Morgunblaðið - 10.06.1980, Síða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. JÚNÍ1980
Ottó A. Michelsen
forstjóri — Sextugur
Ottó A. Michelsen, forstjóri
IBM á íslandi, er sextugur í dag,
10. júní. Áður fyrr voru sextíu ár
hár aldur, en ef marka má af Ottó
hefur það breytzt til hins betra,
svo að um munar. Maðurinn er
kvikur, sístarfandi af fullum
þrótti, og heilsan í bezta lagi.
Hárið er að vísu farið að grána
lítillega, en slíkt fer ekki mjög
eftir aldri.
Ottó er fæddur og uppalinn á
Sauðárkróki. Foreldrar hans voru
hjónin Jörgen Franch Michelsen,
úrsmiður, og Guðrún Pálsdóttir.
Ungur hleypti hann djarfur heim-
draganum, og sigldi utan til náms
í því fagi, sem síðar gerði hann vel
þekktan um land allt. Hann hóf
nám í skrifvélavirkjun í Þýzka-
landi skömmu fyrir seinustu
heimsstyrjöld, og lauk því þar og í
Danmörku á styrjaldarárunum.
Heim kom hann svo fljótt, sem
unnt var, og hóf að starfa í fagi
sínu. Ottó ávann sér fljótlega
mikið traust sem vandvirkur,
nákvæmur og sannur fagmaður.
Þessir kostir voru honum eðlis-
lægir, en einnig gerði hann sér
ljóst frá upphafi, að ekkert tæki er
betra en sú þjónusta, sem það fær.
Enn þann dag hefur hann ekki
slakað hársbreidd frá þessu sjón-
armiði sínu.
Árið 1946 stofnaði Ottó fyrir-
tækið Skrifstofuvélar utan um
starfsemi sína, og breytti því í
hlutafélag 1961, en er ásamt
fjölskyldu sinni aðaleigandi þess.
Árið 1950 gerðist Ottó umboðs-
maður fyrir IBM, og um það leyti
koma til íslands fyrstu skýrsluvél-
arnar, sem voru undanfari nútíma
tölva.
Tvö önnur fyrirtæki stofnaði
Ottó einnig utan um hina ört
vaxandi starfsemi, innflutnings-
fyrirtækið Ottó A. Michelsen hf.
og Skýrsluvinnslu Ottó A. Mich-
elsen. Þetta fyrirkomulag hélzt
þar til snemma árs 1967, að IBM
stofnsetti hér eigið útibú, IBM á
íslandi. Þá tók Ottó við forstjóra-
starfi þess, en hélt jafnframt
áfram starfi stjórnarformanns
Skrifstofuvéla hf, sem ennfremur
tók þá yfir innflutningsverzlun-
ina. Bæði hafa þessi fyrirtæki
dafnað og eflzt, þannig að nú
vinna samtals á annað hundrað
manns undir stjórn Ottós hjá
þessum tveim fyrirtækjum, IBM á
Islandi, og Skrifstofuvélum hf.
Sá, sem þessar línur ritar, réðist
til starfa fyrir Ottó hjá Skrif-
stofuvélum hf. fyrir rúmum 13
árum síðan. Það er gott að vinna
fyrir Ottó, og samstarfið hefur
verið með þeim ágætum, að ekki
verður á betra kosið. Hann hefur
gefið mér stór og dýrmæt tæki-
færi, sem erfitt er að meta að
verðleikum, og vil ég nota þetta
tækifæri til að færa honum inni-
legt þakklæti mitt.
Ottó hefur ríka ábyrgðartilfinn-
ingu, hann er kröfuharður til
starfsmanna sinna um heiðar-
leika, trúmennsku og að menn
leggi sig fram við hvaðeina, sem
þeir taka sér fyrir hendur, en
mestar kröfur gerir hann til sjálfs
sín. Ottó er dagfarsprúður maður
og hlýr í viðmóti, en ekki er hann
skaplaus. Þó hefi ég ekki séð hann
bregða skapi, svo mikil er sjálfs-
stjórnin. Hann getur verið fastur
fyrir, þegar honum býður svo, og
lætur þá ekki hlut sinn fyrir
neinum, en hann kann engu síður
að virða vilja annarra og er lipur í
samvinnu.
Ottó er mikill Sauðkræklingur,
mikill Skagfirðingur og mikill
íslendingur. Hann ann landi sínu
og þjóð, og er hreykinn af að vera
Skagfirðingur, eins og þeim hættir
mörgum til. Römm taug tengir
hann Sauðárkróki enn í dag, þar á
hann lítið hús, sem hann leitar títt
í sér til hvíldar og friðar frá
erilsömum störfum. Hestamaður
er hann, eins og sannur Skagfirð-
ingur, bregður sér oft á bak, og
hirðir sína hesta sjálfur í félagi
við góðan vin. Ottó getur brugðið á
leik, og tekið upp gamla siði, svo
sem að mæta við opnun á kjörstað
með tvo til reiðar, enda árrisull
daglega. Reglumaður er hann á
vín og reykingar, en þykir gott að
fá sér korn og korn í nefið með
öðrum, og kann lagið á að skapa
viðeigandi stemmningu, svo að úr
verður athöfn.
Ottó A. Michelsen er hugsjón-
amaður, og er oft hestslengd á
undan sinni samtíð. Með braut-
ryðjandastarfi sínu í tölvuvæð-
ingu íslands hefur hann markað
sín dýpstu spor, sem almennt
sjást, og mun nafn hans lengi
verða tengt þessari nýju tækni.
Hann var framsýnn, þekkti sinn
vitjunartíma, og lagði meira að
sér til að flytja þessa tækni til
íslands en menn órar fyrir. Tölvu-
tæknin á eftir að breyta lífi
manna meir og á skemmri tíma en
iðnbyltingin gerði á sínum tíma.
Athafnaþrá Ottós fær ekki fulla
útrás við erilsamt brauðstrit.
Hann er ekki síður hugsjóna-
maður í félagsmálum, sérstaklega
kirkjumálum, mannúðarmálum og
menntunarmálum. Hann er for-
maður stjórnar Hjálparstofnunar
kirkjunnar, safnaðarfulltrúi
Bústaðasafnaðar, á sæti í fram-
kvæmdaráði Stjórnunarfélags Is-
lands, í stjórn Verzlunarráðs
íslands, og í stjórn Hjartaverndar,
svo að aðeins fá dæmi séu nefnd
um þau mörgu og margvíslegu
svið, sem hann starfar að.
Bústaðakirkja er eitt af hans
uppáhalds málefnum. Hann var
formaður kirkjubyggingarnefnd-
ar, þegar kirkjan var í smíðum,
auk margra annarra trúnaðar- og
félagsstarfa í söfnuðinum. Ekki
nægðu þessi ábyrgðarstörf, því
mörg kvöld, eftir fullan vinnudag,
og margar helgar tók hann til
hendinni við mörg þau verk, sem
óunnin voru í byggingunni, oft í
hópi góðra vina, en stundum einn.
Ottó er mikill gæfumaður.
Hann á góða og glæsilega, skag-
firzka konu, Gyðu Jónsdóttur, og
hefur hún búið fjölskyldu þeirra
hlýtt og notalegt heimili. Þau hjón
eiga fjögur mannvænleg börn,
tvíburana Kjartan og Óttar, og
dæturnar Helgu og Geirlaugu.
Þrjú eldri börnin eru flutt að
heiman, en hið yngsta, „stóri
sólargeislinn," dvelur enn í föð-
urgarði, og veitir foreldrum sínum
ómældan yl og hlýju. Öll eru
börnin við nám, ýmist erlendis eða
hérlendis. Tvö börn átti Ottó fyrir
giftingu, Helgu, búsetta í Þýzka-
landi, og Theodór, kerfisfræðing,
sem rekur sjálfstæða starfsemi í
fagi sínu hér.
Ottó heldur daginn í dag há-
tíðlegan með reisn, eins og
sönnum Skagfirðingi sæmir. Úr
fjarlægð sendi ég honum og fjöl-
skyldu hans hjartanlegar ham-
ingjuóskir á þessum merkisdegi í
lífi þeirra, og árna þeim velfarn-
aðar á komandi áratugum.
Sigurður Gunnarsson.
Sá er beztur kostur tímamóta,
að þau skerpa hugsun, þegar litið
er til baka og það skoðað, sem
gerir þau sérstök. Þetta þekkjum
við frá merkisdögum þjóðar, og
ekki er slíkt síður ofarlega í huga,
þegar staldrað er við á tímamót-
um þeirra einstaklinga, sem
sterkar hafa snert manns eigin
sögu en algengt er.
Þegar vinur minn, Ottó Michel-
sen fyllir sex tugi ára, er því
eðlilegt að myndir liðinna ára, þar
sem hann er í öndvegi eða nærri
því, gerist býsna áleitnar. En sá er
kostur þeirra, að áleitni þeirra er
mér mjög ljúf, þar sem þær laða
fram í huga atburði, sem ég vil
ekki láta liggja í þagnargildi eða
gleyma.
Það þekkja þeir, sem þau húsin
byggja, að stigar tengja hæðir, að
misjafnlega drepur fólk niður
fæti. Eru sumir harla þungstígir,
svo að í öllu marrar, meðan aðrir
rétt nota þrep til að gera sér flugið
léttara. Áldrei hef ég vitað Ottó
vera þungstígan, og þó má rekja
spor hans harla víða. Og það sem
meira er um vert, að sporin hans
leiða ætíð að þeim málum og
verkefnum, sem heill fylgir og
ágæt þykja í augum allra þeirra,
sem ekki setja glapgler sér fyrir
augu.
Fundum okkar bar saman fyrir
þó nokkuð mörgum árum. Þá
þóttu verkefnin, sem hann var að
kynna á íslandi býsna merkileg og
starfssagan hans væri ekki ófor-
vitnilegt verkefni söguglöggum
manni til að færa til bókar. Hann
hafði sem sé útvíkkað svo verksvið
sitt, að í staðinn fyrir það að
ganga með verkfæratösku sína eða
þregða henni á hjól sitt, er hann
hélt af einni skrifstofunni til
annarrar til að gera við ritvélar og
líta eftir þeim, þá var hann farinn
að kynna hér tæki, sem þóttu
harla ótrúleg, enda fengu þau
heitin rafmagnsheilar eða eitt-
hvað enn annað furðulegra. En
hvort sem Ottó var með skrúfjárn-
ið sitt í hendinni hér áður fyrr að
gera skrifstofufólki verk sín auð-
veldari eða að kynna flókin tæki
og koma þeim á framfæri, var
hann ætíð hinn sami. Eldmóður
æskumannsins hefur ekki yfirgef-
ið hann. Og sporin voru alltaf jafn
fislétt.
Það þykir sumum hæfa að gera
lítið úr því, sem þeir kalla „ung-
mennafélags rómantík" og kenna
við aldamótin síðustu og áratug-
ina þar á eftir og finnst mér það
einkennilegt. Var einkennið sterk
ættjarðarást og fullur hugur til
þess að vinna landi sínu og þjóð
gagn. Hefur þeim líka mörgum
tekizt það ágæta vel. Ottó hefur
varðveitt hugsjón sína óspillta.
Kemur það að vísu á stundum
fyrir, að hann hristir höfuðið yfir
því, sem honum finnst alveg
furðulegt, þegar hann mætir tóm-
læti og finnst lítið gert úr því, sem
hann er sannfærður um að horfir
til bóta, en slíkt kemur þó aldrei
inn hjá honum uppgjafartón eða
vonleysisvíli. Hann tekur aðeins
þeim mun fastar á sjálfur, sem
honum finnst aðrir vera að slaka
á. Og efst er ætíð sú hugsun hans
að vinna landi sínu og þjóð
eitthvert það gagn, sem nú þegar
bætir hag og gerir landið betra
fyrir komandi kynslóðir.
En á einu sviði hafa leiðir okkar
legið þéttast saman. Því kynntist
ég snemma, að Ottó talar ekki að
óhugsuðu máli og stendur síðan
ótrauður við það, sem hann ákveð-
ur. Þá var ég á biskupsstofu að
vinna að æskulýðsmálum, en hann
var í sama húsi að byggja upp
IBM á íslandi. Var þá árið 1963
ákveðið, að Reykvíkingar skyldu
fá fleiri presta en verið hafði.
Beindi ég þegar sjónum mínum í
austurbæinn og vildi vera prestur
í Bústaðasókn frekar en annars
staðar. Þar átti Ottó heima og á
enn í Litlagerðinu, sem er einhver
snyrtilegasta gatan í borginni,
þótt ekki hafi hún unnið til
verðlauna. Og þar sem kapp mitt
var nokkuð um að ná kosningu,
spurði ég Ottó á ganginum einu
sinni, hvort hann gæti hugsað sér
að styðja mig. Eg gleymi því
aldrei, hversu mér fannst langt
líða frá því ég bar upp spurningu
þar til hann svaraði. Var ég farinn
að sársjá eftir því að hafa haft orð
á þessu og ætlaði að fara að slá á
léttari strengi til að bjarga báðum
frá leiðindum. En þá kom svarið:
„Jú, það get ég vel hugsað mér. Já,
ég skal styðja þig, en það máttu
vita, að þá ætlast ég líka til
nokkurs í staðinn". Síðan hafa
leiðir legið saman, og það endur-
gjald stuðnings, sem Ottó fór fram
á, var einfaldlega það, að við
leituðumst við að vinna það verk í
söfnuðinum, sem væri í samræmi
við köllun kirkju í alhliða þjón-
ustu við söfnuðinn. Og ekki hygg
ég það vera fjarri lagi eða karla-
grobb eitt, þó að sagt sé á
heiðursdegi Ottós, að nokkuð hafi
áunnizt.
Bústaðakirkja er fagurt hús.
Ottó á ekki aðeins mörg handtökin
í byggingunni. Hann var frá upp-
hafi formaður byggingarnefndar,
þar sem ég þjónaði einnig, og ekki
verður tölu komið á fundina, sem
við sátum með arkitektinum
Helga Hjálmarssyni eftir að hann
tók við verkinu úr hendi húsa-
meistara ríkisins, Harðar Bjarna-
sonar, sem í upphafi fól honum
starfið og fylgdist með því. Þar
var bæði unnið af ást á verkinu og
góðum metnaði. Er það vel, þegar
þetta fer saman, og þannig hefur
það verið í þeim málum, sem Ottó
gerir að sínum. Það væri óeðlilegt,
ef jafnviljasterkir menn og kapp-
samir og safnaðarfulltrúinn og
presturinn hefðu alltaf verið á
sama máli. Ætlaðist líka hvorugur
til þess. En það er ekki sízt
þakkarefni í dag, þegar litið er til
baka yfir nokkuð langa sögu og að
mínu mati merka, að hafa fengið
að snúa bökum saman og sjá þann
árangur erfiðis, sem raun ber
vitni.
En Ottó var það ekki nóg að
koma húsinu upp. Og fátt held ég
hafi fært honum ríkulegri gleði en
mega þjóna við altari kirkju
sinnar. Sótti ég um leyfi til
biskups fyrir Ottó að mega að-
stoða við útdeilingu sakramentis-
ins, og þar fylgir slík lotning fyrir
helgri þjónustu, að allir hljóta að
finna, sem líta. Og með árunum
hefur sjóndeildarhringurinn
stækkað og verkefnin aukizt.
Þannig að það er ekki aðeins
Bústaðakirkja, sem nýtur þjón-
ustu Ottós Michelsen, heídur
Reykjavíkurprófastsdæmið allt,
þar sem hann hefur sífellt verið
kallaður til ábyrgðarmeiri þjón-
ustu, og nú síðast að vera formað-
ur fyrir þeim sjóði, sem borgin
leggur til styrktar kirkjubygging-
um, og er hann sá fyrsti, sem þá
forystu veitir úr hópi leikmanna.
Þá má ekki gleyma því, að Ottó
er formaður Hjálparstofnunar
kirkjunnar, hinn annar sem gegn-
ir því starfi, og þá afmælisgjöf
færir hann kirkju sinni og þjóð, að
þau hjónin hafa látið fé af hendi
rakna til þess að gefa út orðalykil
þeirrar Biblíu, sem nú er verið að
vinna að þýðingu á.
Ottó hefur víða komið við, og er
hér aðeins drepið á fátt eitt, enda
er hugur hans sterkur og þrekið
takmarkalaust. Alls staðar gengur
hann fram af kappi, hvort heldur
er við að sinna hestum sínum
ágætum eða mæta á sömu mínút-
unni við dyr Laugardalslaugar.
Hann hefur líka vel notið dugnað-
ar síns og komizt vel áfram, eins
og einu sinni var sagt. Kann hann
vel að meta það, og þykist ég þó
vita, að ekkert sé honum ríkulegra
þakkarefni en heimili hans ágætt,
þar sem hans góða kona, Gyða
Jónsdóttir, hefur haldið vel log-
andi á heimilisarninum, og fer
saman á þeim stað barnalán og
foreldralán.
Um leið og ég þakka afmælis-
barni í eigin nafni og fyrir hönd
safnaðar hans og prófastsdæmis,
vil ég láta þess getið, að Ottó tekur
á móti sínum mörgu gestum í
Súlnasal Hótel Sögu milli kl. 5 og
7 í dag. Er ekki að efa, að þar
verður margt manna saman kom-
ið, svo víða má rekja spor Ottós A.
Michelsen. Gefi Guð honum heilsu
góða, svo sem hann hefur notið og
þá heill með hamingju, sem ríkast
er þakkarefnið í dag. Til ham-
ingju, kæri vinur.
ólafur Skúlason
Heimspekideild-
arstúdentar:
Kennslu
í dönsku
stefnt
í voða
MBL: hefur borizt eftirfarandi
frá stjórn Félags stúdenta í
heimspekideild Háskóla íslands:
„Stjórn Félags stúdenta í Heim-
spekideild mótmælir harðlega
vinnubrögðum meirihluta Há-
skólaráðs við umfjöllun um sam-
þykkt deildarráðs Heimspeki-
deildar varðandi lektorsstöðu í
dönsku. Ástæður mótmælanna eru
einkum þessar:
1. Samþykkt Háskólaráðs um
að auglýsa stöðuna gengur þvert á
tillögu deildarráðs Heimspeki-
deildar, sem samþykkt var með 7
samhljóða atkvæðum kennara og
fulltrúa stúdenta, og studdist m.a.
við álitsgerð lögfræðings Haskól-
ans.
2. Með auglýsingu stöðunnar nú
í maílok er kennslu í dönsku
næsta vetur stefnt í voða, þar eð
tvær af þremur föstum stöðum í
greininni verða þá lausar og nýir
kennarar koma ekki til starfa fyrr
en við upphaf haustmisseris.
Þegar ofangreindar aðstæður
eru hafðar í huga, er erfitt að sjá,
hvaða ástæður hafa legið að baki
ákvörðun Háskólaráðs."
VÖTN OG
VEIÐI
Silungsvötn
á Suður- og
Vesturlandi
Landssamband veiðifé-
laga hefur gefið út bækl-
inginn „Vötn og veiði".
Fjallar hann um silungs-
vötn á Suður- og Vestur-
landi, en þörf hefur verið á
slíkum upplýsingum í bók
sem þessari.
í bókinni er kort af
hverju veiðivatni ásamt
ýmsum upplýsingum, svo
sem um sölustaði veiði-
leyfa, fisk-tegunda, tjald-
stæði o.fl. Formálsorð eru á
íslensku, norsku og ensku.
Ætlunin er að dreifa bækl-
ingnum til sölu í bókabúðir,
einnig mun Landssam-
bandið senda hann í
póstkröfu til þeirra sem
þess óska.