Morgunblaðið - 01.06.1975, Síða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. JtJNl 1975
Trébátar til sölu
Nokkrir úrvals trébátar eru til sölu af stærðun-
um: 4-5-6-1 1-1 2-1 5-1 8 tonna.
Upplýsingar gefur:
Guðmundur Ásgeirsson,
simi 7177, Neskaupstað.
Húsnæði óskast
Óska að leigja 3ja herb. íbúð eða forstofuher-
bergi á góðum stað í borginni nú þegar eða eftir
samkomulagi. Tilboð sendist blaðinu fyrir 5.
júní merkt: „íbúð — 8601".
Vefnaðarvöruverzlunin
Grundarstíg 2 auglýsir
Mikið úrval er af alls konar efnum demin, flauel, riflað
og spæl.
Ódýr bómullarteppi.
Ennþá sængurverasett á gömlu verði.
ítalskar gjafavörur og kinverskirdúkar
Urval af svuntum og ýmislegt fleira.
Jafnframt rýmingarsala á eldri vörum.
Opið föstudaga til kl. 7 og til hádegis laugardaga.
A
iS&l
Kópavogur
skólagarðar
Innritun í skólagarðana fer fram í görðunum
mánudaginn 2. júní frá 8 —12 og 13 —17.
Þátttökugjald 1500 kr. sem greiðist við inn-
ritun og er öllum börnum á barnaskólastigi
heimil þátttaka Skólagarðarnir eru við:
1. Kópavogsbraut
2. Fífuhvammsveg
3. Nýbýlaveg.
Félagsmálastofnun Kópavogskaupstaðar.
Framhalds-
aðalfundur
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur
heldur framhaldsaðalfund
mánudaginn 2. júní 1975 í
Átthagasal Hótel Sögu kl. 20.30
Fundarefni:
Lagabreytingar
Kjaramál.
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur.
VATNSÞOLINN
KROSSVIÐUR
Rásaður (prófíl) krossviður
Oregon pine 3/8" 4' x 8' kr. 2640.— án söluskatts.
Oregon Pine 5/8 4' x 8' kr. 3990.— án söluskatts.
Oregon pine 5/8" 4' x 9' kr. 4760.— án söluskatts.
Oregon pine 5/8" 4' x 10' kr. 5290.— án söluskatts.
Oregon pine, sléttur 1 /4" 4' x 8' kr. 2590.— án söluskatts.
Oregon pine, sléttur 5/8" 4' x 8' kr. 3660.— án söluskatts.
Oregon pine, sléttur 3/4" 4' x 8' kr. 4260.— án söluskatts.
Mjög hentugt í utanhússþiljur, bílskúrshurðir, sumarbústaði o.fl. o.fl.
BÁTAKROSSVIÐUR
Birki 9 mm stærð: 500 x 1 50 sm kr. 791 6.— án söluskatts.
PLÖTURNAR FÁST HJÁ
OKKUR
Timburverzlun
Árna Jónssonar & Co H/F,
Laugavegi 148, sími 11333 og 11420.
Lög vinstri stjórnarinnar í togaradeilunni 1973:
BÆTTU KJÖR YHRMANNA
Á KOSTNAÐ UNDIRMANNA
1 tilefni sjómannadagsins sneri Morgunblaðið sér til Péturs
Sigurðssonar, formanns sjómannadagsráðs. Hann ræðir í viðtali
þvf, sem hér fer á eftir um sjómannadaginn og starfsemi sjómanna-
dagsráðs, fjallar um Dvalarheimili aldraðra sjómanna og byggingu
nýs dvalarheimilis í Hafnarfirði. Þá ræðir hann nokkuð um stöðuna
f kjaramálum og þau viðhorf, sem skapazt hafa vegna verkfalls
togarasjómanna.
Sjómannadagurinn verður
væntanlega haldinn með hefð-
bundnum hætti, þrátt fyrir þær
blikur, sem nú eru á lofti?
Já, sjómannadagurinn sjálfur
rverður haldinn á hefðbundinn
hak t, að vísu getur sjávarút-
vegsráðherra, Matthías Bjarna-
son, ekki flutt ávarp á þessum
degi eins og venja er, þar eð
hann er nú að gegna skyldu-
störfum erlendis. I hans stað
mun tala fyrir hönd ríkisstjórn-
arinnar Gunnar Thoroddssen
félagsmálaráðherra. Við höfum
talið það í sjómannadagsráði
nauðsynlegt, að raddir sem
flestra aðila mættu heyrast á
þessum degi. Af þeim sökum
höfum við jafnan fengið ræðu-
menn úr hópi sjómanna, út-
gerðarmanna og frá rikisstjórn-
inni. Ræðumaður útgerðar-
manna að þessu sinni verður
Ingólfur Arnarson, en af hálfu
sjómanna talar Brynjólfur
Halldórsson aflakóngur og for-
maður skipstjóra og stýri-
mannafélagsins Ægis.
Þá verða að venju aldraðir
sjómenn heiðraðir, þeir verða
þrír að þessu sinni, en auk þess
verður eínum aðila veittur gull-
kross sjómannadagsins. Ég vil
sérstaklega þakka öllum, sem
vinna að þessum degi, fyrir
þeirra sjálfboðaliðastarf, og
sérstaklega vil ég þakka Eim-
skipafélagi Islands, bæði fyrir-
tækinu sjálfu og starfsmönnum
þess, sem alltaf hafa verið
boðnir og búnir til þess að að-
stoða okkur á þessum degi.
Af hverju hefur sjómanna-
dagsráð unnið að undanförnu?
Starf sjómannadagsráðs hef-
ur um langa hríð að verulegu
leyti verið bundið við Dvalar-
heimili aldraðra sjómanna að
Hrafnistu. Við höfum að
undanförnum árum sett tugi
milljóna í frágang lóðar þar og
munum reyna að ljúka þeim
framkvæmdum á þessu sumri.
Við höfum starfrækt barna-
heimili í Hraunkoti í Grímsnesi
og má segja, að byggingu þess
sé lokið nú. Forgangsrétt að
þessu barnaheimili eiga
munðariaus börn sjómanna og
þau önnur börn, sem búa við
erfiðar heimilisaðstæður. Nær
öll pláss eru þegar upppöntuð á
barnaheimilinu í sumar.
Stór hluti þessarar jarðar í
Grímsnesi, sem sjómannasam-
tökin eiga, hefur verið skipu-
lagður, í fyrsta lagi fyrir orlofs-
hús sjómannasamtakanna
sjálfra og svo hins vegar fyrir
einstaklinga úr okkar eigin röð-
um. I orlofshúsahverfinu, sem
ber nafnið Hraunborgir eru
þegar risin 14 hús og 6 munu
rísa í sumar, enda hafa aðilar
utan sjómannasamtakanna í
Reykjavík og Hafnarfirði svo
sem sjómannafélögin á Suður-
nesjum og Akranesi óskað eftir
að fá þarna aðstöðu, er þegar
hefur verið veitt.
Nú hefur komið fram opin-
berlega, að Hrafnista hefur
hætt að skrá umsóknir um vist-
un þar. Hvað veldur þessari
breytingu?
— Ástæðan fyrir þessu er
fyrst og fremst sú, að við erum
með yfir 600 umsóknir, þó aö
þar sé ekki um að ræða nema
400, sem telja má raunveruleg-
ar. Við höfum fengið óskir frá
yfirlæknum á Hrafnistu og.
reyndar einnig óskir frá land-
lækni og áður höfðum við
fengið sams konar óskir frá
fyrrv. borgarlækni, um að við
þyrftum til þess að geta bætt
þjónustuna, að fækka allmikið
vistmönnum á Hrafnistu. Á
móti þessum óskum hefur nú
verið komið með allverulegri
fækkun og má heita t.d., að
vistrými i kjallara sé ekki til
lengur. Þar hefur hins vegar
verið sköpuð aðstaða fyrir
— segir Pétur
Sigurðsson
formaður
sjómannadagsráðs
PÉTIJR SIGURÐSSON
FORMAÐUR SJOMANNADAGSRÁÐS
læknaþjónustu, meinatækni og
lyfjabúr skv. nýgerðum lögum
þar um. Stærsta verkefnið á
þessu sviði, sem nú hefur verið
ákveðið með undirskrift samn-
inga s.l. fimmtudag, er bygging
fyrsta áfanga að nýju dvalar-
heimili í Hafnarfirði, en þar
munum við geta tekið á móti 80
manns til vistar í eins og
tveggja manna íbúðum með öll-
um þægindum. 1 kjallara verða
vinnustofur, t.d. til veiðafæra-
gerðar. En á fyrstu hæð eða
jarðhæðinni, verður tekin upp
sú nýbreytni, að þar verður
starfrækt dagheimili aldraðra.
Aldraða fólkið, sem þangað
kemur á morgnana og fer að
kvöldi fær þar aðstöðu til
vinnu, föndurs og getur auk
þess einnig notið heilbrigðis-
þjónustu, sem því er nauðsyn-
leg.
En þessi sjómannadagur, Pét-
ur, fer fram i skugga verkfalla.
Setur það ekki svip á daginn?
Auðvitað. En þó að við höfum
stofnað til þessa verkfalls í Sjó-
mannafélagi Reykjavíkur, verð-
ur að líta til þess, að þegar
þvingungarlög vinstri stjórnar-
innar voru sett 1973 af mönn-
um eins og Birni Jónssyni, for-
seta Alþýðusambandsins, og
Eðvarð Sigurðssyni, formanni
Dagsbrúnar, voru að nokkru
leyti ráðin tekin úr okkar hönd-
um i Sjómannafélaginu. En í
fáum orðum sagt, má benda á, i
þessu sambandi, að þau lög
voru i því fólgin, að eftir
margra vikna verkfall undir-
manna og samninga, sem að
lokum tókust boðaði einn hópur
yfirmanna verkfall og endalok
þess máls voru þau, að þáver-
andi félagsmálaráðherra,
Hannibal Valdimarsson, ásamt
stuðningsmönnum þeirrar
ríkisstjórnar, sem þá sat, beitti
sér fyrir setningu lagaákvæða,
er höfðu það m.a. í för með sér,
að kjör undirmanna voru rýrð,
kjör yfirmanna voru bætt á
kostnað undirmanna, þegar um
var að ræða fækkun undir-
manna í einstökum veiðiferð-
um.
Er nokkur lausn sjáanleg á
þessu verkfalii, sem nú stend-
ur?
Gagnvart þessari deilu nú vil
ég taka það fram, að við vorum
orðnir langþreyttir 1973. Við
áttum áður fyrr við heiðurs-
mann að glima, Loft heitinn
Bjarnason. Þá var það þegjandi
samkomulag, ef almennar
hækkanir urðu i fiskvinnslu, að
þá kæmu þær einnig fram í
hækkuðu kaupi togarasjó-
manna. Þessu var hætt um það
leyti, sem Loftur hætti störfum
hjá Félagi íslenzkra botnvörpu-
skipaeigenda. Jafnframt hafa
togarasjómenn ekki fengið þær
láglaunbætur, sem tvisvar hafa
komið á tekjur láglaunafólks né
aðrar samningsbundnar launa-
hækkanir. Það virðist vera
hrein undantekning í okkar
þjóðfélagi að tekið se' til greina,
ef menn komast i sæmilegar
árstekjur, hve miklu viðkom-
andi aðilar fórna til þess að ná
þessum tekjum. Togarasjó-
menn vinna við þau lög að
starfa 12 stundir á hverjum
degi, helgidaga sem aðra daga,
meðan verið er að veiðum.
Þetta atriði virðist fara framhjá
allmörgum aðilum í okkar þjóð-
félagi. Ég held, að það sé ekki
vandamál að semja við undir-
menn á þessum togurum. Við
buðum sjálfir upp á það, að
fækkað yrði úr okkar röðum,
aðrir hafa ekki léð máls á þvi.
Persónulega held ég, að vanga-
veltur af því tagi verði þó að
bíða meðan nefnd verður sett
til þess að kanna lög og samn-
inga hér heima ásamt með
samningum, sem um þetta giida
erlendis.
En þótt samið yrði við undir-
menn er þá fullvíst að skipin
kæmust út?
Það yrði væntanlega einnig
samið við yfirmennina.
En hvaða gagn er að því, ef
allt lokast hér heima vegna
vinnustöðvana?
Þessi skip hafa möguleika á
því að selja og landa erlendis.
Við höfum verið vikum saman í
verkfalli núna, en það er í sam-
ræmi við þá skoðun okkar, að
brýna nauðsyn beri til að gera
togarana út, að leggja allt sem
við getum lagt af mörkum til
þess að skipin geti haldið til
veiða. Ég vil leggja áherzlu á,
þó að ég tali hér um kaupkröfur
láglaunamannanna um borð i
skipunum, að við gerum okkur
fulla grein fyrir því, að rekstur
þessara skipa hangir á blá-
þræði, nema þeirra, sem sýnt
hafa afburða útkomu. Við
megum ekki gleyma því, að það
eru ekki aðeins laun viðkom-
andi sjómanna, sem þessi skip
standa undir heldur einnig
landverkafólks í frystihúsum
og viö löndun. Það er fólk sem
vinnur við aðgerðir á afkonau
sína einnig undir því, að þessi
skip séu gerð út, og verzlunin
nýtur að sjálfsögðu þeirrar
veltu, sem skipin bjóða upp á í
viðkomandi byggðarlögum.