Morgunblaðið - 03.03.1979, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. MARZ 1979
23
Bretland:
Ihaldsflokkurinn
vann tvö kjördæmi
London, 2. marz. Reuter
ÍHALDSFLOKKURINN
sigraði með töluverðum
yfirburðum í tvennum
aukakosningum í Mið-Bret-
landi í dag. Þegar úrslit í
þessum tveimur kjördæm-
um, Clitheroe og
Knutsford, lágu fyrir
krafðist Margaret
Thatcher formaður íhalds-
flokksins þess umsvifa-
laust að efnt yrði til al-
mennra kosninga.
Verkamannaflokkurinn hefur
um langa hríð átt báða þingmenn
þessara kjördæma. Thorneycroft
lávarður, formaður þingflokks
Ihaldsflokksins, tók mjög eindreg-
ið undir áskorun Thatchers. Fram-
bjóðandi Ihaldsflokksins, Jock
Bruce Gardyne, vann í Knutsford
og bætti flokkurinn þar við sig 13.5
prósent atkvæða miðað við þing-
kosningarnar 1974. Hann fékk
22.086 atkvæði, en frambjóðendur
Frjálslynda flokksins, Verka-
mannaflokksins og smáflokka —
atkvæðamagn var í þessari röð —
fengu samtals aðeins 10.816 at-
kvæði.
I Clitheroe sigraði David
Waddington úr íhaldsflokknum og
fékk 22.185 atvkæði var fylgis-
aukning flokksins þar um 9.5
prósent. Frambjóðendur Verka-
mannaflokksins og Frjálslynda
flokksins fengu samanlagt 11.927
atkvæði.
Einn þingmanna Verkamanna-
flokksins, Thomas Swain, beið
bana í dag í umferðarslysi. Swain
var einn litríkasti þingmaðurinn í
röðum Verkamannaflokksins.
Kosið verður um eftirmann hans
innan nokkurra vikna og er talið
víst að Verkamannaflokkurinn
haldi sætinu.
Hermannauppreisn
í Austur-Uganda
Nairobi, 2. marz. Reuter.
SVEIT Ugandahermanna í
iðnaðarbænum Tororo í
Austur-Uganda nokkrum
km frá landamærum
Kenya hafa gert uppreisn
og lagt undir sig bæinn og
nágrenni hans á sama tíma
og Idi Amin forseti reynir
að hrinda innrás Tanzaníu-
manna í suðri.
barátta gegn Amin hófst. And-
stæðingar stjórnarinnar hafa lagt
undir sig stórt svæði í suðurhluta
landsins með stuðningi frá Tanz-
aníu. Skemmdarverk hafa einnig
verið unnin í höfuðborginni Kamp-
ala og umhverfis hana.
Uganda-útvarpið hafði eftir
Amin forseta að nú væri tími til
kominn að greiða óvininum þung
högg og stór. Hann sagði á fundi
með lögregluforingjum og fanga-
vörðum að reyndir fyrrverandi
hermenn hefðu myndað með sér
samtök í öllum héruðum og ákveð-
ið að taka þátt í baráttunni gegn
óvinunum.
Hann kenndi útlögum og mála-
liðum um ókyrrðina og minntist
ekki á Tanzaníumenn sem hann
hefur sakað um að gera innrás í
landið.
Vopnahlé S- og N-
Jemens í gildi í dag
Barzani
Barzani
er látinn
WashinKton, 2. marz. AP.
MUSTAFA Barzani hershöfðingi,
hinn kunni leiðtogi Kúrda sem
stjórnaði skærustríði í írak til að
berjast fyrir sjálfstæði þjóðar
sinnar. er látinn. 76 ára að aldri.
Barzani lézt úr lungnakrabba-
meini í sjúkrahúsi í Washington í
gærkvöldi. Hann hafði verið í
útlegð í Bandaríkjunum síðan
1976, einu ári eftir að 15 ára
baráttu hans fyrir sjálfstjórn
Kúrda fór út um þúfur vegna þess
að aðalstuðningsmaður hans,
íranskeisari, hætti stuðningi
sínum við hann.
Útlagar í Uganda í Nairobi
sögðu frá yfirlýsingu þar sem segir
að hermennirnir í Tororo og yfir-
menn þeirra vilji ganga í iið með
alþýðu Uganda í baráttu hennar
gegn harðstjórn Amins.
Þetta er fyrsta fréttin sem hefur
borizt um alvarlega bardaga í
Austur-Uganda síðan núverandi
París, 2. marz. Reuter.
Olíuframleiðsluríkin í Alþjóða
orkumálastofnuninni (IEA) sam-
þykktu í dag að draga úr eftir-
spurn sinni á heimsmarkaði um
tvær milljónir olíufata og helm-
ingur sparnaðarins lendir á
Bandaríkjamönnum.
IEA sagði að skjótra ráðstafana
væri þörf til að koma í veg fyrir að
efnahagskerfið í heiminum yrði
fyrir alvarlegum skakkaföllum af
völdum olíuskorts og verðhækk-
ana. Sparnaðurinn sem IEA ákvað
samsvarar fimm af hundraði olíu-
neyzlunnar og hann er nauðsyn-
legur til að vega upp á móti
áhrifum stöðvunar olíuframleiðsl-
unnar í Iran.
Formaður framkvæmdastjórn-
arinnar, Niels Ersboll frá Dan-
mörku, sagði að augljóst væri að
heimurinn þyldi ekki þær miklu
verðhækkanir sem hefðu orðið á
undanförnum vikum. Síðan bylt-
ingin í íran hófst hefur vantað 2,3
Bagdad, 2. marz. AP.
NORÐUR- og Suður-Jemen hafa
komið sér saman um vopnahlé
milljónir olíufata á dag til að
fullnægja eftirspurn.
Fimm hinna 13 aðildarríkja
Samtaka olíusöluríkja, OPEC,
hafa kunngert olíuverðhækkanir
síðan byltingin í íran hófst. Þegar
olíuútflutningur Irans hefst á ný á
mánudag er gert ráð fyrir að þrjú
milljón olíuföt verði seld á dag í
mesta lagi í stað fimm til sex
milljóna á dögum Iranskeisara.
SÆNSKI lögregluforinginn,
Hans Melin, sem var handtekinn
fyrir tæpum mánuði, er hann var
staðinn að því að selja starfs-
manni írakska sendiráðsins í
Stokkhólmi upplýsingar um póli-
og á það að taka gildi frá og með
laugardagsmorgni, að því er
fréttastofa íraks sagði frá í dag.
Var tekið fram, að samkomulag
hefði náðst um að hætta átökum
eftir að forsetar íraks og Sýr-
lands hefðu haft forystu um að
koma á sáttum með aðilum.
Sendimenn forsetanna hafa
verið á stöðugum ferðalögum
milli Sanaa, höfuðborgar
Norður-Jemens, og Aden, höfuð-
borgar Suður-Jemens, síðustu
daga. Drógust deiluaðilar á að
hverfa frá víglínunni með lið sitt
og síðan yrði sérstakt samkomu-
lag undirritað eftir að Araba-
bandalagið hefði fjallað um nán-
ari skilmála.
tíska flóttamenn. er nú einnig
grunaður um njósnir. Á fimmtu-
dag var hann ákærður fyrir að
hafa útvegað erlendu ríki afrit af
leynilegri símanúmeraskrá
sænsku öryggislögreglunnar.
Skráin er mikilvæg öryggi Sví-
þjóðar þvi að þar er að finna nöfn
á lykilpersónum og hlutverkum
þeirra ef til ófriðar kæmi. Ekki er
vitað hvaða land hefur fengið afrit
af skránni, en samkvæmt ákær-
anda eru það hvorki írak né
Bandaríkin sem bæði hafa fengið
upplýsingar um erlenda ríkisborg-
ara í Svíþjóð og sænska einstakl-
inga.
Skjölin fundust falin bak við
bækur í sömu íbúð og Melin var
handtekinn í, en það eitt að hann
hefur haft þau undir höndum
nægir (il að kæra hann fyrir
njósnir. Dómur fyrir njósnir getur
hljóðað upp á allt frá einum
mánuði til sex ára. Ekki er talið að
rannsókn á afbrotum lögreglufor-
ingjans Ijúki fyrr en í fyrsta lagi
um mánaðamótin marz-apríl.
Þetta gerðist
1931 — Bandaríska þjóðþingið
samþykkir að „The
Star-Spangled Banner" skuli
vera þjóðsöngur Bandaríkjanna.
1918 — Samningurinn í
Brest-Litovsk undirritaður:
vopnahlé Rússa og Miðveldanna
staðfest.
1861 — Ánauð bænda afnumin í
Rússlandi.
1848 — Loðvík-Filippus kemur
til Englands eftir valdaafsal sitt
í l’rakklandi.
1845 — Florida verður ríki í
Bandaríkjunum.
Afmæli: Alexander Graham
Bell, bandarískur uppfinninga-
maður (1847-1922). - Sir
Henry Wood, brezkur hljóm-
sveitarstjóri (1869—1944).
Andlát: Robert Hooke, vísinda-
maður, 1703.
Innlent: Bein Jóns ögmunds-
sonar tekin upp að nýju og
dagurinn verður Jónsmessa hin
fyrri 1200. — f. Jón Þorláksson
1877. — „Mars“, fyrsti togari
Fiskveiðihlutafélagsins, kemur
1907. — Fangahúsið á ísafirði
brennur 1923. — Ella Fitzgerald
fer að lokinni heimsókn 1966. —
f. Valdimar J. Eylands 1901. —
Hreinn Halldórsson 1949.
Orð dagsins: Frakkar eru vitr-
ari en þeir sýnast og Spánverjar
sýnast vitrari en þeir eru. —
Francis Bacon, enskur heim-
spekingur (1561—1626).
Olíueftirspurn
verður skert
Sænskur lögreglu-
maður ákærður
Stokkhólmi, 2. marz. Frá önnu
Bjarnadóttur, fréttaritara Mbl.
Luns
neitar
Amsterdam. 2. marz. Reuter.
JOSEF Luns. framkvæmdastjóri
NATO. ætlar að hitta forstöðu-
mann hollenzka stríðsskjala-
safnsins. prófessor Lou de Jong,
fljótlega til að ræða við hann um
ásakanir um að hánn hafi verið
félagi í hollenzka nazistaflokkn-
um fyrir síðari heimsstyrjöldina
að því er skýrt var frá í dag.
Dr. Luns bar í gær til baka
skýrslu frá stofnuninni þar sem
hann sagði að hann hefði verið
félagi í hollenzku þjóðernis-
jafnaðarmannahreyfingunni
(NSB) á árunum 1933—1936.
í yfirlýsingu frá NATO sagði að
dr. Luns vildi taka skýrt fram að
hann hefði aldrei verið félagi í
stjórnmálaflokki á stúdentsárum
sínum.
Einn af leiðtogum hollenzka
stjórnarflokksins sagði á þingi að
dr. Luns hefði ekki verið félagi í
NSB, en ættingi sem hefði verið í
flokknum hefði skráð í hann aðra
meðlimi Luns-fjölskyldunnar án
samþykkis þeirra.
Sakharov
í Tashkent
Moskvu 2. marz. AP.
ÁREIÐANLEGAR heimildir
AP-fréttastofunnar í Moskvu
greindu frá því í dag. föstudag. að
vísindamaðurinn og Nóbelsverð-
launahafinn Andrei Sakharov hefði
farið flugleiðis til Tashkent að vera
viðstaddur réttarhöld yfir andófs-
manni þar, Mustafa Dzhemilyov.
Krím-Tatara. en rétt átti að setja
yfir honum í gær. en var síðan
frestað til 10. marz og er það talið í
tengslum við komu Sakharovs.
Dzhemilyov hefur haft uppi áróður
fyrir því að Tatarar á Krímskaga,
sem fluttir voru úr heimahögum að
skipunum Stalíns, fái land sitt á ný.
Hann er nú fyrir rétti sakaður um að
hafq brotið skilmála náðunar sem
ákveðin var honum til handa, með því
að reyna að komast til Moskvu í sl.
mánuði.
Veður
víða um heim
Akureyri 4-10 hálfskýjað
Amsterdam 7 rigning
Apena . 17 sól
Berlín 4 skýjað
BrUssel 6 rigning
Chicago 4 bjart
Frankfurt 8 skýjað
Genf 5 sól
Helsinki 0 skýjað
Hong Kong 15 akýjað
Jóhannesarb. 27 skýjað
Kaupmannah. 1 skýjaö
Lissabon 13 sól
London 9 skýjað
Los Angeles 14bjart
Madríd 10 sól
Miami 22 skýjað
Montreal 2 skýjað
Moskva 4 bjart
Nýja Delhi 24 skýjað
New York 13 skýjað
Ósló 0 skýjað
París 8 rigning
Reykjavík +3 skýjað
Rómaborg 13 skýjað
San Francisco 12 bjart
Tókýó 9 bjart
Toronto 2 rigning
Vancouver 6 rigning
Vínarborg 6 skýjaö