Morgunblaðið - 17.09.1980, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 17.09.1980, Blaðsíða 12
12 MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. SEPTEMBER 1980 HÁLENDISFERÐIR lands- manna heyra senn sögunni til, þ.e.a.s. þetta sumar, þvi nú haust- ar að og allra veðra er von i óbyggðum. Hinn almenni ferða- maður fer þvi senn að skriða i vetrarbúninginn og þeir, sem helst eru á ferð á fjöllum úr þvi að þessi timi er kominn, hafa yfirleitt flestir einhver erindi: sumir fara á veiðar, bændur eru í Könxum ok enn aðrir fara á fjöll til að ganga frá eftir sumarver- tiðina, búa sæluhúsin undir harð- an vetur. Á KjalveKÍ var um síðustu helgi nokkuð um mannaferðir. Gangna- menn þokuðust suður eftir með safn sitt, en smölun hófst í miðri síðustu viku. Verður réttað í Tungnarétt í dag. Gisti hópurinn fyrstu næturnar á Hveravöllum, síðan í Svartárbotn- um, næstu tvær nætur í Hvítárnesi og síðan í gangnamannakofa sunn- an undir Bláfelli. í dag eru göngur orðnar miklu nútímalegri og „tæknivæddari“ en áður, skrínu- kosturinn er ekki lengur með í för heldur heilu eldhúsbílarnir með ráðskonum og tilheyrandi, rétt eins og hóþur ferðamanna færi um. GönKur í góðviðri Veður var eins og best varð á kosið, hægviðri og sólskin að mestu, en brast þó á með skúrum annað veifið. Nútímaferðamaður á blikk- belju lítur öfundaraugum á þegar hestar og menn mjakast suður á bóginn og safnið rennur á undan þeim, en ólíkt skemmtilegri ferða- máti hlýtur að vera hjá gangna- mönnum á fákum en þeim sem þeysa yfir landið á jeppum og staðnæmast helst við „sjoppurnar". En þær fyrirfinnast ekki á Kili og geta því ekki glapið hugann. Fleiri voru á ferð á Kjalvegi um helgina en gangnamenn og ekki í ómerkari erindum. Fulltrúar Ferða- félags Islands gengu vítt og breitt á Kjalvegi hinum forna til að huga að góðum stað fyrir nýtt hús, sem félagið á nú tilbúið. Er þar um að ræða afdrep fyrir göngumenn og er Gunnar Pálsson athugar hitann og Bergrún Gunnarsdóttir fylgist með. Ljósm. jt. Veðurathugunarmenn á Hveravöllum: Flestir starfa hér lengur en þeir ætluðu í upphaf i ráðgert að finna því stað á leiðinni milli Hvítárness og Hveravalla. Verða þá tvær hæfilegar dagleiðir þarna á milli. Leitað að stað fyrir gönguhús Göngumenn Ferðafélagsins létu sig þó ekki muna um að tölta alla þessa leið, eða svo gott sem, á einum degi óg var þá að baki milli 10 og 12 tíma gangur. Enda þurfti að fara víða um og finna þann stað, sem helst kemur til greina. Nú liggur fyrir að skrifa yfirvöldum og afla nauðsynlegra leyfa til að setja húsið niður þarna, en staðurinn sem helst kemur til greina er undir Þver- brekknamúla við Hrútafell. Fáist húsið sett niður þarna er það sem fyrr segir áfangi á leið göngumanna milli Hvítárness og Hveravalla og gott afdrep fyrir þá, sem hyggjast ieggja til atlögu við Hrútafell. í leiðinni þurfti síðan að athuga stað fyrir göngubrú yfir Fúlukvísl, en hana má telja einu hindrunina á þessari leið. Enn aðrir úr hópnum fóru um svæðið og leituðu að heppilegri leið fyrir bíl sem flytja á húsið á staðinn ef leyfin fást. Með þessum framkvæmdum öll- um eru ferðafélagsmenn að stuðla að því að greiðfærara verði mönnum að ganga um hálendið. Segja þeir að sífellt meiri áhugi sé fyrir því hjá fólki að ferðast gangandi um fjöll og firnindi. — segja Bergrún Gunnarsdóttir og Gunnar Pálsson Bað á Hveravöllum — kaffi í Kerlingarf jöllum Þrír ferðalangar, sem allt í einu komu gangandi utan úr hrauni, birtust við sæluhúsið og spurðu hvort okkur langaði ekki í smá bíltúr. Bíltúrinn var að aka þeim á næsta flugvöll. Á Kili er nefnilega flugvöllur með tveimur brautum og er þar vissulega um öryggistæki að ræða, ekki síst þegar fjöldi fólks er þar á ferð á sumrin og óhöpp geta gerst. TF—MOL var þarna komin, en áhöfnin brá sér í bað á Hvera- völlum og þegar þau fóru í loftið og héldu frá Hveravöllum höfðu þau á orði að tylla sér niður við Kerlingar- fjöll og fá sér kaffilögg þar. Tveir íbúar allt árið En þótt ferðamönnum fækki á Kili þegar haustar verður þar þó aldrei mannlaust með öllu. Tveir íbúar hafa fasta búsetu á Hveravöll- um allt árið og eru þarna einir eftir þegar gangnamenn, skyttur, ferða- menn og aðrir hverfa til byggða og koma ekki aftur fyrr en vorar. Bergrún Gunnarsdóttir og Gunnar Pálsson veðurathugunarmenn eru spurð hvort ekki verði þá einmana- legt á fjöllum: — Helsti gallinn við búsetuna hér er sá, að hér sjást ekki gestir um margra vikna skeið yfir háveturinn. í fyrravetur voru menn hér á ferli 20. október og síðan ekki fyrr en rétt fyrir jólin þegar þyrla Landhelgis- gæslunnar kom með jólasending- una. Lengsti tíminn hjá okkur er því kannski fyrri hluti vetrar, október og nóvember og fram undir jól. Strax eftir áramót segja þau frekar von á gestum, vélsleðamenn, einkum að norðan, renna sér suður eftir þegar færi gefst og eru það kærkomnir gestir. — Við þekkjum marga þeirra orðið ágætlega, þetta eru sömu mennirnir sem koma og við heim- sækjum þá þegar við erum í fríi. Þeir koma heldur ekki tómhentir, vita að okkur finnst gott að fá nýja ávexti og mjólk, en hér verður annars að sjóða allt niður og frysta mjólkina. Helsta tilbreytingin í mat Og talandi um vistir segja þau að á haustin fyllist búrið af matvöru. Það sé nánast ótrúlegt hversu mikið tvær manneskjur geti í sig látið, en þótt búrið sé fullt að hausti er þar orðinn þunnur þrettándi þegar á líður. Áhaldadeild Veðurstofunnar sér um útvegun vista og er þar jafnan annasamur dagur þegar safna þarf saman vetrarbirgðunum og gæta þess að ekkert gleymist og koma þeim á Hveravelli. En Gunnar og Bergrún segja vel um sig hugsað, deildarstjóri áhaldadeildar, sem skipulagt hafi húsið og fyrirkomu- lag þar, láti sér annt um að þar líði fólkinu vel og uppfylli allar óskir og þarfir. — Enda er ekkert til sparað, t.d. hvað varðar matföng, en við berum engan kostnað af þeim. Ein af tilbreytingunum hér er líka sú að gera sér dagamun í mat. Og hvernig eru jólin? — Þau eru mikil hátíð hjá okkur, sem öðrum. Þar er stærsti þátturinn sendingin, sem við fáum jafnan rétt fyrir jólin, en það hlutverk hefur Landhelgisgæslan annast og oftast Björn Jónsson þyrluflugmaður. Við fáum ótal jólagjafir, rétt eins og þegar við vorum börn og það er greinilegt að margir hugsa hingað um jólin. Við förum í sparifötin, hlustum á messu og borðum hangi- kjöt og hefðbundnar jólasteikur, allt eins og vera ber. Hvað er helst gert í tómstundum? — Þegar þær gefast er í raun margt hægt að gera. Við förum í gönguferðir, á veturna göngum við um nágrennið á skíðum, laugin hér við gamla sæluhúsið er mikið notuð og gripið er í handavinnu og smíðar. Starfið sjálft? — Það er allumfangsmikið og hér er eina athugunarstöðin þar sem ekki er jafnframt um önnur störf að ræða. Veður er tekið á þriggja tíma fresti allan sólarhringinn og sent fjórum sinnum á sólarhring til Veðurstofunnar gegnum Gufunes, kl. 9,12, 15 og 18, segja þau Bergrún og Gunnar og segja tafsamast að senda veðrið kl. 18 eftir að skyggja tekur, en þá eru skilyrðin einna verst. Segjast þau oft verja til þess 10 eða 20 mínútum, sem oftast má ljúka af á 3—4 mínútum. Stundum ná upplýsingar þeirra ekki alla leið og heyrist þá: Veðurskeyti vantar frá Hveravöllum og má oftast kenna um lélegum skilyrðum í loftinu. Umíangsmikið starf Að heyra veðurfréttirnar í út- varpinu gefur eiginlega ekki til kynna annað en að athuguð hafi verið vindátt, vindhraði, loftþrýst- ingur, skýjafar og hiti og kannski eitthvað fleira, en hér hangir ýmis- legt fleira á spýtunni: — Hér fara fram margvíslegar verðurfarslegar athuganir og á vet- urna þarf að mæla snjóalögin, fylgjast með þeim ef þau breytast, mæla nýsnævi við stangirnar eftir vissum reglum á nokkurra daga fresti og þar fram eftir götunum. Allt þarf að skrá niður og það er ekki nema lítill hluti af þessu öllu sem kemur fram í veðurfréttum útvarpsins. Hvaða hlutverki gegnir þessi stöð í veðurstöðvanetinu um landið? — Hún er kannski ekki ýkja þýðingarmikil varðandi veðurspár að því er okkur skilst, en hún hefur veitt mönnum mikla þekkingu á veðurfari á hálendinu og hefur breytt fyrri hugmyndum manna um

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.