Morgunblaðið - 28.10.1978, Side 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. OKTÓBER 1978
Ný þingmál — Ný t>ingmál - Ný þingmál - Ný þingmál
U pplýsingasky lda
banka og lánastof nana
Kjaradómur ákvarði laun þingmanna
Úttekt á orkubúskap
— orkusparnaöur
Nafnarnir og flokksbræðurnir
Bragi Sigurjónsson (A) og
Bragi Níelsson (A) flytja til-
lögu til þingsályktunar um
úttekt á orkubúskap íslendinga
og markvissar aðgerðir í því
skyni að auka hagkvæmni í
orkunotkun þjóðarinnar og
draga úr henni, þar sem þess er
kostur. í greinargerð kemur
fram að íslendingar fluttu inn
eldsneyti fyrir 14.000 m.kr. á
sl. ári, sem verið hafi einn
stærsti þáttur í myndun óhag-
stæðs verzlunarjafnaðar út á
við. Áætlaður eldsneytisinn-
flutningur okkar í ár er 12% af
áætluðum heildarinnflutningi
að verðmæti. í ítarlegri greinar-
gerð er m.a. fjallað um orkunýt-
ingu almennt, við húshitun og
heimilishald, í atvinnurekstri og
í samgöngum.
Laun pingmanna
ákveðin í kjaradómi
Vilmundur Gylfason og
Eiður Guðnason. þingmenn Al-
þýðuflokks, flytja frumvarp til
laga um þingfararkaup þess
efnis, að launakjör þingmanna
skuli ákveðin af Kjaradómi. Frv.
fjallar og um ýmsa þætti í
kjörum þingmanna aðra en föst
laun. Það er efnislega svipað og
frumvarp um sama efni, sem
Gylfi Þ. Gíslason (A) og Ellert
B. Schram (S) fluttu á síðasta
þingi.
Upplýsingaskylda
banka og
lánastofnana
Kjartan ólafsson (Abl) flytur
frumvarp til laga um
upplýsingaskyldu lánastofnana.
Frv. felur í sér að bankar,
sparisjóðir, fjárfestingarsjóðir
og aðrar lánastofnanir skuli
birta opinberlega lista yfir öll
veðlán, sem veitt hafi verið á
liðnu ári, einnig hvers konar
útlán, sem nema hærri fjárhæð
en fjórum milljónum króna og
veitt eru til lengri tíma en
tveggja ára, ásamt upplýsingum
um nöfn lántakenda, lánskjör og
yfirlýstan tilgang lánanna.
Einnig lista yfir einstaklinga,
félög og stofnanir, sem skulda
við áramót meira en sex
milljónir króna í viðkomandi
stofnun. Útlánalistinn skal
lagður fram á tilteknum tíma og
vera tiltækur hverjum, sem
gegn greiðslu sem svarar prent-
kostnaði á eintak, óskar eftir.
Menningarsjóður
félagsheimila
Þórarinn Sigurjónsson (F) og
Ingvar Gíslason (F) flytja
frumvarp til laga um að 10% af
tekjum félagsheimilasjóðs skuli
renna í menningardeild hans.
Skal því fé varið til að stuðla að
menningarstarfsemi á vegum
menningarsamtaka, s.s. ung-
menna, æskulýðs og kvenfélaga.
Þriggja manna nefnd, skipuð til
þriggja ára af menntamálaráð-
herra, gerir tillögur um styrki
úr menningardeild. Tiltekin
félög gera tilnefningu um tvo
nefndarmenn af þeim, sem að
framan greinir.
Kortabók íslands
Sverrir Hermannsson (S),
Ingvar Gíslason (F), Eiður
Guðnason (A) og Gils
Guðmundsson (Abl) flytja í
formi þingsályktunar áskorun á
ríkisstjórnina að hafa forgang
um útgáfu kortabókar íslands.
Kortabók Islands skal vera safn
korta af Islandi, þar sem margs
konar fróðleikur um land og
þjóð er settur fram á myndræn-
an hátt. I greinargerð segir að
þjóðlandaatlasar hafi verið
gefnir út í velflestum Evrópu-
löndum, þ.á m. Norðurlöndum.
Hefur slík útgáfa hvarvetna
verið talin hin mesta nauðsyn,
til að auka þekkingu á lands-
háttum. Kortabók er ætlað að
vera upplýsinga- og heimildarrit
í þágu stjórnvalda, stofnana,
fyrirtækja og einstaklinga, sem
fást við margs konar áætlana-
gerð varðandi landnýtingu og
atvinnuvegi, s.s. við nýtingu
lands til búskapar, ýmiss konar
verkl. framkv., samgangna,
almenningsnota og náttúru-
verndar. Hún verður og
heimildarrit erlendra og inn-
lendra fræðimanna, kennara og
námsmanna og hefur ótalið
menntunargildi.
Af þeim einkennum lands og
þjóðar, sem slík bók á að sýna,
eru nefnd: náttúrufar, saga,
atvinnulíf, félagsmál,
menningarmál.
Bann viö
kjarnorkuvopnum
Svava Jakobsdóttir (Abl)
flytur tillögu til þingsályktunar
þess efnis að ríkisstjórn undir-
búi löggjöf er banni að geyma
hvers konar kjarnorkuvopn hér
á landi, sigla með þau eða fljúga
með þau eða flytja þau með
öðrum hætti um íslenzkt yfir-
ráðasvæði. Jafnframt verði
kveðið á um eftirlit Islendinga
til að tryggja að þessi lög verði
virk.
Skipulagning
fisklöndunar
Lúðvík Jósepsson (Abl) og
Garðar Sigurðsson (Abl) hafa
flutt tillögu um skipulagningu á
fisklöndun til fiskvinnslustöðva.
Tillagan er svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að fela
sjávarútvegsráðuneytinu að
undirbúa löggjöf um skipulag á
fisklöndun til fiskvinnslustöðva
með það að markmiði, að
fiskiskipafloti landsmanna nýt-
ist sem best til þess að tryggja
fiskvinnslustöðvum sem jafnast
og best hráefni til samfelldrar
vinnslu.
Áhersla skal lögð á eftirfar-
andi meginatriði í hinu nýja
skipulagi:
1. Landinu sé skipt í löndunar-
svæði í samræmi við samgöngu-
aðstæður og hagkvæm sam-
skipti á milli fiskvinnslustöðva.
Endanlegt ákvörðunarvald um
svæðaskiptingu hafi hagsmuna-
aðilar á svæðunum.
2. Yfirstjórn á hverju löndunar-
svæði sé í höndum heimaaðila á
svæðinu, þ.e.a.s. í höndum
fulltrúa fiskvinnslustöðva,
útgerðaraðila og sjómanna og
fiskvinnslufólks.
3. Stefnt sé að því að miðla
hráefni á sem hagkvæmastan
hátt á milli fiskvinnslustöðva
þannig að vinna geti verið
samfelld og hagkvæm í öllum
vinnslustöðvum svæðisins.
4. Fiskafli sé fluttur í kældum
og lokuðum flutningatækjum á
milli vinnslustöðva eftir því sem
þörf er á.
5. Að því sé stefnt, að fiskveiði-
flotinn, sem veiðir fyrir svæðið,
sé í góðu samræmi við afkasta-
getu vinnslustöðvanna.
6. Tryggt sé í væntanlegri
löggjöf, að ríkissjóður leggi
fram nokkurt fé til að koma
skipulagningunni á og til þess
að standa undir hluta af rekstri
nauðsynlegra flutningatækja.
Heimilt verði að taka nokkurt
gjald af öllum lönduðum fiski á
svæðinu til þess að standa undir
sameiginlegum kostnaði."
Minning:
Gísli Kristjánsson
íþróttakennari
Gísli Kristjánsson íþrótta-
kennari var fæddur á Gundarhóli í
Bolungarvík 25. nóv. 1904. Hann
lézt 22. október síðastliðinn.
Honum skulu nú að leiðarlokum
send fáein kveðjuorð úr Víkinni.
Allt sem lifir skal lífsins njóta
kvað Davíð. Heilbrigði er horn-
steinn hamingjuríks lífs og því
undirstaða lífsnautnar. Gísla
Sveini Kristjánssyni skildist það
snemma hverja þýðingu það hafði
að eiga heilbrigða sál í hraustum
líkama, en til að svo gæti^orðið var
honum ljóst, að líkamleg og andleg
ræktun varð að fylgjast að. Hann
skipaði sér ungur að árum í sveit
mannræktar, lærði að segja til í
glímu, leikfimi og sundi. Hann hóf
og snemma afskipti af félags- og
framfararmálum, þessum störfum
var þó oftast aðeins hægt að sinna
í landlegum eða öðrum tóm-
stundum, en Gísli stundaði á þeim
árum sjómennsku og alla almenna
vinnu er til féll hér í Bolunarvík.
Það var mjkið átak fyrir ungan
efnalítinn pilt á fyrstu árum
heimskreppunnar að halda utan til
Danmerkur til að afla sér meiri
þekkingar á íþróttasviðinu en í
Allerup iauk hann íþróttakennara-
prófi. Sá skóli var fyrstur sinnar
gerðar í Danmörku, stofnaður 1920
af Niels Bukh.
Gísli þótti góður íþróttakennari
og drengilegur íþróttamaður,
kappsfullur og metnaðargjarn. Á
bernskuheimili hans var mikið
sungið og var hann einkar söng- og
músikelskur svo sem hann átti kyn
til og áskotnaðist þeim bræðrum
hljóðfæri fleiri en eitt, sem í þá
daga voru fátíð á heimilum í
Bolungarvík. Hann var í
fylkingarbrjósti í söngstarfsemi,
söng í kirkjunnar kór, karlakór og
mun hann hafa verið einn af
stofnendum Karlakórsins Ægis.
Þá söng hann í ýmsum blönduðum
kórum, kvartettum og kom oft
fram sem einsöngvari. Virkur
mjög í leikstarfsemi og góður
liðsmaður við allt skemmtanahald.
Þá var hann skákmaður góður,
hann vann síðustu Vestfjarða-
glímuna og var því glímukóngur
Vestfirðinga og handhafi glímu-
beltisins sem nú er í vörslu
Ungmennafélags Bolungarvíkur.
Ungmennafélaginu vann hann
mikið gagn, sat þar m.a. í stjórn,
formaður um tíma og var honum
ætíð annt um framgang þess, en
Gísli og U.M.F.B. voru svo til
jafnaldrar.
Síðan lá leið Gísla til ísafjarðar.
Þar tók hann upp þráðinn sem frá
var horfið. Gerðist brátt forstjóri
sundhallarinnar, áhugasamur
þátttakandi í söng- og tónlistarlífi
svo og skákstarfi. Þar hlotnaðist
honum sú gæfa að hitta fyrir
Guðrúnu Vigfúsdóttur vefnaðar-
kennara húsmæðraskólans Óskar,
sem varð eiginkona hans og
eignuðust þau eina mannvænlega
dóttur, Eyrúnu Isafoldu. Guðrún
hefur kennt vefnað í húsmæðra-
skólanum á Isafirði í þrjá áratugi
við mikinn og góðan orðstír. Hún
setti á stofn vefstofu fyrir all-
mörgum árum og hefur opnað
verzlun með varning sinn. Hún er
landsþekkt fyrir handbragð sitt og
listrænan vefnað og raunar út
fyrir landsteinana líka. Það er
sómi af þessu starfi fyrir land og
þjóð og endurgeislar raunar list-
hneigð þeirra hjóna beggja, en
Gísli studdi konu sína dyggilega í
þessum störfum. Með þeim hjón-
um höfum við Hildur átt góðar
samvistir sem með ýmsu móti
hafa auðgað líf okkar. Fyrir það
skal nú þakkað heilum huga og við
þessi vegamót vottum við Guðrúnu
vinkonu okkar og dóttur hennar
einlæga hluttekningu.
Fundum okkar Gísla bar æði oft
saman. Spurði hann þá ávallt
frétta úr Víkinni og þegar við
kvöddumst bað hann alltaf að
heilsa í Víkina, slík var ræktar-
semi hans við æskustöðvarnar. Já,
hann Gísli var í eðli sínu ræktar-
legur í bezta máta, fjölhæfur og
góðum gáfum gæddum og góður
liðsmaður samferðafólki sínu,
glaður og reifur í viðmóti og var
gjarnt að bregða fyrir sig góðlát-
legri kímni. Það má með sanni
segja að hann var léttur á fæti og
léttur í lund. Hann var spengileg-
ur á velli og hélt sig vel allt til
síðustu ára og hafði ungs manns
útlit sem var einskonar staðfest-
ing á því að hann hafði uppskorið
eins og til var sáð, hann var líka
ljóða- og lagasmiður og mun
nokkuð hafa fengist við þá iðju þó
að hann léti lengstum lítt á því
bera.
Um þær mundir sem Gísli var
sjötugur, fyrir réttum tveim árum,
komu út söngvar eftir hann .
Síðasta lag hans í bókinni er við
ljóð séra Matthíasar:
Dæm svo mildan dauða, drottinn þínu barni,
rins og léttu laufi, lyftir blær frá hjarnf,
eins og lftill lækur, Ijúki sfnu hjali,
þar sem lyttn í leyni, lixxur marinn svali.
Þetta skyldi spilað hægt og
mildilega og þannig lauk Gísli
jarðvist sinni. Góður vinur er
kvaddur hinztu kveðju og sálu
hans beðið blessunar á nýrri
vegferð.
Benedikt Bjarnason.
Vörður F.U.S. á Akureyri:
Björn Arnviðarson
kjörinn formaður
AÐALFUNDUR Varðar, íélags
ungra sjáifstæðismanna á Akur-
eyri var nýlega haldinn. Fráfar-
andi formaður, Gísli Sigurgeirs-
son ritstjóri, baðst undan endur-
kjöri, og var formaður kjörinn
Björn Jósef Arnviðarson lögfræð-
ingur.
Aðrir 1 stjórn voru kosnir:
Erlingur Óskarsson, Guðlaug
Sigurðardóttir, Bjarni Árnason,
Helgi Már Barðason, Svavar Jóns-
son og Jón Oddgeir Guðmundsson.
Fyrirhuguð er fjölbreytt starf-
semi Varðar F.U.S. í vetur, en
félagið hefur um árabil verið eitt
líflegasta félagið innan Sambands
ungra sjálfstæðismanna, og oft
gengist fyrir fjölbreyttri starf-
semi, bæði eitt sér og í samvinnu
við önnur félög sjálfstæðisfólks á
Akureyri.