Morgunblaðið - 21.12.1978, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. DESEMBER 1978
Edda Björnsdóttir læknir:
Bréf til forráðamanna
Skáksambands Islands
Eg hefi ekki rekist á pistla í
dagblöðum frá yður nú allra
síðustu dága, en eftir það sem á
undan er gengið dettur mér ekki í
hug að friður sé kominn á í
herbúðum yðar.
Fyrir mörgum árum bauð ég
Friðriki Ólafssyni og hans góðu
frú til fagnaðar í húsi mínu með
mánaðar fyrirvara og þáðu þau
boðið. Viku fyrir fagnaðinn tjáir
Friðrik mér að þau geti ekki
komið, því þau séu boðin annað.
Það boð hafi að vísu borist seinna
mínu en sama sé, þau ætli þangað.
Hann hefði getað notað ýmsar
aðrar afsakanir, t.d. sagst vera
veikur en því nennti hann ekki
heldur sagði hreinlega eins og var,
þau vildu heldur þiggja hið seinna
boðið.
Því segi ég yður þessa sögu að ég
rengi ekki að það sé rétt sem þér
margsinnis hafið ásakað Friðrik
Ólafsson um á opinberum vett-
vangi, að hann hafi á undanförn-
um mánuðum í samskiptum við
yður vikið út af launhálli braut
almennra umgengisvenja. Eg efast
ekki um að það sé rétt. En það er
bara ekki mergurinn málsins.
. Lofið mér að skýra mál mitt.
Fyrir 28 árum skrapp Friðrik
Ólafsson í fyrsta sinn til útlanda
til að tefla — ekki fyrir hönd
íslands eða Skáksambandsins
heldur til að tefla við aðra menn
— og stóð einn, því maðurjnn
stendur jú alltaf einn, ekki satt,
þegar á hólminn er komið, ekki
síst listamenn. Þetta var fyrsta
ferðin hans en ekki sú síðasta.
Við, sem þekktum hann vel á
þessum árum, lásum um sigra
hans í blöðunum eða hlustuðum
eftir fréttunum í útvarpi, en þegar
hann var kominn í okkar hóp á ný
var aldrei talað um þetta. Eg man
aldrei í eitt skipti, að af-vörum
hans færu hreystisögur um viður-
eign hans við aðra menn. Þetta var
maður að okkar skapi, hann settist
bara og vann sitt verk, framdi sína
list og aldrei orð um hæð stóla,
stærð taflreita, höfðatölu, blá fjöll
eða fornar bókmenntir.
Á þessum árum lagði hann
grundvöllinn að ýmsu, fyrst og
fremst sigri sínum yfir fulltrúum
annarra þjóða sem forseti alþjóða-
samtaka í list sinni, en einnig
grundvöll þeirrar staðreyndar að
hér heima hafa um árabil verið
háð alþjóðleg skákmót, sem m.a.
þér hafið staðið að með sóma.
Enginn kemur hingað vegna af-
burðaveðursældar eða sérlega
góðra skáksala. Með áratuga
þátttöku sinni í heimi skáksnill-
inga treysti Friðrik Ólafsson
vináttubönd, sem færðu aðra til
heimkynna hans. Hann var ekki,
eins og við vitum öll, eini skák-
maðúrinn á íslandi, en ég veit að
mínir gömlu vinir fyrirgefa mér
þótt ég segi það, af því þeir vita að
ég fer meö rétt mál, að hann bar
alltaf höfuð og herðar fyrir þá í
list þeirra. Við höfðum nokkrum
áratugum áður átt frábæra skák-
menn, sem yljuðu landanum um
hjartarætur á erlendri grund.
En þeir færðu ekki lífæð skákar-
innar heim í túnið til okkar.
Nei, það varð hlutskipti Frið-
riks Ólafssonar að öllum öðr-
um ólöstuðum. Nú hafa fulltrú-
ar hinnar alþjóðlegu skákiðkunar
kjörið hann forseta sinn, þeir
þekkja hann, þeir eru búnir að
þekkja hann í 28 ár samfleytt. Þér
segið okkur í blöðunum að þér
hafið unnið sleitulaust að því í eitt
og hálft ár að hann yrði kjörinn.
Eg segi, allt yðar góða starf í hans
þágu hefði verið unnið algerlega
fyrir gíg hefðu þeir ekki þekkt
hann í 28 ár. En hvers vegna eruð
þér að hrósa yður af því að hafa
lagt honum lið? Þér vitið full vel,
að það var yðar verkefni sem
fulltrúar hans eigin sambands, og
ef þér hefðuð ekki gert það hefðu
íslenskir bændur og búalið gert
hróp að yður, svo hví að nefna það
einu orði, að þér gerðuð sjálfsagða
skyldu yðar?
En þá kem ég enn að því sem er
mergurinn málsins. Friðrik Ólafs-
Edda Björnsdóttir
son var ekki kjörinn í þetta
embætti sem fulltrúi íslands auk
heldur Skáksambandsins. Utlend-
ingar hugsa bara ekki þannig.
Maðurinn Friðrik Ólafsson var
kjörinn vegna mannsins Friðriks
Ólafssonar. Á sama hátt og enginn
hefði nennt að koma hingað og
tefla við Jón á eyrinni eða
Guðmund undir fjalli var Friðrik
ekki kjörinn vegna þess að hann
ætti góða samstarfsmenn og nöfn-
in yðar í Buenos Aires þekkir
9
enginn nema þér kynnið yður sem
samstarfsmenn Ólafsson.
Þess vegna sé ég enga leið aðra
fyrir Skáksamband íslands en að
ganga til samstarfs við alþjóðafor-
setann. Það getur engin
manneskja unnið til lengdar þar
sem ríkir úlfúð og þykkja og
minnist þess enn einu sinni að
eftir nær 30 ára kynni er Friðrik
Ólafsson kjörinn í embætti, sem
m.a. í reynd felur í sér að setja
niður deilur meðal viðkvæmra
listamanna og skákmenn hafa
sýnt það undanfarin ár, að þeir
gefa engum öðrum listamönnum
eftir í viðkvæmni sálarinnar. Mér
þykir þér heldur miskunnarlausir
að bjóða honum undir þessum
kringumstæðum upp á fyrsta
flokks íslenska hreppapólitík i
Skáksambandinu, eða hvar er nú
yðar reisn? Val samstarfsmanna
verður að vera á hans hendi. Til að
geta unnið verk sitt sómasamlega
verður hann að hafa frið heima
fyrir.
Því er það með sárum trega er
eg les áðurnefnd blaðáskrif, sem
óðum færast í búning persónulegs
skætings i garð Friðriks Ólafsson-
ar, en slík skrif seljast venjulega
vel á íslenskum markaði. Þegar
svo er komið er góðum mönnum
venjulega fátt til varnaðar. Það er
von þess að hægt sé að verja sig á
málefnlegum grundvelli, en það
kostar nokkra niðurlægingu sálar-
innar að taka upp varnir fyrir
sjálfan sig gagnvart öðrum.
Eg veit að ég tala fyrir munn
margra er ég bið yður, heiðruðu
Skáksambandsmenn, að setja nið-
ur deilur yðar og ganga til fulls
samstarfs við alþjóðaforsetann í
því erfiða en skemmtilega hlut-
verki, sem honum og yður hefur
fallið í skaut.
Reykjavík, 18. desember 1978.
Edda Björnsdóttir læknir.
■
dömustígvél.
Stórkostlegt
úrval af
herraskóm
loöfoöruöum
kuldaskóm
herra.
SKODEILD
KARNABÆR
Austurstræti 22, Sími 28155 frá skiptiborði