Morgunblaðið - 22.04.1978, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. APRÍL 1978
Einn umsvifamesti eiturlyfjahringur sögunnar loks kominn undir lás og slá
Nottingham —
Miðvikudaginn 8. mars var
dæmt í stærsta LSD-eiturlyfja-
máli í Bretlandi og þó víðar væri
leitað. Með þeim dómi lauk 7 ára
starfsemi verksmiðja sem fram-
leiddu 90% af L.S.D. því sem
neytt er á Bretlandseyjum og
u.þ.b. 60% af heimsmarkaðs-
neyslu. Það er talið að hringur-
inn hafi velt að meðaltali £20
millj á ári sem samsvarar 9,9
milljörðum ísl. kr. síðastliðin
2—3 ár og allt í allt £
100.000.000. Af þessu fé hefur
aðeins tekist að finna £ 1 millj.
og bara lítið magn af pillum
þeim sem þeir framleiddu rétt
áður en komið var upp um þá,
eiturlyf og keyrðu undir áhrif-
um þeirra eða áfengis, og sagt
er að þeir hafi verið teknir fastir
við það eitt sinn!
L.S.D.
L.S.D. var einangrað upphaf-
lega af svissneskum efnafræð-
ingi fyrir 40 árum. Sá fór í
„ferð“ af þess völdum eftir að
hafa andað að sér ryki af því í
tilraunastofunni. Það er fram-
leitt úr náttúrulegu efni sem
verður til í myglusvepp. Þó það
sé ófáanlegt á Bretlandseyjum
þá er hægt að kaupa það á
meginlandi Evrópu. Það þarf
líklega ekki að lýsa fyrir mörg-
um hver áhrifin geta verið, og
mörg eru ungmennin um allan
heim, sem hafa fengið þvílíkt
lost að þau losna aldrei úr því,
önnur eru geðklofa sjúklingar.
Þar að auki eru ófáir í kirkju-
görðum.
Snemma á sjöunda áratugn-
um kom bandarískur læknir,
Timothy Leary, fram með þá
kenningu að L.S.D. víkkaði
sjóndeildarhringinn, gerði
heiminn betri og hjálpaði fólki
að lifa með öðrum. Þá hafði lyfið
ekki verið bannað og var að
einhverju leyti notað við sálar-
fræðilækningar. Kenningar
Learies höfðu geygvænleg áhrif
og blómatímabil hippanna úti-
tónleikahátíðir, þar sem söfnuð-
ust þúsundir ungs fólks, eiga að
einhverju leyti ættir sínar að
rekja til L.S.D.-dellunnar sem
þá reis. Undir lok þess áratugar
var ákveðið að banna almenna
notkun lyfsins, og hreyfing
Timothy Learies — Bræðralag
eilífrar ástar — flosnaði upp eða
fór í felur. Einn besti vinur
Learies flúði til Englands og þar
sem hann var maður með
háskólagráðu fékk hann starf
við Cambridge-háskóla, David
Solomon. Solomon kyhntist þar
efnafræði-seníi, Richard Kemp,
og kom honum í kynni við L.S.D.
haldi Kemps, dr. Christine Bott,
keyptu sér hús í Wales árið 1970
utan við þau svæði sem eitur-
lyfjalögreglan er almennt á, og
fóru að framleiða. A þremur
vikum var hægt að framleiða
ársbirgðir og hver tafla, sem
kostaði nokkur pens í fram-
leiðslu, fór á £1 og upp úr.
Smátt og smátt virtist þessi
verksmiðja ná undir sig
markaðinum og uppúr 1974 voru
þær orðnar tvær. Önnur í Wales
og hin í London. 4 sérdeilis færir
efnafræðingar voru nú á kafi við
að framleiða eiturlyfið og í stað
þess að framleiða e-ð sem gæti
hjálpað sjúku fólki, gerðu þeir
fólk að andlegum aumingjum.
unnar. 28 manns söfnuðu upp-
lýsingum og daginn sem gildran
small söfnuðu 800 lögregluþjón-
ar 130 manns allt frá þeim sem
stjórnuðu, niður ,í smásala. Þá
höfðu framleiðendurnir, sem
byrjuðu með hugnæmri löngun
til að bæta heiminn, eyðilagt líf
hundruða ungmenna og velt sér
upp úr gróðanum í sjö ár.
Daginn sem lögreglan ruddist
inn voru forsprakkarnir í miðju
kafi við að framleiða og þegar
fyrstu lögregluþjónarnir gengu
inn fóru allavega tveir í „ferða-
lag“ af völdum efnisins en
eimurinn lá svona í loftinu.
Annar þeirra lá á gólfinu allan
tímann meðan húsleit fór fram
og sökudólgarnir voru hand-
teknir.
120 ár
Allt í allt voru dómarnir 120
ára fangelsi, allt frá 13 árum
niður í 2 ára skilorðsbundinn
dóm. Kemp fékk 13 ár. Christine
Bott fékk 9 ár, David Solomon
fékk 10 ár o.s.frv. Dómarnir
þykja afar harðir en dómarinn
lét þau orð falla að sér þættu
þau sleppa vel. Verjendur báðu
um mildun dómanna þar sem
L.S.D. væri ekki eins hættulegt
eins og flest önnur eiturlyf. En
svarið var nei og mikið hefur
verið vitnað í ástæðuna sem
gefin var. Hún var: „Vafalaust
hafa verið ýmsir sem engan
skaða hafa borið, en líklegra er
að óteljandi sé sjá fjöldi sem
varð fyrir miklum skaða." Og
það er ekki ólíklegt, því að sjá
fjöldi taflna sem hringurinn
framleiddi, er svo mikill að þeir
hafa þjónað öllum stéttum allt
frá skólabörnum og uppúr. Þessi
dómar voru að dómarans mati
samt nógu háir til að hindra
aðra í að reyna að endurtaka
leikinn.
Milljón manns í rús
Öll réttarhöldin í gegn héldu
hin seku fast í þá skoðun að
þetta væri gert til að betrum-
bæta heiminn og líf fólks. Trú
þeirra gekk svo langt að þau
ætluðu, rétt áður en þau voru
handtekin, að hella hreinni
L.S.D.-sýru í vatnskerfi
Birmingham-borgar, en þar býr
rúmlega ein milljón manna. Ef
þeim hefði tekist það er líklegt
að mestur hluti borgarbúa hefði
verið komin á bullandi rús áður
en nokkuð hefði verið hægt að
gera. Allt frá smábörnum upp í
gamalt fólk. Og hver hefðu
áhrifin orðið? Líklegt er að
yfirvöld hér vilji helst vera án
þess að vita það.
Magnús Þorkelsson.
Hvert mannsbam
í Birmingham átti
að fá sinn skammt!
13 ári Richard Kemp,
„framúrskarandi" efna-
fræðingur
9 án Christine Bott,
læknir og lagskona
Kemps
13 ári Henry Todd, sem
annaðist dreifinguna
10 ári David Solomon,
bandarískur rithöfund-
eða 2 millj. pilla, hver £ 8 virði
í dag eftir að skortur skapaðist.
Lögregluhópurinn sem kom
upp um hringinn vann að
málinu í tvö ár og eru lýsingar
á starfi þeirra eins og bersta
tegund af leynilögreglusögum.
28 manns unnu í tvö ár við
erfiðar aðstæður dulbúnir eins
og hippar, brutu lög með því að
hlera, hættu lífi sínu og fórnuðu
því að vera nálægt ástvinum.
Það voru sérstaklega tveir sem
áttu mikinn heiður skilið. Þeim
tókst að troðast inn í hringinn
en til þess að vekja ekki
grunsemdir hökkuðu þeir í sig
og kom honum í kynni við L.S.D.
og kenningar Learies. Þá voru
þær reyndar orðnar lítílvægar
miðað við fjármagnið sem í boði
var.
Sveppur frá Sviss
Efnið, sem er kjarni málsins,
var keypt frá Sviss. Voru keypt
u.þ.b. 3 kg í einu sem nægðu í
3—5 millj. taflna. Var það keypt
af efnaverksmiðju ásamt víta-
mínum og slíkum efnum til að
vekja ekki grunsemdir. Víta-
mínin fóru þó aldrei í pillurnar;
Kemp og Solomon ásamt við-
Nú er ég ríkur . . .
Og peningarnir streymdu inn.
Þeir virðast hafa verið festir í
hlutabréfum, fasteignum og
auðvitað svissneskum bönkum.
Ferðaðist hópurinn víða um
heim og bjó til pappírsfyrirtæki
til að auðvelda hringferð fjár-
magnsins. Einn af forsprökkum
hringsins lét meira að segja
hrósyrði falla um það hversu
hjálpleg póstþjónustan hér hefði
verið — sem er meira en flestir
Englendingar samþykkja.
Fyrsta vitneskjan um þennan
hring og að það væri verksmiðja
í Englandi kom 1973 þegar
kanadíska lögreglan tók fastan
Bandaríkjamenn vegna eitur-
lyfja. Hann gaf upp nöfnin
Kemp, Solomon, Bott og Henry
(sá stjórnaði „útibúinu" í Lond-
on): Voru nöfnin rakin og
Scotland Yard endaði í Wales. A
sama tíma var einn fremsti
foringi eiturlyfjadeild lögregl-
unnar að safna og setja saman
upplýsingar um L.S.D.-sölu og
framleiðslu víðsvegar að. Sá
heitir Dick Lee og lét þau orð
falla í skýrslu sinni að hann
teldi sig vera búinn að fá
staðfestingu um að í Bretlandi
væri stærsta L.S.D.-verksmiðja
sem sögur færu af. I þrjú ár
gekk hann manna á milli til að
fá hóp lögreglumanna með ser í
rannsóknina og bar það loks
árangur 1976. Málið var kallað
Julie eftir einni stúlkunni í
hópnum og „Operation Julie"
var komin af stað.
Leyndin um starfsemi hópsins
var þvílík að sumir af hópnum
vissu ekki hvað hinn hluti
hópsins gerði og öfugt. Og þegar
eitt og hálft ár hafði liðið var
allt tilbúið og allar upplýsingar
komnar og hringurinn var tek-
inn. Dick Lee sagði um hópinn
að hann hefði sýnt á sér þvílíkt
fagmannsbragð að slíkt hefði
aldrei fyrr sést innán lögregl-
Miklar breytingar
vid Hornaf jardarós
BakmerkiA svokallaöa er fyrir miöri mynd. Þaö féll um koll í óveöri í
vetur, en hefur nú veriö reist aftur. Ljósm.: Elías Jónsson.
Höfn 12. apríl.
Síöastliöin tvö ár hefur sífellt
verið aö brjóta úr Suðurfjöru-
tanga, innanfjaröar milli Hvanneyj-
ar og Fiskatanga, og nú í vetur á
svæöinu milli Hvanneyjar og bak-
merkja innsiglingarvitans, sem
sýnir leiöina inn meö Hlein og má
telja aö nokkrum sinnum hafi
opnazt ós hið næsta Hvanney, þ.e.
skarðið sem myndazt hefur veriö
þaö djúpt aö sjór rann inn og út,
þegar lágsjávaö var. Einnig hefur
sópazt svo ofan af fjörukambinum
aö þegar suðaustan-sjór er má
heita landlaust frá Hvanney að
nefndu bakmerki, sem reyndar féll
í suöaustan-veöri nú nýlega og þó
er sökkull þess 6—8 tonna steypu-
klumpur. Merkið var reist á ný
þegar lægöi. Til viöbótar öllu
þessu hefur Austurfjörutangi
lengst óvenju mikiö vegna sand-
burðar og kveöst hafnsögumaöur-
inn aldrei muna eftir leiöinni
þrengri en nú.
Þess má geta, aö þaö hefur áður
gerzt, aö ós hefur opnazt vestan
Hvanneyjar, en engar sagnir eru
um aö sandbakkann hafi brotiö á
svo löngu svæöi, sem nú er, frá því
aö ósinn opnaöist á núverandi
staö.
Heimamenn leiöa mjög aö því
huga, hvaö valdi og er helzt talaö
um tvær orsakir. Önnur er sú aö
framburöur jökulánna fylli stööugt
í Hornafjörðinn, þannig aö rými
þaö, sem sjórinn fyllir á flóöi,
minnkar stööugt á meöan Skarös-
fjaröarrýmiö breytist lítiö. Þetta er
talið valda því, aö á útfalll raskast
jafnvægiö milli straumanna úr
þessum tveimur vatnsgeymum,
þannig aö þungi útfallsins liggur
miklu meira á Suöurfjörutanganum
en áöur var þannig að það
smáb'rýtur meira og meira úr
honum. Þá má einnig geta
þess, aö talsvert landbrot er á
Framhald á bls. 28
Á pessum staó hefur nokkrum sinnum opnazt nýr ós í votur, örskammt
frá Hvanney.