Morgunblaðið - 21.12.1978, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 21. DESEMBER 1978
13
Alþingi:
óperuflutning-
ur áhugafólks
Undanfarnar fjórar vikur hefur
undirritaður viðað að sér dag-
blaðameti um óperuflutning á
íslandi — bæði aflað tölulegra
upplýsinga, sem og kynnt sér
persónuleg viðhorf manna — með
það að markmiði að lýsa stöðu
þessa göfuga listforms í
menningarlífi okkar, eða stöðu-
leysi. Greinaflokkurinn, alls átta
þættir, er nú tilbúinn til
prentunar. í þessum frétta-
leiðöngrum, þar sem margt
áhrifamikilla manna var
heimsótt, var á stundum tekið
hraustlega til orða, eins og koma
mun í ljós þegar jólaholskeflan er
riðin yfir, og Morgunblaðið snýr
sér aftur að tónlistarpólitíkinni!
Skilningur á óperulist, þessu
vandræðabarni okkar, er yfirleitt
takmarkaður. Það veit sá sem
hefur vísvitandi kynnt sér land-
læg viðhorf, rætt við háa sem
lága, leika og lærða. Tortryggni
einkennir afstöðu flestra. Vegna
þessa kom það undirrituðum
þægilega á óvart, er hann las þá
tónlistarsögulegu tímamótafrétt í
Morgunblaði gærdagsins, að vort
háa Alþingi hefði fyrirvaralaust
tekið óperuflutning til umræðu og
samþykkt með nær öllum greidd-
um atkvæðum breytingartillögu
frú Ragnhildar Helgadóttur við
leiklistarlögin honum lútandi.
Tillaga Ragnhildar gerir ráð
fyrir, að óperustarfsemi áhuga-
fólks sé metin að jöfnu við
starfsemi áhugaleikfélaga í
landinu að hún njóti fyrirgreiðslu
opinberra aðila. Þetta eru gleði-
fregnir í kjölfar þeirra
menningarlegu staðvinda er und-
irritaður hefur haft í fangið að
undanförnu við samningu greina-
flokks um óperuflutning á Islandi.
Þeir vindar blása ýmist í nasir eða
á nasavængi; eru margir óhag-
stæðir óperunni. Það er góðs viti,
að alþingismenn okkar ,sem fæstir
eru sérmenntaðir fagurfræðingar,
skuli almennt þeirrar skoðunar að
lífið sé annað og meira en
eintómur saltfiskur.
Við þessi alþingistíðindi, sem
duttu ofan í morgunkaffibolla
tónlistarunnenda allra var rokið
út í myrkrið, skundað til fundar
við Ragnhildi Helgadóttur. Blaða-
maður sagðist vilja vita sann-
leikann í þessum ótrúlega máli,
helst tafarlaust. Ragnhildur varð
fúslega við þeirri beiðni, og fer
upplýsing hennar hér á eftir.
Ragnhildur kvaðst gleðjast yfir
áhuga blaðamanns og annarra
sagðist. eins hafa búist við
skömmum fyrir að „trufla" störf
þingsins með svo „hégómlegu"
hjali. Hún sagðist reyndar hafa
orðað óperuflutning í ræðustól á
þingi veturinn 1957—8, í formi
þingsályktunartillögu, er veita
átti Þjóðleikhúsinu heimild til að
fastráða hóp einsöngvara. En
þingmenn voru ekki á þeim
buxunum.
Tæpum tuttugu árum síðar var
áþekk heimild sett í lög um
Þjóðleikhús, en þó með ýmsum
skilyrðum, sem enn eru óviðráðan-
leg. .
Ragnhildur bætir við: „Þessa
dagana er svo verið að ræða ýmis
ákvæði leiklistarlaganna (nr. 33
frá 12. maí 1977), m.a. til að nýta
heimildir er felast í lögunum til
styrktar leiklistarstarfsemi
áhugafólks. Vegna þessa ráðgaðist
ég við Þuríði Pálsdóttur fulltrúa í
Þjóðleikhúsráði, vitandi að óperu-
flutningur ætti erfitt uppdráttar
|
Rætt við Pfjl|
Ragnhildi " w
Helgadóttur
alþingismann J3U
Tónhvísl
eftir GUÐMUND
EMILSSON
hjá okkur þrátt fyrir einlægan
áhuga einsöngvara. I umræðum
okkar Þuríðar kviknaði hugmynd-
in að breytingartillögunni sem
samþykkt var í efri deild í gær. Ég
vona að neðri deild verði henni
einnig hliðholl. Við eigum svo
marga hæfileikaríka og menntaða
einsöngvara sem lítið hafa við að
vera. Þetta gæfi þeim nokkurn
meðbyr."
Ragnhildur var spurð hvort
samþykkt þessara laga gæti latt
Þjóðleikhúsið til að rétta hlut
einsöngvara, að þetta yrði eins
konar bráðabirgðalausn: „Mér
dettur það ekki í hug. Þvert í mót
ætti Þjóðleikhúsið að líta á þetta
sem hvatningu. Þörf fyrir vand-
aðan óperuflutning er fyrir hendi
eftir sem áður. Þótt leiklistarfélög
áhugafólks fái styrk þýðir það
ekki að Þjóðleikhúsið eigi að
leggja upp laupana. Sama gildir
um óperuflutning. Flest öndvegis-
verk óperubókmennta hafa ekki
heyrst hér, og svo eigum við
tónskáld sem eru vís til alls ekki
síður en innlendir leikrita-
höfundar.
Það verður að myndast olnboga-
rými fyrir óperuna í íslensku
leiklistarlífi".
Nokkrir kennarar og nemendur Söngskólans í Reykjavík