Morgunblaðið - 15.10.1976, Qupperneq 27

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 15. OKTOBER 1976
27
EINHVER mikilvægasti þáttur síðustu landhelgis-
deilu okkar við Breta var án efa upplýsingamiðlun-
in eða „áróðursstríðið" eins og það var oft
kallað. Við höfðum í vikunni samband við 4 menn,
sem þar voru í eldlínunni ásamt mörgum öðrum og
spurðum þá hvað þeim væri minnisstæðast frá
þessum tíma. Þessir menn eru Jón Olgeirsson
ræðismaður íslands í Grimsby, Helgi Ágústsson
sendiráðsritari í íslenzka sendiráðinu í London,
Þórður Einarsson blað afulltrúi utanríkisráðu-
neytisins og Mikael Magnússon, sem þá var
fréttastjóri BBC með aðsetur í Reykjavík meðan á
deilunni stóð, en hann er nú blaðafulltrúi banda-
rísku upplýsingaþjónustunnar á íslandi.
Þórður Einarsson:
„Margir af
fréttamönn
unum voru
frábærir í
sínu starfi”
Það sem mér er efst í huga er tímakapp-
hlaupið, sem var i sambandi við upp-
lýsingamiðlunina, að koma fréttum og ég
vil leggja áherzlu á, réttum fréttum, út til
sendiráðanna til þess að þau gætu síðan
komið þeim til fjölmiðlana. I annan stað
er mér minnissltæðastur hinn mikli og
stöðugi straumur af fréttamönnum hingað
til lands og þá sérstaklega brezkum og ég
hef yfirleitt aðeins gott um samstarfið við
þá að segja. Við reyndum að veita þeim
alla aðstoð og þjónustu eftir því sem við
mögulega gátum og það sem kannski
mikilvægast var í sambandi við þá
þ.K ,tu var að geta orðið við óskum
þe ca um að fá að fara um borð í varð-
skipin eða í flug með gæzlunni en flestir
höfðu þeir slíkar óskir. Þetta var að min-
um dómi alveg sérstaklega mikilvægt i
sambandi við fréttamenn BBC og ITN,
útvarps og sjónvarpsstöðvanna. Þessar
stofnanir voru i harðri samkeppni hvor
við aðra um að koma sem beztum og
nýjustum fréttum frá sér. Það er ekki mitt
að dæma um hvernig þetta hefur tékizt,
en ég tel að það hafi verið framar öllum
vonum. Ef við stæðum frammi fyrir svona
aðstæðum aftur þá tel ég að við yrðum að
leggja áherzlu á að undirbúa þessa
þjónustu betur. Við vorum ekki nægilega
vel undirbúnir í upphafi deilunnar, en
tókum okkur fljótlega á og þetta fór batn-
andi. Menn voru i fyrstu svolítið í vafa um
gildi þess að leyfa fréttamönnum að fara
um borð í varðskipin. Ég get fyrir mitt
leyti dável skilið þetta. Menn voru hrædd-
ir við að fólk óvant því að vera á sjó gæti
orðið til trafala, vegna sjóveiki eða ann-
arra hluta, skipin eru lítil og tilvist utan-
aðkomandi fólks gæti orðið til leiðinda eða
tafa. Þetta reyndist hins vegar betur en
menn höfðu átt von á og margir af þessum
fréttamönnum voru frábærir menn í sínu
starfi. Hins vegar get ég ekki svarað því til
hvaða áhrif þessi þjónustu okkar hafði á
þeirra fréttaflutning, en við vonum að þau
áhrif hafi verið jákvæð.
Jón Olgeirsson:
„Yið vorum
yfirleitt alltaf
á undan Bret-
um og með
betri fréttir”
„Upplýsingamiðlunin var mjög
mikilvæg fyrir þær sakir að við vorum
fyrirleitt alltaf á undan Bretum með frétt-
ir af miðunum og með betri fréttir. Þessi
deila var frábrugðin deilunni 1973 að því
leyti, að það var miklu meiri harka nú og
almenningur fylgdist af meiri athygli með
því sem var að gerast. Einmitt þess vegna
var það svo mikilvægt fyrir Islendinga að
koma frá sér réttum og nákvæmum frétt-
um. Það eru tveir atburðir i síðustu deilu,
sem kannski gerðu mig hvað reiðastan og
það var er minnstu munaði að Falmouth
sigldi Tý niður og þegar dráttarbátarnir
tveir gerðu fyrirsátina fyrir Þór innan 12
milnanna út af Seyðisfirði. 1 fyrra
tilfellinu sögðu brezkir fjölmiðlar nær
ekkert frá atburðinum og i siðar tilfellinu
tókst Bretum að koma því inn hjá fjölmiðl-
um, að það hefði verið Þór sem hefði
ráðist á dráttarbátana. Ef brezkur
almenningur hefði fengið réttar fréttir af
þessum tveimur atburðum hefði það getað
haft mjög mikil áhrif. Þetta var alls ekki
vegna þess að við kæmum okkar fréttum
ekki á framfæri í þessum tilfellum þvert á
móti, það fór einhvern veginn þannig að
brezka hliðin var túlkuð, okkar ekki. I
heildina er ekki nokkur vafi á því að hin
mikla upplýsingamiðlun og skrif um þessa
deilu í brezka fjölmiðla átti mikinn þátt i
því að almenningsálit i Bretlandi var
Islendingum talsvert hliðhollt og það
hafði geysilega mikið að segja að íslenzk
yfirvöld skyldu taka þá ákvörðun að leyfa
brezkum fréttamönnum að fara um borð í
íslenzku varðskipin, það sýndi Bretum að
tslendingar höfðu ekkert að fela. Það
verður lika að leggja áherzlu á að starfs-
menn íslenzka sendiráðsins unnu feikna-
lega mikið starf á þessu sviði, sem seint
verður fullmetið. — ihj.

'S'A' V M