Morgunblaðið - 06.04.1977, Side 11

11
MORGUNBLÁÐÍÐ MIÐVIKUDAGUR 6. APRIL 1977
Dr. med. Povl Riis.
sinni nú fyrirlestur um þetta efni
fyrir lækna og læknastúdenta.
— Siðareglur lækna eru að
stofni til byggðar á reglum
Hippocratesar um skyldur lækna
gagnvart sjúklingum og lækna
gagnvart öðrum læknum. Ekki er
lögð eins mikil áherzla og fyrr á
þetta bræðralag milli lækna,
meira er farió að leggja áherzlu á
sjúklinginn og þarfir hans. Segja
má að siðareglur lækna byggi á
boðorðinu sem segir: Það sem þú
vilt að aðrir menn gjöri þér skalt
þú einnig þeim gjöra. Læknafélög
hinna einstöku landa hafa sínar
eigin samþykktir um starfs- og
siðareglur lækna, en flestar eru
þær í samræmi við samþykkt ai-
þjóðalæknafélagsins frá 1948 og
Genfarheit lækna ári síðar.
— Svokallaður Helsinkisátt-
máli, sem alþjóðalæknafélagið
samþykkti 1964 og endurskoðaður
var 1975 tekur til meðferðar
vandamál rannsóknastarfsemi og
kveður á um aukna vernd sjúkl-
ings gegn rannsóknaaðferðum,
sem geta verið honum hættulegar
eða teljast vafasamar. Með öðrum
orðum hafa borgaraleg réttindi
sjúklingsins mjög verið aukin og
það er mjög jákvætt og nauð-
synlegt.
Þá nefndi dr. Riis, að það væri
mjög nauðsynlegt að svipaðar
reglur gilti frá einu landinu til
annars, sérstaklega hvað varðaði
það atriði að vernda tiltekna
minnihluta hópa samfélagsins.
Nefndi hann i þvi sambandi rann-
sókn, sem gerð var á tann-
skemmdum i þroskaheftum börn-
um. Var hópur þeirra látinn neyta
sælgætis i allmiklu magni, en
annar hópur þeirra ekki. Það kom
í ljós að sá hópur, sem neytti
sælgætis, hlaut tannskemmdir
mun fyrr en hinn og sagði dr.
Riis, að það hlyti að hafa haft í för
með sér miklar þjáningar fyrir
þau, sem tannskemmdirnar hlutu.
— Af þessari tilraun hlauzt
vissulega nokkur fróðleikur,
sagði hann, en nú 15 árum siðar
þykir þetta brjóta gegn siða-
reglum.
Aó lokum var rætt örlitið um
íslenzka náttúru og menningu.
— Það er eiginlega bæði íslenzk
náttúra og menning sem mér er
kær. Ég hef öðlazt mikinn lærdóm
um danska menningu með heim-
sóknum mínum hingað. Það hefur
mikið verið rætt um áhrif Hellena
og þýzkrar og franskrar menning-
ar, en ég upplifi aftur og aftur að
hinn norræni menningararfur er
sá mikilvægasti. ísland er hluti af
okkar sögu og það er ekki hægt að
ganga framhjá því. Þá finnst mér
íslendingar og Danir eiga margt
sameiginlegt, sömu viðhorf is-
lenzkra lækna og danskra til
sjúklinga og hefur allt samstarf
við þá verið mjög ánægjulegt.
ÓSKÖP
Leikfélag Mosfellssveitar:
ÓSKÖP ER AÐ VITA ÞETTA!
Höfundur: Hilmir Jóhannes-
son. ’
Leikstjóri: Bjarni Steingrlms-
son.
Sviðsmynd og búningar: Guð-
björn Gunnarsson.
Hilmir Jóhannesson hefur
vakið á sér athygli með ieik-
ritinu Sláturhúsið Hraðar
hendur sem sýnt var í Borgar-
nesi 1968 og siðan viða um land.
Ég hef ekki séð þetta kunna
leikrit, en fyrstu kynni min af
leikritagerð Hilmis er Ósköp er
að vita þetta! Leikfélag Mos-
fellssveitar sýnir þetta leikrit
nú i Hlégarði, en það var fyrst
sýnt í Borgarnesi 1969. Leik-
ritið mun að nokkru vera
endursamið. Höfundurinn lítur
á leikritið „sem einfalt ævin-
týri“ og það á að höfða jafnt til
barna sem fullorðinna. Hið
pólitíska táknmál leikritsins
mun þó eiga meira erindi til
fullorðinna.
Lelkllst
eftir JÓHANN
HJÁLMARSSON
Pólitísk samfélagsádeila i
leikritun er ekki ný af nálinni.
Hún virðist ætla að endast vel.
En auk þess sem stjórnmála-
menn fá á baukinn hjá Hilmi er
hann tortrygginn i garð
menntamanna. Best tekst hon-
um í ádeilu sinni á það sem
flokka mætti undir hræsni og
sjalfselsku, hina mannlegu
bresti. Beina pólitíska ádeilan
er fremur máttlitil vegna þess
hve almenn og margslitin hún
er.
Hilmir Jóhannesson býr yfir
nokkurri hugkvæmni sem nýt-
ist í fáeinum gáskafullum atrið-
um með fyndnum tilsvörum.
En í heild sinni er Ósköp er að
vita þetta! leikrit af of sjálf-
virkri gerð til þess aö halda
áhorfandanum vakandi. Ég
býst vió að Hilmir geti sett sam-
an stutta þætti I revíustil.
Ósköp er að vita þetta! er of
fyrirferðarmiklar umbúðir um
litið sem ekki neitt. Leikstjór-
inn Bjarni Steingrimsson og
hinir áhugasömu leikendur
gera allt sem í þeirra valdi
stendur til að gæða verkið lífi,
en það verður að segja eins og
er að maður hefði óskað að þeir
glimdu við veigameira verk-
efni. Þaó er ljóst að þetta fólk
bæði kann og vill vinna vel,
enda má þakka þvi það sem vel
er um sýninguna.
Ævintýrið hans Hilmis rann
semsagt að mínu viti út i sand-
inn. Það vantaði i það leikræna
spennu, ekki síst vegna þess
hve textinn er óleikrænn. Þetta
blessað dýralíf sem á að endur-
spegla mannlifið var ekki eftir-
minnilegt með nokkrum hætti.
Aftur á moti voru sviðsmynd og
búningar, verk Guðbjörns
Gunnarssonar, og sömuleiðis
framlag leikendanna til marks
um að leiklistarlif i Mosfells-
sveit gæti hafist til nýrrar virð-
ingar með verðugum verk-
efnum.
Sviðsmynd ðr Ósköp er að vita þetta! Pétur Bjarnason (Minkurinn) og Ragnheiður Tryggvadóttir
(Kötturinn).
Aðstoðar-
mennirnir
iðnir við
að tefla
AÐSTOÐARMENN Horts og
Spasskys, þeir Smyslov og dr.
Alster, hafa verið iðnir vió að
tefla fjöltefli á meðan dvöl þeirra
hefur staðið hér á landi.
Alster tefldi fjöltefli á Hvols-
velli um helgina og mætti þá 21
félaga i Taflfélagi Rangæinga.
Hann vann 17 skákir en gerði 4
jafntefli. Smyslov tefldi fjöltefli á
ísafirði á laugardag og sunnudag.
Á laugardaginn tefldi hann 41
skák, vann 37 og gerði 4 jafntefli
en á sunnudaginn tefldi hann 21
skák, vann 17, gerði þrjú jafntefli
og tapaði einni skák fyrir Páli
Áskelssyni. Það vakti athygli, að
13 ára piltur Heimir Tryggvason,
gerði jafntefli við Smyslov báða
dagana.
Gleymdu
ekki
W endurnýjun
4 flokkur
9 á 1 000 000 — 9 000 000 —
9 — 500 000 — 4 500 000 —
9 — 200 000 — 1 800 000 —
135 — 100 000 — 13 500 000 —
504 — 50 000 — 25 200 000 —
8316 — 10 000 — 83 160 000 —
8 982 137 160 000 —
18 — 50 000 — 900 000 —
9 000 138 060 000 —
Án endumýjunar áttu ekki
möguleika á vinningi.
Við drögum næst
þann 13. apríl.
Gleymdu ekki að endurnýja!
HAPPDRÆTTI HÁSKÓLA ÍSLANDS
Tvö þúsund milljónir í boði