Morgunblaðið - 06.04.1977, Qupperneq 15

EF ÞAÐ ER FRETT-
NÆMTÞÁERÞAÐÍ
MORGUNBLAÐINU
Al’íiLYSINtíA-
SIMINN KR:
22480
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. APRÍL 1977
Skýrsla stjórnar Idju 1976-1977:
r
Ofaglært og
réttindalaust
verkafólk
— undantekningarlaust orðið fyrir
stærsta áfallinu, þegar syrtir í álinn
i ÁRSBYRJUN 1976 voru félags-
menn í Iðju 2627, 19 létust á ár-
inu, 17 gengu úr félaginu, en 353
gengu i félagið. r
Félagsfundir voru 6, þar af einn
framhaldsfundur. Stjórnarfundir
voru 17, og fundir i stjórn og
trúnaðarmannaráði 9, eða samtais
26fundir.
Skrifstofu félagsins er opin
eins og verið hefur frá kl. 9 f.h. til
kl. 6 e.h. Verkefni starfsmanna er
sem fyrr, miðlun upplýsinga, og
að veita félagsmönnum alla þá
aðstoð og fyrirgreiðslu er til þarf
hverju sinni. Má þar meðal ann-
ars nefna lögfræðilega aðstoð og
innheimtu slysabóta, svo nokkuð
sé nefnt. Skrifstofan i Hafnarfirði
var opin mánudaga og miðviku-
dag frá kl. 4 til 6 e.h.
Starfsmenn félagsins voru á ár-
inu: Bjarni Jakobsson, Björn
Bjarnason og Guðmundur Þ.
Jónsson, en hann hefur jafnframt
gegnt störfum fyrir Landsam-
band iðnverkafólks, og Runólfur
Pétursson, en hann lét af störfum
á árinu. Ráðinn var tii félagsins
nýr starfsmaður, Eygló Guðjóns-
dóttir. Hún hefur nú starfað fyrir
félagið frá því i lok april s.l., og
unnið öll tilfallandi störf á skrif-
stofunni. Ber öllum saman um að
hún hafi i alla staði þjónað félag-
inu vel og dyggilega, og sýnt at-
hyglisverðan skilning og áhuga á
hinni margþættu starfssemi þess.
Frá starfi félagsins er það að
segja, að atvinnuleysisbætur sem
greiddar voru félagsmönnum á
árinu námu samtals kr.
12.031.251.-, en vegna fæðingar-
orlofs voru greiddar kr.
8.155.251.-. Sjúkrasjóður Iðju
greiddi sjúkrastyrki að upphæð
kr. 4.972.040.-, útafararstyrki að
upphæð kr. 286.000.-, og fæðingar-
styrki kr. 544.000.-, eða samtals
kr. 5.802.040.-. Þá voru greidd úr
lífeyrissjóði eftirlaun til 220 sjóð-
félaga. Hluti umsjónarnefndar
eftirlauna námu kr. 17.178.280.-,
og uppbót samkv. lögum nr. 33 frá
1976, sem er samkv. síðasta kjara-
samningi kr. 16.324.520.-, sem ger-
ir samtals kr. 33.502.800.-. Aðrar
lifeyrissjóðsgreiðslur voru:
barnabætur kr. 994.281.-, makalif-
eyrir kr. 1.261.064.-, örorkulíf-
eyrir kr. 1.757.834.-. Mestum hluta
ráðstöfunarfjár lifeyrissjóðsins
var varið til lána handa 232 sjóð-
félögum, eða samtals kr.
149.960.000.-. Ennfremur voru
keypt visitölutryggð bréf af Bygg-
ingarsjóði, fyrir 45 milljónir
króna. Samanlögð iðgjöld til
sjóðsins námu um 140 milljónum
króna, en var árið áður um 106
milljónir, svo að hækkunin milli
ára er nálægt 30%. Að viðbættum
ársgreiðslum lána, vaxtatekjum
og öðrum tekjum, nam ráð-
stöfunarfé sjóðsins rúmum 200
milljónum króna.
Stjórnarkjör fór fram dagana
14. og 15. febrúar, tveir listar
voru i kjöri: A-listi, borin fram af
Bjarna Jakobssyni og Guðmundi
Þ. Jónssyni, en B-listi var borin
fram af stjórn og trúnaðarmanna-
ráði. Útslit urðu þau að A-Iistinn
fékk meirihluta atkvæða og alla
menn kjörna.
Strax í byrjun starfsárs hinnar
nýkjörnu stjórnar og trúnaðar-
mannaráðs, voru þegar gerðar
ráðstafnanir til að taka virkan
þátt i félags- og kjaramálum. Vil
ég m.a. geta þess að stjórn félags-
ins ákvað að taka þátt f ráðstefnu,
er haldin var um kjör láglauna-
kvenna, en fulltrúar féiagsins á
ráðstefnunni voru kjörnir af
stjórn Iðju, þær Sigrfður Skarp-
héðinsdóttir, Ásdis Guðmunds-
dóttir og Unnur Ingvarsdóttir.
Við upphaf islenzkrar iðnkynn-
ingar flutti Halldóra Ólafsdóttir,
trúnaðarmaður i fataverksmiðj-
unni Dúk ávarp, en það markaði
óneitanlega tímamót, þar sem allt
fram til þessa hefur þótt nær
sjálfsagt að framámenn þjóðar-
innar sætu í öndvegi og flyttu
ræðu eða ávarp við hin ýmsu
tækifæri, nú var þessu snúið við.
Hinn 8. september var haldin í
Laugardalshöllinni sýning á veg-
um islenzkra fataframleiðenda,
sem fékk nafnið „íslenzk föt ’76“,
var hún ein mesta sinnar teg-
undar. Sigriður Skarphéðinsdótt-
ir, stjórnarmaður í Iðju, opnaði
þá sýningu með ávarpi, er vakti
verðskuldaða athygli.
Kaffisamsæti var haldið að
Hótel Sögu, annan í páskum, fyrir
Iðjufélaga 65 ára og eldri.
Hin árlega sumarferð var farin
I byrjun júlí. Farið var að Skafta-
felli, en gist að Krikjubæjar-
klaustri.
1 lok ársins var haldið námskeið
fyrir trúnaðarmenn á vinnustöð-
um, en annað var haldið á þessu
ári.
33. A.S.Í. þing var haldið dag-
ana 29. nóv. til og með 3. des. Rétt
til þingsetu áttu nær 400 fulltrú-
ar. Iðja átti 16 fulltrúa á þinginu.
Fyrir þingið voru lögð fram drög
að stefnuyfirlýsingu A.S.Í. sem
samþykkt var, svo sem kunnugt
er. En til almennrar umræðu hef-
ur helst verið ályktun um kjara-
og efnahagsmál, er þingið sam-
þykkti. Á þinginu var Guðmund-
ur Þ. Jónsson kosinn aðalmaður
miðstjórn A.S.Í. en Bjarni Jakobs-
son, varamaður í miðstjórn. Er
þetta i fyrsta sinn um langa tíð,
sem fulltrúi félagsins hefur átt
sæti I miðstjórn.
í upphafi liðins árs var þegar
farið að vinna að gerð nýrra
kjarasamninga. Fyrsti samninga-
fundur var haldinn hinn 6. des.
1975. Samningaviðræður stóðu
nær sleitulaust frá þeim tíma og
þar til nýju kjarasamningarnir
voru gerðir hinn 28. febrúar 1976.
Samningar þessir náðu ekki fram
að ganga án átaka. Verkalýðs-
félögin boðuðu til vinnustöðvun-
ar, og allsherjarverkfall aðildar-
félaga A.S.Í. kom til framkvæmda
þann 17. febrúar. Segja má að
verkfallið hafi verið nær algert,
aðeins litil félög úti á landi tóku
ekki þátt í því, og Starfsstúlkna-
félagið Sókn, sem hafði frestað að
taka þátt í þvf, að gefnu tilefni.
Þetta mun hafa verið viðtækasta
verkfall sem staðið hefur á
íslandi. Þvi miður er það ekki
ætíð svo, að allt fari þann veg sem
ætlast er til. Það er óhrekjanleg
staðreynd, að fljótlega eftir
samningagerðina, fór að örla á
þeirri kjaraskerðingu, sem hver
og einn þekkir nú betur i raun, en
orð fá lýst. Þeir lægst launuðu
hafa orðið verst úti, eins og ætíð
fyrr, er farið hefur sem nú. Það
hefur reynslan sýnt okkur og
sannað um áratugaskeið. Þá er
eðlilegt að spurt sé, vegna feng-
innar reynslu, hvað hægt sé að
gera til að á geti orðið gagnger
breyting. Þvi verður vart fljót-
svarað, og vist er að mörgum hef-
ur orðið svarafátt, og svo mun
enn. Ef við horfum til baka, og
litum yfir farinn veg sjáum við,
að ófaglært og réttindalaust
verkafólk, hefur undantekningar-
laust orðið fyrir stærsta áfallinu,
þegar syrta fer i álinnr Og er
verðbólguhjólið fer að snúast með
þvilikum ógnarhraða, og gerst
hefur nú nokkur undanfarin ár,
þá verður manni ósjálfrátt á að
hugsa — að nú sé fjandinn laus.
Svo kann kannski lika að vera.
Það hefur verið kannað á vegum
Iðju, á hvern hátt sé hægt að afla
félagsmönnum frekara öryggis,
jafnhliða starfsréttindum, er til
frambúðar geti orðið til þess að
lyfta launum þorra iðnverkafólks
að hærra marki, fjær borði þeirra
lægst launuðu, sem ætið alltof
margir hafa setið við um aldanna
rás.
Eins og fyrr segir hafa verið
gerðar athuganir verðandi þessi
mál að tilhlutan félagsins, og með
góðri aðstoð Iðnfræðsluráðs og
Menntamálaráðuneytisins. Kann-
aðar hafa verið, og verða kannað-
3. Samþykkt Iðnfræðsluráðs dags.
8.12. ’76, um áfanganám i verk-
smiðju- og fatasaumi o.fl. 4. Alit
Verk- og tæknimenntunarnefnd-
ar, sem er ábending um iðjubraut-
ir. 5. Álit Iðnfræðslulaganefndar,
sem er ábending um námsbraut i
vefja- og fataiðnaði. Á vegum Iðn-
fræðsluráðs hefur Óskar
Guðmundsson, framkvæmdastjóri
þess, gert ráðstafanir til að samin
verði námsskrá fyrir fataiðnað-
inn, og að því starfi verði lokið
fyrir 1. mai n.k.
Þá hefur komið til álita hvort
mögulegt væri að gefin yrðu út
starfsskirteini, er sýni hve lengi
handhafi hafi starfað í viðkom-
andi starfsgrein. Er þá haft í huga
að með því fengjust starfsréttindi
viðkomandi aðila viðurkennd.
Góðir félagar, framundan eru
nú ærin verkefni sem bíða, og
gera jafnvel meiri kröfur til okk-
ar, en nokkru sinni fyrr, um að
sameinast í þeim ásetningi að
bæta lifskjörin.
Ef okkur tekst að sameinast i
einiægni, þá munum við að lokum
sigra.
Fulltrúar Iðju á 33. þingi A.S.l.
ar, námsbrautir er yrðu það að-
gengilegar, að starfandi fólki
væri kleift að afla sér réttinda i
viðkomandi starfsgreinum. Nefnd
í fataiðnaði hefur þegar skilað
áliti til viðkomandi ráðuneytis, en
Þór Sandholt skólastjóri Iðnskól-
ans, hefur verið að vinna að frek-
ari upplýsinga- og gagnasöfnun.
Hefur hann nú þegar samið um
málið greinargerð, er hann mun
Ieggja fram til frekari könnunar.
Þar segir m.a.: „Eftirfarandi sam-
töl við ýmsa aðila, sem tengdir
eru málinu, fundarhöld og athug-
un fyrirliggjandi gagna, þykir
rétt að benda á eftirfarandi atriði,
til þess að málið nái að komast
nær því að ákvörðun verði tekin
um stefnumörkun og möguleika á
framkvæmdum fyrir haustið.”
Hann bendir á að fyrirliggjandi
gögn, islensk, séu m.a.: 1.
Nefndarálit „fataiðnaðarnefnd-
ar“, sem skipuð var af mennta-
málaráðuneytinu. 2. Greinargerð
með frumáætlun um áfanganám i
fataiðnaði", byggð á áliti fata-
iðnaðarnefndar, eftir Gunnar
Guttormsson og Atla Marínósson.
Konur ath.
Losið ykkur við páskakílóin höfum ennþá laus
pláss um miðjan daginn í megrunar- og
frúarleikfimi.
Júdódeild Ármanns,
Ármúla 32, sími 83295 kl. 13—22.