Morgunblaðið - 10.01.1975, Blaðsíða 1

36 SIÐUR
7. tbl. 62. árg.
FÖSTUDAGUR 10. JANÍJAR 1975
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Kaupmannahöfn 9. jan.
UM MIÐNÆTTI f nótt var Ijóst að Poul Hartling, forsætisráðherra
Danmerkur hafði unnið mikinn persónulegan sigur f þingkosning-
unum og fékk flokkur hans, Venstre 42 þingmenn og bætti við sig 20
sætum á þinginu. Nýtur flokkurinn nú stuðnings 23% kjósenda.
Jafnaðarmenn undir forystu Anker Jörgensens eru enn stærsti stjórn-
málaflokkurinn og fengu 53 sæti og 30% (áður 46 sæti), Radikale
Venstre fengu nú 13 og 7% atkv. (höfðu 20 sæti), Framfaraflokkur
Glistrups hlaut 24 þingsæti og 13,6% (tapaði 4, en þess ber að geta að
tveir þingmenn höfðu klofið sig út úr og buðu sig fram utanflokka og
náðu þeir ekki kjöri þar), Ihaldsflokkurinn fékk 10 og 5,5% atkv.
(hafði 16 sæti), Miðdemókratar fengu 4 og 2,2% atkv. (höfðu 14 sæti),
Kommúnistar fengu 7 þingmenn og 4,2% (höfðu 6 þingmenn), Kristi-
legi þjóðarflokkurinn fékk 9 fulltrúa og 5,3% (hafði 7), SF fékk 9
þingmenn og 4,9% (hafði 11) Vinstri sósfalistar fengu 4 þingmenn og
2,1% (höfðu engan mann) og Réttarsambandið fékk engan mann
kjörinn og 1,8%, en hafði 5 fulltrúa áður.
KEPPINAUTAR A KJORSTAB
Anker Jörgensen leiðtogi jafn-
aðarmanna f Danmörku sést
hér, ásamt konu sinni Ingrid,
stinga atkvæðaseðli sfnum í
kjörkassann. Til hægri er
mynd af Hartling, leiðtoga
Venstre, er hann hefur greitt
atkvæði sitt.
Stórsigur Hartlings
En sjálfhelda áfram í dönskum stjómmálum
Glistrup hélt velli
— Jafnaðarmenn áfram
stærsti flokkurinn
Mesta atvinnuleysi
Þjóðver ja í 16 ár
Bonn, 9. janúar. Reuter.
ATVINNULEYSI hefur ekki
verið meira f Vestur-Þýzkalandi f
16 ár, en verðbólgan þar er minni
en f nokkru öðru vestrænu landi
samkvæmt tölum sem voru birtar
f dag.
945.000 voru atvinnulausir f sfð-
Mótmælaganga
í Barcelona
Barcelona, 9. jan. Reuter.
UM FJÖGUR þúsund verkamenn
sem höfðu uppi mótmæli f Barce-
lona f dag vegna skyndilegrar
uppsagnar þeirra úr vinnu, lentu
f átökum við lögregluna þar í
borg f dag. Aðdragandi var sá að
21 þúsund verkamönnum af 26
þúsund sem vínna við bílafyrir-
tæki var sagt upp vinnu f viku án
kaups vegna dagsetuverkfalls og
vildu þeir ekki una við það.
Gengu verkamennirnir frá
vinnustað sfnum áleiðis að höfuð-
stöðvum verkalýðssamtakanna f
borginni. Höfðu þeir uppi spjöld
með kröfum sfnum og létu óspart
f Ijós reiði sfna. Þar réðst óeirða-
lögregla gegn hópnum og dreifði
honum og segja sjónarvottar að
margir hafi slasast og einhverjir
verið handteknir.
Reuter fréttastofan sagði í
kvöld að embættismenn hefðu síð-
an hringt til blaða og annarra
fréttastofnana i Barcelona eftir
að hópnum hafði verið dreift og
sagt að ekki hefðu verið fleiri en
þrjú þúsund, sem tóku þátt í mót-
mælagöngunni og enginn hefði
verið handtekinn.
asta mánuði eða 4,2% vinnufærra
manna. Þar við bættist að 703.300
hafði verið gert að vinna styttri
vinnutfma eða verið sagt upp um
stundarsakir.
1 nóvember voru um 800.000
atvinnulausir en 461.500 unnu
styttri vinnutfma.
Jafnframt var tilkynnt að fram-
færslukostnaður f árslok 1974
hefði aðeins verið 5,9% hærri en f
desember 1973.
A öllu sfðasta ári hækkaði verð-
lag um 7% að meðaltali sem er
talsvert minni hækkun en í öðr-
um vestrænum ríkjum.
Embættismenn segja að at-
vinnuleysi og verðbólga hafi aðal-
iega aukizt vegna stöðnunar í
efnahagslífinu innanlands.
Dr. Josef Stingl, forstöðumaður
Washington,
9. janúar. Reuter.
TALSMENN Bandarfkjastjórnar
gefa f skyn að Ford forseti leggi
til að skattar verði stórlækkaðir
til að örva efnahagslffið.
Lfklegt er, að jafnframt verði
skattar hækkaðir á erlendri og
innlendri hráolfu svo að orku-
neyzla minnki og Bandarfkja-
menn verði ekki eins háðir er-
lendri olfu.
Forsetinn gerir grein fyrir
efnahagstillögum sfnum í yfirlits-
ræðu, sem hann flytur í Þjóðþing-
vinnumálastofnunarinnar, sagði
blaðamönnum að hann væri viss
um að tala atvinnulausra færi yfir
eina milljón í janúar. En Bonn-
stjórnin sagði að gert hefði verið
ráð fyrir tímabundinni aukningu
atvinnuleysis f vetur.
Stjórnin sagði að Vestur-
Þjóðverjar væru betur við þvi
búnir að mæta atvinnuleysi en
flest önnur vestræn iðnaðarríki.
Hún kvaðst þess fullviss að þær
ráðstafanir sem hún gerði f sið-
asta mánuði til að örva efnahags-
lífið mundu draga úr atvinnuleysi
siðar á árinu.
Þjóðartekjurnar jukust um
aðeins 0,4% á síðasta ári og síðari
hluta ársins lækkuðu þær raun-
verulega um 0,5% miðað við sama
tíma árið áður.
inu síðar í mánuðinum, en ljöst
þykir, að í stað þess að berjast
gegn verðbólgu leggur hann nú
megináherzlu á að berjast gegn
samdrætti.
Hann hefur þegar sagt ráðherr-
um sinum að nýjar tillögur sinar i
efnahagsmálum muni beina þró-
uninni i átt til batnandi ástands
þar sem þær muni endurvekja
traust, sem sé forsenda þess að
sigrast megi á samdrætti og verð-
bólgu.
Helzti ráðunautur Fords i efna-
hagsmálum, Alan Greenspan, til-
Starfsmenn i vélaiðnaði og
málmiðnaði hafa orðið mest fyrir
barðinu á atvinnuleysi og siðan
byggingarverkamenn og skrif-
stofufólk.
Vefnaðariðnaðurinn er einnig
hart leikinn og á undanförnum
árum hafa aðeins verksmiðjur
sem framleiða fyrir útflutnings-
markað dafnað að bilaiðnaðinum
undanskildum. Útflutningur sló
öll fyrri met á siðasta ári.
Stjórnin hefur meðal annars
lofað að bæta 7,5% kostnaðar af
fjárfestingum fyrirtækja á fyrra
heimingi þessa árs og dæla 1.700
milljón mörkum inn í efnahagslif-
ið. Ætlazt er til að mikið af því fé
fari til framkvæmda sem veita
atvinnu.
kynnti stjórninni, að efnahags-
ástandið væri „slæmt“. -Iann
sagði, að ástandið yrði verst i vor
eða sumar, og að það ástand
mundi vara nokkurn tíma en
batna siðan i lok ársins og á árinu
1976.
Hins vegar hefur það orðið til
að auka svartsýni Bandaríkja-
manna, að viðskiptaráðuneytið
hefur spáð því, að iðnfyrirtæki
hyggist auka rekstrarfé um
aðeins 4,6% í stað 12,2%, sem
hafði verið spáð. Aukningin er
Framhald á bls. 22
Stjórnmálasérfræðingar töldu
ljóst af þessum úrslitum í nótt að
sjálfheldan í dönskum stjórnmál-
um væri áfram og enda þótt sigur
Pouls Hartlings væri övenjulegur
og ætti sér naumast hliðstæðu
hefði staða stjórnarinnar langt
frá styrkzt, vegna þess mikla
fylgistaps sem stuðningsflokkar
Venstre urðu fyrir f kosning-
unum.
Allir leiðtogar dönsku stjórn-
málaflokkanna voru sammála um
það í nótt, að stórsigur Hartlings
væri það sem mesta athygli vekti.
A þessum miklu erfiðleikatímum
hefði hann þurft að gera óvinsæl-
ar ráðstafanir og þvi væri traust
fólksins á honum sem leiðtoga
eftirtektarvert.
Anker Jörgensen, formaður
Jafnaðarmanna, kvað úrslitin við-
unandi á allan hátt, enda væri
Jafnaðarmannaflokkurinn eftir
sem áður stærsti stjórnmálaflokk-
ur landsins. Hann kvaðst vera
þeirrar skoðunar, að Hartling
bæri að segja af sér strax og siðan
ætti að fela Jafnaðarmönnum að
mynda stjórn, ef til vill með
Framhald á bls. 22
5 fórust í
sprengingu,
13 slösuðust
North Bay, Ontario,
9. jan. Reuter.
AÐ MINNSTA kosti fimm
biðu bana og 13 slösuðust þeg-
ar skrifstofub.vgging eyðilagð-
ist í sprengingu f bænum
North Bay í Ontario f Kaneria.
Að minnsta kosti fimr.i er
saknað.
Heilsuverndarstöð var til
húsa f byggingunni, sem var á
tveimur hæðum, en ekki er
vitað hve margir biðu á bið-
stofum lækna.
Byggingin sprakk f tætlur og
sprengingunni fylgdi eldsvoði.
sem magnaðist við gasleka svo
að björgunarstarfið var erfitt.
Viðgerðarmenn voru að gera
við gasleiðsluna þegar spreng-
ingin varð.
Ford vill að skattar
verði stórlækkaðir