Morgunblaðið - 28.10.1978, Blaðsíða 36
36
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. OKTÓBER 1978
Stuðlað verði
að launahvetj-
andi kerfum
Ályktun um
atvinnumál
Fundur í Verkalýðsráði Sjálf-
stæðisflokksins haldinn að Hellu
14. og 15. október 1978 telur
óhjákvæmilegt, aö íjerðar séu
raunhæfar tímasettar áætlanir
um uppbyggingu atvinnulífs í
landinu, þar sem m.a. sé tekið tillit
til eftirfarandi þátta:
1. Tryggðar séu framfarir, ann-
ars vegar á grundvelli sjávarút-
vegs og annarra hefðbundinna
atvinnugreina og hins vegar hvers
konar iðnaðar, sem hagnýti orku-
lindir landsins, sérstök hráefni
þess og verkþekkingu landsmanna.
2. Verkmenntun, raunvísindi og
rannsóknir í þágu atvinnuveganna
verði efld eftir föngum. Unnið
verði markvisst að víðtækri vís-
indalegri könnun á náttúruauð-
lindum landsins og á hvern hátt
megi bezt hagnýta fiskimið, vatns-
og hveraorku, gróðurmold og
önnur náttúruverðmæti til að
tryfíKja og bæta afkomu þjóðar-
innar.
3. Haldið verði áfram virkjunum
með byggingu stórra raforkuvera,
sem verði hagkvæmur aflgjafi
fjölþætta atvinnurekstrar og sjái
heimilum landsins fyrir nægri
ódýrri raforku.
4. Áherzla verði lögð á aukna
framleiðni atvinnuveganna, með
hagræðingu, hagkvæmum stofn-
lánum og eigin fjármagnsmyndun
þeirra, sem geri þeim mögulegt að
nýta hráefni á sem hagkvæmastan
hátt og bæti kjör starfsmanna
þeirra. Nauðsynlegt er að kynna
vel öll áform um hagræðingu fyrir
launþegum svo ekki komi til
árekstra að óþörfu. Þá verði og
kannaður til hlítar aðstöðumunur
atvinnurekstrar málmiðnaðarfyr-
irtækja annars vegar og bygging-
ariðnaðarfyrirtækja hins vegar.
5. Stuðlað verði að launahvetj-
andi kerfum, sem allir njóti góðs
af, launþeginn, neytandinn, at-
vinnureksturinn og þjóðarbúið.
6. Einkaframtak sé örvað og sem
flestum veitt aðstaða til aðildar að
atvinnurekstri og komið verði á
eftirliti með útlánum peninga-
stofnana þar sem tekin séu mið
m.a. af arðsemi. Sveitarfélögum og
atvinnufyrirtækjum sé jafnframt
tryggð nauðsynleg fjárhagsaðstoð,
þegar tímabundið atvinnuleysi og
efnahagsörðugleikar steðja að.
Fullt tillit verði ævinlega tekið til
félagslegra viðhorfa.
7. Tryggt sé að sérhver maður
eigi kost á starfi, sem veiti
lífvænlega afkomu, hóflegan
vinnutíma og öryggi þeim, sem
sökum elli eða skertrar heilsu geta
ekki sjálfir séð sér farborða.
Harmar ráðstefnan þær fréttir að
stór atvinnufyrirtæki hafi sagt
upp starfsfólki sínu, sem komið er
á ellilífeyrisaldur.
Þannig samþykkt 15. október
1978.
Guómundur H. Garóarsson:
Skattheimtan má ekki ganga
of nærri tekjum eða eignum
Guðmundur H. Garðarsson,
formaður Verzlunarmannafélags
Reykjavíkur, ræddi um skatta-
málin og vinstri stjórnin. í
upphafi ræðu sinnar skýrði hann
eðli og tilgang skattheimtu og
nauðsyn hennar með tilliti til
stjórnsýslu og samneyzlu. Rakti
hann síðan stefnu íslenzkra
stjórnmálaflokka í skattamálum
og vakti athygli á því, að vinstri
flokkarnir þrír, Alþýðubandalag-
ið, Alþýðuflokkurinn og Fram-
sóknarflokkurinn, hefðu ætíð
reynt að nota skatta sem tæki til
beinnar og óbeinnar tilfærslu á
eignum frá einstaklingum til hins
opinbera. Sjálfstæðisflokkurinn
hefði hins vegar á stefnuskrá sinni
að skattheimta ætti að miðast við
tekjuþörf hins opinbera og bæri að
halda henni innan þeirra marka
að eigi væri gengið of nærri
tekjum manna og eignum.
Taldi Guðmundur að eigi hefði
tekist sem skyldi að hamla á móti
vexti opinbera geirans. Væri nú
svo komið að ofvöxtur hans
stefndi eðlilegri atvinnustarfsemi
í landinu í geigvænlega hættu.
Skattaálögur í einu eða öðru formi
vegna hins opinbera væru orðnar
það miklar að einstaklingar og
grundvallaratvinnugreinar fengju
ekki lengur staðið undir þeirri
byrði sem á þessa aðila væri lögð.
I þessu sambandi vakti Guð-
mundur athygli á, að nú væru um
15.000 opinberir starfsmenn í
landinu. Væri það líklegast fjórði
hver starfandi maður ef miðað
væri við ársvinnu. Fjárlög væru
orðin helmingi hærri en árlegt
verðmæti heildarvöruútflutnings.
Til skamms tíma voru þessar
upphæðir svipaðar. Og hér áður
fyrr hefðu fjárlögin verið mun
lægri. Af þessu sagði Guðmundur
að m.a. mætti marka á hve
alvarlegu stigi þróun mála í
þessum efnum væri.
Vegna hiiís gífurlega greiðslu-
þunga er hvílir á þjóðinni i heild
vegna opinbera geirans, er verið
að sníða grundvallaratvinnuveg-
um þjóðarinnar of þröngan stakk.
Ef lengra væri gengið í þessum
efnum eins og núverandi vinstri
stjórn gerði væri efnahagslegu
sjálfstæði einstaklinga og þjóðar
stefnt í bráða hættu. Fólk yrði að
bregðast hart við og veita þeim
stjórnmálamönnum og flokkum
öflugt viðnám sem hygðust með
skattheimtu og ríkisrekstri þjóð-
nýta fyrirtæki landsmanna og
eyðileggja sjálfstæðan eigna-
grundvöll fjöldans.
Magnús L. Sveinsson:
Efnahagsráóstafanir ríkis-
stjórnarinnar blekkingarvefur
Magnús L. Sveinsson fjallaði
um kjaramál og síðustu aðgerðir
stjórnvalda í ræðu sinni á ráð-
stefnu Verkalýðsráðs Sjálfstæðis-
flokksins að Hellu um sl. helgi.
Sagði hann í upphafi ræðu sinnar
að svo virtist sem sumir ráðherra
ríkisstjórnarinnar hefðu ekki gert
sér grein fyrir einföldustu stað-
reyndum við lagasetninguna er
tók gildi 11. september sl. og því sé
ekki að undra þótt almenningur
eigi erfitt með að átta sig á því
sem raunverulega sé að gerast í
efnahags- og kjaramálum þjóðar-
innar um þessar mundir.
Síðan sagði Magnús: „I stað
kröfunnar um „samningana í
gildi“ þegar fyrrverandi ríkis-
stjórn var við völd, krafan er
orðrétt þannig í þjóðviljanum 30.
júní sl.: „Afstaða Alþýðubanda-
lagsins er sú, að samningar
launþegahreyfingarinnar um kaup
og kjör verði settir í fullt gildi
strax 1. september n.k.“, geysast
þessir aðilar nú fram á völlinn,
hvar sem þeir kom því við og alveg
sérstaklega innan verkalýðshreyf-
ingarinnar og gerast aðaltals-
menn fyrir kröfu núverandi ríkis-
stjórnar um „samningana að
hluta í gildi“.
Síðar í ræðunni vék Magnús L.
Sveinsson að skattamálum og
sagði að Alþýðuflokkur og Al-
þýðubandalag hefðu í málflutn-
ingi sínum lagt á það áherzlu að
nú þegar væri alltof langt gengið í
skattaáþján á almenning og yrði
að hverfa frá þeirri óheillaþróun,
sem fyrrverandi ríkisstjórn hefði
látið viðgangast með skattaálög-
um á einstaklinga og fyririæki.
„En hvað skeður?" spurði Magnús.
„Er dregið úr skattlagningu á
einstaklinga og fyrirtæki með
aðgerðum núverandi ríkisstjórn-
ar? Nei, enn eru lagðir á skattar
og nú gengið lengra en áður hefur
þekkst, með því að skattheimtan
er látin virka aftur fyrir sig
þ.e.a.s. að skattar eru lagðir á
tekjur sl. árs, sem búið var að
skattleggja og tilkynna mönnum
hversu mikla skatta þeir skyldu
greiða.
Þá er vörugjald af ýmsum
vörum, þar með talið nauðsynja-
vörum, hækkað úr 16% upp í 30%.
Einmitt á vörum sem ekki eru
taldar í vísitölunni og verður
hækkunin því ekki bætt með
hækkun kaupgjaldsvísitölunnar."
Þá benti Magnús á að erfitt
væri að segja fyrir um hvaða áhrif
þessar aðgerðir hefðu á kaupmátt
launa, en það lægi ljóst fyrir að
þeir sem hærri tekjur hefðu nytu
ekki síður niðurfellingar sölu-
skatts og niðurgreiðslu á landbún-
aðarvöru, en þeir sem lægri laun
hefðu. „Mér sýnist því að þegar á
heildina er litið að þá sé um
ótrúlega mikinn blekkingarvef að
ræða hjá núverandi ríkisstjórn
með þeim efnahagsráðstöfunum,
sem hún hefur nú boðað alþjóð
með lagasetningu," sagði Magnús,
og í Iok ræðu sinnar sagði hann:
„Myndun núverandi ríkisstjórn-
ar er eðlileg afleiðing af afstöðu
fólks við kjörborðið. Við skuium
því gefa þeim hæfilega langan
tíma til að láta reyna á kosninga-
loforðin um ráð þeirra við þeim
efnahagsvanda, sem þjóðin hefur
búið við mörg undanfarin ár. Við
skulum halda uppi fullri gagnrýni
á það sem við teljum gagnrýnis-
vert og við skulum fylgjast vel
með þeim efndum þeirra á öllum
loforðum fyrir kosningar. Þeir
hafa þegar svikið stóru orðin um
samningana í gildi og að létta
skattabyrðina. Eftir því hefur
verið tekið, Af verkunum verða
þeir dæmdir þegar almenningur
hefur í raun fundið fyrir því að
axla þunga byrði svika þeirra á
fögrum loforðum þeirra fyrir
kosningar sem voru að mestu
blekkingar og gefin án betri
vitundar."
Sigurður Óskarsson:
Duglegum einstaklingum, sem vilja
skara framúr, er fyrirmunað það
Sigurður Óskarsson fram-
kvæmdastjóri Verkalýðsfélaganna
í Rangárþingi ræddi um atvinnu-
mál og eftir að hafa rætt nokkuð
um breytingar síðustu áratuga á
atvinnuháttum sagði hann að
atvinnurekstur í iðnaði, land-
búnaði og verzlun væri í dag með
þeim hætti, að kalla mætti það
fífldirfsku að nokkur „hætti sér út
í að veita fyrirtækjum í þessum
greinum forstöðu".
Sigurður sagði, að þrátt fyrir að ,
menn hefðu útskrifast sem tækni-
fræðingar, viðskipta- og hagfræð-
ingar og verkfræðingar dytti
mönnum með þá menntun ekki í
hug að stofna til sjálfstæðs
atvinnurekstrar og sagði ástæð-
urnar þessar:
„Það er vegna þess, að allt
ráðslag í okkar þjóðfélagi er orðið
með þeim hætti að duglegum
einstaklingum sem vildu bjarga
sér og skara framúr, sjálfum sér-
og öðrum sem hjá þeim starfa til
heilla, þeim er fyrirmunað það.
Mönnum, sem vilja njóta krafta
sinna og dugnaðar á Islandi í dag,
er fyrirmunað það. Þetta virðist
hafa verið að þróast í þessa átt
undangengin ár. Hvaða flokkar
hafa farið með stjórn virðist engu
skipta. Aukin skattpíning og
opinber' íhlutun í atvinnustarf-
semi hefur takmarkað sjálfstæði
einstaklinganna og þeirra félaga.
Vænlegasta leiðin til áhyggju-
lítillar framtíðar fyrir einstakl-
inginn sem hefur vegabréf upp á
velferðarþjónustuna, m.ö.o.
embættispróf, var í gær, er í dag,
og verður trúlega á morgun sú að
gerast tannhjól í sálarlausri og
hugmyndalega vanaðri ríkis-
maskínunni."
Síðar í ræðu sinni ræddi Sigurð-
ur Óskarsson um stöðu og stefnu
Sjálfstæðisflokksins:
„Flokkurinn okkar, Sjálfstæðis-
flokkurinn, hefur verið sterkasta
aflið í íslenzku stjórnmálalífi
síðustu áratugi. Eg tel að því
miður hafi hann brugðist skyldu
sinni við flokksmenn sína og við
þjóðina að málum skuli vera svo
háttað sem nú er. Við skulum
viðurkenna þetta svo við verðum
færir um það, sjálfstæðismenn, að
breyta stefnu þeirri sem fylgt
hefur verið í efnahags- og at-
vinnumálum undir sterkri stjórn
Sjálfstæðisflokksins. Sú stefna
sem ég er að tala um hefur aukið
umsvif ríkisbáknsins og ýmissa
ríkisstofnana svo að þriðjungur
þjóðarinnar hefur nú af því fullar
tekjur að starfa við það sem
þjóðinni er ónauðsynlegt og jafn-
vel til óþurftar.
Þriðjungur af þjóðinni og allt of
margir úr þeim stóra hópi með
alltof há laun, allt of mikil
hlunnindi tengd starfinu eru
þjóðinni ónauðsynlegir og því til
óþurftar, því að vegna þessara
þurfalingastarfa er ekki neitt
aflögu til þess að heilbrigður
atvinnurekstur við framleiðsluat-
vinnuvegina og nauðsynlega þjón-
ustu megi dafna á eðlilegan hátt.“