Morgunblaðið - 12.05.1979, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. MAÍ1979
19
Sovézk sendinefnd
í heimsókn í ísrael
Tel Avlv. 11. ma(. Reuter.
FJÖGURRA manna scndincfd
Vinsœlasti
kapítalisti
komma látinn
Cleveland, 11. maí, Reuter.
CYRUS S. Eaton, bandarískur
milljaröamærinKur og sá eini
þeirrar þjóðar sem hefur fengiö
Leninverðlaunin, lézt sl. nótt á
heimili sínu í Cleveland. Hann
varð 95 ára. Eaton var stundum
kallaður „vinsælasti kapitalisti
kommúnista". Viðleitni hans til
að bæta og efla samskipti aust-
urs ok vesturs hófst fyrir áratug-
um og vakti virðingu manna vítt
um veröld og Sovétmenn sæmdu
hann Leninverðlaunum fyrir vik-
ið árið 1960 og ýms kommúnista-
ríki sýndu honum annan sóma.
Hann var fæddur í Kanada og
varð vellauðugur maður og sagði
sjálfur, að hann væri án efa einn
„harðskeyttasti kapitalisti
heims“. Hann hélt heilsu og
sálarkröftum óskertum til síð-
ustu stundar. Hans hefur verið
minnzt víða með virðingu, m.a.
fór Carter Bandaríkjaforseti lof-
samlegum orðum um hann og
sagði að framlag hans í þágu
friðar hefði vérið mannkyni
ómetanlegt.
frá Sovétríkjunum kom til ísra-
cls í dag til að taka þátt f
hátíðahöldum til þess að minnast
loka heimsstyrjaldarinnar síðari,
en forsvarsmaður nefndarinnar
lagði áherzlu á, að þessi heim-
sókn boðaði alls ekki breytta
stefnu Sovétríkjanna gagnvart
ísrael. Engu að síður ber frétta-
skýrendum saman um, að hún sé
mjög merkileg og geti haft sín
áhrif. Sendinefndin er í boði
vináttufélags ísraels og Sovét-
rikjanna og það er ísraelski
kommúnistaflokkurinn sem ber
kostnaðinn.
Sendinefndin mun m.a. gróður-
setja tré í reit sem er rétt hjá
Jerúsalem og margir gestir sem
koma til Israels sýna á þann
táknræna hátt vilja sinn til að
taka þátt í að klæða og græða
landið. Einnig munu fulltrúarnir
fara um en formaðurinn sagði eð
ekki myndu nefndarmenn ræða
við ísraelska embættismenn en ef
til vill eiga fundi með þingmönn-
um sem hafa sótt heim Sovétríkin
á síðustu mánuðum. Hann sagði
að Sovétríkin myndu ekki taka á
ný upp stjórnmálasamband við
Israel fyrr en „réttlátum friði“
eins og hann orðaði það hefði
verið komið á í Miðausturlöndum.
Nú fær
páfinn
sundlaug
Castelgandolfo, 11. maí,
Reuter.
JÓHANNES Páll páfi II, ötull
íþróttamaður og áhugasamur
um líkamsrækt, er nú að fá
sinn helzta draum uppfylltan
og mun innan tíðar getað feng-
ið sér sundsprett fyrir morgun-
verk sín, því að nú er verið að
leggja síðustu hönd á einka-
sundlaug hans sem er í garði
sumarseturs páfastóls í Castel-
gandolfo. Páfinn hefur ekki
haft tök á því síðan hann tók
við embættinu að stunda eftir-
lætisíþróttir sínar sem eru
sund, skíðaiðkun og fjallgöng-
ur, en hann vonast nú til að úr
verði að nokkru bætt með
sundlauginni. Laugin mun vera
25 metrar að stærð.
Bréf frá Napoleon og
Robespierre fundin?
Bergamo, 11. maí. AF.
LÖGREGLAN í Bergamo á íta-
líu kom höndum yfir tíu forn
bréf rituð af ýmsum frægum
mönnum, þar á meðal Napoleon
og Lúðvíki XIV Frakkakonungi
og báru bréfin innsigli franska
sögusafnsins, að því er tjáð er í
tilkynningu. Lögreglan fann
bréfin í bíl sem var í eigu
tveggja Itala, er verið var að
gera venjubundna skoðun á bíln-
um. Frekari rannsókn er fyrir-
skipuð en bréfin líta út fyrir að
vera ófölsuð. Mennirnir tveir
segjast hafa fengið bréfin frá
vini sem hafði fengið þá frá
öðrum aðila sem kvaðst hafa erft
þau.
Einnig var þarna að finna bréf
frá Robespierre og Maríu
Antoniette drottningu Lúðvíks
Frakkakóngs 16.
Benzmspamaðaráætlun
Carters felld í þinginu
Washington, 11. maí. AP — Reuter.
FULLTRÚADEILD Bandaríkja-
þings hafnaði með miklum meiri-
hluta áætlunum Carters forseta
um benzfnsparnað á fundi sínum
í gærkvöldi. 246 greiddu atkvæði
gegn áætluninni en 159 voru
henni samþykkir, en áður hafði
öldungadcild þingsins samþykkt
áætiunina með 58 atkvæðum
gegn 39.
1975 —Tilkynnt að kambódískt
herskip hafi tekið bandaríska kaup-
skipið „Mayaguez" 60 mílur frá
strönd Kambódíu.
1965—Vestur-Þjóðverjar taka upp
stjórnmálasamband við Israel og
Arabar slíta stjórnmálasambandi
við Bonn-stjórnina.
1919—Samgöngubanninu á Berlín
opinberlega aflétt.
1913—Stríðinu í Norður-Afríku lýk-
ur með uppgjöf Þjóðverja á Bon-
höfða.
1939—Bretar og Tyrkir semja um
gagnkvæma aðstoð.
1937—Krýning Georgs VI.
1932—Lík sonar flugkappans Lind-
berghs finnst í skógi í Hopwell, New
Jersey.
1927—Jósef Pilsudski gerir stjórn-
arbyltingu í Póllandi.
1926—Allsherjarverkfallinu lýkur í
Bretlandi.
1915—Her Botha hershöfðingja her-
tekur Windhoek, höfuðborg Þýzku
Suðvestur-Afríku.
1897—Tyrkir sigra Grikki í Þessalíu
Thomas 0‘Neill, forseti
fulltrúadeildarinnar, lagði mjög
fast að þingmönnum að sam-
þykkja áætlunina. Jafnaði hann
því við, að menn hefðu greitt
atkvæði gegn herkvaðningu fyrir
síðari heimsstyrjöldina ef þeir
ekki greiddu atkvæði með
sparnaðaráætluninni.
Það hafði heldur engin áhrif á
þingmenn að Carter lýsti því yfir,
ogstórveldin skerast í leikinn.
1888 —Norður-Borneó og Brunei
verða brezk verndarríki.
1881—Túnis verður franskt vernd-
arríki samkvæmt Bardo-samningn-
um.
1689—Bretar og Hollendingar
ganga í Ágsborgar-bandalagið.
1611—Jarlinn af Strafford tekinn af
lífi.
1608—Þýzkir mótmælendur stofna
bandalag gegn Habsborgurum.
1588—„Dagur götuvirkjanna“ í
Frakklandi.
1535—Bretar og Skotar semja frið.
1495 —Karl VIII af Frakklandi
krýndur konungur Napoli.
Afmæli: Gústaf Vasa Svíakonungur
C1496-1560). - Florence
Nightingale, brezkur brautryðjandi í
hjúkrunarmálum (1820—1910). —
Dante Gabriel Rossetti, brezkur
listmálari — skáld (1828—1882). —
Jules Massenet, franskt tónskáld
(1842—1912). — Gabriel Fauré,
franskt tónskáld (1845—1924). —
Lincoln Ellsworth, bandarískur flug-
að hann byggist ekki við því að
hann þyrfti að grípa til
skömmtunar, nema því aðeins að
neyðarástand skapaðist í landinu,
þannig að benzínbirgðir í landinu
færu niður fyrir 20%. Ennfremur
sagði forsetinn það í meira lagið
óráðlegt af Bandaríkin væru ekki
viðbúin því að slíkt neyðarástand
kæmi upp.
Að mati fréttaskýrenda réð það
mjög miklu, að samkvæmt
áætluninni var ekki gerður neinn
munur á því til hverra nota bílar
eiga að vera, þannig að bændur og
sveitamenn fengju ekki benzín
frekar en bæjarbúar, þótt svo að
um hrein atvinnutæki væri að
ræða. Enda stóðu landsbyggðar-
þingmenn nær órofa á móti frum-
varpinu.
Sumir þingmenn lýstu ugg sín-
um með að forsetinn kynni að
grípa til aðgerða vegna tímabund-
ins benzínskorts eins og er t.d. í
Kaliforníu um þessar mundir.
maður 1880—1951).
Andlát: Bedrich Smetana, tónskáld,
1884. — Jozef Pilsudski, stjórnmála-
leiðtogi, 1935.
Innlent: Tilkynning um útrýmingu
fjárkláða 1772. — f. Bjarni Pálsson
1719. — d. Oddur Hjaltalín 1840. —
Þingrof með kgi. auglýsingu 1852. —
d. Lárus sýsl. Blöndal 1894. —
„Reykjavík 11“ sekkur undan Skóg-
arnesi 1909. — Róstur á Akureyri við
uppskipun úr „Dettifossi" 1934. —
Hæstaréttardómar vegna óeirðanna
við Alþingishúsið 1952. — Kvik-
myndun „Sölku Völku“ hefst 1954. —
„Þór“' kemur með „Aldershot" til
Neskaupstaðar eftir eltingarleik
1965. — f. Magnús Torfasfason 1868.
— Sveinn Benediktsson 1905. —
Hans G. Andersen 1919. — Eggert
Gíslason skipstjóri 1927. — d.
Hval-Ein3P Herjólfsson 1412. —
Þórður Narfason 1308.
Orð dagsins: Sérfræðingur er maður
sem veit meira og meira um minna
og minna — N.M. Butler, bandarísk-
ur skólamaður (1862—1947).
Fréttaskýrendur búast nú við að
Carter láti semja aðra áætlun um
benzínsparnað þar sem tekið verði
meira tillit til þeirra sjónarmiða
sem komu fram hjá þeim sem
greiddu atkvæði gegn frumvarp-
inu.
Veður
víða um heim
Akureyri 1 skýjaó
Amsterdam 13 skýjaó
Apena 24 skýjað
Berlin 15 skýjað
Barcelona 20 heiðskírt
Brussel 16 rigning
Chicago 30 rigning
Frankfurt 15 skýjað
Genf 18 mistur
Helsinki 9 rigning
Hong Kong 26 skýjað
Jerúsalem 29 sól
Jóhannesarborg 16 sól
Kaupmannahöfn 11 sól
Lissabon 28 sól
Majorka 25 heiöskírt
London 13 rigning
Los Angeles 23 bjart
Madrid 24 bjart
Miami 27 skýjað
Montreal 24 skýjað
Moskva 24 skýjað
Nýja Dehli 40 bjart
New York 34 skýjað
Ósló 13 bjart
París 18 skýjað
Rio de Janeiro 34 skýjað
Reykjavík 4 skýjað
Rómaborg 22 sól
San Franciaco 21 bjart
Stokkhólmur 6 bjart
Sydney 14 rigning
Teheran 25 skýjað
Tel Aviv 28 sól
Madonna og bamið
á sýningum i USA
Washington, 11. maí, Reuter.
BANDARIKJAMENN fá nú fyrsta tækifæri til þess að líta augum hið fræga
verk Leonardos da Vinci, „Madonna og barnið“, og er þetta sakir velvilja
Sovétstjórnar segir í frétt Reuters. Mynd da Vinci er ein af tíu ámóta
frægum og verðmætum listaverkum Endurreisnartímans sem alla jafna eru
til sýnis í Leningradlistasafninu. Menntamálaráðherra Sovétríkjanna, Peter
Denichev, er nú kominn til Bandaríkjanna og opnaði hann í dag sýningu á
myndunum í National Gallery í Washington.
Þetta gerðist 12. maí
Olíufélag
f ær sekt
í Noregi
NORSKA ríkissaksóknaraem-
bættið hefur sektað olíufélagið
„Mobil Exploration Norway Inc.“
um sextíu og þrjár milljónir ísl.
kr. fyrir að brjóta lög um starfs-
öryggi. Eldur kom upp í olíupalli
félagsins í Statfirði hinn 25.
febrúar á síðasta ári og létu þá
fimm vcrkamenn lífið.
Enginn einstaklingur hefur
verið látinn sæta ábyrgð fyrir
slysið, heldur félagið í heild. Er
þetta þyngsta sekt sem nokkru
olíufélagi hefur verið gert að
greiða í Noregi.
Forstjórar fyrirtækisins hafa
beðið óháða lögmenn í Osló að
kanna hvort þeim beri að greiða
sektina eða afrýja málinu. Telja
þeir óeðlilegt að fyrirtæki sem
slíkt sé ákært en ekki einstakling-
ar.
Hua fer til
Þýzkalands
Bonn. 11. maí. AP.
HUA KUO FENG, formaður
kínverska kommúnistaflokksins,
mun koma í heimsókn til Vest-
ur-Þýzkalands í októbermánuði á
ferð sinni um ýmis Evrópulönd.
að því er Bonnstjórnin sagði í
dag. '
Undirbúningur þ^ssarar ferðar
stendur enn yfir en fyrirhugað er
að formaðurinn heimsæki einnig
London og París. Helmut Schmidt
Hua
kanslari var í Kína í október 1975
og bar þá fram boð af þessu tagi
en Hua var þá ekki tekinn við.
Hann hefur einu sinni áður farið
til Evrópu, er hann vísiteraði
Rúmeníu og Júgóslavíu sl. haust.
Kína sleppir
víetnömskum
stríðsföngum
Peking. 11. maí. Reuter.
KÍNVERSKA stjórnin sagði í
dag, að hún myndi sleppa úr
haldi rösklcga eitt hundrað vfet-
nömskum föngum sem teknir
hefðu verið herfangi í nýafstöðn-
um stórátökum milli landanna.
Það var aðstoðarutanríkisráð-
herra Kfna, Zhong Xidong, sem
sagði frá þessu á blaðamanna-
fundi og vék að því f leiðinni, að
fjórða umferð friðarviðræðna
milli fulltrúa landanna tveggja
yrði í Hanoi á morgun, laugar-
dag.
Ráðherrann sagði, að fangarnir
yrðu látnir lausir á landamærun-
um þann 19. maí og hann vænti
þess, að fulltrúar víetnamska
Rauða krossins hittu kínverska
starfsbræður til að ræða um
áframhald á fangaskiptum.