Morgunblaðið - 20.05.1980, Blaðsíða 26

34
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. MAÍ1980
HlXiClf IDTI
WltlolVlr 11
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL - ATHAFNALÍF
Gengisþróunin
GENGISÞRÓUNIN að undanförnu hefur verið nokkuð
sérstök. Síðan 1. febrúar sl. er breytingin á gengi dollars um
11,1% sem jafngildir um 51% á ársgrundvelli en ef miðað er
við breytinguna frá meðalgengi ársins 1978 fram til 1. maí sl.
er breytingin um 66%. Danska krónan hefur hækkað um
7,5% á síðustu þremur mánuðum en miðað við meðalgengi
ársins 1978 er breytingin 66%. Öllu meiri er þó breytingin á
gengi sænsku krónunnar en hún var á þessu tímabili 77% og
er jafnvel hægt að nota orðið „aðeins" í því sambandi ef tekið
er mið af breytingunum á gengi pundsins en það nam 96% og
komst í fyrsta skipti nú í vor yfir 1000 kr.
Taprekstur á smá-
söluverzluninni
AFKOMA verslunarinnar hefur versnað undanfarin ár.
Álagning var tvívegis skert á árinu 1978 og þrátt fyrir
nokkra hækkun á síðasta ári er talið að afkoman þá hafi
verið heldur lakari en 1978 líklega innan við 0,5% enda hafa
orðið miklar vaxtahækkanir og skattaálögur stórauknar. Af
einstökum greinum er afkoma smásöluverzlunar lökust og
virðist hún rekin með nokkru tapi. Framvindan á þessu ári
ræðst þó fyrst og fremst af því til hvaða aðgerða verður
gripið í efnahagsmálum. Úr ársskýrslu VSÍ.
Frá undirskrift samningsins við finnska aðila.
Panelofnar hf.:
Fyrstir til að hefja
fullvinnslu pan-
elofna hérlendis
FORRÁÐAMENN Panel-
ofna hf hafa um árabil
kannað möguleika á að
kaupa til landsins heppi-
lega vélasamstæðu til þess
að smíða panelofna að
fullu á íslandi. Eins og
kunnugt er eru ofnar þess-
ir nú fluttir inn í lengjum,
eftir að þeir hafa verið
hálfunnir erlendis.
Panelofnar hf hafa nú nýlega
samið við finnska verksmiðju um
kaup á vélasamstæðu, sem afkast-
ar talsvert meira en ofnaþörfin
hér, sem er um 85—90 þús m2 á
ári. Ætti vélasamstæðan því að
geta annaö þörfum landsmanna
um nokkra framtíð.
Panelofnar hf fá einnig aðgang
að tækniþekkingu og reynslu
finnska fyrirtækisins, en slíkt er
mjög dýrmætt, þar sem þá þarf
ekki að eyða tíma og peningum til
athugana og tilrauna, sem nú
þegar hafa verið og eru þróaðar til
notkunar í slíkri framleiðslu. Þá
munu Finnarnir aðstoða við upp-
setningu vélasamstæðunnar og
þjálfa starfsfólk.
Með tilkomu vélasamstæðunnar
verður hráefnið flutt inn í rúllum
til landsins og unnið að öllu leyti
hér heima.
Verkfræðingur hjá Iðntækni-
stofnun íslands fór með fulltrúa
Panelofna hf til Finnlands fyrr í
vetur og skoðaði vélasamstæðuna
og mælir stofnunin með því að
þessi samstæða verði keypt.
Panelofnar hf eru nú að reisa
tæplega 1000 m2 skemmu á eign-
arlandi sínu í Smárahvammi,
Kópavogi. Er ætlunin að byggingu
hússins verði lokið fyrir haustið,
en þá kemur til landsíns sá hluti
samstæðunnar, sem enn er ókom-
inn.
Frá námskeiði Stjórnunarfélagsins um timastjórnun.
EIGIN tími er orðinn einn
knappasti þátturinn sem stjórn-
andinn hefur til ráðstöfunar og
tímaskorturinn því vaxandi
vandamál. Því er mikilvægt að
stjórnendur skipuleggi sem bezt
ráðstöfun á tíma sínum til
þeirra verkefna sem mikilvæg-
ust eru á hverjum tíma. Til að
gefa mönnum kost á þessu hélt
Stjórnunarfélagið í vikunni 2ja
daga námskeið um tímastjórnun
Tíma-
stjórnun
en leiðbeinandi var Ross A.
Webber prófessor í stjórnun frá
Wharton háskólanum í Banda-
ríkjunum. Auk þess sem hann
kenndi beina tímastjórnun
ræddi hann um tengingu verk-
efna við heildarmarkmið fyrir-
tækisins og tengsl framkvæmda-
stjóra og annarra starfsmanna
meðan þeir vinna að því að ná
þessum markmiðum. Þátttak-
endur voru 25 og var gerður
mjög góður rómur að því efni
sem prófessor Webber kynnti á
námskeiðinu.
Stórátak í málmiðnaði
SEGJA má að aðilar Sambands
málm- og skipasmiðja. en það
eru samtök atvinnurekenda í
járnsmíði, vélsmíði, skipasmíði,
blikksmíði og bifreiðaviðgerð-
um, hafi tekið all verulega við
sér i vetur. í haust var hafist
handa við sérstakt iðnþróunar-
verkefni SMS en meginmark-
mið þess eru þrjú þ.e. fram-
leiðniaukning í greininni, betri
nýting markaðarins og í kjöl-
far þessa, sköpun nýiðnaðar-
tækifæra. í dag er áætlað að í
þessari atvinnugrein vinni um
4500 starfsmenn og lauslega er
veltan í heild metin á um 72
milljarða króna. Fjöldi fyrir-
tækja innan SMS er 294.
Til að frétta nánar af þessu
merka átaki ræddi Viðskiptasíð-
an við Ingólf Sverrisson verk-
efnisstjóra. Hann sagði að hér
væri fyrst og fremst um sam-
ræmt átak allra viðkomandi
aðila að ræða þ.e. bæði fyrir-
tækjanna sjálfra og þeirra sam-
taka sem þeir tengjast beint og
óbeint. Þörfin er mikil vegna
síversnandi samkeppnisaðstöðu
þessara fyrirtækja á undanförn-
um árum. Með þessu verkefni er
stefnt að því að bæta hana bæði
út á við og inn á við. Með þessu á
ég við að á sama tíma og við
stefnum að því að vera sam-
keppnishæfir gagnvart við-
skiptavinunum þá stefnum við
einnig að því að vera samkeppn-
ishæfir gagnvart öðrum at-
vinnugreinum um vinnuafl. Til
þess að svo geti orðið þurfum við
að borga hærri laun. Fyrsta
skrefið í þá átt hefur reyndar
þegar verið stigið en nú er verið
að koma á fót samræmdu flokk-
unar- og skráningarkerfi um
hvern verkþátt og iítilrauna-
skyni er byrjað á skipaiðnaðin-
um. Þetta kerfi er algjör for-
senda fyrir hvetjandi launakerfi
sem aftur er forsenda meiri
afkasta og hærri launa. Jafn-
framt þessu gefst nú kostur á
því að miðla sömu upplýsingun-
um á milli fyrirtækjanna þann-
ig að þau sjái hvernig bezt megi
gera. Skráningarkerfi sem þessi
eru einnig mikilvæg verkfæri
við alla tilboðsgerð ekki sízt
þegar fyrirtækin vilja slá sér
saman um ákveðin stærri verk
efni. Við gerum ráð fyrir að
— stefnt
aö307cfiram-
leiðni-
aukningu
Ingólfur Sverrisson,
verkefnastjóri.
þetta skráningarkerfi verði
komið á, í um 15 málmiðnaðar-
fyrirtækjum um næstu áramot.
Það er ekkert launungarmál að
við stefnum að um 30% fram-
leiðniaukningu með þessari iðn-
þróunaráætlun en það þýðir um
22 milljarða á núgildandi verð-
lagi en að sjálfsögðu næst þetta
ekki allt í einum áfanga og e.t.v.
alls ekki ef rekstrarskilyrið at-
vinnuveganna verða ekki bætt.
Annar verkþáttur þessarar
iðnþróunaráætlunar, ekki
ómerkari, eru markaðsrann-
sóknir. Er þá bæði tekið tillit til
núverandi vöruframboðs og
þeirra möguleika sem kunna að
vera fyrir hendi. Af þeirri
reynslu sem þegar hefur fengist
má ráða að nýiðnaðartækifæri
þessarar greinar eru allnokkur.
Til að nýta þau sem bezt hefur
verið ákveðið að koma á fót
sérstakri markaðsmiðstöð
málmiðnaðarins. Er hér um að
ræða miðstöð sem bæði fram-
leiðendur sem kaupendur geta
leitað til og eins er gert ráð fyrir
að hún fylgist með öllum útboð-
um sem tilkynnt eru og sjái þá
um að kanna hug félagsmanna
til þeirra verkefna. Markaðs-
miðstöðin er til húsa hjá SMS og
er síminn 25531.
Þar sem augljóst er að um
allmikið átak er að ræða þá
spurðum við Ingólf hvers vegna
ekki hefði verið byrjað fyrr að
hyggja að þessum málum á
samræmdan hátt eins og nú er
gert og sagði hann þá að það
stafaði af fjárskorti fyrirtækj-
anna sjálfra og að hið opinbera
hefði tvisvar sinnum neitað
stuðningi við þetta verkefni þ.e.
1974 og 1978. Við höfum nú hins
vegar fengið lögbundnar greiðsl-
ur úr ríkissjóði sem fyrirtækin
afsöluðu sér til þessa verkefnis
af sérstöku 3% aðlögunargjaldi
en þetta er gjald sem lagt er á
allan iðnvarning sem er í sam-
keppni við íslenskan iðnað og er
skilyrt að þetta renni til iðn-
þróunaraðgerða eins og við er-
um að gera núna sagði Ingólfur
að lokum.
Iðnþróunaráætlun, skipurit yfir þá sem taka þátt í vcrkefninu.