Morgunblaðið - 18.01.1978, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 18. JANUAR 1978 11
Er okkur alvara?
— athugasemdir um þingfararkaup
Vegna umræðu í fjölmiðlum
að undanförnu um laun alþing-
ismanna vil ég, að gefnu tilefni,
taka fram eftirfarandi sem
einn nefndarmanna í þingfar-
arkaupsnefnd: það er útbreidd-
ur misskilningur, að þingmenn
skammti sjálfum sér laun. Þau
fylgja launastigum ríkisstarfs-
manna samkvæmt sérstökum
lögum um þingfararkaup frá
1964 en þau fela það í sér, að
alþingismenn skuli taka laun
eftir þriðja hæsta launaflokki
ríkisstarfsmanna. Það er sú
regla, sem gildir í dag. Þingfar-
arkaupsnefnd er hinsvegar
ákvörðunaraðili um ýmis kjara-
atriði, svo sem dagpeninga og
húsaleigu utanbæjarþing-
manna, bifreiðastyrk og ferða-
kostnað í kjördæmi — með hlið-
sjón af samskonar fríðindum
opinberra starfsmanna. Þessir
kjaraliðir hækkuðu á s.l. hausti
um 25—26% samkv. ákvörðun
þingfararkaupsnefndar en
þingmenn halda sig yfirleitt
alls staðar undir taxta opinb.
stm. Það var mat lögfræðinga,
að eðlilegt væri og í beinu sam-
ræmi við gildandi lög, að þing-
menn tækju laun eftir launa-
stiga BHM nú, eftir að leiðir
skyldu með BSRB. A því mati
var byggð samþykkt þingfarar-
kaupsnefndar frá 29. nóv. s.l.
★
Ég hlýt að taka það fram
einnig, að bókun nefndarinnar
um mina afstöðu til málsins: að
ég teldi, að ,,hér væri fulllangt
gengið", er aðeins brot af sann-
leikanum um afstöðu mina, er
kom fram í nefndinni til hinna
miklu launahækkana eru komu
í hlut efstu launaflokkanna
innan BSRB og BHM með sið-
ustu kjarasamningum. Ég hef
ekki fárið dult með þá skoðun
mina, hvorki innan þingfarar-
kaupsnefndar né utan hennar,
að ég tel þær fjarri öllu lagi og
sízt til þess fallnar að skapa
jafnvægi og frið á hinum al-
menna launamarkaði. Ég hefði
talið eðlilegt við rikjandi að-
stæður, að alþingismenn sýndu
þann þroska umfram þá kröfu-
hörðustu meðal ríkisstarfs-
raanna, að þeir færu mun hóf-
legar í sakirnar — hvað sem
liður lögum um þingfararkaup
— eða er okkur alvara um að
nú sé þörf aðhalds og gætni i
launamálum? Mér blöskra
einnig allar þær aukagreiðslur
og bitlingar til margra einstakl-
inga innan launakerfis ríkisins,
sem eru á háum launum fyrir.
Þær ætti, i mörgum tilfellum,
að afnema með öllu.
★
Með þetta i huga vil ég vænta
þess fastlega, að þegar — eða ef
til þess kemur á næstunni, að
grípa verði til einhverra kjara-
skerðinga almennings til að
firra frekari þjóðarvanda sök-
um vaxandi verðbólgu, þá láti
háttvirtir alþingismenn ekki á
sér standa, né heldur aðrir há-
tekjumenn, hvar sem þeir eru í
stétt settir — að slá af umfram
hina, sem síður mega við því, að
kjör þeirra séu skert.
Sigurlaug Bjarnadóttir.
Norsk-íslenzka sfld-
in aldrei stærri
SlLD sú af norsk-fslenzka sfldar-
stofninum, sem söltuð var f Nor-
egi s.l. haust, hefur aldrei verið
stærri að meðaltali. 1 upplýsinga-
bréfi Sfldarútvegsnefndar, sem
nú er nýkomið út segir að ýmsir
erlendir sfldarkaupendur hafi
haldið þvf fram, að sfld sú af
norsk-fslenzka sfldarstofninum,
sem Norðmenn hafi undanfarið
saltað, sé ótrúlega stór, og að mik-
ið hafi verið saltað af sfld, sem sé
af stærðinni 2.75—3.00 stk. per
kfló miðað við fullverkaða sfld
hausskorna og slógdregna, en
stykkjatal f góðri Norðurlands-
sóld var að jafnaði 3.00—3.75 per
kg. Jafnframt hafa vfða borizt
fréttir um að fitumagn norsk-
fslenzku sfldarinnar hafi yfirleitt
verið 23—26% á vertfðinni.
Síldarútvegsnefnd hefir nýlega
fengið sýnishorn af hinni norsku
saltsíld og var síld þessi vigtuð og
efnagreind hjá Rannsóknastofn-
un fiskiðnaðarins 4. þ.m. Síldin
var flokkuð í tvo stærðarflokka,
áður en efnagreining fór fram,
enda var stærðarmunur töluverð-
ur en síldin þó jöfn í hvorum
flokki. 1 fyrsta stærðarflokk fóru
lega óbeit á ýmsu því lestrarbóka-
efni, sem mér og fleirum hafði
sýnzt einkar vel til skólalestrar
fallið.
Svo að aftur sé komið að höf-
undunum „útvöldu og útilokuðu",
þá er það auðvitað æði mikið und-
ir hælinn lagt, hverjir hafa skrif-
að um þá efnisflokka, sem í lestr-
arbókunum eiga að vera, og það
við hæfi viðkomandi aldurs-
flokka. Og það er óháð „verðleik-
um“ höfundanna. Einnig vantaði
mikið á, að mér eða öðrum starfs-
mönnum við þetta verk væri ætl-
aður timi til að kanna skipulega
öll rit íslenzkra höfunda; þau eru,
guði sé lof, æði margra mánaða
lestur. Því hefur ugglaust margt
ágætt efni sloppið úr okkar nót,
en úr þvi er reynt að bæta með
því að lýsa eftir uppástungum frá
þér og öðrum, sem bæklinginn
sjá. Raunar á það við um mitt
starf — ég veit ekki um sam-
starfsmenn mína —, að ég lagði
mesta rækt við að leita uppi það
efni, sem ég átti sízt von á, að
ábendingar kæmu fram um frá
öðrum. Þetta á einkum við um
óprentað efni, en einnig þýðingar
og timaritsgreinar frekar en bæk-
ur kunnra höfunda innlendra.
Raunar er ekki alveg laust við,
að Lestrarbókanefnd hafi komið
til móts við sýnisbókarsjónarmið-
ið, þvi.að fslenzkar bókmenntir að
fornu og nýju eru einn af fjórum
efnisflokkum eins af bindunum,
sem ég stakk upp á efni í. Er
einsýnt að gera þann efnisflokk-
inn rúmfr'ékastah, nokkuð yfir
47.5% og í annan stærðarflokk
52.5%.
I upplýsingabréfinu segir, að
meðalstærð sfldarinnar af 1.
stærðarflokki hafi reynst vera
2.44 stk. per kg. og sé það stærsta
sfld af norsk-íslenzka stofninum,
sem skrifstofu SÚN sé kunnugt
um að hafi verið söltuð. Meðal-
stærð smærri sildarinnar reyndist
4.20 stk. per kg og er það svipað
stykkjatal og í stórri Suðurlands-
síld.
Þá segir að f þessu sambandi
skuli þessa getið, að samkvæmt
fréttum, sem SÚN hafi borizt frá
Noregi, muni einkum þrír árgang-
ar hafa borið uppi veiðina á s.l.
vertfð, þ.e. 1973 árangurinn, sem
mest bar á, og árgangarnir 1969
og 1974. Að lokum segir, að fitu-
magn í áðurnefndum sýnishorn-
um (búkfita) hafi verið 23—24%.
AUÍíLVSINGASIMINN ER:
^22480
I JhorgunbleÖib
hálft bindi, en satt að segja hossar
það ekki hátt til að koma að öllum
„verðugum“ höfundum. Þó er
auðvitað álitamál, hversu
mörgum höfundum þarna á að
gera skil, og þar með hversu
naumt á að skammta hverjum
þeirra rýmið. Mér finnst sjálfum
rétt að hafa í þessu bókmenntaúr-
vali allmikið fornritaefni, vegna
þess að það er ætlað elzta bekk
grunnskólans, en erfitt að velja
fornmálstexta handa yngri bekkj-
unum. Mér finnst einnig rétt að
kynna lausamálsbókmenntir sam-
timans með alllöngum söguköfl-
um, þvi að mjög stuttar glefsur
gefa einfaldlega alranga mynd af
slíkum bókmenntum. En auðvitað
stangast þessi sjónarmið á við það
markmið að koma að sem flestum
höfundum, og víst má gera þau að
álitum.
Lestrarbókanefnd setti fram
ýmsar hugmyndir um útgáfu við-
bótarefnis við hlið hinnar eigin-
legu lestrarbókagerðar. Meðal
annars mælir hún með heilu við-
bótarbindi handa 9. bekk með úr-
vali af öndvegisþýðingum er-
lendra bókmennta. Ég vöna fast-
lega, að sú góða tillaga verði fram-
kvæmd. Hinar greinargóðu og vel
vottfe^tu ábendingar þínar um
Ijóðaþýðingar þinar og ágæti
þeirra eiga sérstaklega erindi til
þeirra, sem væntanlega eiga eftir
að taka saman þetta þýðingaúr-
val.
Með virðingu.
15. janúar 1978,
Helgi Skúli Kjartansson.
GOODfíiíEAR------
HJÓLBARÐAR
FYRIR DRÁTTARVÉLAR
OG VINNUVÉLAR
ALDREI MEIRA ÚRVAL
AF HJÓLBÖRÐUM EN NÚ
STÆRÐIR:
400—12/4
600—16/6
650—16/6
750—16/6
900—16/10
14—17,5/10
750—18/8
1 2—18/10
750
1—19/6 15— 26/10 15—28/12 11—38/6
1—20/8 18 — 26/10 14 — 30/6 15.5 — 25/12
— 24/8 10— 28/6 14—30/10 17,5 — 25/16
— 24/10 1 1 — 28/6 1 5—30/10 20,5—25/16
— 24/6 12 — 28/6 1 1—32/6 23,5 — 25/20
— 24/10 13 — 28/6 14—34/8
:—24/ 14 14— 28/8 15-134/14
—26/10 14 — 28/10 11—36/6
MJOG HAGSTÆTT VERÐ
Hafið samband við okkur eða
umboðsmenn okkar sem fyrst
HJOLBARÐAÞJONUSTAN,
LAUGAVEGI 172 - SÍMI 28080
GOOD&YEAR HEKLA HF.
Laugavegi 170—172 — Stmi 21240