Morgunblaðið - 02.08.1979, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 2. ÁGÚST 1979
23
Brenni ví nsskömmtun
í gildi á Grænlandi
Kaupmannahöfn, 1. ágúst. Reuter.
GRÆNLENDINGAR sem drekka
„100 daga
stjórn“
Mariu
hafin í
Portúgal
LÍHsabon, 1. ágúst. Keuter.
MARIA de Lourdes Pintassilgo
forsætisráðherra Portúgals og
100 daga ríkisstjórn hennar tóku
formlega við völdum í landinu f
dag.
Pintassilgo sagði í ávarpi til
þjóðarinnar að hún vonaðist til að
góð samskipti yrðu við pólitísku
flokkana og skyldu þar allir gæta
ítrasta hlutleysis og vinna fyrst og
fremst að því að undirbúa kosn-
ingarnar í október.
Forsætisráðherrann og 16
manna stjórn hennar sóru Eanes
forseta embættiseiða um miðjan
miðvikudag og Eanes sagði að
athöfn lokinni að hann treysti
Pintassilgo mætavel til að leiða
þjóðina á heilbrigðan og náttúr-
legan hátt til kosninga. Pintass-
ilgo sagði að hún vildi fyrir hvern
mun forðast ágreining við flokk-
ana en stjórn hennar myndi verða
sjálfstæð og móta stefnu sína og
fara þar ekki í neinu eftir pólitísk-
um fyrirmælum.
Veruleg óánægja er í röðum
Sósialdemókrata PSD og Mið-
demókrata CDS vegna vals Eanes-
ar, þar sem talsmenn þessara
tveggja flokka telja sig merkja
vinstritilhneigingar hjá Pintass-
ilgo. Búizt er við að þeir muni
greiða atkvæði gegn málefna-
samningi stjórnarinnar í þinginu,
en þar sem CDS og PSD skortir
um 50 atkvæði á meirihluta eftir
að armur Sousa Franco, nú fjár-
málaráðherra, klauf sig frá PSD
er ekki talið líklegt annað en
stjórnin komi málefnasamningi
sínum í gegn.
Begin að
braggast
öðrum þjóðum meira munu nú
horfast í augu við þyrrkingslega
framtíð. því að vínskömmtun var
innleidd í Grænlandi frá og með
deginum í dag. Grænlandsmála-
ráðherrann mun gefa út skömmt-
unarseðla fyrir alla þá Grænlend-
inga sem komnir eru yfir átján
ára aldur. Kostnaður stjórnar-
innar vegna þessara skömmtun-
araðgerða verða til viðbótar öðru
um 30 milljónir danskra króna.
Hins vegar óttast hin nýja heima-
stjórn Grænlands að þetta hafi
það í för með sér að heimabrugg
færist í vöxt en Grænlendingar
hafa löngum hneigzt töluvert til
að gera sér sín vfn sjálfir.
Skömmtunin nær einnig til
hótela og veitingahúsa og hefur
verið mótmælt mjög eindregið af
forsvarsmönnum slíkra húsa. Þá
er búizt við að þetta hafi einnig í
för með sér að gisting og máltíðir
á veitingahúsum hækki töluvert
til að vinna upp það fjárhagstjón
sem eigendur þeirra telja sig
verða fyrir. Ferðamenn munu að
mestu leyti undanþegnir vín-
skömmtun gegn framvísun miða
sinna.
Rose Kennedy
Kennedy leystur undan
loforðinu við mömmuna?
WashinKton 1. áRÚst Reuter
EDWARD Kennedy, öldungar-
deildarþingmaður, forðaðist í
dag að staðfesta fregnir þess
efnis að aldurhnigin móðir hans,
Rose Kennedy, hefði ákveðið að
leysa hann frá því heiti að hann
byði sig ekki fram við forseta-
kosningar í Bandaríkjunum.
Hann sagði við fréttamenn að
hann teldi að móðir hans sem er
nú orðin 89 ára gömul myndi
styðja þá pólitísku ákvörðun sem
hann tæki, hver sem hún væri.
En hann neitaði að fjalla nánar
um málið og endurtók fyrri
yfirlýsingar sínar um að hann
byggist við að Carter myndi
verða útnefndur forsetaefni
demókrata og trúlega ná kjöri.
Konur og börn létust í
kvikmyndahússbruna
Nýja Delhi 1. ágúst AP
ÖRVITA karlmenn tróðu konur
og börn undir og til bana er þeir
voru að reyna að komast út úr
brennandi kvikmyndahúsi í Tuti-
corin, skammt frá Madras á
sunnudag. Að minnsta kosti 104
brunnu eða tróðust til bana,
Mengele ekki
í Paraguay
Jerúsalem, 1. ágúst. AP.
Vínarhorg, 1. ágúst. AP.
HINN nafntogaði „nazistafangari"
Simon Wiesenthal sagði f dag að
hann hefði fengið bréf frá Kurt
Waldheim, framkvæmdastjóra
Sameinuðu þjóðanna, og hefði
Waldheim fengið þau skilaboð frá
rikisstjórn Paraguay að stríðs-
glæpamaðurinn Josef Mengele
hefði verið sviptur borgararétti
sínum þar í landi fyrir æði löngu og
væri farinn frá Paraguay fyrir
sautján árum.
Bréf Waldheim var svar við beiðni
sem Wiesenthal sendi honum til að
fá aðstoð við að fá Mengele fram-
seldan. Wiesenthal sagði að þetta
mætti sýna ýmsum öðrum gömlum
stríðsglæpamönnum það svart á
hvítu að þeir ættu ekkert hæli
öruggt, ekki einu sinni í ýmsum
ríkjum S-Ameríku sem löngum hafa
haft orð á sér fyrir að hýsa eftirlýsta
stríðsglæpamenn.
Mengele er nú 69 ára. Hann er
sakaður um að bera ábyrgð á dauða
að minnsta kosti 200 þúsund barna
og ekki færri fullorðinna.
í Auschwitz gerði hann ýmsar
hrottalegar tilraunir á föngum,
einkum tvíburum.
alltung börn eða kvenfólk og svo
einn karlmaður. Ekki reyndist
unnt að bera kennsl á neitt
líkanna, svo illa voru þau leikin.
Tugir manns skaðbrenndust.
í fréttum segir að konur hafi
sýnt ólíkt meiri hreysti meðan á
þessum harmleik stóð, en aðeins
var gerlegt að komast út um einar
dyr og voru þær ætlaðar karl-
mönnum. Kona nokkúr komst út
með tvö börn sín og stökk síðan
inn í eldinn aftur til þess að
bjarga börnum nábúa síns. Þá
komst hún ekki út og brann inni,
að því er fréttir herma.
Um eitt þúsund manns voru í
kvikmyndahúsinu þegar eldurinn
kom upp. í fyrstu héldu menn að
eldsúlurnar sem læstu sig fljót-
lega um kvikmyndatjaldið væri
hluti af kvikmyndinni en þegar
menn gerðu sér grein fyrir hvað
var að gerast greip um sig ægileg
skelfing.
Rannsóknarnefnd starfar nú að
því að reyna að komast að því hver
voru upptök eldsvoðans. Engin
slökkvitæki voru í húsinu.
HEILSUFAR Begins forsætis-
ráðherra ísraels er nú óðum að
batna og mun hann fara heim af
sjúkrahúsinu á föstudagsmorg-
un, að sögn talsmanns Hadass-
ahsjúkrahússins.
Síðan á hann að halda kyrru
fyrir heima hjá sér vikutíð eða
svo, en að því búnu getur hann
hafið störf af fullum krafti. Sjón
hans hefur lagazt á ný, og læknir
hans sagði að einu menjar þessa
kvilla yrðu að Begin myndi ekki
sjónarinnar vegna geta tekið
bílpróf. „En þar sem hann hefur
aldrei lært að aka bíl kemur það
sennilega engum illa héðan af“,
sagði læknirinn.
Begin hefur nú verið á spítalan-
um í tíu daga og var fluttur
þangað upphaflega til rannsóknar
vegna máttleysis og sjóntruflana.
Reyndist þá vera blóðtappamynd-
un í slagæð til heilans og hefur
þann fengið meðferð við því.
1974 — John Dean fv. starfs-
maður Hvíta hússins dæmdur til
fangelsisvistar fyrir hlutdeild í
Watergate-málinu.
1945 — Potsdam-ráðstefnunni
lýkur.
1943 — Elzti Kennedy-bróðir-
ínn, Joseph P. Kennedy sjóliðs-
foringi, ferst þegar flugvél hans
springur í loft upp yfir strönd
Belgíu.
1939 — Albert Einstein segir í
bréfi til Franklin D. Roosevelts
Bandaríkjaforseta að Banda-
ríkjamenn’ ættu að hefja kjarn-
orkurannsóknir.
1934 — Adolf Hitler verður
, éinvaldur.
1928 — ítalir gera vináttusamn-
íng til 20 ára við Eþíópíu.
1918 — Japanski herinn sækir
fram í Síberíu.
1858 — Brezka Kólumbía verður
krúnunýlenda — Brezka krúnan
fær í hendur völd Austur-Indíu-
félagsins.
1830 — Karl X af Frakklandi
leggur niður völd.
1824 — Tyrkir taka eyna Ipsara
af Grikkjum. *________
1815 — Bretum falið að gæta
Napoleons sem er útskúfað til
St. Helenu.
1718 — Fjórveldabandalagið
stofnað í London.
1665 — Frakkar gera út leiðang-
ur gegn sjóræningjum í Túnis og
Alsír.
1592 — Bretar taka spænsku
galeiðuna „Madre de Dios“ með
farm að verðmæti 850.000 pund.
1589 — Jacques Clemente,
jakobínamunkur, myrðir Hinrik
III Frakkakonung.
Afmæli — Edward A. Freeman,
brezkur sagnfræðingur
(1823-1892) - Arthur Bliss,
brezkt tónskáld (1891— ).
Andlát — Thomas Gainsbor-
óugh, listmálari 1788 — Meþem-
et Ali af Egyptaiandi 1849 —
Enrico Caruso, óperusöngvari,
1921 — Paul von Hindenburg,
hermaður & stjórnmálaleiðtogi,
1934.
Innlent — Þjóðhátíð 1874 —
Fyrst flogið yfir Atlantshaf til
íslands 1924 — f. Baldvin
Einarsson 1801 — d. Benedikt
Sveinsson 1899 — Benedikt
Gröndal 1907 — ólafur konung-
ur Hákonarson 1387 — f. Gunn-
ar Pálsson 1714 — Jörundur
skipar Peter Malmquist beyki
æðstbjóðanda á Phelpsskansi
1809 — Vinnumaður í Dalasýslu
dæmdur til dauða fyrir peninga-
fölsun 1817 — Fyrsta mót Is-
lendinga vestanhafs 1874 — Iðn-
sýning í Reykjavík 1883 — Þjóö-
frelsisfélagið stofnað 1884 —
Hvítblái fáninn fyrst dreginn að
húni í Reykjavík 1897 —
Konungsglíman á Þingvöllum
1907 — Eyja finnst í öskju 1926
— Niels Bohr í heimsókn 1951 —
17% gengishækkun 1974 — d.
Helgi Tómasson 1958 — Bjarni
Þorsteinsson 1938 — f. Pétur
Ottesen 1888.
Orð dagsins. Ríkra manna
brandarar eru alltaf fyndnir —
Thomas Brown, enskur rithöf-
undur (1830-1897). .
Brown
í þann
veginn
að ákveða
sig
Los Angeles, 1. ágúst. Reuter.
JERRY BROWN, ríkisstjóri í
Kaliforníu, sagði í dag að hann
væri aðeins hársbreidd frá því að
verða frambjóðandi í forsetakosn-
ingunum. Hann hefur látið ráð-
gjafa sína athuga og meta hvaða
möguleika hann hefði ef hann
gæfi kost á sér og virðist nú svo
sem sú niðurstaða hafi verið
jákvæð. „Ég hef ekki hugmynd um
hvort ég myndi sigra Kennedy. En
ég tek orð Kennedys góð og gild og
hann hefur sagt að hann muni
ekki fara frarn," sagði Brown.
Hann hefur verið óspar á að
gagnrýna veika stjórn Carters og í
forkosningunum síðast náði
Brown mjög glæsilegum árangri í
fimm ríkjum og það svo að Carter
var þatnokkuð uggandi um sinn
þag.
Veður
Akureyri 10 skýjaó
Amsterdam 20 bjart
AÞena 35 bjart
Barcelona 28 léttskýjaö
Berlín 22 bjart
Brussel 20 bjart
Chicago 28 skýjaö
Denpasar, Bali 32 bjart
Feneyjar 27 skýjaöl
Frankfurt 25 skýjaó
Genf 26 bjart
Helsinki 18 skýjaó
Hong Kong 31 bjart
Jerúsalem 29 bjart
Kaupmannahöf n 20 skýjaó
Kairó 34 bjart
Las Palmas 25 léttskýjaó
Lissabon 24 skýjaó
London 21 rigning
Los Angeles 31 bjart
Majorka 30 léttskýjaó
Malaga 30 heióríkt
Madrkf 36 skýjaó
Montreal 29 mistur
Moskva 22 bjart
Nýja Delhi 34 skýjaó
New York 32 skýjaó
Osló 16 rigning
París 20 skýjað
Reykjavlk 11 hálfskýjaó
Rio de Janeiro 30 bjart
Rómaborg 22 skýjaö
San Francisco 18 bjart
Stokkhólmur 19 bjart
Sydney 17 léttskýjaó
Teheran 35 bjart
Tel Aviv 30 bjart
Tókíó 32 sólskin
Vancouver 29 sólskin
Vínarborg 28 sólskín
Kirkjubrúð-
kaupum snar-
fækkar á Ítalíu
Rómaborg 1. ágúst AP
KIRKJUBRÚÐKAUPUM á Ítalíu
hefur hríðfækkað síðasta áratug-
inn segir í niðurstöðum rannsókn-
ar sem birt var í dag í málgagni
prestastéttarinnar á Italíu. Er þar
skýrt frá því að borgaralegar
hjónavígslur hafi á sl. ári verið 11
prósent giftinga en árið 1967
aðeins 1.2 prósent.