Morgunblaðið - 12.03.1977, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12 MARZ 1977
33
„Mesta vandamálið tel ég vera fjarlægð 99
upprunastaðar margra vörutegunda frá
99 íslenzka smásölumarkaðinum.“
með birgðir og selja jafnvel fyrir-
fram takmarkað magn.
Ég held að þróunin hér verði
einnig sú að smásöluverzlanir fari
meira út í það að kaupa sjalfar
beint inn og að heildsölukerfið
leggist niður því það er ekkert
vafamál að það ýtir upp verðlagi.
í þessu sambandi þykir mér
ástæða til að benda á einokunar-
tilhneigingar, sem mér virðast
vera i islenzkri smásöluverzlun.
Mikill hluti verzlunarinnar er
rekinn af samvinnufélagakeðjum,
sem ég tel hafa einokunaráhrif.
Hörð samkeppni er ákaflega
nauðsynleg í verzlun og ég álít að
velgengni Hagkaups stafi ekki
minnst af þvi að fyrirtækið hefur
alltaf reynt að vera óháð og jafn-
framt veitt öðrum fyrirtækjum
harða samkeppni. Blóðug sam-
keppni er öllum gagnleg, bæði
neytendum og fyrirtækjum."
Varðandi opinberar álagningar-
reglur verzlunarinnar hérlendis
sagðist Carter telja þær allt of
þröngar.
„Ég held að afskipti rikisins af
markaðnum hafi yfirleitt slæm
áhrif og haldi alls ekki verðlagi
niðri. Það eina sem heldur niðri
vöruverði er samkeppni, en ekki
rikisafskipti, sem miða að þvi að
ákveða lágmarkshagnað fyrir-
tækja. I Bretlandi og annars
staðar í Evrópu er verðlag mun
lægra en hér enda er verðlags-
eftirlit þar yfirleitt mjög tak-
markað. Þar er það samkeppnin,
sem heldur verðinu niðri en ekki
ákvörðun ríkisins á lágmarks-
ágóða. Sem dæmi um afleiðingar
afskipta rikisins eða verkalýðs-
félaga af markaðnum er
ágreiningur um verð á brauði,
sem nýlega komst upp á yfir-
borðið í Bretlandi. Hið opinbera
ákvað að hámarksverð á brauði
skyldi vera 21 pence, sem var
hærra en margir smásalar þurftu
að fá fyrir það. Það upphófst þvi
verðstrið og margir lækkuðu
brauðið niðuri 17 pence, en það
var lágmarksverð, ákveðið af
ríkisstjórninni. Það kom svo að
því að rikið leyfði bakaríum að
veita verzlunum ótakmarkaðan
afslátt af brauði þannig að
margar verzlunarkeðjur lækkuðu
það frekar niður í 15 pence. Þá
skárust verkalýðsfélögin í
leikinn, því bílstjórar, sem keyra
út brauð, óttuðust að margar
verzlanir myndu hætta að selja
brauð á svo lágu verði. Kröfðust
félögin þess að brauðið yrði
hækkað og lágmarksverð sett á
það, auðvitað til kostnaðarauka
fyrir neytendur. Þetta er talandi
dæmi um tilraunir opinberra
aðila til að stjórna markaðnum.“
Carter var spurður um þá
þróun, sem borið hefur á hér-
lendis og erlendis að
stórmarkaðir taki til sín stærri
hluta af smásöluverzlun.
„Mér sýnist þróunin hér stefna
i sömu átt og i öðrum löndum
Evrópu," sagði Carter, —Þar er
nú svo komið að meir en 90%
innkaupa á matvælum fer fram í
stórmörkuðum vegna þess að þeir
hafa ýmsa kosti, sérstakiega
varðandi verð, sem gerir það að
verkum að fólk vill heldur gera
stórinnkaup sín þar en hjá
kaupmanninum á horninu. En
það þýðir ekki að kaupmaðurinn
á horninu blómstri ekki áfram,
því hann heldur áfram að veita
nauðsynlega þjónustu bæði i
ibúðarhverfum borga og í minni
samfélögum, þó að stórinnkaupin
séu ekki gerð hjá honum. Þetta á
þó aðallega við um matvörur. Aðr-
ar vörur eru meira seldar i sér-
verslunum og vöruhúsum. Stór-
markaðir selja vissulega mikið af
vörum sem ekki eru matvörur, en
þá bjóða þeir yfirleitt ekki sömu
þjónustu eða gæði, eins og til
dæmis framúrstefnu i fatatizku,
eins og sérvarzlanirnar. Stór-
markaðirnir bjóða frekar almenn-
an grundvallarvarning, eins og
nauðsynlegustu áhöld i eldhús,
helztu tæki til útilegu og svo
framvegis, en vörur eins og
brúðarkjóla er ekki hægt að fá í
stórmarkaði. Þeir fylgja því
sjónarmiði að kaupa inn í miklu
magni vörur, sem hægt er að selja
með miklum hraða."
Um almenn sjónarmið sin á
íslenzkri smásöluverzlun sagði
Carter hér á landi, ekki hafa náð
sama gæðastigi og er i Evrópu og
Bandarikjunum. Þetta er bæði að
þvi er varðar úrval, útlit
vörunnar og gæði. Vissulega hafa
orðið hér miklar framfarir og allt
annað að skoða í búðarglugga hér
i Reykjavík i dag en á striðs-
árunum, en þá kom ég hér oft við
á flugi yfir Atlantshafið. En
Reykjavik hefur þó enn ekki náð
því að verða Mekka neytenda,
eins og til dæmis London, Paris,
Frankfurt eða Kaupmannahöfn.
Stærð markaðarins hefur vafa-
laust sin áhrif og einnig minni
iðnvæðing en annars staðar. En
miklar breytingar hafa þó orðið
til batnaðar, og má nefna sem
dæmi islenzkan ullarfatnað sem
er farinn að laða að erlenda
kaupendur.“
Verðbréf
HAPPDRÆTTISSKULDABRÉF RÍKISSJÓÐS UPPLÝSINGATAFLA
FLOKKUR HÁMARKSLANS ÚTDRÁTT- VINN ÁRLEGUR VÍSITALA VERÐ PR KR MEÐALTALS
TÍMI = INN LEYSANLEG1 SEÐLABANKA FRÁOG MEÐ ") ARDAGUR INGS % ") FJOLDI VINNINGA 01 02 1977 682 STIG. HÆKKUN Í % 100 MIÐAÐ VIÐ VÍSITÓLU 01 02 1977 ***) VEXTIR F. TEKJUSKATT FRÁ ÚTG. D. ***•)
1972 A 15.03.1982 15.06 7 255 334.39 434.39 35.2%
1973 B 01 04.1983 30.06 7 344 272.68 372.68 41.3%
1973 C 01.10.1983 20.12 7 273 224.76 324.76 42.0%
1974 D 20.03.1984 12 07 9 965 181.82 281.82 43.6%
1974 E 01.12.1984 27.12 10 373 99 42 199 42 35.6%
1974 F 01.12.1984 27.12 10 646 99 42 199.42 37.0%
1975 G 01.12.1985 23.01 10 942 38 90 138 90 31.0%
1975-H 30.03.1986 20 05 10 942 34.52 134.52 42.8%
1976 1 30.11.1986' 10.02 10 598 5.74 105.74 39.7%
*) Happdrættisskuldabréfin eru ekki innleysanleg. fyrr en hámarkslánstlma er nád. **) Heildarupphæð vinninga í hvert sinn, miðast
við ákveðna % af heildarnafnverði hvers útboðs. Vinningarnir eru þvl óverðtryggðir. ***) Verð happdrættisskuldabréfa miðað við
framfærsluvfsitölu 01.02.1977 reiknast þannig: Happdrættisskuldabréf. flokkur 1974-P að nafnverði kr. 2.000.-. hefur verð pr. kr. 100.- = kr.
281.82. Verð happdrættisbréfsins er því 2.000 x 281.82/100 = kr. 5.636.- miðað við framfærsluvfsitöluna 01.02.1977. ****) Meðaltalsvextir
p.a. fyrir tekjuskatt frá útgáfudegi, sýna upphæð þeirra vaxta. sem rlkissjóður hefur skuldbundið sig að greiða fram ad þessu.
Meðaltalsvextir segja hins vegar ekkert um vexti þá. sem bréfin koma til með að bera frá 1.11.1976. Þeir segja heldur ekkert um ágæti
einstakra flokka. þannig að flokkur 1974-F er t.d. alls ekki lakari en flokkur 1974-0. Auk þessa greiðir rlkissjóður út ár hvert vinninga I
ákveðinni % af heiidarnafnverði flokkanna.
VERÐTRYGGO SPARISKÍRTEINI RÍKISSJÓOS
FLOKKUR hAmarks INNLCUSANLEG RAUN MEOALTALS 8YGGINGAR VERO PR KR 100 MEÐALTALS
LANSTIMI 1 SEÐLA8ANKA VEXTIR RAUNVEXTIR VlSITALA MIÐAO VIO VEXTI VEXTIR
TIL' FRA OG MEÐ FYBSTU «— SÁRIN % Ot 01 1877. OO VISITOLU f TSK FRÁ
% - 12« (2510) STIG 1.1. 1977 VTGÁFUOEOI.—
MAEKKUN 1 %
1965 10.09.77 10 09 68 5 6 959 07 2025 47 30 5
1965 2 20.01 78 20 01 69 5 6 840 07 1755.16 29 9
1966 1 20.09.78 20 09 69 5 6 793.24 1593.29 30 9
1966 2 15.01.79 15 01 70 5 6 756 66 1494 27 31 2
1967 1 15.09.79 15.09.70 5 6 742 28 1405 73 32 9
1967 2 20.10 79 20 10 70 5 6 742 28 1396 48 33.2
1968 1 25.01.81 25 01 72 5 6 699 36 1221 91 37 1
1968 2 25.02 81 25.02.72 5 6 656 02 1149 87 36 5
1969 1 20.02 82 20.02.73 5 6 600 48 859 49 36 8
1970 1 15.09 82 15 09 73 5 6 , 471 75 791 02 38 9
1970 2 05.02 84 05.02 76 3 5 5 379 01 582.85 34.8
1971-1 15.09 85 15.09 76 3 5 369 16 552 16 38.1
1972 1 25.01.86 26.01 77 3 5 316 25 481.85 37.6
1972 2 15.09 86 15.09 77 3 5 267 50 417.32 39 5
1973-1A 15 09 87 16.09 78 3 5 194 26 324.36 43 0
1973-2 25 01 88 25.01 79 3 5 174 92 299 80 45.4
1974-1 15 08 88 15.08 79 3 5 94 57 208 23 37.7
1975-1 10 01 93 10.01 80 3 4 60 59 170.23 31.0
1975-2 25.01.94 25 01 81 3 4 26 38 129 91 32 5
1976 1 10.03.94 10.03.81 3 4 20 00 122 90 29 2
1976-2 25.01 97 25.01 82 3 3 5 0 00 100 00
X> EfMr h4m« Scslin»llm» aj«t» sririsklrtelnln rkki lengur mli né vrrðlryggingar. XX) Raunvrxtir lána lákna vextl (nrttó) umfram
vrrðharkkanir rins og (irr rru ni»ldnr samkvirnit byggingarvlaitótunni. XXX) Vrrd apariskirtrina mióad »i« vrxti ug visitólu »1. «1. 1977
rrlknast t>*nnir Spariskirtrini Ilokkur I97Z 2 að nafnvrrði kr. 58.00« hrlur vrrð pr. kr. 10« ar kr. 417.32. Hrildarvrrð sparlsklrtrínivinv rr
bvl 50.000 X 417.32/100 m kr. 20* 800- mlðað vtð vrxti og vhltölu 01. 01. 1877. XXXX> Mrðaltalsvrxtlr (brúttð) p.a. fyrlr trkjuskatt frá
Atgáfudrgi. s^na upph*ð þrirra vaxta. arm rfklssjóður hrfur skuldbundið sig að grriða fram að þrssu. Mrðaltaisvrxtir srgja hins vrgar
rkkrrt um vrstl þá. srm brófin koma til mrð að brra frá 01.01.1977. hrir srgjá hrldur rkkrrt um ágetl rlnatakra flokka þannlg að Ilnkkur
1985 rr t.d. alls rkki lakari rn fktkkur 1973-2.
Þessar upplýsingatöflur eru unnar af Veröbréfamarkaði Fjárfestingafélags tslands.
Iscargo:
225% aukning frakt
flugs frá Rotterdam
GÍFURLEG aukning hefur
orðið undanfarna mánuði á
vöruflutningum Iscargo
frá Evrópu til íslands. Að
sögn Hallgríms Jónssonar,
framkvæmdastjóra
Iscargo, hafa flutningar
frá Rotterdam til íslands
aukist um 225% i janúar
og febrúar á þessu ári
miðað við sama tíma í
fyrra, en heildarflutningar
frá Evrópu hafa aukist um
114% á þessum tveim
mánuðum.
Hallgrímur taldi tvær
megin ástæður vera fyrir
þessari miklu aukningu. I
fyrsta lagi væru islenzk
innflutningsfyrirtæki
farin að notfæra sér flug-
frakt meira en áður. í öðru
lagi hefði Iscargo tekið upp
samstarf við stórt
hollenzkt dreifingarfyrir-
tæki, Bleckmann, sem
hefði stórbætt aðstöðu
Iscargo í Evrópu og aukið
flutningsmagnið.
Sambandið opnar
söluskrifstofu
í Kaupmannahöfn
SAMBANDIÐ opnar á skinnavörur frá verk-
fimmtudaginn í næstu viku smiðjum Sambandsins.
söluskirfstofu í Ólafur Haraldsson mun
Kaupmannahöfn. Mun veita skrifstofunni for-
skrifstofan, sem verður i stöðu, en hann starfaði
sýningarhöllinni í Bella áður við markaðsöflun
Center, annast sölu og fyrir ullar- og skinnavörur
markaðsöflun á Norður- hjá Útflutningsmiðstöð
löndum og meginlandi iðnaðarins.
Evrópu fyrir ullar- og
Höfum kaupendur að eftirtöldum verðbréfum:
VERÐTRYGGÐ SPARISK3RTEINI RÍKISSJÓÐS:
Kaupgengi pr. kr. 100.-
1966 1. flokkur
1966 2. flokkur
1967 1. flokkur
1967 2. flokkur
1968 1. flokkur
1968 2. flokkur
1969 1. flokkur
1970 1 flokkur
1970 2. flokkur
1971 1. flokkur
1972 1. flokkur
1972 2. flokkur
1 973 1 flokkur
1973 2. flokkur
1 974 1. flokkur
1975 1. flokkur
1975 2. flokkur
1976 1. flokkur
1653.94
1551.27
1459.23
1449.63
1268.41
1 193,64
892.20
821 13
605.03
573.18
500 19
433.20
336 71
31 1.22
216 16
1 76.73
134 85
127 58
HAPPDRÆTTISSKULDABREF RIKISSJOÐS:
Kaupgenqi pr. kr. 100.
1972 A 390.95 (10% afföll)
1974 E 1 79 48 (10% afföll)
1974 F 1 79 48 (10% afföll)
1975 G 125.01 (10% afföll)
VEÐSKULDABREF:
1 — 5 ára fasteignatryggð veðskuldabréf með hæstu vöxtum (20% —
45% afföll).
8 ára fasteignatryggð veðskuldabréf með lágum vöxtum Sölutilboð
óskast.
HLUTABREF:
Flugleiðir HF Söluttlboð óskast
Slippfélagið HF Sölutilboð óskast
Höfum seljendur að eftirtöldum verðbréfum:
SPARISKIRTEINI RÍKISSJOÐS:
197 7 1. flokkur Nýtt útboð
HLUTABRÉF:
Almennar Tryggingar HF
Sölugengi pr. kr. 100.-
100- + dagvextir
Kauptilboð óskast
NARFEjTlfKMRNtAG UIAADj HP.
VEROBRÉFAMARKAÐUR
Lækjargötu 12 - R (Iðnaðarbankahúsinu)
Sími20580.
Opiðfrá kl. 13.00 ti' ik
1