. sem hélt á syninum Stein-
þóri. litlum snáða á 2. ári.
Aðspurðar kvaðsl hvorug vera
Vestmannaeyingur. og hefðu
þær þar af leiðandi ekki buirt t
viðlagasjóðshúsi. en hefðu engu
að síður orðið að flýja Hornaf jörð
vegna kuldans. Bjuggu þær í
gömlu húsi. sem að þeirra dömi
var óíbúðarhæft. a.m.k. í slíkum
kulda. sem nú rfkir í Höfn. Sagði
Kristín. að frosíð hefði i öHum
leiðslum hússins og vissi hún
dæmi þess. að frosið hefði í ílát-
um í sumum viðlagasjóðshúsun-
um. slíkur væri kuldinn. Bæði
Kristín og Þorgerður eiga ætt-
ingja hér syðra. sem þær geta
snúíð sér til. en þær hiifðu raunar
haft í hyggju að dvelja í Reykja-
vík yfir jólin og hafði kuldinn því
ekki haft aðrar al'leiðingar fyrir
þær en að flýta komu þeirra.
Af rafmagnsmálum er það
annars að frétta. að Smyrla-
bjargaá er í klakaböndum og raf-
magnsframleiðsla engin. Skafta-
fell kom til Hafnar í dag með
dieselvél tíl frystihúsanna. Er
verið að tengja hana og við það
minnkar álagið eitthvað. Ilelzt
vona Hafnarbúar þó. að veðrið
breytist, það þiðni og losni um
Smyrlu. og reyndar var farið að
Itlýna í gærkvöldi. kornin mugga
oglinka í frostið.
Gjafir til Sjúkra-
húss Siglufjarðar
SJUKRAHUSI Siglufjarðar hafa
að undanförnu borizt margar
gjafir. Kiwanis-klúbbur Siglu-
fjarðar gaf vandaða smásjá.
Stjórn Sparisjóðs Siglufjarðar gaf
augnaskoðunartæki f tilefni 100
ára afmælis sparisjóðsins. Fjöl-
skylda á Siglufirði gaf 20 þús. kr„
til minningar um fyrrverandi
bæjarfógetahjón, frú Friðgerði
Guðmundsdóttur og Guðmund
Ilannesson, í þakklætisskyni fyrir
ntargra ára tryggð og vináttu.
Kvenfélag Sjúki'ahúss Siglufjarð-
ar gaf á sl. ári 1.2 milljónir kr.
til kaupa á röntgentækjum og fvr-
ir skömmu gaf félagið firnnt sjón-
varpstæki og háa fjárhæð til
kaupa á tækjum í rannsóknar-
stofu.
— Veiðar
í landhelgi
Framhald af bls.22
Kvaðst hann því fylgja tillögum
sjávarútvegsnefndar.
Friðjón Þórðarson (S) kvað
leitt að hafa komið Pétri Sigurðs-
syni úr jafnvægi. Þær tillögur,
sem þeir þingmenn Vesturlands
flvttu, væru þær tillögur, sem
þeir fulltrúar Breiðfirðinga hefðu
sameinazt um.
At k væðagrei ðsl a
í «ær
I gær fór svo fram atkvæða-
greiðsla um frumvarpið og fram
komnar breytingartillögur. Fór
svo, að allar tillögur sjávarútvegs-
nefndar voru samþykktar, en til-
lögur þeirra þingmanna Vestur-
lands felldar. 5 þingmenn
greiddu tillögunum atkvæði og
þrír sátu hjá. Þeir. sem atkvæði
greiddu með tillögunum. voru
Friðjón Þórðarson, Eysteinn
Jónsson, Benedikt Gröndal.
Ilalldór E. Sigurðsson og Pálmi
Jönsson.
Var málinu síðan vísað til 3
umræðu.
— Bunker
Framhald af bls.l
áhorfandi eða þátttakandi í við-
ræðunt deiluaðila svaraði hann:
,,Að þvf marki, sem einhverrai
þátttöku er þörf inunum víð taka
þátt."
Bunker mun starfa í nánu sant-
bandi við Henry Kissinger utan-
ríkisráðherra. sem hefur í hyggju
að vera viðstaddur upphaf ráð-
stefnunnar.
— Hlutdeild
sveitarfélaga
Framhald af bls. 22
þess, að lögin kveði á um 51%
hlutafjáreign ríkisins, þá verði
kveðið svo á, að ríki og sveitar-
félög skuli samtals eiga þennan
hluta. Sveitarfélögum í Austur-
Barðastrandarsýslu skuli standa
til boða að kaupa hluta af hluta-
fjáreign ríkisins með þeim skíl-
málum. sem ríkisstjónin setur.
Iðnaðarráðherra fari með mál, er
snerti eignaraðild ríkisins f hluta-
félaginu.
Sagði Þorvaldur það vera aug-
Ijóst, að í þessu máli þyrfti að
vera mjög náin og góð samvinna
við heimamenn. Með því að sant-
þvkkja þessa breytingartillögu
væri verið að dreifa valdinu, sem
svo oft væri talað um að þyrfti að
gera. Og án efa væri betur farið
nteð valdið af þeim, sem til staðar-
hátta þekktu.
Aðannarri umræðu lokinni dró
Þorvaldur Garðar breytingartil-
lögu sína til baka til þriðju um-
ræðu, en breytingartillögur
iðnaðarnefndar voru samþykktar.
ATKVÆÐAGREIÐSLA
Þegar frumvarpið var afgreítt
frá efri deild, að lokinni þriðju
uniræðu, kont til atkvæðagreiðslu
um tíllögu Þorvalds Garðars. Var
hún felld að viðhöfðu nafna-
kalli með 11 atkvæðum stjórnar-
þingmanna gegn 7 atkvæðum
sjálfstæðismanna. Fulltrúar Al-
þýðuflokksins sátu baðir hjá.
— Toppfundur
Framhald af bls. 1
eiginlegum og samræmdum að-
gerðum til að komast fyrir orku-
skortinn og bæta það tjón, sem
þegar er orðið af völdum hans.
Upphaflega var tilgangur topp-
fundarins, sem haldinn er að
frumkvæði Pontpidous Frakk-
landsforseta, að efla samstöðu
bandalagslandanna í efnahags-,
stjórn- og gjaldeyrismálum áleið-
is til algerrar sameiningar land-
anna 1980, sem er óskabarn
Pompidous. En þessi ásetningur
hefur orðið útundan, það sem af
er, f dægurþrasi urn vandamál
einstakra aðildarríkja vegna oliu-
skortsins.
Toppfundurinn, sem standa átti
í tvo daga, er sóttur af æðstu
mönnum Frakklands, Bretlands,
Vestur-Þýzkalands, Belgfu, Hol-
lands, Luxemborgar, Irlands,
Italíu og Danmerkur.
— Ætlar
ríkisstjórnin
Framhald af bls. 44
Einstakur
höfðings-
skapur!!
Þessu næst vék Matthías
Bjarnason í ræðu sinni að hafnar-
málum og sagði: „Einn þeirra
málaflokka, sem nefndir eru með
miklum fögnuði, eru hafnarmálin
og forntaður fjárveitingarnefndar
gerði þau nokkuð að umræðuefni
hér áðan. Bg skal fúslega játa það
og gleðjast yfir því, að framlög til
hafnarmála stórhækka með þessu
fjárlagafrumvarpi frá þvi, sem
verið hefur. Þeir félagar segja í
nefndaráliti, að verja skuli 838
milljónunt króna til hafnarfram-
kvæmda og 53,3 milljónum í hafn-
arbótasjóð. Og þeir segja jafn-
framt, að 394 milljónir króna af
þeirri upphæð fari til frarn-
kvæmda i þremur tilteknum
höfnum, Þorlákshöfn, Grindavík
og svo er smásletta, 25 milljónir, í
Höfn í Hornafirði. Af þessari upp-
hæð tekur þjóðfélagið að láni til
framkvæmda á þessu ári af þeirri
7 milljón dollara lántöku, sem fyr-
irhuguð er í þessu augnamiði hjá
Alþjóðabankanum, um 290 millj-
ónir króna á næsta ári. En þeir
segja, að það sé ætlunin að fjár-
magna eða veita fé nteð beinni
fjárveitingu á móti þessum fram-
kvæmdum, sem Alþjóðabankinn
lánar til 164 milljónir króna. Og
þeir eru kátir og glaðir karlarnir
yfir því, að þessu fjármagni sé nú
veitt á fjárlögum. En við skulurn
huga dálítið nánar að þessu fjár-
magni til þessara þriggja hafna á
móti Alþjóðabankaláninu, en þar
er að finna skýringu á því í 32. lið
í heimildargrein fjárlaga, sem á
að koma til afgreiðslu við 3. um-
ræðu. Þar segir: „Ríkisstjórninni
er heimilt að ráðstafa því fé, sem
inn kentur af aðflutningsgjöldum
og söluskatti af tilbúnum húsum,
sent Viðlagasjóður flytur inn til
tímabundinna nota fyrir Vest-
mannaeyinga, til greiðslu á hluta
ríkissjóðs í framkvæmdakostnaði
við hafnir i Grindavík, Þorláks-
höfn og Höfn i Hornafirði, sem er
mótframlag á móti láni Alþjóða-
bankans." Nú spyr ég: Hefði
nokkur maður. sent gegnt hefði
embætti fjármálaráðherra, hefði
nokkur rfkisstjórn tekið toll af
innfluttum húsurn Viðlagasjóðs
fyrír Vestniannaeyinga eftir þá
atburði, sem þar gerðust? Hefði
nokkur ríkisstjórn treyst sér til
annars en að gefa þessar tolltekj-
ur eftir? Ég svara því alveg hik-
laust neitandi. Það hefði engin
ríkisstjórn treyst sér til þess. En
þessi ríkisstjórn ætlar að finna
40% á móti Alþjóðabankaláninu
og hún fann út það patent
að hirða tollinn af viðlaga-
sjóðshúsunum. Viðlagasjóð-
ur á að borga toll af
húsununt. Síðan ætlar fjármála-
ráðherra af höfðingsskap sínum
og ríkisstjórnin að greiða þessar
söntu upphæðir fyrir hafnargerð í
Þorláksltöfn, Grindavík og Höfn í
Hornafirði sem mótframlag á
móti láni Alþjóðabankans. Þetta
er alveg einstakur höfðingsskap-
ur, sem mun lengi í minnurn
hafður."
— Olíubannið
Framhald af bls. 1
urnar í fyrsta áfanga verði að
verulegu leyti formlegar, en
áþreifanleg atriði verði varla tek-
in fyrir fyrr en eftir ísraelsku
þingkosningarnar 31. desember.
í Damaskus var frá því skýrt, að
sýrlenzkar og ísraelskar hersveit-
ir hefðu barizt fimmta daginn f
röð á Golanhæðum í dag. Sýriend-
ingar segjast hafa hrakið burtu
tvo ísraelska herflokka og engan
mann misst.
— Bankastjóra-
slagur
Framhald af bls. 48
stjórnarinnar. Lúðvík Jósepsson
hefur gert ítrekaðar tilraunir til
þess aðgera Guðmund Hjartarson
að bankastjóra við Búnaðarbank-
ann, en jafnan mistekizt. Nú mun
hann hafa í huga að skipa Guð-
mund Hjartarson bankastjóra við
Seðlabankann, ellegar verzla við
Framsókn og kveðast reiðubúinn
til að skipa Jóhannes Elíasson í
Seðlabankann verði þaðtryggt, að
Guðmundur Hjartarson verði ráð-
inn bankastjóri Utvegsbankans í
stað Jóhannesar. Það getur Fram-
sóknarflokkurinn ekki tryggt
vegna þess, að það er bankaráð
Utvegsbankans, sem ræður
bankastjóra þar. í því eru tveir
sjálfstæðismenn, einn fram-
sóknarmaður, einn Alþýðuflokks-
maður og einn Alþýðubandalags-
maður. Stjórnarflokkarnir eru
því í minnihluta í bankaráði Ut-
vegsbankans og ólíklegt, að
stjórnarandstöðuflokkarnir væru
tilbúnir til að greiða úr banka
stjóravandamálum kommúnista.
Telja verður líklegt, að atkvæði
í bankaráði Seðlabankans í gær
hafi fallið á þann veg, að með
Jóhannesi Elíassyni hafigreitt at-
kvæði, Ragnar Ólafsson fulltrúi
SFV, Sigurjón Guðmundsson
fulltrúi Framsóknar og bakaráðs-
rnenn Sjálfstæðisflokksins, þeir
Birgir Kjaran og Sverrir Júlíus-
son. Ingi R. Helgason fulltrúi
Alþýðubandalagsíns hefur hins
vegar greitt atkvæði með Guð-
mundi Hjartarsyni.
— Hundruð
vegalausir
Framhald af bls. 48
lands og eins til og frá landinu.
Flugfélag íslands hafði flýtt áætl-
unarflugi sínu til Norðurlanda, og
voru því báðar þotur félagsins í
Kaupmannahöfn, þegar verk-
fallið skall á. Flugfreyjur með
þeim vélum ákváðu að annast
ekki þjónustu um borð f vélunum
á heimleiðinni, heldur flugu þær
yfir til Bretlands og ætla þaðan
heim nteð BEA-vél. Varð því ekki
af farþegaflugi heimleiðis aftur,
heldur kom önnur þotan aftur til
landsins f gær með fragt. Hvernig
fer með hina þotuna er enn ekki
vitað. í innanlandsflugi var að-
eins flogið fragtflug í gær — til
Vestmannaeyja og isafjarðar —
og flugfreyjur veittu undanþágu
til farþegaflugs frá Hornafirði
vegna ástandsins þar í rafmagns-
málum.
Þotur Loftleíða stöðvuðust i
gær í New York og Chieago, og
ekki annað fyrirsjáanlegt en þær
verði þar þangaðtil deilan leysist.
HUNDRUÐ MANNA
VEGALAUS
Verkfallið skapaði báðum flug-
félögunum þegar í stað mikla erf-
iðleika, og þá ekki síður fjölda
farþega, sem áttu bókað flugfar
með vélum flugfélaganna.
Sveinn Sæmundsson blaðafull-
trúi Flugfélagsins taldi til dæmis,
aðyfir 1000 manns biðu fars heim
frá Skandinavíu um þessar
mundir, einkum námsmenn og
fjölskyldur þeirra, sem hugðust
eyða jólafríinu hér lieima. Eins
bíði töluverður fjöldi hér heima
eftir fari til útlanda. Einna sfzt
taldi Sveinn, að verkfallið kæmi
niður á Lundúnaleiðinní, en þar
hefur Flugfélagið santvinnu við
BEA, sem væntanlega mun þá
taka farþega Flugfélagsins. Sam-
kvæmt upplýsingum BEA-skrif-
stofunnar hérlendis var ekki búið
að ákveða í gær, hvort BEA fjölg-
aði ferðum til íslands vegna verk-
fallsins. I innanlandsflugi kemur
verkfallið einnig mjög illa við
námsmenn. Þeir losna margir
hverjir ekki úr skóla fyrr en í
kringum 20. desember, og getur
því skapazt vandræðaástand verði
verkfallið ekki leyst talsvert fyrir
þann tíma. Venjan hefur veriðsú,
að Flugfélagið hefur orðið að
skjóta talsverðu af aukaferðum
inn á helztu flugleiðir innanlands
fyrir hátíðarnar.
ííkki eru erfiðleikarnir minni
hjá Loftleiðum. Forráðamenn
Loftleiða telja, að áhrifa verk-
fallsins muni gæta hjá 100—1000
manns daglega, sem áttu bókað
flugfar með þotum félagsins. Að
vísu er stærsti hlutinn af far-
þegum félagsins fólk á leið milli
Ameríku og meginlands Evrópu,
en einmitt á þessum árstíma er
einnig talsverður straumur hing-
að til lands með vélum félagsins.
Loftleiðir hafa eðlilega reynt að
koma hinum erlendu farþegum
sínum yfir á vélar annarra flug-
félaga, en ýmsir vankantar eru þó
á því — vegna jólaannríkis og
olíukreppunnar, sem veldur því,
að áætlunarflugi er haldið í lág-
rnarki. Þess vegna hefur flug-
félagið líka orðið að sjá fjölda
farþega fyrir hótelrými. Ilins
vegar eru farþegum, sem ætluðu
til Islands, allar bjargir bannaðar.
Vitað er, að hátt á annað hundrað
farþegar bíða flugfars frá Banda-
rfkjunum hingað til lands, en tala
sams konar farþega í Luxemborg
lá ekki fyrir.
19 FARÞEGA
ÁÆTLUNARFLUG
Naumast verður um það að
ræða, að flugfélögin reyni að
halda uppi áætlunarflugi milli
landa — án flugfreyja. Hins
vegar mun hafa komið til greina,
að Flugfélag íslands haldi uppi
áætlunarflugi innanlands — með
því að hafa aðeins 19 farþega í vél
f hverri ferð. Að sögn Sveins Sæ-
mundssonar hjá Fi eru fordænti
fyrir slíku hérlendis, enda er
þetta heimilt samkvæmt reglum
Alþjóða flugumferðarstofnunar-
innar.
Agnar Kofoed-Hansen staðfesti
þetta í viðtali við Morgunblaðið í
gær. Hann kvað reglur ICAO um
þetta atriði að vísu vera rýmri, en
hér væri fariðeftirreglum banda-
rísku flugmálastofnunarinnar, —
hún heimilaði að halda uppi áætl-
unarflugi án þess að flugfreyja
væri um borð, svo framarlega sem
farþegatalan væri innan við 20.
Kvað liann eitt flugfélag stunda
slíkt áætlunarflug hérlendis.
ENGIN UNDANBRÖGÐ
— SEGIR ASÍ
Morgunblaðið bar þetta undir
Ólaf Hannibalsson skrifstofu-
stjóra Alþýðusambands íslands
og spurði hann, hvaða augum ASÍ
liti slíkt áætlunarflug. Iiann kvað
ASI líta mjög alvarlegum augum
allar leiðir flugfélaganna til að
fara i kringum verkfallsaðgerðir
flugfreyjanna og sagði, að allt
slíkt gæti aðeins orðið til langvar-
andi skaða i samskiptum verka-
lýðshreyfingarinnar og flugfélag-
anna. Hann taldi, að svo lítil nýt-
ing á Fokker Friendship-vélum
Flugfélagsins hlyti líka að vera
mjög kostnaðarsöm og því hly.ti að
vera hagkvæmara að borga nokkr-
um stúlkum almennileg laun.
Ilins vegar kvað hann ASl ekki
hafa tekið neina ákvörðun um
gagnaðgerðir, það yrðí ekki gert
fyrr en ljóst væri orðið til hverra
undanbragða flugfélögin hygðust
gi'ípa.
70MANNS BIÐU
AKASTRUP
Loks hafði Morgunblaðið i gær-
kvöldi samband við Guðmund
Jónsson stöðvarstjóra Flugfélags-
ins á Kastrup-flugvelli og spurði
hann um ástandið. Ilann kvað
60—70 manns hafa liaft samband
við skrifstofuna eða komið þar i
gær, og allt þetta fólk hefði
vonazt eftir flugfari heim. Margt
af þessu fólki væri langt að komið
— jafnvel frá Þýzkalandi og
Frakklandi. Sagði Guðmundur, að
þessu fólki hefði nú verið útvegað
hötelrými og menn biðu þar
átekta, hvort deilan leystist ekki
bráðlega.