Morgunblaðið - 25.07.1978, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 25. JULI 1978
47
—Rammi
með gati
Framhald af bls. 48
• Sérstök nefnd
um efnahagsúrræði
„Þessi frumdrög að stjórnar-
sáttmála, sem ég lagði fram í
morgun, eru byggð á persónulegu
mati mínu á viðræðunum til
þessa,“ sagði Benedikt Gröndal
formaður Alþýðuflokksins í sam-
tali við Mbl. í gærkvöldi. „Þetta
eru svona fyrstu drög, sem á vissu
stigi er nauðsynegt að fá á pappír.
í þessum fyrstu drögum er meðal
annars kafli um varparmálin og
annar um efnahagsmálin til lengri
tíma en ekki er fjailað um lausn
efnahagsvandans fyrir allra næstu
mánuði. Um leið og við lögðum
þessi drög fram kynntum við
nokkur meginatriði, sem við vilj-
um leggja áherzlu á við lausn
vanda næstu mánaða og að lokn-
um þessum sameiginlega fundi
fóru þeir Kjartan Jóhannsson,
Steingrímur Hermannsson og
Lúðvík Jósepsson á sérstakan fund
til að ræða þá punkta, sem
Kjartan var með.“
Benedikt sagði ástæðu þess, að
lausn efnahagsvanda næstu mán-
aða var ekki með í frumúrugum
hans þá, að þessi mál væru „mjög
viðkvæm" og því þætti sér rétt að
fara örlítið hægar með þau. „Ég vil
reyna að finna samkomulags-
grundvöll um þessi mál án þess að
brjóta á sérstökum tillögum nú,“
sagði Benedikt. „Og við erum
reiðubúnir til að ræða þessa
punkta okkar nánar á morgun.“
Benedikt kvaðst leggja áherzlu
á, að þessi frumdrög hefðu verið
persónulega hans, en ekki þing-
flokks Alþýðuflokksins eða mið-
stjórnar. Benedikt sagði, að frum-
drög hans hefðu fengið „góðar
undirtektir almennt" á fundi
þingflokks Alþýðuflokksins í gær
„og síðan fóru fram mjög málefna-
iegar umræður um málin í heild og
efnahagsmálin séstaklega".
• Reynir á þegar
tillögur í efna-
hagsmálum
koma fram
„Það er náttúrlega afstaðan til
efnahagsmálanna, sem ræður úr-
slitum um þessa stjórnarmyndun
þannig að meðan engar tillögur
um lausn efnahagsmálanna koma
fram eru engin tök á að fá úr því
skorið, hvort ríkisstjóm þessara
þriggja flokka er möguleiki eða
ekki,“ sagði Lúðvík Jósepsson
formaður Alþýðubandalagsins í
samtali við Mbl. í gærkvöldi.
„Menn hafa rætt efnahagsmálin
vítt og breitt og fram og aftur og
lýst viðhorfum sínum til þeirra,
þannig að ég hygg að afstaða hvers
flokks um sig sé orðin nokkuð ljós,
en síðan reynir á, þegar beinar
tillögur koma fram.“
Lúðvík sagði, að á fundi við-
ræðunefndanna í gærmorgun
hefði Benedikt Gröndal lagt fram
frumdrög að stjórnarsáttmála,
„sem þó fjallaði ekki um lausn
efnahagsmálanna, en það er þó
ljóst, að vandinn í þessum viðræð-
um snýst ekki sízt um þann þátt,
sem engar tillögur voru gerðar um
í þessum drögum."
Mbl. spurði Lúðvík, hvort frum-
drög í öðrum málum þýddu, að þau
væru komin yfir ágreiningsefnin.
„Það er ekkert frágengið, en það er
ljóst, að heildarmálið snýst ekki
nema að litlu leyti um þessi mál.
Það eru efnahagsmálin, sem
skipta sköpum." Mbl. spurði Lúð-
vík þá, hvort hann teldi, að
grundvöllur hefði verið til að hafa
tillögur í efnahagsmálunum með
frumdrögum þeim, sem Benedikt
lagði fram í gærmorgun. „Ég tel,
að sjónarmið aöila liggi fyrir, og
að því fyrr sem tillögur í efnahags-
málunum eru lagðar fram, þeim
mun betra, því að á þeim veltur,
hvort tök eru á því, að þessir
flokkar myndi ríkisstjórn eða
ekki," sagði Lúðvík Jósepsson.
• Fengu umboð til
að halda áfram
„Við fengum umboð til að halda
áfram," sagði Steingrímur Her-
mannsson ritari Framsóknar-
flokksins, er Mbl. ræddi við hann
að loknum fundi framkvæmda-
stjórnar og þingflokks Framsókn-
arflokksins í gær.
Steingrímur sagði, að á fundin-
um hefðu frumdrög þau, sem
Benedikt Gröndal lagði fram á
sameiginlegum viðræðufundi í
gærmorgun, verið rædd mjög
ítarlega. „Við sjáum í þeim mörg
atriði, sem við getum sætt okkur
við, en eins og gengur eru önnur,
sem við teljúm að þurfi að breyta,"
sagði Steingrímur, „enda á eftir að
útfæra ýmislegt betur."
Steingrímur sagði, að varðandi
efnahagsmálin væri ljóst, að með
tilliti til hins mikla vanda yrði að
fara allar tiltækar leiðir til
lausnar og að nú þyrfti að nást
samstaða „um að reikna það dæmi
í grunninn".
— Seðlabankinn
hækki afurð-
arlánin...
Framhald af bls. 48
samlega og æskilegt hefði verið að
aldrei hefði til þess komið," sagði
Matthías Bjarnason sjávarútvegs-
ráðherra þegar Morgunblaðið
ræddi við hann.
Eyjólfur ísfeld Eyjólfsson for-
stjóri Sölumiðstöðvar hraðfrysti-
húsanna sagði þegar Morgunblað-
ið ræddi við hann, að hann vænti
þess ekki að útflutningur ykist
mikið á næstu dögum, fiski væri
nú skipað út eftir því sem hægt
væri að fá skip. Hins vegar yrði
auðveldara að skipuleggja útflutn-
inginn en verið hefði á meðan
útflutningsbannið var í gildi. Kvað
Eyjólfur ástæðuna fyrir því að
útflutningur myndi ekki aukast
verulega, vera fyrst og fremst að
frystiskip vantaði í biii. Stærsta
skipið, Hofsjökull, hefði orðið fyrir
vélarbilun og yrði jafnvel úr leik
í 1 V4 mánuð. Þá hefði framleiðslu-
aukning orðið mjög mikil á
undanförnum mánuðum, 15—20%,
og kæmi hún fram í auknum
birgðum hér heima nú. í sama
streng tók Sigurður Markússon
framkvæmdastjóri sjávarafurða-
deildar Sambandsins. Sagði Sig-
urður að nú yrði helzt sú breyting
á, að meiri jöfnuður yrði á milli
frystihúsanna, því útflutnings-
bannið hefði bitnað meir á sumum
en öðrum." Þó svo að útflutnings-
banni sé aflétt nú, opnaðst engin
flóðgátt úr landinu," sagði Sigurð-
ur. Davíð Ólafsson seðlabanka-
stjóri sagði þegar Morgunblaðið
hafði samband við hann, að
örugglega yrði nú rætt um hækk-
un afurðalána eftir að Verka-
mannasambandið hefði farið fram
á það við aðildarfélög sín að fresta
útflutningsbanni. Hins vegar
sagðist Davíð þurfa að kynna sér
betur hvað þessi yfirlýsing Verka-
mannasambandsins þýddi.
„Þetta mál er ofureinfalt og satt
að segja er alveg stórfurðulegt
hvað það dregst að taka ákvörðun-
ina. Ég hef lýst því opinberlega
yfir að ég telji alveg sjáifsagt að
ríkisstjórnin ábyrgist greiðslur úr
verðjöfnunarsjóðnum," sagði Lúð-
vík Jósepsson formaður Alþýðu-
bandalagsins. „Það gefur svo alveg
auga leið að Seðlabankinn hiýtur
að breyta sínum reglum um
afurðalánin og það verður þá að
fyrirskipa honum það ef hann
gerir það ekki með góðu.“
Lúðvík sagði að við ákvörðun
fiskverðs frá 1. júní hefði verið
gengið út frá 11% greiðslu úr
verðjöfnunarsjóði og gert ráð fyrir
því að svo stæði i tvo mánuði. „Það
eru held ég engar deilur um það að
þessu hafi verið lofað," sagði
Lúðvík. „Þegar svo kom í ljós að
ekki voru peningar í verðjöfnunar-
sjóðnum til þessara greiðslna
nema í einn mánuð fóru frysti-
húsaeigendur fram á það að við
loforðið yrði staðið. Og það átti að
sjálfsögðu að gera. Ég veit ekki
betur en að öll ríkisstjórnin, nema
forsætisráðherra, hafi talið að við
þetta loforð ætti að standa og um
það liggja fyrir yfirlýsingar frá
formönnum stjórnarandstöðunn-
ar, þannig að það er alveg
furðulegt að málið skuli dragast
vikum saman.
Hitt er svo aftur að það er ekki
hægt að herma neitt loforð upp á
ríkisstjórnina umfram þessa tvo
mánuði en þetta er auðvitað mál
sem sú ríkisstjórn, sem við tekur,
verður að finna lausn á.“
„Forsætisráðherra hefur rætt
við okkur um það að ríkissjóður
ábyrgist verðjöfnunarsjóðinn og í
þeim efnum hefur Alþýðuflokkur-
inn lýst sig samþykkan því að öðru
jöfnu að ríkið taki á sig slíka
ábyrgð. Okkur er ljóst að þessu
verða að fylgja breytingar á
afurðalánunum til að aðgerðin nái
einhverjum tilgangi," sagði Bene-
dikt Gröndal formaður Alþýðu-
flokksins.
— Skrifstofu-
stjóriviður-
kennir....
Framhald af bls. 48
fer á eftir hefur hann ekki starfað
þar sem lögreglumaður og ekki
haft afskipti af rannsókn mála.
Morgunblaðinu barst í gær
eftirfarandi fréttatilkynning frá
Rannsóknarlögreglu ríkisins:
„Skrifstofustjóri Rannsóknarlög-
reglu ríkisins, Baldvin Jóhann
Erlingsson, hefur við yfirheyrslur
viðurkennt að hann hafi dregið sér
fé hjá stofnuninni nú um nokkurt
skeið.
Um miðjan þennan mánuð
vaknaði sá grunur um, að eigi væri
allt með felldu með fé, sem átti að
vera í vörzlum Rannsóknarlög-
reglu ríkisins og hófst þá þegar
könnun á fjárreiðum stofnunar-
innar. Samkvæmt könnun þessari
má ætla, að um sé að ræða
fjárdrátt á tæpum 3 millj. kr.
Skrifstofustjórinn var erlendis í
sumarleyfi er könnunin fór fram
og var hann handtekinn í gær-
kvöldi við komu til landsins.
Samkvæmt 8. gr. 1. 108/1976
hefur dómsmálaráðuneyti verið
tilkynnt um mál þetta og þess
óskað, að skipaður verði sérstakur
rannsóknaraöili til að halda áfram
rannsókn þessari, en frumrann-
sókn er að mestu lokið. Ríkissak-
sóknara hefur verið sent málið til
meðferðar og er það því algjörlega
úr höndum Rannsóknarlögreglu
ríkisins.
Þess skal getið, að umræddur
starfsmaður var ekki lögreglumað-
ur og hafði engin afskipti af
rannsóknum mála.“
— Utflutnings-
banni frestað
Framhald af bls. 48
Ríkisstjórnin og samtök at-
vinnurekenda hafa hins vegar
komið í veg fyrir að atvinnurek-
endur almennt þyrðu að skáganga
kauplækkunarlögin og greiða kaup
samkvæmt samningum.
Verkalýðsfélögin hafa fram-
kvæmt útflutningsbannið á þann
hátt, að ekki þyrfti að koma til
atvinnuleysis eða stöðvunar at-
vinnutækja. Þau hafa einnig halda
þannig á málum, að afstýra því að
gerðir sölusamningar um útflutn-
ing féllu niður og markaðsmálum
yrði stefnt í alvarlega hættu.
Ríkisstjórnin og samtök at-
vinnurekenda hafa hins vegar sýnt
einstakt ábyrgðarleysi með því að
knýja framleiðslufyrirtæki í viss-
um atvinnugreinum til að taka á
sig stórum meiri útgjöld en verið
hefði ef greitt hefði verið sam-
kvæmt samningum.
Þar sem ríkisstjórnin hefur nú
sagt af sér, eftir þann harða dóm
sem stefna hennar í launa- og
kjaramálum hefur hlotið, og í
landinu er því enn sem komið er
engin ábyrg ríkisstjórn, þá sam-
þykkir framkvæmdastjórn Verka-
mannasambandsins að beina því
til aðildarfélaga sinna, að þau
fresti framkvæmd útflutnings-
bannsins fyrst um sinn, enda er
þess vænst að mjög bráðlega fáist
full viðurkenning á því að gengið
verði til samninga við Verka-
mannasambandið á grundvelli
tilboðs þess, sem sambandið lagði
fram á fundi með sáttasemjara og
fól í sér fulla og óskerta vísitölu
á allt kaup sem í dag er allt að
169.000 krónurí dagvinnu og óskert
álag samkvæmt samningum á alla
yfirvinnu.
Fáist slík viðurkenning ekki,
mun Verkamannasamband ís-
lands grípa til þeirra ráða sem það
telur duga til a tryggja verkafólki
þau laun sem felast í áðurgreindu
tilboði þess.“
— Lagði fram
35 milljónir
Framhald af bls. 2
kanna hvernig slíkum málum væri
háttað í þessu skipi fyrst það
sigldi undir fána Panama, sagði
Óskar. Fóru fulltrúar Sjómanna-
sambandsins um borð i skipið og
fengu að sjá þar gögn um skips-
höfnina, þar sem fram kom að
engir löglegir samningar um kaup
og kjör skipverja lágu fyrir. Eins
og fram kom hér að framan
reyndist mánaðarkaup háseta að-
eins tæplega fjórðungur af því
kaupi, sem ITF viðurkennir. Sendi
Sjómannasambandið því skeyti tii
aðalstöðva ITF í London og fékk
um hæl þær óskir að gripið yrði til
aðgerða sem mættu verða til að
rétta hlut skipverja. Óskar sagði
að þeir hjá Sjómannasambandinu
hefðu talið ráðlegt að bíða með
allar aðgerðir þar til skipið væri
orðið hálf lestað og því var því
leyft að lesta óhindrað í Reykja-
vík, Vestmannaeyjum, Þorláks-
höfn og Akranesi en í Hafnarfirði
óskaði Sjómannasambandið eftir
því við hafnarverkamenn að þeir
ynnu ekki við útskipun í skipið
fyrr en útgerðarfélagið hefði greitt
skipverjunum kaup sitt.
Var vinna við útskipun lögð
niður á laugardagsmorgun og
skipstjóra skipsins gerð grein fyrir
því að hann fengi ekki lestun fyrr
en lögð hefði verið fram trygging
um greiðslu á því, sem á vantaði
á laun skipverjanna. Var sú
trygging lögð fram um helgina og
svarar hún til þess, sem á hefur
skort að skipverjarnir hafi fengið
full laun sl. 13 mánuði. Óskar
sagði að Sjómannasambandið
hefði tekið þá ákvörðun að greiða
skipverjunum ekki þessi laun beint
heidur að leggja þau inn á banka
í Manilla með aðstoð ITF, þar sem
hætta væri talin á að af öðrum
kosti tækist stjórnvöldum að ná
þessum peningum af sjómönnun-
um. Vinna við útskipun var hafin
í gærmorgun en auk þess að lesta
í Hafnarfirði á skipið eftir að taka
farm í Keflavík. — Víða um heim
eru skip sem gerð eru út eins og
þetta lögð í einelti s.s. í vel flestum
höfnum í Evrópu og þó sérstaklega
á Norðurlöndunum s.s. Svíþjóð,
Noregi og Finnlandi, því menn
viija berjast gegn slíku misrétti
sem þarna viðgengst. Þetta er hins
vegar fyrsta aðgerð okkar hér,
sagði Óskar.
— Iþróttir
Framhald af bls. 32
a.m.k. flestir hverjir verr en þeir
geta best og á það einkum við um
framlínumenn og tengiliði Vík-
ings. Bestir hjá Víkingi voru
miðverðirnir Róbert og Heimir,
ásamt Diðrik í markinu. Öðrum er
vart hælandi. Sverrir Einarsson og
Úlfar Hróarsson voru báðir góðir
hjá Þrótti, svo og Ágúst og
Þorvaldur.
— Begin
Framhald af bls. 1
ræðu sinni, er andstæðingar hans
hrópuðu upp og kröfðust þess að
hann segði af sér. Hitnaði honum
eitt sinn svo í hamsi við leiðtoga
stjórnarandstöðunnar, Peres, að
hann æpti að honum „Þegi þú og
haf hljótt um þig.“ Kvað Begin
ekkert fjarri sér en að segja af sér
og lýsti ítrekuðum ásökunum
andstæðinga um andlegt heilbrigði
hans sem löðurmannlegum og
kvað ekkert í líkingu við þann
áburð hafa spurzt áður í veröld-
inni.
Búist var við að Verkamanna-
flokkurinn myndi leggja fram
vantrauststillögu á stjórnina á
þriðjudag og komi hún til umræðu
á miðvikudag.
Talsmaður egypska utanríkis-
ráðuneytisins hafnaði í dag frekari
viðræðum við ísraelsmenn, ef þeir
brydduðu ekki upp á nýjum
hugmyndum. Þá sagði egypski
utanríkisráðherrann, Ibrahim
Kamel, á sunnudag að neitun
ísraelsmanna við beiðni Sadats
um að láta el-Aarish og klaustrið
af hendi vitnaði um staðfasta
óbilgirni Israelsmanna.
Cyrus Vance, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, játti því einnig um
helgina að mistekist hefði á fundi
hans með Kamel og Dayan í
Bretlandi að draga úr ágreiningi.
Hann ítrekaði að ísraelsmenn
yrðu að fallast á að draga sig til
baka frá hernumdu svæðunum til
að árangur næðist.
Það vakti hins vegar athygli í
ræðu Moshe Dayans, sem talaði á
undan Begin í ísraelska þinginu, er
hann sagði að ísraelsmenn væru
reiðubúnir til að rökræða endan-
lega sjálfstjórn vesturbakka
Jórdanár og Baza-svæðis. Hann
kvað þó skýrt að orði um að ekki
gæti orðið af slíkum samningavið-
ræðum fyrr en að loknum þeim
fimm ára millibilstíma, sem
stungið er upp á í friðartillögum
ísraelsmanna. Ummæli þessi hafa
tendrað góðar vonir í brjóstum
margra varðandi nýjan friðarfund
Egypta og ísraelsmanna, sem
ætlað er að kallaður verði saman
á Sinai-skaga eftir tvær vikur.
Nýjustu fréttir herma að við-
skiptamálaráðherra Israelsstjórn-
ar, Yigael Horowitz, hafi í dag
sagt af sér störfum sökum ágrein-
ings um útþenslu fram yfir það,
sem fjárlög gera ráð fyrir. Horo-
witz hefur lengst af verið skelegg-
ur stuðningsmaður Begins í utan-
ríkismálum.
— Vargöld
Framhald af bls. 1
field, þar sem búa blökkumenn.
Hverfin iiggja um átta kílómetra
ieið frá miðborginni. Að sögn
lögreglu munu óeirðirnar hafa
brotist út á föstudagskvöld, er
blökkumaður freistaði þess að
ræna ölkrá eina og hóf skothríð að
lögreglu. Var maðurinn ofurliði
borinn.
Þá tókst að rekja slóð þriggja
uppreisnarmanna til heimila
þeirra í Highfield á laugardags-
morgun, en þeir voru skotnir eftir
að þeir reyndu að varpa sprengj-
um að öryggisvörðum.
— Bretum
Framhald af bls. 1
tvö hundruð sextíu og sjö,
Frakkar tvö hundruð og Vest-
ur-Þjóðverjar hundrað og sjö-
tíu. Tölur þessar komu fram
hjá ráðherranum eftir að hann
hafði lýst því yfir að Bretar
myndu ekki undirrita nýja
samninga við Norðmenn, Svía
og Færeyinga um aflamörk
fyrr en tekizt hefði að sam-
ræma heildarstefnu í fiskveiði-
málum fyrir Efnahagsbanda-
lagið.
Fréttir herma einnig að
kastast hafi í kekki með John
Silkin og vestur-þýzka land-
búnaðarráðherranum, Josef
Ertl, út af þeirri ákvörðun
Ertls, sem er formaður ráð-
herranefndarinnar, að gera ráð
fyrir um 70 milljón dollara
upphæð til að standa straum af
landhelgisgæzlu á írskum og
grænlenzkum hafsvæðum.
— Soares
Framhald af bls. 1
mun koma til greina að Soares eigi
frekari viðræður við íhaldsmenn,
enda mun enginn stærstu stjórn-
málaflokka landsins óðfús til að
leggja út í fimmtu þingkosningar
í landinu á þremur árum.
Njóti jafnaðarmenn ekki lengur
stuðnings íhaldsmanna, sem hafa
41 fulltrúa á þingi, hafa þeir ekki
meirihluta lengur á þingi.
Jafnaðarmenn hafa sjálfir 102
sæti af 263. Flokkur sósíal
Demókrata sem þræðir bil hægri
og vinstri stefnu hefur 73 sæti en
kommúnistar hafa 40.