Morgunblaðið - 24.03.1977, Blaðsíða 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. MARZ 1977
UaU
NORÐUR-
LANDARÁÐ
25ára
stofnunar sem þessarar
„ÉG HELD þaö hafi verið í
kring um 1959/60 að bygg-
ing Norrænnar menning-
arstöðvar á íslandi var
rædd af alvöru. Sjálfsagt
hefur slíkt verið rætt lítil-
lega fyrr, en það var á þess-
um tíma sem málið fékk
einhvern byr. Á þessum
tíma þótti mjög dýrt að
ferðast til Norðurland-
anna, og menn voru sam-
mála um að tengsl íslands
við Norðurlöndin væru að
minnka um og upp úr 1960.
Menn gerðu sér ljós.ar þær
hættur sem því fylgdi ef
ísland einangraðist menn-
ingarlega frá frændþjóð-
unum, og því var bygging
þessarar menningarmið-
stöðvar ákveðin.“ Þannig
komst Erik Sönderholm,
forstöðumaður Norræna
hússins, að orði er Mbl.
spjallaði við hann nýverið
um starfsemi hússins í til-
efni af degi Norðurland-
anna.
Erik tjáði okkur að megin
markmið hússins frá upphafi
hefði verið að bæta og auka
menningartengsl íslands og Norð-
urlandanna. Hafi þetta verið gert
með því „að flytja inn“ og „flytja
út“ menningu, annars vegar frá
Norðurlöndunum til íslands, og
hins vegar frá íslandi til hinna
Norðurlandanna.
íslendingar
vilja íslenzkt
Hvað varðar þetta megin mark-
mið, þá sagði Erik að með tíman-
um hefðu komið í ljós tvö vanda-
mál. Annað væri fjárhagslegt, en
samfara mikilli verðbólgu hefur
orðið dýrara og dýrara að fá er-
lendar sýningar til landsins. „Það
fjármagn sem við höfum yfir að
ráða leyfir nú vart nema eina,
með heppni tvær, sýningar, en
meiningin var að geta boðið upp á
4—5 sýningar á ýmissi list Norð-
urlandanna. Vegna þessa hefur
húsið einnig leiðst út í að leigja
aðstöðuna í kjallaranum islenzk-
um listamönnum til sýningahaids,
en ég vil taka það skýrt fram að
það er alls ekki löngun okkar eða
meining að efna til samkeppni við
íslenzka sýningarsali um þessar
sýningar", sagði Erik. Hitt vanda-
málið lýtur meir að listasmekk
manna, að sögn Eriks. Sagði hann
það vandamál vera í eðli sínu það
að íslendingar vildu bara helzt
ekki sjá neinar sýningar nema
sýningar á íslenzkri list. „Þegar
innlend sýning er hér á ferðinni,
þá kemur að jafnaði fjöldi fóiks,
en sé hér erlend sýning, þá kemur
tiltölulega fátt fólk. Eru þetta að
vonum leiðinleg tíðindi, og von-
andi að breyting eigi eftir að
verða þar á“.
Húsið afskekkt
„Jú, það er ekkert vafamál að
húsið er nokkuð afskekkt þar sem
— segir for-
stöðumadur
Norræna
hússins
Að jafnaði er Norræn list til sýnis I Norræna húsinu, og má hér sjá nokkra gesti hússins virða fyrir sér
verk ungra norrænna teiknara.
Ur bókasafni Norræna hússins (Ijósm. RAX)
það er, og kann þetta að skýra að
einhverju leyti hversu iitil aðsókn
er að erlendum sýningum sem
boðið er upp á“, sagði Erik er
hann var.spurður um hvort stað-
setning hússins væri ekki að
ýmsu leyti afskekkt og starfsem-
inni til baga. „í þessu sambandi
mundi aðstaða hússins gerbreyt-
ast ef almenningsvagnar kæmu
hér við, þ.e. að húsið yrði fært inn
á leiðakerfi almenningsvagn-
anna,“ sagði Erik ennfremur.
Erik Sönderholm sagði að menn
hefðu rætt það áður en nauðsyn-
legt væri að strætisvagnar hefðu
viðkomu við Norræna húsið.
Sagði hann ástandið leiða til þess
að eldra fólk, sem gjarnan legði
leið sína í stofnanir sem þessa,
kæmu sjaldnar en ella, og þá vart
nema yfir hásumarið, þegar veór-
átta væri sem bezt. „Málin eru
þannig í dag, að hingað er eigin-
Iega öllum meinuð aðkoma nema
þeim sem hafa yfir einkabíl að
ráða. Sjálfum fyndist mér það
mjög eðlilegt að almenningsvagn-
ar hefðu hér viðkomu, þar sem
Norræna húsið er nú einu sinni
menningarmiðstöð," sagði Erik.
Margvísleg
starfsemi
Erik Sönderholm tjáði okkur að
auk þess að bjóða upp á sýningar
á ýmissi list Norðurlandanna,
væri í húsinu margvísleg önnur
starfsemi. „Til að byrja með skal
nefna bókasafnið. í því eru verk
frá öllum Nprðurlöndunum. Flest
bindin eru frá stærri löndunum,
en þó er einnig nokkuð um verk
frá Færeyjum, Grænlandi,
Álandseyjum og t.d. Samlandi.
Eru þetta mest allt nútimaverk,
nútimabókmenntir, á Norður-
landamálum, upprunalegum eða
þýddar yfir á eitthvert þeirra.
Það er óhætt að segja að þetta
bókasafn er frekar stórt norrænt
bókasafn, en nánari samanburð
þori ég vart að gera svona fljótt á
litið.
Þá erum við að byggja upp
nótnasafn, myndlistarlán er fyrir
hendi, og núna erum við að leggja
mikla áherzlu á uppbyggingu
plötusafns, sem vísir er að og hef-
ur verið lengi. Talsvert er um að
haldnir séu alls konar fundir og
fyrirlestrar og konsertar, í fyrir-
lestra- og konsertsal hússins. Er
þar alltaf eitthvað um að vera svo
til dagiega.
Veitingabúð hefur verið í hús-
inu frá upphafi og hafa margir
notfært sér þá aðstöðu. Á hverj-
um degi er alltaf mikið fjölmenni
í molasopa eða mat. Sérstaklega
sækja nemendur Hákóls ísiands
veitingabúðina að vetri til, en hún
dregur einnig að sér margt fleira
fólk. í veitingabúðinni liggja
frammi til aflestrar meira en 40
*'*'^VóVa.'írft1bV«Vi