Morgunblaðið - 23.06.1978, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. JÚNÍ 1978
15
Krag ásamt öörum
dönskum stjórn-
málamanni sem
var einnig vin-
veittur íslending-
um og kom mikiö
viö sögu handrita-
málsins, Julius
Bomholy menn-
menn-ingarmála-
ráöhe
JENS Otto Krag fyrrverandi
forsætisráðherra Dana sem
átti hvað manna mest þátt í því
að Danir skiluðu íslenzku hand-
ritunum og að Danir gengu í
Efnahagsbandalagið, lézt í gær,
63 ára að aldri. Banamein hans
var hjartaslag.
Krag dvaldist í sumarbústað
sínum við Skiveren skammt frá
Frederikshavn á Jótlandi þegar
hann veiktist skömmu eftir að
hann var í 18 ára afmælisveizlu
sonar síns. Hann var fluttur í
sjúkrahús en var látinn þegar
komið var þangað.
Það var Krag sem stjórnaði
Hafði forgöngu um
aðildDana aðEBE
baráttunni fyrir inngöngu
Dana í EBE 1972 og það olli
furðu og uppnámi í dönskum
stjórnmálum þegar hann sagði
af sér sem forsætisráðherra 2.
október 1972, daginn eftir að
Danir samþykktu inngönguna í
þjóðaratkvæðagreiðslu þrátt
fyrir harða mótstöðu andstæð-
inga bandalagsins.
Úrslitin voru mikill sigur
fyrir Krag og kórónan á stjórn-
málaferli hans en hann tók
þann kostinn að segja af sér
með glæsibrag. Krag skýrði
ákvörðun sína á þann veg að
hann hefði um nokkurt skeið
beðið eftir tækifæri til þess að
draga sig út úr stjórnmálum og
segði af sér af persónulegum
ástæðum.
Krag lagði af mörkum eib-
stæðan skerf í dönskum stjórn-
málum. Hann tók í fyrsta skipti
sæti í ríkisstjórn þegar hann
var skipaður viðskiptaráðherra
1947, aðeins 33 ára gamall.
Eftir það gegndi hann fleiri
ráðherraembættum og lengur
en nokkur annar danskur
Þessi mynd var tekin í Reykjavík í marz 1966
af Jens Otto Krag og Helle Virkner Krag.
stjórnmálamaður. Hann var
fyrst forsætisráðherra 1962 til
janúar 1968 og hafði áður verið
utanríkisráðherra. Hann var
aftur forsætisráðherra frá því
janúar 1971 og þar til í október
1972.
Faðir Krags var tóbakskaup-.
maður og Krag ætlaði fyrst að
verða blaðamaður. En í síðari
heimsstyrjöldinni starfaði
hann við stjón birgðamála sem
hafði eftirlit með utanríkisvið-
skiptum og eftir stríðið var
honum boðin staða viðskipta-
ráðherra í stjórn jafnaðar-
mannaleiðtogans Hans Hed-
tofts.
Hann var öðrum fremur
hugmyndasérfræðingur
danskra jafnaðarmanna og átti
manna mest þátt í mótun
þeirrar stefnu sem flokkur
jafnaðarmanna fylgdi eftir
styrjöldina. Hann gerði grein
fyrir hugmyndum sínum í
bókinni „Framtíð Danmerkur"
þar sem hann útskýrði megin-
reglur þróunar velferðarríkis-
ins. En flokkur hans var aldrei
nógu voldugur til þess að hann
gæti gert allar framtíðarsýnir
hans að veruleika, jafnvel ekki
þegar sósíaldemókratar og
sósialistar mynduðu fyrstu og
einu meirihlutastjórn sósíalist-
ískra flokka í Danmörku.
Krag var hlédrægur og naut
ekki persónuvinsælda. Hann
var talinn yfirvegaður og kænn
Framhald á bls. 19
Tala fórnardýra 1
Saloniki hækkar
I>jóóverjar fagna
aftur sigri í bar-
áttu gegn hermd-
arverkamönnum
Bonn — Ilamborg. 22. júní. AP. Reuter.
ÓHÆTT er að segja að handtaka
fjögurra memtra hryðjuverka-
manna á Oriðjudag í Búlgaríu hafi
verið hvalreki á fjörur vestur-Þýzku
lögreglunnar. Þetta er í annað
skipti á sex vikum að tekst að hafa
hendur í hári öfgasinnaðra vinstri-
manna með góðri samvinnu aust-
antjaldsríkja. Fangarnir, sem
handteknir voru eftir skyndiárás á
dvalarstað peirra við Svartahaf,
eru Til) Meyer, 34 ára, sem slapp
úr fangelsi í Berlín í síðasta
mánuði, Gabrielle Rollnik, 28 ára,
sem grunuð er um hlutdeild í
frelsun Meyers, auk tveggja ann-
arra stúlkna. Tvö fyrrnefndu eru
talin vera félagar í hryðjuverka-
samtökunum „2. júní.“
Meyer og Rollnik eru bæði grunuö
um að hafa tekiö þátt í ráni
stjórnmálamannsins Peter Lorenz í
Berlín áriö 1975 og átt sök á moröi
Gunters von Drenkmanns dómara
árið á undan. Innanríkisráðherra
Vestur-Þýzkalands, Gerhard Baum,
hefur greint svo frá að bæði séu
stórháskalegir glæpamenn og ofar-
lega á lista yfir 40 af helztu óvinum
Vestur-þýzka sambandslýöveldis-
ins. Hinar stúlkurnar tvær, á aldrin-
um 26 og 28, hafa ekki verið nefndar
en sagt er aö önnur kunni að vera
Guðrún Sturmer.
Samtökin „2. júní" er í tengslum
við „Rauðu herdeildina" vest-
ur-þýzku, en það var einmitt þessi
félagsskapur, sem sagðist bera
ábyrgð á fyrrnefndum glæpum 1974
og 1975. Að sögn innanríkisráöherr-
ans var Rollnik einnig eftirlýst fyrir
þjófnað og hlutdeild í ráni fatafram-
leiðandans og milljónamæringsins
Walters Palmers í Vínarborg í
nóvember síðastliðnum.
Það voru búlgarskir lögreglumenn
sem komu hryðjuverkamönnunum
að óvörum eftir að fangelsisvörður
frá Berlín, í sumarleyfi við strendur
Svartahafs, bar kennsl á Meyer á
baðstaö. Handtakan mun hafa
gengið hratt og greiölega fyrir sig,
enda Ijóst að fangarnir voru alger-
lega hvumsa. Var þeim skilaö í
hendur vestur-þýzkra yfirvalda
skömmu eftir atburöinn.
Eins og kunnugt er tókst að hafa
hendur í hári tveggja meintra
forystusauða Baader-Mein-
hofs-hópsins í Zagreb í Júgóslavíu í
síöasta mánuði.
Veður
víða um heim
Amsterdam 19 rigning
Apena 30 sólskin
Berlín 23 heiðríkt
Brussel 21 rigning
Chícago 24 heiðríkt
Frankfurt 21 heióríkt
Genf 20 sólskin
Helsinki 23 sólskin
Jóhannesarb. 14 skýjað
Kaupmannah. 22 sólskin
Lissabon 22 sólskin
London 19 rigning
Los Angeles 31 heióríkt
Madrid 24 sólskin
Malaga 26 heiðríkt
Miami 31 rigning
Moskva 16 skýjað
New York 28 skýjaó
Ósló 20 skýjað
Palma. Mallorca 24 léttskýjaö
París 20 rigning
Róm 24 sólskin
Stokkhólmur 24 sólskin
Tel Aviv 28 sólskin
Tokyó 30 sólskin
Vancouver 21 skýjaó
Vínarborg 24 sólskin
Tendrast stríð á
Afríkuhorni á ný?
Eþíópar hefja loftárásir
Nairobi — 22. júní — AP —
Reuter.
HÆTTA Þótti á að Ogaden-styrjöld-
in biossaði upp á ný í dag, er
Sómalíumenn skýróu frá aó Epíóp-
ar hefðu gert loftárásir á Þorp og
borgir í Sómalíu og parlendir
skæruliðar fullyrtu að peir hefðu
náð á sitt vald aðalherstöð and-
stæðinganna í suöurhluta eyði-
merkurinnar.
Heimildir í Sómalíu herma að 10
óbreyttir borgarar hafi látið lífið og
43 særst, er þotur Eþíópa vörpuöu
sprengjum á borgirnar Borama og
Gebile auk nokkurra þorpa á svæö-
inu milli borgarinnar Harageisa og
landamæra landanna. Þetta er fyrsta
loftárás Eþíópa svo vitaö sé eftir að
Sómalíumenn ákváöu að draga liö
sitt til baka úr Ogadeneyöimörkinni í
mars eftir átta mánuöa skæklatog
um hið sendna landsvæöi.
Upplýsingarit sómalskra skæru-
liða, sem gefið er út daglega í
Mogadishu, fullyrti í dag aö flugliös-
borgin Gode væri nú í þeirra höndum
eftir orrustu þar sem þeir segja að
300 Eþíópar og Kúbanir hafi látið
lífið. Ekkert hefur hins vegar heyrst
úr röðum Eþíópa varðandi sigurhrós
skæruliðanna.
Leiötogi Eþíópa, Mengistu Haile
Mariam, lýsti því yfir í síöasta
mánuði, að Eþíópar myndu hefna sín
með árásum yfir landamærin héldu
Sómalíumenn áfram að ýta undir
uppreisnarmenn innan Eþíópíu. Má
e.t.v. líta á loftárásirnar í dag sem
andsvar viö þeim fjörkipp er starf-
semi síöarnefndra hefur tekiö í seinni
tíð. Sómalíumenn hafa vísaö fullyrð-
ingu þeirri á bug sem „skrökum" aö
herlið þeirra hafi aftur gripiö til
vopna, en hafa á hinn bóginn ekki
dregiö neina dul á samstööu st'na
með uppreisnarmönnum í Ogaden.
Þetta gerðist
Saloniki. Grikklandi. 22. júní. AP.
ÞEGAR síðast fréttist var ljóst að
tuttugu og tveir höfðu látið lífið
í jarðskjálftunum á Grikkiandi
og var átta annarra enn saknað
og talið að þeir lægju grafnir í
rústunum.
Að sögn lögreglu voru þessir
átta íbúar átta hæða sambýlis-
húss sem hrundi til grunna,
þegar þessi hrikalegasti jarð-
skjálfti. sem orðið hefur á Norð-
ur-Grikklandi í næstum hálfa öld,
reið yfir. í hópi látinna. sem
graínir voru úr rústum á fimmtu-
dag, voru tvö sjö ára gömul börn
og sex fjölskyldumeðlimir fyrr-
verandi borgarstjóra Saloniki,
Ionnis Voliotis. Sjálfur var hann
fjarri er harmleikurinn gerðist.
Núverandi borgarstjóri borgar-
innar, Costas Pylarinos, vitnaði í
orð jarðskjálftafræðinga í dag og
sagði að jarðhræringar myndu
halda áfram enn um nokkurra
daga skeið og bætti við að margir
hefðu ótta af því að verra væri í
vændum.
Jarðskjálftafræðingar hafa
greint frá að jarðskjálftinn hafi
mælzt 6.5 stig á opinn Richter-
kvarða. Þá segir samkvæmt nýj-
ustu fréttum frá Belgrad að
risaháar öldur hafi gengið á land
á ströndum Júgóslavíu
1967 — Fundur Johnsons og
Kosygins í Glassboro.
1951 — Burgess og MacLean
flýja til Rússlands.
1886 — Bonaparte- og Or-
leans-fjölskyidurnar gerðar
landrækar.
1818 — „Júní-dagarnir“ í
Frakklandi byrja: verkamenn í
París brotnir á bak aftur.
1785 — Friðrik mikli stofnar
þýzka Fu rst asambandið.
1760 — Prússaher bíður ósigur
við Landshut í Bæjaraiandi.
1757 — Clive tekur Plassey og
tryggir Bretum Kalkútta.
1672 — Bandaiag Brandenborg-
ar og llins heilaga rómverska
ríkis gegn útþenslu Frakka.
1650 — Friðarsáttmáli Svía og
llins heilaga róntverska ríkis í
Nurnberg.
Afmadi dagsins> Jósefína keis-
arafr.ú (1763—181 1) — Játvarð-
ur hertogi af Windsor
(1893—1972) — Wiiliam Rogers
fv. utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna (1913---f.
Innlenti Jón Magnússon forsæt-
isi áöherra bráðkvaddur á Norð-
firði 1926 — Yarðskipið „Óðinn"
kemur og tekur við gæzlustörf-
urn 1926 — Listasufn Einars
Jónssonar opnað 1923 — Flugvél
yeltiur slysi í fvrsta sinn á
Islandi 1920 — Arás Tvrkja á
Bessastaði 1627 — Réttarbót
Hákonar konungs 1305 — D.
Vilhjálmur Finsen 1892 —
Björn Blöndal sýslm. 1816.
Orð dagsins: Stríð eru alltof
mikilvæg til að iáta hershöfð-
ingja sjá um þau — Georges
Clemenceau franskur stjórn-
máiamaður (1811—1929).