Morgunblaðið - 17.09.1980, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. SEPTEMBER 1980
19
Minning:
Guðlaug Magðalena
Guðjónsdóttir
Sum atvik bíta sig svo fast í
minnið, að þau gleymast aldrei.
Enn man ég vel gestakomu til
foreldra minna í Stykkishólmi
fyrir röskum 60 árum. Ung hjón,
einkar viðmótshlý og fjörleg í fasi,
voru þar komin á ferðalagi um
Snæfellsnes — átthaga forfeðr-
anna. Þessi heimsókn var upphaf
að kynnum, sem áttu eftir að
verða löng og náin. En nú er
komið að þáttaskilum — kveðju-
stund — og því ekki seinna vænna
að þakka fyrir sig og rifja upp í
huganum mörg atvik úr samfylgd,
sem í senn hefur verið ánægjuleg
og að mörgu leyti lærdómsrík. —
I dag verður gerð frá Dómkirkj-
unni útför Guðlaugar Magðalenu
Guðjónsdóttur, sem andaðist 8.
sept. síðastliðinn.
Magðalena var fædd í Norður-
bænum í Hlíðarhúsum í Reykjavík
27. júlí 1895. Móðir hennar var
Sigríður Jónsdóttir — ömmusystir
míri — breiðfirsk að ætt, en faðir
Guðjón Árni Þórðarson, ættaður
af Álftanesi. Sigríður fluttist til
Reykjavíkur 1894, þá 28 ára, og
giftist Guðjóni ári síðar. Bú settu
þau saman í Hlíðarhúsum og áttu
þar heima í 19 ár.
Börn Sigríðar og Guðjóns, auk
Magðalenu, voru: Guðrún, Ágúst
og Ottó, en dóttur, Kristfríði,
hafði Sigríður átt áður en hún
giftist. Af þessum systkinum er
Guðrún ein á lífi.
Guðjón var löngum sjómaður og
um skeið á „Skálholti", en það skip
var hér við strandsiglingar 7
mánuði á ári, en hinn hluta ársins
sigldi þáð milli hafna erlendis.
Kaupið á „Skálholti" var lágt, og
þurfti Sigríður því að kosta sér
allri til að afla tekna og sjá
heimilinu farborða að öðru leyti.
Hún hafði reit við bæ sinn og tók
þangað saltfisk til þurrkunar og
fékk 3 kr. fyrir skippundið. Einnig
hafði hún sjómenn í þjónustu,
samtímis því að hún annaðist
allan þvott af gufuskipunum „Cer-
es“ og „Lauru“. Sigríði var því
tíðförult inn í Þvottalaugar, en
þangað var enginn smáspotti og
ekki neinn léttaflutningur, sem
hún þurfti að koma á milli, oft á
bakinu. Við þessi störf hjálpaði
Magðalena móður sinni sem hún
mátti. — Guðjón faðir hennar
andaðist 12. maí 1919, en þær
mæðgur áttu eftir langa samleið.
Þann 13. okt. 1917 giftist
Magðalena snæfellskum völundi,
Kristjóni Ólafssyni, er þá hafði
fyrir nokkru lokið námi í hús-
gagnasmíði í Reykjavík. — Mig
bar fyrst að garði þeirra hjóna í
júnímánuði 1925, en þá höfðu þau
reist sér lítið steinhús að Þórsgötu
7. I skjól þeirra voru þá komin
foreldrar Kristjóns, Ingigerður
Þorgeirsdóttir og Ólafur Björn
Þorgrímsson, og Sigríður, móðir
Magðalenu, að nokkru leyti. Þetta
aldraða fólk naut bæði þá og síðar
aðdáunarverðrar umönnunar
Magðalenu og Kristjóns. Sigríður
lifði lengst þeirra og mörg ár
blind, en hún dó 28. júní 1960, þá
94 ára.
Löngu áður en almennt var
vaknaður áhugi hjá Reykvíkingum
að bregða sér um helgar út fyrir
bæinn til náttúruskoðunar stund-
uðu Magðalena og Kristjón slík
ferðalög, fyrst fótgangandi, en
síðar á reiðhjólum. Seinna áttu
þau frumkvæði að því að efna til
bílferða með ættingjum og vinum,
og duldist þá ekki, hve þau voru
þaulkunnug í námunda við
Reykjavík, á Reykjanesi og víðar.
Margar myndir tók Kristjón í
þessum ferðum, en úr þeim kom
fólk alsælt. — Snæfellsnesið heill-
aði. Að þeim reisum loknum var
eftirsóknarvert að hlusta á, hvers
þau höfðu orðið vísari, því að
Laufey Guðmunds-
dóttir - Minningarorð
Ég má til með að skrifa nokkrar
línur í þakklætisskyni fyrir allt,
sem Laufey og fjölskylda hennar
hafa verið mér og mínum síðast-
liðin 10 ár. Ég þakka forsjóninni,
að ég skyldi flytjast í Hafnarfjörð
og kynnast henni og dætrum
hennar. Varð þetta eins og fjöl-
skylda mín hérna í bænum. Sam-
anber börnin mín hafa alltaf
kallað hana ömmu Laufey.
Tíu ár af 79 eru nú aðeins brot
af ævi hennar. En enga þekkti ég
vinnuglaðari manneskju. Þvílíkur
kraftur og dugnaður í öllu, alveg
sama hvert var, matseld, húsverk
eða hannyrðir. Þegar ég hugsa til
baka; bolludagurinn hjá Sjöfn, þar
sem hún var yfirkokkur með
bæjarins bestu bollur. Svo kom
sprengidagur. Þá var hún yfir-
kokkur hjá Guðrúnu. Árviss við-
burður var opið hús hjá Laufeyju
17. júní, sem við eigum öll eftir að
sakna. Svo komu leikhúsferðirnar
okkar, sem oft enduðu hjá henni.
Alltaf sömu huggulegheitin.
Smekklega hógvær var hún alltaf.
Engin var þó fínni en Laufey
þegar hún var búin að dubba sig
upp. Mikið var gaman að leita að
fallegu efni handa henni erlendis í
svuntu og slifsi. Það var sko ekki
látið liggja skúffu. Nei, úr því var
saumað, vanalega sama sólar-
hringinn, og beðið eftir næsta
brúðkaupi.
Allir þeir stólar, sem börn og
barnabörn hafa fengið ísaumaða.
Það er hreint ótrúlegt hvað Lauf-
ey komst yfir. Að ekki sé nú
minnst á allar hyrnurnar, sem
hún heklaði og gaf ótrúlegasta
fólki. Allar mínar frænkur og
vinkonur erlendis eiga hyrnur frá
Laufeyju, sem ylja þeim í vetrar-
kuldum. Hvernig hún hafði tíma
til alls þessa, veit ég ekki. Fyrir
jólin fór Laufey á milli ættingja
sinna og aðstoðaði alla við jóla-
undirbúning þeirra. Síðan komu í
ljós allar litlu, fallegu jólagjafirn-
ar, löberar o.fl., og ekki má gleyma
jólasveinahúfunum. Sláturtíðin
fór ekki framhjá henni og alls
staðar var Laufey við hendina.
Rúsínuslátrið hennar og góða
kjötsúpan, sem hún hafði alltaf
með, var hreint sælgæti. — Svo
eru það smákökurnar hennar.
Heimsins fallegustu og bestu.
Ekki gleymi ég þegar ég var veik,
nýkomin af spítala — fæ ég ekki
sendingu frá Laufeyju. Hvað hald-
ið þið? Tveir fullir kassar af
þessum indælu smákökum hennar.
Hugsunin á bak við þessa send-
ingu var einstök, sem Laufey
einnig var.
Laufey var ákaflega kröfuhörð
við sjálfa sig sem og aðra. Dæmi:
Þegar hún sagði, „það er ekki
sama að vera lasinn og veikur".
Þetta dæmi lýsir henni vel. Ég
þakka henni alla hlýjuna og sam-
ferðina. Ég veit, að það verður vel
tekið á móti henni. Far vel. Guð
blessi Laufeyju.
auðheyrt var, að sjón þeirra var
næm fyrir mörgu í bók náttúrunn-
ar, sem ekki var almennt gaumur
gefinn. Löngu eftir að þau voru
komin yfir miðjan aldur ferðuðust
þau töluvert erlendis, en ég efa, að
þau hafi þar notið unaðar á borð
við náttúruskoðun sína umhverfis
Reykjavík.
Magðalena hafði allsstaðar garð
við hús sitt, þar sem því varð
komið við. Þau hjón urðu land-
nemar á Ártúnshöfða og reisti
Kristjón þar ljómandi fallegt
timburhús. Magðalena fékk þá í
fyrsta skipti töluvert landrými til
umráða og sá fljótt á, að hún tók
þar til hendi. Eftir nokkur ár voru
komin þar gróskumikil tré og auk
þess mikið blómskrúð á sumrum.
En handarverkin hennar í þeim
garði áttu ekki langan aldur, því
að þar skyldi koma verksmiðja, og
draumahúsið hans Kristjóns var
ekki rifið, heldur molað niður. En
nokkur uppeldisbörn sín af Ár-
túnshöfða gat Magðalena flutt
með sér að Langholtsvegi 55 og
bætt nýjum smám saman við. Hún
hlakkaði til vors og sumars að
geta komist í garðinn sinn og svo
var einnig í ár, þótt það væri
naumast til annars en að kveðja.
Magðalena var oftar en í eitt
skipti matmóðir mín, og má ég því
vel vita, að henni fórust ekki síður
þau húsfreyjustörf vel úr hendi en
þeim, er margt höfðu lært í
skólum. Sama var um annað, sem
var fyrir innan stokk á því heimili.
— Ekki fór fram hjá mér, að
Magðalena var einkar frændrækin
og vinföst og nutu þess margir og
með ýmsum hætti, ekki síst systk-
ini hennar, systkinabörn og skyld-
fólk Kristjóns. En sjaldnast var
það hljóðbært, enda ekki að skapi
þeirra hjóna.
Oft var glatt á hjalla hjá
Magðalenu og Kristjóni. Þar var i
fyllstu merkingu brugðið á leik,
sögur sagðar, spilað og sungið, og
ekki spillti viðurgerningurinn.
Leiðin vestan úr Hlíðarhúsum
og inn í Langholtið þykir ekki löng
nú orðið, en margt hefur á henni
gerst þau 80 ár, sem Magðalena
mundi vel. Hún var í þeirri
hljóðlátu fylkingu, sem þar kom
lengi við sögu.
Börn Magðalenu og Kristjóns
eru: Hilmar, sem lengi hefur verið
forstöðumaður fiskveiðideildar
FAO, búsettur í Róm. Kona hans
er Anna Ólafsdóttir og eru börn
þeirra þrjú. Jóhanna, gift Ingva
Victorssyni og eiga þau einnig
þrjú börn. Inga, systurdóttir
Kristjóns, var ung nokkur ár hjá
þeim hjónum, en hún er nú látin.
Einnig bjó Gunnar, sonur Hilm-
ars, þar í mörg ár, bæði meðan
hann var við nám og síðar. —
Jóhanna og Ingvi hafa lengi verið
Magðalenu og Kristjóni styrk
stoð, en á það reyndi rækilegast
eftir að hún gat ekki lengur haft
fótavist.
Engan aldursfölva sló á sambúð
Magðalenu og Kristjóns. Þau voru
alla tíð hinir sömu ungu elskend-
ur. Löng og óslitin sporaslóð góðra
minninga má því reynast Krist-
jóni huggun í harmi.
Gestaboðinu, sem við Helga
hefðum síst viljað missa af, er
lokið, en áhrif þess munu lengi
endast, og þau geymum við í
þakklátum huga. Að síðustu sam-
úðarkveðjur til þeirra, sem nán-
astir voru Magðalenu frænku
minni.
Lúðvík Kristjánsson.
SVAR MITT
EFTIR BILLY GRAHAM
Hvað finnst yður um fólk, sem segist vera kristið,
en níðir skóinn niður af öllum þeim, sm útskýra ekki
Biblíuna á nákvæmlega sama hátt og það sjálft?
Yfirleitt viðurkennir það aðeins eina útgáfu Biblíunn-
ar, Hjarta þessa fólks er ískalt.
Eg hef kynnzt ýmsum mönnum, sem kalla sig
kristna og virðast fullir af áhuga, en skortir
algjörlega kærleika og samúð gagnvrt öðrum kristn-
um mönnum, hvað þá þeim, sem eru á glötunarvegi.
Samtöl og umræður um guðfræðileg efni eru
gagnlegar, en þá eiga menn að ræða saman í sönnum
kærleika, ekki hranalegir og kaldir. Kristur gefur
okkur þolinmæði, líka gagnvart þeim, sem við erum
ósammála. Það er dyggð að sýna þeim virðingu, sem
við erum ósammála.
Enginn kristinn maður má setja sig á háan hest og
líta með hroka niður á aðra kristna bræður. Okkur
ber að hafa í huga, að það, sem við erum, eigum við
náð Guðs að þakka, og okkur er skylt þar sem við
erum börn Guðs að vera eins þolinmóð, skilningsrík
og langlynd og himneskur faðir okkar er við okkur.
Framganga og afstaða allra kristinna manna ætti
að einkennast af því, er fram kemur hjá Jóhannesi
postula, sem sagði: „Ef einhver segir: Eg elska Guð, og
hatar bróður sinn, sá er lygari, því að sá, sem ekki
elskar bróður sinn, sem hann hefur séð, getur ekki
elskað Guð, sem hann hefur ekki séð“. Hann sagði
líka: „Þér elskaðir, elskum hver annan, því að
kærleikurinn er frá Guði, og hver sem elskar, er af
Guði fæddur og þekkir Guð“.
Fólk laðast til Guðs fremur vegna hegðunar okkar
en orða.
K.R. SUMARHÚS
Tilboö óskast í sýningarhús okkar sem stendur viö
Laugardalshöllina.
Upplýsingar í síma 41077, kvöldsími 44777.
K.R. SUMARHÚS
Kársnesbraut 128.
Þórdís