Morgunblaðið - 10.02.1977, Síða 32
32 MORCíUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. FEBRUAR 1977
Entebbe
—eftirmáli
Raid on Entebbe. Am.
1976
Leikstjóri: Irwin Kershner
Kapphlaupinu inn á Ent-
ebbe-flugvöllinn er lokið Um
leið og atburðurinn í sumar
hafði síast í gegnum heims-
pressuna var ýmsum
spekúlöntum Ijóst að þarna
lá fyrir ótrúlega spennandi
handrit að hasarmynd. Með
stuttu millibili gáfu 7 aðilar
út yfirlýsingar um að þeir
væru nú að hefja undir-
búning að gerð kvikmyndar
um þetta efni. í nóvember
höfðu 4 aðilar helst úr
lestinni og aðeins þrír stóðu
eftir Voru það Warner Bros.,
sem i samvinnu við David
Wolper Organisation unnu
að Ordeal at Entebbe, en
nafninu hefur síðan verið
breytt í Victory at Entebbe,
en með aðalhlutverk fara
Burt Lancaster og Kirk
Douglas. Þessi mynd átti þá
að vera tilbúin til sýninga i
sjónvarpi (ABC — TV) 1 1
des. síðastliðinn og síðan til
sýninga í kvikyndahúsum i
janúar
Frá ísrael komu þær fréttir
að ísraelski framleiðandinn
og leikstjórinn Menahem
Golan væri að vinna að sinni
útgáfu, Operation Thunder-
bolt, og átti sú mynd að vera
tilbúin núna í febrúar. í þriðja
lagi var það svo Raid on
Entebbe, sem Edgar J
Sherick og Daniel H. Blatt
framleiða, en í nóvember var
tílkynnt, að kvikmyndataka
hefði hafist 1 1. október og
NBC-sjónvarpsstöðin gerði
ráð fyrir að fá frá þeim
þriggja tíma mynd til sýninga
í febrúar. Frumsýning á Raid
on Entebbe er hins vegar á
2. dag jóla 1976, ekki í
Ameríku, heldur. i Danmörku.
Frumsýning á myndinni í
Ameríku hefur sennilega
farið fram í síðasta mánuði,
en Bretar munu vera um það
bil að fá myndina til sýninga
Sýning myndarinnar hér
uppi á íslandi á þessum tima
er því jafn óvæntur atburður
og árás ísraelsmanna á Ent-
ebbe-flugvöllinn í sumar.
Ef það er rétt að kvik-
myndatakan byrji 1 1 okt.
ætti að vera Ijóst, að myndin
hefur verið framleidd á met-
tima. Fram til jóla eru um 70
dagar og hefur myndin verið
í framleiðslu fram á síðasta
dag, því danir urðu að sýna
myndina textalausa, þar sem
ekki vannst tími til að þýða
hana. Hvort þær dag-
setningar, sem þessir fram-
leiðendur gáfu upp í nóvem-
ber hafa hins vegar verið
réttar, eða hvort þeir hafa
bara verið að villa um fyrir
keppinautum sínum, verður
trúlega atvinnuleyndarmál til
að byrja með.
En hvað sem þeim sann-
leika liður, er það staðreynd
að myndin er framleidd í
hasti, og mesta furða að hún
skuli ekki bera þess nein til-
takanleg merki, allavega ekki
að ytra útliti. Myndin virðist
fylgja þeirri atburðarás,
nákvæmlega, sem lýsingar í
blöðum gáfu til kynna i-
sumar, og því útilokað fyrir
leikmann að dæma um,
hvort einhvers staðar sé
brugðið út af frásögninni til
að auka spennu í verkinu.
Það hefur hins vegar komið i
Ijós, eftir að myndin var
gerð, að konan sem talin var
ófrisk og flutt var úr vélinni á
Bengasi-flugvelli i Líbýu, var
alls ekki ófrísk, heldur gerði
sér upp veikindi — og skipu-
lagði þannig alldjarfan flótta.
Þetta atriði er að visu nýkom-
ið fram í dagsljósið og er
augljóst að höfundar
þessarar myndar hafa ekki
vítað hið sanna í málinu, því
þeir sýna þessa konu,
Patricia Hyman, komna all-
langt á leið og gera sér
engan mat úr undankomu
hennar. Þarna var hins vegar
góður möguleiki á að auka
spennuaugnabliki inni í
myndina einmitt í kafla sem
virkar fremur langdreginn.
Annars er lítið um myndina
að segja. Hún er eins og
mekkanó sem er raðað upp
eftir fyrirframákveðinni teikn-
ingu, sem áhorfendur
þekkja. Vandinn er í rauninni
sá að halda athygli áhorf-
andans við efni, sem hann
Pf.
Yaphet Kotto sem dr. Idi Amin Dada ásamt flugstjóra frönsku farþegavélarinnar, sem Eddie („Lemmy")
Constantine leikur.
þekkir til enda. En það er
einmitt hér, sem landsfaðir
Uganda, dr. Idi Amin Dada,
kemur kvikmyndagerðar-
mönnunum til hjálpar. Fram-
koma hans og afskipti af
málinu í sumar vöktu heims-.
athygli og áhorfandinn bíður
spenntur eftir komu hans inn
á sviðið. Þegar trúðurinn
birtist loks og upphefur raust
sína og hlátur er dramatísku
innihaldi kúvent í farsa. Það
eina sem maður saknar i
myndinni erfleiri upptroðslur
þessa trúðs, því þó Yaphet
Kotto líti ekki alveg eins út
og Amin, eru setningarnar
og hláturinn þó frá Amin
komnar.
Um leik annarra er það að
segja, að Charles Bronson, er
bara Bronson, það er sama
hvað hann leikur, og þó
Horst Buchholz, sem var vin-
sæll fyrir 10 árum, hafi aldrei
verið afburðaleikari, stendur
hann sig vel í hlutverki
hryðjuverkaforingjans.
Martin Balsam, sem tals-
maður gíslanna er einnig
góður og sama má segja um
flesta þá, sem leika farþeg-
ana. Peter Finch sleppur
einnig vel frá sinu hlutverki,
en maður getur ekki varist
þvi að horfa á hann með
nokkuð blöndnum
tilfinningum, þar sem hann
deyr tveim mánuðum eftir að
hann lék þetta hlutverk.
Eddie („Lemmy")
Constantine leikur hér hlut-
verk flugstjóra frönsku far-
þegavélarinnar og er það
átakaltið hlutverk fyrir
þennan gamla harðjaxl en
Jack Warden fær að sýna
meiri tilþrif sem Gur hers-
höfðingi. Annars er persónu-
sköpun í svona mynd litið
atriði, am.k., er gert lítið úr
henni, þar sem höfuð-
áherslan er lögð á atburðinn
og tæknilega framkvæmd
hans.
Allur sá hamagangur sem
orðið hefur í kringum gerð
mynda um þennan atburð og
hin snörpu viðbrögð innan
kvikmyndaiðnaðarins hafa
óneitanlega vakið þá
spurningu að hve miklu leyti
þessum iðnaði sé stjórnað af
gyðingum. Kaupsýsluæfi-
leikum þeirra er viðbrugðið
og í þessam iðnaði eru ævin-
týralegar fjáræðir ætíð lagðar
undir. Og ekki þarf að draga i
efa á áróðursgildi mynda
eins og þessarar. Leikstjórinn
Kershner virðist þó hafa gert
myndina eins hlutleysislega
og honum var unnt, eftir því
sem efni stóðu til, en einn
kafli í myndinni minnti mig
hressilega á, að myndin var
gerð frá einum sjónarhóli.
Þegar ísraelsku hermennirnir
eru á leið út í flugvélarnar er
ekið ógnarlengi og hægt
fram hjá endalausri röð
orrustuflugvéla. Það er ein-
hvers konar fyrirfram hetju-
dýrkunarbragur á þessum
kafla, sem kemur atburða-
rásinni ekkert við, en fellur
inn í hana án þess að trufla
verulega. Hinn duldi áróður
fer ekki milli mála, en hann
skiptir okkur engu, þvi við
erum réttu megin við mál-
staðinn. SSP
Aukasýningar
á laugardögum
LAUGARÁSBÍÓ mun taka upp þá nýbreytni í byrjun
mars að sýna gamlar kvikmyndir á laugardagseftirmið-
dögum. Hafa fyrstu þrjár myndirnar þegar verið ákveðn-
ar, en það eru The Ladykillers, gerð 1955, Dam
Busters, einnig gerð 1 955 og Whisky Galore. sem er
gerð 1948. Allt eru þetta breskar myndir og vafalítið er
The Ladykillers þeirra þekktust hér á landi. Hér fer Alec
Guinness með aðalhlutverkið, en ásamt honum leika í
myndinni Peter Sellers, Herbert Lom, Katie Johnson,
Cecil Parker og Frankie Howard. Leikstjóri er Alexander
Mackendrick. Dam Busters leikstýrir Michael Anderson,
en með aðalhlutverkin fara Richard Todd og Michael
Redgrave. Myndin gerist í seinni heimsstyrjöldinni og
segir frá vísindamanni, sem hefur þá bjargföstu trú að
hægt væri að stytta styrjöldina til muna ef stíflurnar í
Ruhr-héraðinu yrðu sprengdar og vinnur hann að því að
útbúa sérstaka sprengju til að framkvæma það verk.
Whisky Galore leikstýrir einnig Alexander
Mackendrick en hér leika Basil Radford, Joan
Greenwood og James Robertson Justice aðalhlutverkin.
Þetta er gamanmynd, sem gerist í seinni heimsstyrjöld-
inni á Hebridseyjum, og snýst sagan um 40.000 whisky-
kassa, sem óvart rekur þarna á fjörurnar.
kvik'
mijnd
/ídan
Charles Bronson leikur Dan Shomron, sem stjórnar árásinni á Entebbe