Morgunblaðið - 20.10.1974, Síða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 20. OKTÖBER 1974

Sagnarandinn
„Það fer nú allt eftir því, hvað hann á að kosta“,
svaraði Gvendur.
„Tja — ég veig ekki hvað segja skal“, sagði Daði
íhugandi. „Ég bjóst nú aldrei við því, að þú mundir
vilja kaupa hann af mér. En þegar ég fer að athuga
málið, þá sé ég, að andinn gæti blátt áfram orðið þér
til ómetanlegs gagns“.
„Já, blessaður, Daði, seldu meðr andann“, sagði
Gvendur og logaði allur af áfergju. „Hana nú, segðu
mér, hvað þú vilt fá fyrir hann“.
„Jæja, þá. Af því að þú ert vinur minn og sveit-
ungi, þá skaltu fá hann fyrir hlægilega lítið verð —
tvö hundruð krónur!“
„Tvö hundruð krónur! Kallarðu það hlægilega
lítið?“ spurði Gvendur og saup hveljur.
„Það er stórtap fyrir mig, eins og þú hlýtur að
skilja, jafn skynsamur maður og þú ert. Ég gæti
hæglega selt hann fyrir margfalt meira verð. En af
því að ég veit, að þér kæmi það vel að fá hann, þá vil
ég sýna þér það vináttubragð, að láta þig hafa hann
fyrir þetta“.
Gvendi varð enn um og ó.
„Spurðu hann bara að því sjálfan, hversu mikils
virði hann sé“, sagði Daði.
Þetta fannst Gvendi þjóðráð.
„Já, það get ég gert“, sagði hann. „Hvað ertu
mikils virði, herra sagnarandi?"
„Ég er ómetanlegur", svaraði ,,andinn“ og þóttist
vera móðgaður yfir slíkri spurningu.
„Þarna heyrirðu", sagði Daði, „og segðu svo, að ég
sé að pretta þig!“
„Það hefi ég aldrei sagt, Daði minn. Ég kaupi hann
þá af þér fyrir þetta. Bíddu á meðan ég sæki
peningana", sagði Gvendur og skauzt fram í svefn-
húsið.
Nú gat Nonni ekki lengur setið á sér. Hann veltist
um af hlátri niðri f pokanum, en Daði þaggaði fljótt
niðri í honum.
„Uss! Þegiðu, drengur! Bakkabróðirinn er að
koma aftur“, sagði hann, þegar hann heyrði til
Gvendar aftur frammi á göngunum. Nonni þagnaði
óðara, en hláturinn sauð niðri í honum.
eftir OSKAR KJARTANSSON
Gvendur kom nú aftur með peningana og fékk
Daða þá, með þessum orðum:
„Þarna hefirðu aurana, Daði. Og nú eru kaupin
gerð og ég á andann".
„Já, það er hverju orði sannara", svaraði Daði og
stakk á sig peningunum. „Og vertu nú sæll kunn-
ingi!“
„Hvað, þú ert þó ekki rokinn?“
„Jú, fyrst ég þurfti ekki að fara lengra en þetta, þá
næ ég heim aftur í nótt“, svaraði Daði.
Gvendur fullvissaði Daða um það, að honum væri
meir en guðvelkomið að vera um nóttina, en Daði sat
við sinn keip og kvaddi Gvend með virktum.
„En mundu það bara, kunningi", sagði hann, um
leið og hann fór út, „að þú verður að gæta þess vel,
að opna aldrei pokann, því að þá sleppur andinn út“.
Gvendur hélt, að hann skyldi nú muna það, og svo
fylgdi hann Daða út á hlaðið. Daði leysti svo Bleik frá
hestasteininum, sté á bak og reið burt, eins og
Bleikur hefði aldrei misst neina skeifu. En Gvendur
athugaði það ekkert, því að hann hugsaði nú ekki um
annað en sagnarandann í pokanum; annars hefði
honum máske þótt það kynlegt, að Daði hafði aldrei
sprett af klárnuth, þótt hann ætlaði að vera að Bakka
um nóttina.
Gvendur beið þess ekki, að Daði væri kominn úr
túninu, heldur skauzt hann nú inn og settist hjá
pokanum.
„Herra sagnarandi, segðu mér —“ byrjaði hann,
en hrökk í kút, þegar hann heyrði sér svarað hvat-
skeytlega og með allmiklum þjósti:
„Þegiðu, Gvendur og farðu að sofa. Heldurðu, að
ég verði ekki að hafa næturfrið? Á morgun geturðu
fengið að vita allt, sem þú vilt“.
Gvendur greyið vissi í fyrstunni ekki, hvaðan á sig
stóð veðrið, svo hissa var hann á þessu hortuga svari.
Hann þorði þó ekki annað en að hlýða því, sem
„andinn“ sagði og fór beint í rúmið, en skildi pokann
eftir i baðstofunni, því að hann þorði ekki að raska ró
þess, er í pokanum var.----
Þegar Nonni þóttist þess fullviss orðihn, að Gvend-
ur væri sofnaður, skreið hann upp úr pokanum því
að Daði hafði leyst fyrirbandið frá, á meðan Gvendur
ANNA FRÁ STÓRUBORO - saga frá sextándu old
eftir
Jón
Trausta
Hjalti leit á hana og starði stundarkorn á hana þegjandi.
Það lá við, að hún engdist saman fyrir augnaráði hans. Hún
las hugsun hans og fann, hvað hann ætlaði að segja.
„Ég get ekki verið í hellinum lengtir," mælti hann loks.
Þar kom það. Það var einmitt þetta, sem hún vissi, að
hann mundi segja.
„Hvers vegna ekki?“ rnælti hún.
Hann þagði. En hún las svarið í augurn hans: Ég verð
að ræningja, kannske manndrápara, ef ég verð þar lengur.
Hún reyndi að slá þessu upp í gaman.
„Veiztu, hvaða nafn hellirinn þinn hefir fengið? — Hann
heitir Paradís. — Paradís, heyrirðu það? Hallur giámunkur
gaf honum nafnið, þegar lögmaðurinn krafði hann sagna.
Síðan höfum við, vinir þínir í hyggðinni, aldrei nefnt hann
annað okkar í millurn en Paradís. — Viltu ekki vera í
Paradis?"
Hjalti þagði og horfði á hana raunalega. Hvers vegna var
hún að hafa þetta i gamanmálum?
„Og víst, á hellirinn nafnið skilið, meðan þú ert þar,“ bætti
Anna við. „1 Paradis má ekkert búa, nema það, sem gott er.
— Sá eini, sem var óánægður með Paradisarvistina, fékk ekki
að vera þar. Honum var fleygt ofan í hin yztu myrkur. Allir,
sem saurga Paradís sina með vondum verkum, eða aðeins
með vondum hugsunum, glata henni og fylgja honum eftir.
Það má ekki henda þig, elsku vinur minn!“
Hjalti gat engu gamni tekið. Hann var jafnmyrkur og
alvarlegur á svipinn og hann hafði verið. önnu lá við að
fara að gráta. Henni fannst hún standa vopnlaus og ráðalaus
frammi fyrir þessu myrkri og vonleysi. 1 fyrsta skipti fann
hún, að hún var búin að missa valdið yfir Hjalta. Ötal óhöpp,
sem af þvi gætu leitt, þutu fram í huga hennar. Hún víssi
vel, að hann var farinn að fara úr hellinum, án hennar vit-
undar, og gefa þvi engan gaum, hverjir sæju hann. Hún
vissi, að ekki yrði unnt til lengdar að halda honum í hellin-
um. Til hvers átti þá að grípa? Henni lá við æðru og örvilnun,
er hún hugsaði um þetta allt saman. En henni var það líka
ljóst, að ef hún bilaði nú, væri úti um allt.
„Ég veit það, elsku vinur minn, að hellirinn þinn er þér
ekki Paradís,“ mælti hún með grátklökkri rödd og lét blítt
að honum. „En þú mátt til að þola þessa útlegð enn um
stund. — Enn um stund, heyrirðu það? Nú er fyrir þreyttan
að þola. Ég er viss um, að guð gerir einhvern góðan enda á
þessu öllu saman, ef við erum góðar manneskjur og styggj-
um hann ekki. Ég hefi svo þrásinnis beðið hann um það. Ef
til vill höfum við styggt hann með bráðlæti ástar okkar, og
hann leggur þetta á okkur í staðinn. Ef til vill er hann að
leyfa oðrum manni að fylla mæli synda sinna, áður en hann
auðmýkir hann á einhvern hátt. Við skiljum ekki hans vegi.
Okkur ber það eitt, að gera aldrei annað en það, sem gott er.
Þá snúast okkur allir hlutir til góðs. — Mundu eftir því að
fara aldrei úr hellinum, nema þú getir gert eitthvað gott með
því, eitthvert kærleiksverk. Sittu þig aldrei úr færi, ef þú
getur hjálpað einhverjum, sem bágt á, eða komið einhverju
fram til góðs, svo að hljóðlátar þakkargjörðir séu sendar guði

5g|| '
ffle&Ímorgunluftffinu
gtfi E
/T i Jj
Dóri, Dóri, Dóri — ég gef
þér enn eitt tækifæri —
opnaðu hurðina, opnaðu
hurðina segi ég.
Sestu! sestu!
Loks náði ég háa C-inu.
Lokaatriði skattafram-
talsins.
Tryggur gleypti segul-
stálið.