Morgunblaðið - 02.02.1980, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 2. FEBRÚAR 1980
21
Veður
Akureyri -11 snjóél
Ameterdam 1
Aþena 16
Barcelona 15
Berlln 1
BrUssel 7
Chicago -5
Denpasar Bali 31
Dublin 5
Feneyjar 4
Frankfurt 9
Genf 8
Helsínkí -18
Hong Kong 10
Jerúsalem 10
Jóhannesarborg 23
Kaupmannahöfn -1
Las Palmas
Lissabon
London
Los Angeles
Madrid
Malaga
Mallorca
Miami
Montreal
Moskva
Nýja Dehli
New York
Ósló
París
Reykjavík
Rio de Janeiro
Rómaborg
San Francisco
Stokkhólmur
Sydney
19
17
10
26
12
18
15
25
-13
-9
23
-1
-9
11
-8
19
14
12
-7
30
heiörikt
bjart
heiöríkt
skýjaö
heiðríkt
heióríkt
skýjað
rigníng
þokumóða
rigning
skýjað
heiðríkt
skýjaö
heiöríkt
skýjað
heiðríkt
léttskýjað
heiöríkt
skýjað
heiðríkt
heiðríkt
heiðrlkt
léttskýjað
heiðrlkt
heiðríkt
snjókoma
bjart
skýjað
heiðríkt
skýjað
heiörlkt
skýjað
skýjað
skýjað
skýjað
rigning
ísraelsforseti:
Stuðningsyfirlýsing
Weizmans við Cart-
er „alvarleg mistök44
Tel Aviv, 1. febr. AP.
YITZAK Navon, íorseti ísraels,
kallaði í dag stuðningsyfiriýs-
ingu Ezers Weizmans, varnar-
málaráðherra landsins, við end-
urkjör Carters Bandarikjaforseta
„alvarleg mistök“. Navon sagði
þetta á fundi með bandariskum
Gyðingum i Jerúsalem en að
undanförnu hefur rignt inn mót-
mælum og yfirlýsingum vegna
orða Weizmans um þetta efni.
Bæði frambjóðendur repúblikana
og demókrata í Bandarikjunum
hafa þar látið í ljós gremju sína,
þar á meðal var mótmælt fyrir
hönd Edwards Kennedys.
Navon sagði aðspurður að hann
tæki ekki afstöðu né blandaði sér í
bandarísk stjórnmál, andstætt við
það sem varnarmálaráðherrann
hefði gert, enda hefðu honum orðið
á mikil mistök.
Weizman vottaði Carter þennan
umdeilda stuðning sinn, þegar
hann var í Bandaríkjunum í lok
desember. Hann orðaði það svo að
hann vonaði að „þessi góði vinur
mundi verða í Hvíta húsinu næstu
fjögur árin“. Varð uppi mikið
fjaðrafok bæði í ísrael og Banda-
ríkjunum vegna orða ráðherrans,
sem þóttu mjög vanhugsuð og
kjánaleg og hefur Weizman sætt
mikilli gagnrýni fyrir vikið.
Ezer Weizman
Blóðug fyrirsát
á Norður-Spáni
Bilbao, 1. febrúar. AP.
HRYÐJUVERKAMENN Baska
veittu bilalest lögreglu fyrirsát á
þröngum þjóðvegi á Norður-
Spáni í dag og drápu sex þjóð-
varðliða i blóðugustu árásinni
sem hefur verið gerð á Þjóðvarð-
liðið í 140 ára sögu þess, að sögn
lögreglu.
Þetta er einnig mesta árás sem
hefur verið gerð á lögreglu síðan
1975 þegar skæruliðar skutu
niður fimm lögreglumenn
skömmu fyrir andlát Francisco
Franco þjóðarleiðtoga.
Árásarmennirnir skýldu sér á
bak við limgerði þegar þeir gerðu
árásina á tvo Land Rover-jeppa
Þjóðvarðliðsins, fyrst með vél-
byssum en síðan með hand-
sprengjum. Ökumönnum tveggja
annarra bifreiða í bílalestinni —
hergagnaflutningabíls og sendi-
bíls — var leyft að hlaupa í skjól.
Einn fyrirsátursmanna virðist
hafa særzt á staðnum og fannst
seinna látinn í yfirgefnum bíl.
Skilnaðarsamtökum Baska,
ETA, var þegar í stað kennt um
árásina. Samtökin, sem krefjast
sjálfstæði Baskahéraðanna og
reyndu að trufla kosningar Baska
í síðasta mánuði, drápu 70 manns
í fyrra.
Danskur
Gyðingur
myrtur
í Hebron
Tel Aviv, 1. febrúar. AP.
Palestínuarabar. einkum
ungt fólk í Hebronbæ á Vest-
urbakka Jórdanár, grýtti
bænahús Gyðinga þar í bæ og
brenndi rusl á götum, þrátt
fyrir að mjög strangt út-
göngubann hefði verið sett
þar í kjölfar morðs á Gyð-
ingastúdent af dönskum ætt-
um. Hermenn réðust gegn
hópnum og tóku allmarga til
fanga og þegar leið að kvöldi
var kyrrt að kalla þar.
Pilturipn hafði verið að
verzla fyrir sabbatinn á mark-
aðstorgi í Hebron, þegar hann
var myrtur. Þetta er fyrsti
atburður slíkrar gjörðar í
Hebron um langa hríð, en þar
hefur löngum verið töluverð
spenna milli Gyðinga og Ar-
aba.
Engar refsiað-
gerðir gegn konu
Sakharovs hjá
saksóknara
Moskvu, 1. febr. AP.
YELENA Bonner, kona Andrei
Sakharovs, mætti hjá saksóknar-
anum i Moskvu í dag, öðru sinni
síðan maður hennar var rekinn
frá borginni. Setti hún fram
kröfu um að þau fengju síma,
leyfi til að hafa samband við börn
hennar erlendis og vegabréfsárit-
anir fyrir ættingja hcnnar. Sagði
hún fréttamönnum frá þessu
síðdegis. Hún sagði að þegar hún
hefði fengið kvaðningu um að
koma á fund saksóknara hafi hún
Flugslys
Malmö, 1. febrúar. AP
TVEIR Danir og einn Vestur-
Þjóðverji biðu bana þegar tveggja
hreyfla einkaflugvél þeirra af
gerðinni Piper PA-30 steyptist í
sjóðinn suðvestur af Malmö seint í
gærkvöldi.
Heimaflugvöllur flugvélarinnar
var í Hróarskeldu og hún var á
leið frá Varsjá til Kaupmanna-
hafnar.
búizt við því að einhverjar refsi-
aðgerðir væru fyrirhugaðar gegn
henni, vegna þess að hún las
vestrænum fréttamönnum bréf
frá Sakharov á dögunum.
Eftir fundinn í dag sagði hún að
saksóknarinn hefði aðeins verið að
veita henni svör við bréfi hennar.
Á hinum fyrri fundi hafði sak-
sóknari verið hinn gramasti, yfir
að hún skyldi lesa „svívirðilegt
rógbréf", en hún kvaðst enga
viðvörun eða opinbera áminningu
hafa fengið. Yelena sagði að sak-
sóknari hefði í dag sagt að emb-
ætti hans hefði ekki með neinn
„innkaupaiista" að gera og sinnti
Yelena Bonner
engum símabeiðnum. Fundurinn
hefði verið til einskis nýtur, en
hins vegar komið sér á óvart,
vegna þeirrar tiltölulega þokka-
legu móttöku sem hún fékk.
Hópur bandarískra vísinda-
manna, þar á meðal eru sex
Nóbelsverðlaunahafar, hafa hvatt
til þess að ekki verði haldið uppi
vísindamannaskiptum milli land-
anna, fyrr en Ándrei Sakharov
hafi fengið frelsi sitt á ný.
Þetta gerðist
1972 — Múgur brennir brezka
sendiráðið í Dyflinni.
1961 — 600 farþegar „Santa
Maria", sem var rænt, koma til
Recife í Brazilíu.
1924 — Kalífsembaéttið lagt
niður í Tyrklandi.
1920 — Eistlendingar semja frið
við Rússa og lýsa yfir sjálfstæði.
1919 — Lýst yfir stofnun kon-
ungdæmis i Portúgal.
1905 — Uppreisn brýzt út í
Welle-héraði í Belgísku-Kongó.
1878 — Grikkir segja Tyrkjum
stríð á hendur.
1872 — Hollendingar selja Bret-
um kaupstaði á Gullströndinni.
1848 — Styrjöld Bandaríkjanna
og Mexíkó lýkur með friðnum í
Guadeloupe Hidalgo og Banda-
ríkin fá Texas, Nýju Mexíkó,
Arizona og Kaliforníu fyrir 15
milljónir dala.
1808 — Frakkar taka Róm.
1635 — Hollendingar innlima
Nýju Amsterdam (New York).
1585 — Buenos Aires stofnsett.
1534 — Schwaben-bandalagið
leyst upp.
962 — Ottó krýndur rómversk-
ur keisari.
Afmæli — Nell Gwyn, ensk
leikkona (1651—1687) — Fritz
Kreisler, austurrískur fiðluleik-
ari (1875—1962) — James Joyce,
írskur rithöfundur (1881—1941)
— Jussi Björling, sænskur ten-
órsöngvari (1911—1960) —
Jascha Heifetz, rússneskættaður
fiðluleikari (1901 —).
Andlát — 1594 Giovanni di
Palestrina, tónskáld.
Innlent — 1944 Hótel ísland
brennur — 1365 Heitdagur
Norðlendinga — 1785 Lands-
nefndin síðari skipuð — 1339 d.
Jón Halldórsson biskup — 1877
d. Gísli Konráðsson — 1883 6
fórust í snjóflóði í Borgarfirði
eystra — 1886 Tveir komast til
byggða eftir 15 daga hrakninga á
Öræfum — 1952 Útför Sveins
Björnssonar forseta — 1953
Frumvarp um Framkvæmda-
banka samþykkt — 1973 Al-
þjóðadómstóllinn úrskuðar sér
dómsögu í landhelgismálinu —
1876 f. Jón Sveinbjörnsson kon-
ungsritari — 1961 d. Ólafur
Lárusson prófessor — 1912 f.
Ólafur Björnsson prófessor.
Orð dagsins. Við höfum 40
milljón ástæður ef okkur mis-
tekst en ekki eina einustu afsök-
un — Rudyard Kipling, enskur
rithöfundur (1865—1936).
Júgóslavar
einfærir um
að verja sig
Brlgrad, 1. Jebrúar. AP
TALSMAÐUR júgóslavneska
utanríkisráðuneytisins sagði að
frétt Time-ritsins þess efnis að
Bandarikjamenn kynnu að koma
Júgóslövum til aðstoðar ef til
sovézkrar árásar kæmi væru
„ckki á rökum reistar“.
Talsmaðurinn sagði að Júgó-
slavar ítrekuðu fyrri staðhæfingar
sínar um að þeir væru færir um að
verja sjálfstæði sitt og þyrftu ekki
vernd eins né neins. Frásögn
blaðsins væri vangaveltur einar.
Glæsileg víkingasýn-
ing hef st senn í London
HINN 14. febrúar n.k. verður
opnuð í British Museum i Lond-
on stór og mikil Víkingasýning,
þar sem gripir frá víkingaöld
og miðöldum, hinir helztu sem
fundizt hafa, verða til sýnis. Á
sýninguna hefur verið safnað
rösklega fimm hundruð gripum
frá fjörutíu stofnunum og söfn-
um i níu löndum.
Þór Magnússon þjóðminja-
vörður sagði að forstöðumaður
British Museum, dr. David Wils-
on, sem er sérfræðingur í
víkingatímanum, hefði m.a.
komið til íslands að kanna með
lán frá Þjóðminjasafni á sýning-
una. Lánaði Þjóðminjasafnið
átta gripi, allt forkunnargersem-
ar. Það eru silfurnæla frá
Tröllaskógi í Úrnesstíl svoköll-
5 hundruð grip-
ir frá níu lönd-
*
um m.a. Islandi
þar til sýnis
uðum, frumgerð hins fræga
Þórshamars, tvær fjalir frá
Flatartungu, hnefa úr hnefatafli
úr beini úr Mývatnssveit,
Döggskó, koparmunur sem var á
enda sverðsslíðurs, hringprjón
úr bronsi og taukross — biskups-
bagal sem fannst á Þingvöllum.
Þór Magnússon sagði að hann
teldi að hlutur íslands í sýning-
unni væri vel frambærilegur;
hér hefðu fundist færri hlutir
frá þessum tíma en víða annars
staðar og það kæmi einnig til að
suma muni væri óhugsandi að
Þjóðminjasafnið lánaði. Hlutir
sem fundist hefðu í Svíþjóð,
Danmörku og Noregi yrðu vænt-
anlega fyrirferðarmestir á sýn-
ingunni, enda hefðu þar fundist
mjög glæsilegir gripir, en marg-
ir þeir fornmunir sem hér hefðu
fundist væru öllu hversdags-
legri, þótt sumir væru miklar
gersemar.
Auk landanna sem upp hafa
verið talin senda írar og Græn-
lendingar verk til sýningarinnar,
einnig eru enskir munir og svo
frá skozku eyjunum. Farið var
að undirbúa þessa sýningu 1978.
Hún mun standa í fimm mánuði
í Bretlandi og er áætlað að um
400 þús. gestir sjái hana þar.
Síðan verður hún send á Metro-
politan Museum of Art í New
York. Ýmis brezk blöð hafa
styrkt sýninguna, svo og Nor-
ræni menningarmálasjóðurinn
og SAS flugfélagið.