Morgunblaðið - 22.04.1978, Blaðsíða 36

Morgunblaðið - 22.04.1978, Blaðsíða 36
36 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. APRÍL 1978 Sigtryggur Sigtryggs- son Ólafsvík - Minning Fæddur 6. ágúst 1898. Dáinn 16. aprfl 1978. Þegar nýtt líf lifnar til þessa heims, eru fyrstu viðbrögð þess að bera sig eftir lífsbjörg. Þessi frumhvöt er mismunandi sterk eftir lífsþrótti hinnar nýju veru, en er þó sameiginleg öllum. I gegnum lífið allt fylgir svo þessi hvöt, en alltaf misgefin eins og annað í tilverunni. Allsnægtir okkar daga gera það að verkum, að Oegar í uppvexti er þessi frumhvöt okkar slævð, og við kunnum ekki að meta til fulls, hve mikils virði það er að hafa fulla lífsorku og möguleika til að sjá okkur far- borða. Hér er minnst með stuttri kveðju Sigtryggs Sigtryggsonar, verkamanns í Olafsvík. Hann fékk í vöggugjöf lífsþrótt og óvenjulega sjálfsbjargarviðleitni, sem fylgdi honum allt til hinztu stundar, en Sigtryggur lézt á sjúkrahúsi Akra- ness 16. O.m. háaldraður og farinn að kröftum. leita djúpt eftir því hjá Sigtryggi, hve mikla gæfu hann taldi það fyrir sig að eiga slíka konu, enda sýndi það sig síðustu árin hve mikils hann mat konu sína, og þau studdu hvort annað, þegar veikindi og aðrir erfiðleikar ellinnar tóku að herja á. Þau Sigtryggur og Guðbjörg eignuðust sjö börn, og eru þau öll búsett í Ólafsvík. Þau eru: Haukur útgerðarmaður, kvæntur Steinuni Þorsteinsdóttur, Sverrir, bif- reiðarstjóri, ókvæntur, Þráinn, skipstjóri, kvæntur Guðbjörgu Sveinsdóttur, Sveinbjörn húsa- smíðameistari, sem kvæntur var Gyðu Vigfúsdóttur, en hún lézt í hörmulegu bílslysi fyrir nokkrum árum, Vigfús, bifreiðarstjóri, ókvæntur, Hafsteinn, verkamaður, ókvæntur og Bjarney, gift Ríkarði Magnússyni, skipstjóra. Eins og gefur að skilja hefur það verið ærið verkefni fyrir Oau hjón að koma barnahópnum upp og sjá fjölskyldunni farborða. Sigtryggur stundaði, öll störf, sem þá voru algengust, sjóróðra á opnum bát- um, verkamannavinnu og sjósókn á skútum fjarri heimabyggð. Einnig rak hann um tíma dálitla fiskverkun og fisksölu. Er þetta aðeins örlítil upptalning á starfs- ferli Sigtryggs heitins, og ekki get ég gefið neina mynd af lísbaráttu- erfiðleikum aldamótakyn- slóðaræinnar. Stórhuga var Sig- tryggur, og sést það m.a. á því, að snemma á búskaparárum sínum reisti hann hús sitt, er þau hjón nefndu Mosfell og er enn prýði í þorpinu, reisulegt og vel við haldið. Eins og áður er getið hófust kynni okkar Sigtryggs fyrir um það bil tíu árum, en þá hóf hann störf í Hraðfrystihúsi Ólafsvíkur, og kom það í minn hlut að segja þar til verka sem hann vann. Starfsþrek hans var þá eðlilega farið að gefa sig, en viljinn var nægur. Oft hefur mér verið hugsað til þess og óskað, að okkur hinum yngri væri gefið þó ekki væri nema brot af þeim starfsvilja, sem Sigtryggur og margir aðrir aldnir sýndu. Með okkur Sigtryggi tókst ágæt samvinna og vinátta. Hann miðlaði mér ýmsum fróðleik um liðna daga og var oft skemmtileg- ur og glettinn. Það hefur verið gæfa og sómi atvinnuveitenda í Ólafsvík að leyfa öldruðu fólki að ganga til starfa meðan vilji og heilsa leyfir. Því var það, að Sigtryggur gekk til starfa meðan kraftar entust, en fyrir um það bil tveim árum var svo komið, að hann gat ei lengur heilsu sinnar vegna komið til vinnu. En viljinn var óbugaður sem Jón Magdal Jónsson í Efri-Engidal - Minning Þessi vöggugjöf Sigtryggs heit- ins var gjöf, sem kom sér vel. Fyrir það fyrsta var hann fæddur í fátækt eins og svo margir þeir, sem um aldamót byrjuðu lífsskeið sitt. Síðar á ævinni kom sjálfs- bjargarviðleitnin sér vel, þegar koma þurfti til manns hópi barna í þorpi, sem um langan tíma hafði lítið að bjóða fólki sínu, og ekkert fékkst nema með harðri baráttu við sjóróðra og annað erfiði. Það er ekki ætlun mín að rekja til neinnar hlítar æviferil Sig- tryggs heitins, enda er ég enginn maður til þess sakir vanþekkingar, auk þess sem kynni okkar stóðu einungis síðustu tíu æviár hans. En þar sem ég sakna vinar, er þessi kveðja á blað sett og reynt að stikla á örfáum æviatriðum. Sigtryggur fæddist í Larskoti í Skagafirði 6. ágúst 1889, en þar var móðir hans, Elísabet Brands- dóttir, vinnuhjú. Faðir Sigtryggs og nafni var þar sömuleiðis, fátækur vinnumaður. Vegna að- stæðna fór móðir Sigtryggs með hann aðeins mánaðargamlan heim til systur sinnar Þorbjargar, og á heimili hennar dvaldi Sigtryggur svo ásamt móður sinni bernskuár- in og hefur því ávallt átt heima í Ólafsvík. Árið 1924 hóf Sigtryggur heimilishald með konu sinni, Guöbjörgu Vigfúsdóttur frá Kálf- árvöllum í Staðarsveit, glæsilegri stúlku, sem varð honum tryggur lífsförunautur, og lifir hún mann sinn. Hjónaband þeirra var til mikillar fyrirmyndar. Þar ríkti ástúð og samheldni. Ekki þurfti að Sunnudaginn 16. apríl sl. lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á Isafirði, merkisbóndinn Jón M. Jónsson frá Efri-Engidal eftir nokkuð löng og þrálát veikindi. Hafði hann oft verið undir læknishendi og á sjúkrahúsi lengri og skemmri tíma þar til hinn slyngi sláttumaður gerði enda á þjáningar hans. Jón Magdal var fæddur að Naustum í Skutulsfirði hinn 14. desember árið 1893 og voru foreldrar hans hjónin Jón Jóhann Jónsson og Magdalena Soffía Magnúsdóttir, en hún var systir Magnúsar bónda í Efri-Engidal, Magnússonar. Föður sinn missti Jón Magdal'er hann var fjögra ára gamall, en hann drukknaði í sjóróðri. Við þessi sviplegu umskipti, mátti ekkjan Magdalena hætta búskap og bregða á annað ráð til fulltingis börnum sínum, er ennþá voru í æsku. Henni varð vel til vina við þessi sviplegu umskipti á högum sínum og komust börn hennar í góðra manna hendur. Tveir synir, Magnús og Sigurgeir fluttust til bróður hennar, Magn- úsar bónda í Efri-dal, og síðar fluttist hún þangað sjálf með son sinn unga, Jón Magdal, og ólst hann þar upp við gott atlæti. Þann 13. október árið 1913 giftist Jón Magdal frændkonu sinni, Kristínu Magnúsdóttur í Efri-Engidal. Fyrstu fjögur árin bjuggu ungu hjónin félagsbúi með foreldrum Kristínar, en árið 1920 réðust þau í það stórræði að kaupa jörðina og stofna til sjálfstæðs búskapar, þótt efnin væru ekki mikil. Fyrstu búskaparár sín varð bóndinn ungi, Jón Magdal, að leita atvinnu utan heimilis, því búskap- urinn var ekki nægjanlegur til að standa undir heimilinu. Hann stundaði ýmsa vinnu er til féll, stundum sjó, auk þess sem hann var í vegavinnu á sumrum hjá Bjarna Bjarnasyni frá Isafirði, kunnum manni á sinni tíð, er lengi hafði umsjón með vegajörð hér um slóðir. Jón hefur áunnið sér traust húsbónda síns, því fljótlega gerði Bjarni hann að flokksstjóra. Þann- ig reyndist Jón Magdal traustur og duglegur að hverju sem hann gekk. Efri-Engidalur var síður en svo kosta-jörð, er hin ungu hjón hófu þar búskap, túnið lítið og mjög þýft eins og svo víða á þessum tímum, enda jarðyrkjutæki þá nánast óþekkt hér um slóðir. Þegar ég er að festa þessar minningar á blað, minnist ég þess, er ég kom fyrst að Efri-Engidal árið 1922 til að hitta Magnæús bónda, að mér þótti þúfurnar í túninu æði fyrirferðarmiklar og þéttar og ekki datt mér þá í hug, að túnið gæti tekið þeim breyting- um, sem raun ber vitni um í dag. Árið 1925 reistu ungu hjónin, Jón og Kristín myndarlegt stein- hús á jörðinni, sem ennþá stendur og lýsir stórhúg þeirra. Það leið ekki á löngu, eftir að jarðyrkju- verkfæri komu í sveitina, að Jón réðst til atlögu við stóru þúfurnar, eftir því sem orka og efni leyfðu. Og vissulega áttu þessi ungu hjón og fólk þeirra eftir að breyta Efri-Engidal í glæsilegt býli og höfuðból eins og það er í dag. Þá byggði Jón upp öll gripahús og hlöðu strax og efni leyfðu, en byggingar þessar eru stílhreinar og vel frágengnar í alla staði. I Efri-Engidal blasir nú við fólki, er um veginn fer, fallegt stórt tún, vel ræktað og snyrtileg- ar byggingar, sem bera ábúendum fagurt vitni um dugnað og fyrir- hyggju. Þau Jón Magdal og Kristín hafa eignast 6 börn, þrjár stúlkur og þrjá syni, hið myndarlegasta fólk, en flest eru þau farin að heiman og hafa stofnæað heimili. Heima eru þó ennþá tvö barnanna, Sigurgeir og ein systranna. Allt frá áræinu 1950 hefur Sigurgeir elsti sonur þeirra hjóna unnið á heimili foreldra sinna af mikilli kostgæfni og dugnaði í hvívetna. Og hin síðari ár, er aldurinn færðist yfir foreldra hans og í þrálátum veikindum föður síns, þá hefur búskapurinn í Efri-Engidal hvílt að mestu á herðum hans og á hann mikið lof t Eiginkona mín, ÞÓRNÝ SIGURBJÖRNSDÓTTIR, Hvarfisgötu 114, lést í Borgarspítalanum að morgni 21.. apríl. Jaröarförin auglýst síöar. Fyrir mina hönd og systkina hinnar láfhu. t Maöurinn minn, HAWARD FOSTER andaöist 17. apríl á Long Island New York. Anton Antonsson. Kristfn Fostsr Konráðsdðttir. t Systir okkar, JÓNÍNA EINARSDÓTTIR, saumakona, Ffölnisvsgi 1, lézt f Landspítalanum 21. apríl. Una Einarsdðttir, BorgDðra Einarsdóttir. t Innilegar þakkir sendum viö þeim sem auösýndu okkur samúö og vinarhug viö andlát og útför eiginmanns míns, fööur, tengdafööur og afa, LEIFS GUNNARSSONAR. Hulda Eyjðlfsdðttir, Brynjar Lsifsson, Jsan Lsifsson, Bryndís Brynjarsdðttir, Bjarki Brynjarsson. t VILBORG JÚLÍANA GUDMUNDSDÓTTIR, trá Seyðisfiröi, andaöist 21. apríl aö Elliheimilinu Grund. Fyrir hönd barna, tengdabarna og annarra aöstandenda. t Þökkum auösýnda samúö og vinarhua viö andlát og jaröarför, JÓHANNSJONSSONAR, kaupmanns, Kirkjuteigi 19. Oddný M. Waags. Systkini og aðrir vandamsnn. fyrr, og jafnan gerði hann sér vonir um að geta hafið störf að nýju, og öðru hvoru var hann að gefa sig fram um það, að bráðlega gæti hann byrjað að vinna og vildi þá eiga störfin vís. En aldurinn beygir alla, og síðustu tvö árin var Sigtryggur að miklu leyti rúmfast- ur og naut þá umhyggju barna sinna og eiginkonu. Og ætíð var reynt að fylgjast með aflabrögðum og atvinnu. Fyrir 2—3 vikum var Sigtryggur fluttur á sjúkrahúsið á Akranesi og fékk þar rólegt andlát 16. þ.m., eins og fyrr segir, í góðri umönnun starfsfólks sjúkrahúss- ins. „Kallið er komið", — kallið senr við öll hlýðum. I mínum huga hlýtur þetta kall til Sigtryggs heitins að þýða, auk hins venju- lega, kall til nægra starfa á nýju tilverusviði. Hann, sem ávallt var reiðubúinn í þessari veröld og búinn að ljúka löngum starfsdegi hér, hlýtur að þrá að fá þar verk að vinna. Þá ósk á ég heitasta horfnum vini, um leið og ég þakka samfylgdina. Aldraðri eiginkonu, börnum og öðrum ættingjúm votta ég samúð mína og konu minnar. Helgi Kristjánsson. skilið fyrir þessa þjónustu. Efri-Engidals heimilið var róm- að fyrir þrifnað og snyrtimennsku og var umgangur um gripahús þar ekki undanskilinn. Til dæmis um þetta, er að hjónin í Efri-Engidal hlutu viðurkenningu af þessu tilefni úr Minningæarsjóði séra Sigurðar Stefánssonarí Vigur fyrir allmörgum árum, en þennan merkissjóð stofnuðu synir séra Sigurðar, en ætlunarverk sjóðsins var meðal annars, að veita bænd- um í héraðinu viðurkenningu fyrir athyglisverðan þrifnað í búskap sínum og var Engidalsheimilið vel að þessum heiðri komið. Eg á margar góðar minningar um Engidalsheimilið bæði fyrr og síðar, en þangað átti ég oft erindi, er ég gegndi oddvitastarfi í Eyrarhreppi. Jón Magdal tók að sér fyrir mína beiðni að vera réttarstjóri í Skutulsfirði og rækti hann það af trúmennsku alla tíð. Þau hjónin, frú Kristín og Jón Magdal, voru góð heim að sækja og sat þar í öndvegi gestrisni og góðmennska við alla og var þar ekki farið í manngreinarálit. Þau voru samvalin sæmdarhjón, vel- viljuð og glaðsinna, þetta reyndi ég oftsinnis. Það er ekki ofmælt, að frá Jóni geislaði hlýja og manngæska, er maður átti erindi við hann. Jón Magdal var sann- kallaður mannvinur og bætti andrúmsloftið hvar sem hann fór. Eg vil nú að leiðarlokum þakka hinum látna vini mínum langa samfylgd í lífinu og ógleymanleg kynni. Eftirlifandi konu Jóns, frú Kristínu, og börnum þeirra sendi ég mínar innilegustu samúðar- kveðjur og bið þeim öllum guðs- blessunar. Blessuð sé minning Jóns Mag- dals. Einar Steindórsson t Móðir mín, KRISTÍN ÞURÍÐUR SIGUROARDÓTTIR, Miðtúni 1. andaöist ( Borgarspítalanum aö fararnótt 20. apríl. Fyrir hönd vandamanna. Sigurður Skúlason.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.