Morgunblaðið - 24.04.1975, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. APRlL 1975
17
• KLUKKAN 13.30. Menn eru
enn að tínast úr og I mat I
kjallaranum. Undir borShaldinu
heyrist ómur af Ijóðum og
söngvum innan af sviði. Þar er
enn verið að hamast. Við tylltum
okkur hjá Þorláki Þórðarsyni,
kjallarastjóra og altmuligmand
litla sviðsins, og hann skenkir
okkur kaffi. „Ég er búinn að vinna
hérna í 25 ár," segir Þorlákur,
„og er þvl jafngamall leikhúsinu
sjálfu I þessu starfi. En ég verð að
segja það, að á því eina og hálfa
ári sem ég er búinn að vinna hér
við kjallarasviðið þá hef ég kynnzt
leikurunum og þessu fólki hér
betur en öll hin árin til samans.
Hér vinna menn svo nálægt hver
öðrum. Að sama skapi er svo mun
meiri nálægð við áhorfendurna.
En þeir möguleikar sem þetta svið
hefur opnað fyrir ungu leikarana,
Islenzku leikskáldin og áhorfendur
virðast hafa fallið I góðan jarðveg.
Vandinn er bara sá að hin aukna
starfsemi leikhússins upp á
slðkastið hefur ekki alveg haldizt I
hendur við fjölgun starfsliðsins.
Ég er til dæmis allt I öllu hérna I
kjallaranum og I dag mætti ég
hérna klukkan átta, og ég fer ekki
heim fyrr en um miðnætti." En
hann bætir við: „Samt er þetta
svo sannarlega þess virði."
0 KLUKKAN 14. Enn æfa menn Ijóða- og söngvakvöldið á litla sviðinu,
enda mikið I húfi þvi frumsýningin er kvöldið eftir. f lokin syngja allir
Guðjónskvæði Þórarins Eldjárns við lag Atla Heimis Sveinssonar: „Þú ert
sjálfur Guðjón bak við tjöldin." Stefán Baldursson vill láta endurtaka.
„Og Magga þarf að passa I lokin að verða ánægð á svipinn. Alsæl yfir að
vera orðin Guðjón." Æfingunni lýkur. f bili. Þráðurinn verður tekinn upp
aftur um kvöldið.
• KLUKKAN 14.30. Niðri I
smíðaral eru leikmyndasmiðirnir
að störfum. Þeir eru þrlr sem
vinna við sjálf leiktjöldin, en aðrir
tveir sem fást við listræna
útfærslu, gerð leikmuna o.fl. Það
er verið að vinna að leikmynd
Snorra Sveins Friðrikssonar fyrir
„Þjóðniðinginn" og a.m.k.
þriðjungur vinnunnar er eftir við
tjöldin. Frá leikmyndahöfundi fá
smiðirnir skissur og líkön. „Það er
misjafnt hversu lengi við erum að
þessu," segja þeir. „Það fer eftir
þvl hversu skissurnar eru góðar.
Þetta tekur allt frá 10 dögum upp
I mánuð. Á myndinni sjáum við
f.v. Birgi Sveinbergsson, Sigurð
Kr. Finnsson, Magnús Þórarinsson
verkstjóra, Bjarna Stefánsson og
Jón Benediktsson, sem einnig er
kunnur myndhöggvari. Jón er
mikill „feikari" eins og þeir kalla
það og hefur búið til flóknustu og
nákvæmustu eftirlikingar t.d.
altaristöflur I ýmsum stilum,
Kristsllkneskið I bakgrunninum,
og getur látið pappa verða að
gulli. „Jú, það getur verið gaman
að þessu feiki," segir hann, „þó
að þetta sé oft mikil pressa þá er
maður ánægður þegar manni
tekst að gera hlutina rétta og
sannfærandi."
• KLUKKAN 15.30. Hörður
Sigurðsson leiksviðsstjóri tekur
okkur Ijúfmannlega. Hann hefur
aðsetur einhvers staðar um
miðbik hússins, — ekki langt frá
sviðinu. Eins og gefur að skilja.
Þrátt fyrir daglanga veru
Morgunblaðsmanna I Þjóð-
leikhúsinu tókst þeim aldrei
að átta sig á þvl hvar þeir voru
staddir I það og það skiptið.
Hörður reyndist okkur ágætur
leiðarvlsir þennan eftirmiðdag.
Hann sér um að
lokaundirbúningurinn fyrir
„Silfurtunglið" ganga greiðlega.
Slðasta æfing fyrir generalprufu
er um kvöldið, og frumsýning á
fimmtudag. „Verksviðið? Ja, það
er þetta baktjaldamakk," segir
hann. „Ég á að vera eins konar
samræmingaraðili. Ef allt gengur
vel, þá er þetta ósköp þægilegt,
en ef allt gengur illa, þarf maður
að grlpa inn I, og þá er það ekki
alltaf svo þægilegt." Hörður hefur
sem sé yfirumsjón með
sviðsvinnunni, tæknibúnaðinum,
Ijósavinnunni, o.s.frv. „Hérna er
alveg dýrlegt starfsfólk allt upp til
hópa." segir hann, „og ég er á
þeirri skoðun að það geri allt að
þvl kraftaverk stundum." Hann
var áður vélstjóri bæði til sjós og
lands, en er búinn að vera við
leikhúsið I þrjú leikár. „Og þetta
er það langfjölbreytilegasta’ starf
sem ég hef komizt I."
• KLUKKAN 16.00. „Við erum
að ganga frá gardínunum fyrir
„Silfurtunglið" í kvöld." segir
Fanný Friðriksdóttir, forstöðukona
saumastofu leikhússins þegar við
litum inn til hennar. „Þetta eru
þær þriðju I röðinni. Það var alltaf
eitthvað að hinum. Annað hvort
máttu þær ekki vera of finar eða
of rósóttar. Og nú enda þær með
þvi að vera grænar eða bláar."
Með Fanný starfa fjórar
fastráðnar saumakonur á stofunni
og einnig eru stundum
aukastúlkur fengnar til hjálpar. Á
myndinni sjáum við Fanný, t.v. og
fremst er Edda Ágústsdóttir með
gardinurnar góðu, þá Elisa
Gisladóttir og Guðrún
Einarsdóttir. Á myndina vantar
Ásdisi Magnúsdóttur. Þær voru
einnig að koma fyrir búningunum
úr „Kaupmanninum í Fenevjum"
sem sýningum er lokið á, þvi
þarna er lika hluti
búningageymslunnar. „Hér
geymum við þá búninga sem við
þurfum oftast að gripa til, i
kjallaranum eru þeir sem við
notum sjaldnast, t.d. periódufötin,
og efst i húsinu geymum við svo
ballettfötin. Jújú, blessaður vertu
eins og þú sérð þá er þetta allt að
springa utan af okkur."
Blaðamaður gæti vel trúað að
þarna væru föt sem færu hátt i að
klæða fslendinga alla.
Þær á saumastofunni sögðu að
misjafnlega mikill timi færi i
búningana, eftir þvi i hvaða stil
þeir væru. Erfiðastir væru
„periódubúningar" eins og t.d.
við Shakespeareverk, en svo eru
fötin fyrir nútímaleikritin oft
keypt í verzlunum. „Við erum
sjaldan meir en mánuð með
búninga fyrir eitt verkefni," segja
þær. „Verst er bara hvað
búningateikningarnar koma oft
seint."
• KLUKKAN 16.30. „Eg er nú
bara að dútla hérna við að ganga
frá leikmyndunum i
„Silfurtúnglið" fyrir kvöldið",
segir Birgir Engilberts, annar af
tveim fastráðnum
leikmyndateiknurum leikhússins
þegar við kíktum inn í
leikmyndadeildina. Fremst á
myndinni er likan hins fastráðna
leikmyndateiknarans, Sigurjóns
Jóhannssonar að leikmynd
„Silfurtúnglsins".
• KLUKKAN 16.45. Ballett-
meyjarnar voru í pásu
þegar við litum inn i ballettsalinn.
„Það er allt of sjaldan sem við
fáum pásu", segja þær. Þær
stjórna sér sjálfar þessa dagana á
meðan enginn er
ballettmeistarinn, en undirbúa
engu að síður nemendasýningu í
mái af kappi. Klukkan fimm var
von á yngri nemendum skólans,
8—16 ára, sem þær kenna svo til
klukkan rúmlega sjö.
Ballettskólinn teiur nú um 100
nemendur.
• KLUKKAN 17.00. Skrifstofa
Þjóðleikhússins er jafnmikilvægur
liður starf seminnar og hver annar,
og þar eru Valgerður
Steingrimsdóttir t.h. og Svava
Þorbjarnardóttir að störfum.
Svava á simanúm þessa stundina,
en hún er líka á fjölunum öðru
hvoru sem söngkona í
Þjóðleikhúskórnum. Valgerður sér
um launaútreikninga, reiknar út
höfundalaun o.s.frv. Þau eru
fjögur þarna, og skrifstofustjórinn
er Ivar H. Jónsson. „Það er alveg
furðulegt að þið skulið hitta
þannig á að fvar er ekki við,"
segja þær. „Við erum alveg
óskaplega einmana án fvars."
• KLUKKAN 17.30. I miða-
sölunni eru Halldór Ormsson,
miðasölustjóri og formaður
nýstofnaðs starfsmannafélags og
Þóra Böðvarsdóttir, sem þar
afgreiðir ásamt Fanney
Pétursdóttur. „Það er búin að
vera reytingssala í dag", segja
þau, en Halldór telur mjög líklegt
að afmælisárið verði líka metár
varðandi aðsókn." Það voru
komin 80.000 manns um siðustu
mánaðamót, og þar af átti
„Kardimommubærinn" 30.000.
Við höfum farið yfir 100.000 gesti
sex sinnum." Halldór sér um
auglýsingar, uppgjör fyrir söluna,
skipuleggur söíu í skólunum á
skólasýningarnar o.fl. Halldór vill
lltið gera úr þeim seðlabunkum
sem um hans hendur fara i
verðbólgunni. „Þetta er ekki
neitt. Við hækkum ekkert."
• KLUKKAN 18.00. Leik-
munageymslan er einhvers
staðar uppi á efri plönum
Þjóðleikhússins. Þar eru byssur,
og sverð fyrir dramatisk
sjálfsmorð og morð, og
neftóbaksdósir, og pipur með
tóbaki i, og bækur úr plasti, og
hjáimar alls þýzka hersins, og
ailur fjandinn i röðum á hillum og I
kössum eftir endilöngu, löngu
herbergi. Þarna ræður ríkjum
Reinhardt Reinhardtsson (aftast).
og honum til aðstoðar eru Helgi
Guðmundsson og Rafn Gestsson.
• KLUKKAN 18.30. Sigurður
Eggertsson, sem stjórnar
leikhljóðunum i Þjóðteikhúsinu er
að byrja að koma sér fyrir i litlum
klefa einhvers staðar til hliðar og
ofan við sviðið. Hann sér ekki
sviðið, en fær skilaboð
frá sýningarstjóra um rétt
augnablik. Hann er með hljóðin á
spólum, og notar mismörg
segulbandstæki i einu, eftir þvi
hvort mörg hljóð eru notuð i senn.
„i öðrum þætti „Silfurtúnglsins"
til dæmis er þetta nokkuð stift,"
segir hann, „þvi eiginlega öllum
leikhljóðunum er þjappað saman i
hann. Þar er ég allt i senn
klappandi áhorfendur, hljómsveit
og söngur i fjölleikahúsinu
Silfurtúnglinu."
• KLUKKAN 19.15. Spenna er
farin að gripa um sig þvi siðasta
æfing „Silfurtúnglsins" hefst
klukkan átta. Leikararnir koma
hver af öðrum, fara inn i
búningsherbergin og siðan i
hárgreiðslu hjá Sigurrós
Jónsdóttur, og/eða i hárkollu- og
förðunardeildina, sem við
skyggnumst inn i á þessari mynd.
Fv. Guðmundur Magnússon
(Róri), Hákon kraftajötunn Waage
(Samson Umslóbógas) nýtur
aðstoðar Margrétar Jónsdóttur,
og forstöðukonan Margrét
Matthíasdóttir farðar Erling
Gíslason (Feilan Ó. Feilan,
forstjóra Silfurtúngls m.m.).
• KLUKKAN 19.30. Inni á sviði
eru miklar tilfæringar sviðsmanna
og tæknimanna við að koma
tjöldum og leikmunum á sinn
stað, og Ijósin setja sig i
viðbragðsstöðu.
• KLUKKAN 20.00. Þorgrimur
sýningarstjóri kallar alla á sinn
stað. Leikstjórarnir Sveinn
Einarsson og Briet Héðinsdóttir,
ásamt Sigurjóni Jóhannssyni
leikmyndahöfundi og Magnúsi
Axelssyni, eru setzt úti I sal.
Eftirvæntingin gripur um sig.
Tjaldið lyftist og
„kommersialisminn" heldur
innreið sina i lif Lóu (Anna Kristin
Arngrimsdóttir) litlu, islenzku
utanbæjarhúsmóðurinnar i „Silf-
urtúngli" Halldórs Laxness ....