Morgunblaðið - 23.06.1978, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. JÚNÍ 1978 .
lltofgtiiiÞlfifeifr
Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Ritstjórnarfulltrúi Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson
Ritstjórn og afgreiósla Aóalstræti 6, sími 10100.
Auglýsingar Aðalstræti 6, sími 22480.
Áskriftargjald 2000.00 kr. á mánuði innanlands.
í lausasölu 100 kr. eintakið.
Á Alþýðu-
flokknum er
ekki að byggja
Alþýðuflokkurinn beið mikið afhroð í tvennum síðustu kosningum.
Úm tíma vöknuðu spurningar um framtíð flokksins. Úrslit borgar-
og sveitarstjórnakosninga tóku hins vegar af öll tvímæli um það, að
Alþýðuflokkurinn er að ná sér á strik. Alþýðuflokkurinn er öruggur um
að rétta sinn hlut í þingkosningunum á sunnudaginn kemur.
Það er alþekkt fyrirbæri, að hópur kjósenda sveiflast á milli
Alþýðuflokksins og Sjálfstæðisflokksins í kosningum. Sumir þeir, sem
að jafnaði kjósa Sjálfstæðisflokkinn hafa stundum tilhneigingu til þess
að kjósa Alþýðuflokkinn, annaðhvort ef þeir telja að flokkurinn standi
mjög illa, eða ef þeir eru óánægðir með störf Sjálfstæðisflokksins.
í kosningunum á sunnudaginn kemur er Alþýðuflokkurinn öruggur
um að rétta sinn hlut. Hins vegar er ljóst, að Sjálfstæðisflokkurinn siglir
mótbyr í þessum kosningum eins og raunar kjörtímabilið allt vegna
þeirra erfiðleika, sem við er að etja í efnahagsmálum. Þeir kjósendur,
sem hér eiga hlut að máli þurfa hins vegar að íhuga vandlega eftirtaldar
staðreyndir. Atkvæði greitt Alþýðuflokknum getur verið atkvæði greitt
nýrri vinstri stjórn. Alþýðuflokkurinn átti aðild að vinstri stjórn
1956—1958 og var boðin aðild að vinstri stjórninni, sem mynduð var
1971. Innan Alþýðuflokksins eru áhrifamikil öfl, sem alltaf hafa viljað
samstarf til vinstri.
Alþýðuflokkurinn hefur lýst því yfir, að flokkurinn telji að halda eigi
óbreyttri stefnu í varnarmálum — en hafa ber í huga að
Alþýðuflokkurinn stóð að samþykkt Alþingis um uppsögn varnarsamn-
ingsins 1956, að Alþýðuflokkurinn samþykkti á flokksþingi 1972 að
athuga skyldi, hvort Island ætti að vera óvopnuð eftirlitsstöð á vegum
Sameinuðu þjóðanna, að sterk öfl innan Alþýðuflokksins vilja
varnarliðið á brott.
Alþýðuflokkurinn hefur lýst því yfir, að flokkurinn vilji greiða fullar
vísitölubætur á laun, sem mundi að kosningum loknum, ef framkvæmt
væri, þýða stöðvun atvinnuveganna nánast þegar í stað og atvinnuleysi.
En þótt Alþýðuflokkurinn gangi til kosninga undir kjörorðinu:
samningana í gildi, ber að hafa í huga að í borgarstjórn Reykjavíkur
sveik Alþýðuflokkurinn þetta kosningaloforð. Tvöfeldni Alþýðuflokksins
í þessum efnum er því öllum ljós.
Alþýðuflokkurinn var eins og Alþýðubandalagið, dragbítur á
útfærsluna í 200 sjómílur. Þegar fyrst var rætt um það fór Benedikt
Gröndal, formaður Alþýðuflokksins háðulegum orðum um þær
hugmyndir og sagði þá, sem fyrir því stóðu, vilja færa fiskveiðimörkin
upp í miðjan Grænlandsjökul. Alþýðuflokkurinn tók þátt í hinum
heimskulegu upphlaupum kommúnista gegn þeim samningum, við Breta
og V-Þjóðverja, sem að lokum hreinsuðu landhelgina af erlendum
togurum.
Allt þetta ættu þeir kjósendur að hafa í huga, sem ef til vill hneigjast
til þess að kjósa Alþýðuflokkinn nú. Alþýðuflokknum er ekki treystandi.
Hann þarf að hafa sterkt aðhald. Hann hefur ekki þrek til þess að takast
á við þau viðamiklu vandamál, sem enn eru óleyst í íslenzkum efnahags-
og atvinnumálum. Stuðningur við Alþýðuflokkinn getur í raun þýtt
stuðning við ríkisstjórn undir forystu Alþýðubandalagsins eins og
reynslan varð í Reykjavík þar sem Alþýðuflokkurinn leiddi kommúnistai
til öndvegis.
Norðurland Eystra
INorðurlandskjördæmi eystra stendur nú yfir hörð kosningabarátta
og að því er Lárus Jónsson, alþingismaður segir í viðtali við
Morgunblaðið í gær er annað sæti Sjálfstæðismanna þar í hættu. í því
kjördæmi eins og öðrum eiga Sjálfstæðismenn á brattann að sækja í
þessum kosningum og þurfa á öllum stuðningi að halda. Lárus Jónsson
segir: „Staða okkar er að mínu mati alveg sæmileg miðað við úrslit
sveitarstjórnakosninganna. Mér finnst að fólk hafi áttað sig dálítið og
maður vonar að heilbrigð skynsemi ráði í þessum kosningum en það
er ljóst, að baráttan er mjög hörð og við höfum talið og teljum enn,
að annar maður okkar í kjördæminu sé í mikilli hættu. Það hefur ekki
breytzt, hættan á að annar maður Sjálfstæðisflokksins hér í kjördæminu
falli er enn mikil, þótt staðan sé kannski að einhverju leyti betri en
áður“.
Lárus Jónsson, sem skipar annað sæti á framboðslista Sjálfstæðis-
flokksins í Norðurlandskjördæmi eystra er einn af hinum yngri
þingmönnum Sjálfstæðisflokksins. Hann er jafnframt í hópi þeirra, sem
mest hefur unnið að byggðamálum á undanförnum árum. Hann|
irþekkir málefni landsbyggðarinnar og hefur mikla reynslu í þeim
num. Stuðningsmenn Sjálfstæðisflokksins í Norðurlandskjördæmi
stra þurfa að veita Lárusi Jónssyni öflugan stuðning í kosningunum
sunnudaginn kemur til þess að tryggja endurkjör hans á Alþingi.
Gunnar Thoroddsen, iðnaðarráðherra:
Tæknistofnun
og nýidnaður
Tæknistofnun
nýiðnaðins
Nú hafa verið skipuð stjórn og
forstjóri fyrir hina nýstofnuðu
Iðntæknistofnun íslands, en lög
um hana voru samþykkt í lok
síðasta þings.
Forstjóri verður Sveinn
Björnsson verkfræðingur og
stjórnarformaður Bragi
Hannesson bankastjóri Iðnaðar-
bankans.
Hér er náð langþráðum
áfanga í þróunarsögu íslensks
iðnaðar.
Með þessum lögum eru Iðn-
þróunarstofnun Islands og
Rannsóknastofnun iðnaðarins
sameinaðar, og ráðgert er, að
tæknistofnunin fái verulegt
fjármagn umfram það, sem
þessar tvær stofnanir hafa
fengið til þessa.
Höfuðmarkmiðið er aukin
þjónusta við iðnaðinn varðandi
framleiðslu- og rekstrartækni.
Einnig mun stofnunin fást við
rannsóknir og hljóta þær að
beinast að verulegu leyti að
hagnýtingu innlendra hráefna.
Þá er stofnuninni ætlað að hafa
forgöngu um fræðslu og þjálfun
iðnverkafólks og eftirmenntun
iðnaðarmanna. Hvorttveggja er
nauðsynlegt vegna mikilla
tækniframfara.
Margháttuð störf hafa verið
unnin á undanförnum árum,
sem miða að aukinni hagræð-
ingu og bættu skipulagi í
framleiðslu. Starfsemi þessi
hefur ýmist verið að eigin
frumkvæði fyrirtækja eða með
samstarfi fleiri fyrirtækja og
með stuðningi ýmissa aðila, svo
sem iðnaðarráðuneytis, Iðnþó-
unarsjóðs, Iðnþróunarstofnunar
Islands og rannsóknastofnana
iðnaðarins.
Flest íslensk iðnfyrirtæki eru
fáliðuð og hafa ekki bolmagn til
að hafa í þjónustu sinni sér-
fræöilega starfskrafta á sviði
framleiðslu og rekstrartækni.
Eðlilegt er, að ríkisvaldið komi
til móts við fyrirtækin og stuðli
að því, að þau fái aðgang að
sérmenntuöu fólki.
Höfuðmáli skiptir, að iðnað-
urinn, fjölmennasti atvinnuveg-
ur landsmanna, fái í þjónustu
sína öfluga tæknistofnun og eigi
aðgang að fjölhæfri tækniþjón-
ustu.
Nýiðnaður
Á næstu árum kemur vaxandi
hópur velmenntaðra og þrótt-
mikilla ungmenna á vinnumark-
aðinn. Huga verður að verkefn-
um handa þessum ungmennum,
er hæfa atorku þeirra og þroska.
Sé horft til hinna hefðbundnu
atvinnuvega landsmanna, fisk-
veiða og sjávarútvegs, munu
flestir sammála um að við
nálgumst nú, að minnsta kosti
um sinn, mörk hins mögulega
vaxtar. Verulegt svigrúm mun
þó til fullvinnslu og þróunar
iðnaðarvara, er grundvallast á
sjávar- og landbúnaðarafurðum.
Iðnaður er líklegasti vaxtar-
broddur íslensks atvinnulífs á
komandi árum.
Tvær megin-leiðir virðast
koma til álita um uppbyggingu
iðnaðar. I fyrsta lagi þarf að
efla stórlega þann iðnað, sem
fyrir er í landinu, smáiðnað og
iðnað af meðalstærð. I öðru lagi
verður að gera markvissa leit að
nýjum tækifærum í iðnaði og
létta róður þeirra, er standa
vilja fyrir slíkum nýiðnaði.
Nýir iðnaðarmöguleikar blasa
víða við. Obeisluð vatns- og
varmaorka landsins gefur til-
efni til margs konar hugmynda
um nýjan iðnað.
Vinnsla úr íslenzkum
jaröefnum
Vaxandi hráefnaskortur mun
á komandi árum beina augum
manna að jarðefnum, sem til
eru hér í miklu magni.
Umfangsmiklar athuganir
hafa farið fram á hagnýtingu
innlendra jarðefna til iðnaðar.
Stofnuð hafa verið 3 fyrirtæki á
suðvesturlandi, er hyggjast
hefja vinnslu á perlusteini. Er
þar um að ræða námuvinnslu,
þenslu á steininum og væntan-
lega framleiðslu 'á byggingar-
plötum.
Unnið er að könnun á hag-
kvæmni þess að reisa á
Sauðárkróki verksmiðju, er
framleiði steinull úr jarðefnum
fyrir innlendan og erlendan
markað. Á suðurlandi starfar
Jarðefnaiðnaður h.f. en þar er
um að ræða samstarf sveitarfé-
laga og einstaklinga. Unnið er
að könnun á útflutningi á gjalli,
vikri og basalti og vörufram-
leiðslu fyrir íslenskan markað.
Á síðastliðnu ári var starfað
að athugunum á framhalds-
vinnslu, þ.e. steypu, úr áli, sem
hér er framleitt. Var þýskur
sérfræðingur fenginn til aðstoð-
ar. Þessum athugunum verður
haldið áfram. Margt bendir til
þess, að hér ættu að vera
möguleikar á því að byggja upp
álsteypu, er framleiddi fyrir
íslenskan og erlendan markað.
Rafeindaiðnaður gæti átt
mikla þróunarmögulejka hér á
landi. Þar er ekki um fjár-
magnsfrekan iðnað að ræða,
heldur grundvallast hann á
tækniþekkingu. Verulegur
markaður fyrir slíkar vörur
gæti verið tengdur fiskveiðum
og fiskvinnslu.
Iðntæknistofnunin nýja hefur
m.a. það hlutverk að standa
fyrir athugun á nýiðnaði. Og það
þarf að gera það eftirsóknar-
verðara en nú er fyrir einstakl-
inga og fyrirtæki að taka þátt í
slíkri iðnþróun.
Austurlandskjördæmi:
Byggöaáætlanir
og orkumál
Ráðstafanir
vegna snjóflóða
, í N orðfirði
IIÉR VERÐA rakin iirfá mál. er
snerta Austfjarðakjiirdæmi sér-
staklega. og Sverrir Ilermanns-
son. alþingismaður. hefur hreyft
á Alþingi eða átt aðild að í einu
eða iiðru formi. Ilvorki er um
ta-mandi skrá að ræða né niður-
röðun eftir vægi mála. heldur
, fylgt. tímaröð Alþingistíðinda.
Byggðaáæltun Hólafjalla
og Möðrudals
Á þinginu 1974 er Sverrir
Hermannsson meðflutningsmaður
að tillögu til þingsályktunar um
stuðning við búsetu á Hólsfjöllum
óg á Efra-Fjalli, sem felur það
fyrst og fremst í sér að treyst sé
til frambúðar byggð á Hólsfjöllum
í N-Þingeyjarsýslu og Efra-Fjalli
í N-Múlasýslu, en sú sérstæða
fjallabyggð sem hér um ræðir
gegnir samfélagslegu hlutverki,
m.a. varðandi samgönguöryggi
milli Norður- og Austurlands og ef
byggð legðist þarna af myndu
auðnir Islands óhjákvæmilega
stækka.
Sami þingmaður gerði á síðasta
þingi f.vrirspurn til forsætisráð-
herra um byggðaáætlun Hólafjalla
og Möðrudals á Efra-Fjalli. Spurt
var um framkvæmdir, fjármögnun
og hvaða byggðaþróunaraðgerðir
væru væntanlegar.
í apríl 1978 berst svar forsætis-
ráðherra til þingmanna. Þar er
vísað til framkvæmdaáætlunar
1975—80 í Hólsfjallaáætlun, í 8
liðum, og tillagna um stuðning við
búsetu á Hólsfjöllum. Lán og
framlög til þessara framkv. nema
tæpum 19 m.kr. úr byggðasjóði,
stofnlánadeild, Orkusjóði o.fl.
Framkvæmdir við Grímsstaðabæi,
sem unnar hafa verið, nema um 55
m. kr., þar af lán úr framangreind-
um sjóðum um 40 m. kr. Við
Hólssel var komið upp lítilli
rafstöð. Skv. Hólsfjallaáætun er
gert ráð fyrir að leggja einvírsraf-
lögn frá Reykjahlíð á 5 bæi:
Hólssel, Nýhól, Grímsstaðabæi,
Víðirhól og Möðrudal.
Orkumál
Austurlands
Árið 1974 flytur Sverrir
Framhald á bls. 18