Morgunblaðið - 13.11.1980, Síða 1

48 SÍÐUR
253. tbl. 68. árg.
FIMMTUDAGUR 13. NÓVEMBER 1980
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Mótmælaaðgerðir í Sovét:

beir fulltrúar vestrænna rikja, sem í gær tóku til máls á Madrid-fundinum um efndir Helsinki-sáttmálans, veittust allir að
Sovétstjórninni fyrir mannréttindabrot og innrásina í Afganistan, en í opnunarræðu sinni tók Suarez forsætisráðherra Spánar af skarið
og lýsti þvi yfir að án efnda á ákvæðum sáttmálans um mannréttindi væri tómt mál að tala um slökunarstefnu.
Sjá frétt á bls. 23 (AP-símamynd)
Amalrik
grafinn
á Spáni?
30 þúsund hvítasunnu-
EBE stefnt fyrir að hefta
samkeppni í flugrekstri?
HriisKol. 12. nóvember. — AI\
SAMTÖK neytenda í ríkjum
KfnahagshandalaKsins undirbúa
nú málshöfðun á hendur banda-
laRÍnu fyrir „skýlaust brot“ á
samkeppnisreKlum á sviði ÍIuk-
rekstrar. Ilalda samtökin því
fram að handalaKÍö líði einokun-
arstarfsemi í farþegaflugi með
þeim afleiðingum að flugfargjiild
haldist óeðlilega há þannig að
allmörgum Evrópuleiðum séu
þau allt að þrisvar sinnum hærri
en á samharilegum flugleiðum
innan Handaríkjanna.
Neytendastofnun Evrópu er
heiti samtakanna, sem hafa aðset-
ur í Brussel, en að þeim eiga aðild
13 sambönd í EBE-ríkjunum níu. í
rökstuðningi fyrir yfirvofandi
málshöfðun segir að hærri lend-
ingargjöld og vinnulaun í Evrópu
réttlæti í mesta lagi 20—30%<i
hærri fargjöld í Evrópu en í
Bandaríkjunum. Til samanburðar
er tekið dæmi af flugleiðinni milli
Amsterdam og Lundúna þar sem
farþegar greiða 63 sent á mílu, en
milli San Fransisco og Santa
Barbara í Kaliforníu, sem er álíka
vegalengd, er mílugjaldið ekki
nema 22 sent. Fyrir liggur úr-
skurður Evrópudómstólsins í Lúx-
emburg um aö samkeppnisreglur
EBE taki til flutninga á lofti og á
sjó, ekki síður en til annarra
atvinnuvega í ríkjum bandalags-
ins.
Bpirút. 12. núvcmbcr. — AI\
BRIGZLYRÐI stjórnanna
í Bagdad og; Tohoran um
loftárásir ok KÍfurlotft tjón
á olíumannvirkjuin bogKja
uanjía nú á víxl, on oinnig
hofur frótzt af návíjfis-
átökum norðan ou austan
við Ahadan. Olof Palmo,
som Samoinuðu þjóðirnar
hafa fonjfið til að bora
sáttarorð á milli íraka ok
írana. loKfíur af stað á
víjjaslóðirnar um næstu
holgi. on haft var oftir
honum í dag. að hann
Korði sér okki minnstu
vonir um skjóta lausn.
Palme ætlar ekki að láta mál
bandarísku gíslanna til sín taka í
ferðinni, en íranir féllust á að
hann reyndi málamiðlun með
þeim haúti að „kanna afstöðu
írönsku stjórnarinnar og taka til
athugunar árásargirni Íraka“, og í
dag hafði Pars-fréttastofan það
eftir Rajai fórsætisráðherra að
íranir hyggðust ekki ganga til
samninga við Baath-flokk Saddam
Husseins, jafnvel þótt írakar
hyrfu á brott með herlið sitt frá
íran.
Olíuútflutningur Iraka og Irana
hefur dregizt svo saman eftir að í
brýnu sló, að daglegt tap hinna
fyrrtöldu er áætlað 100 milljónir
Bandaríkjadala á dag, en talið er
að Íranir tapi um 31 milljóna dala.
Stjórnir beggja ríkjanna hafa lýst
því yfir að þær hafi nægar vopna-
birgðir til að halda styrjöldinni
áfram a.m.k. framá mitt næsta ár.
Madrid. 12. nóvomhcr. — AP.
IIORFUR eru á því að sovézki
útlaginn og andófsmaðurinn
Andrei Amalrik. sem heið
hana í bílslysi skammt frá
Madrid í dag. verði jarðsettur
á Spáni. en orðrómi um að
slysið hafi ekki verið tilviljun
er eindregið vísað á bug. Am-
alrik, sem var 42ja ára að
aldri. ók sjálfur hifreiðinni. er
rakst á vöruflutningabíl. en
með honum voru kona hans og
tveir aðrir sovézkir útlagar,
sem sluppu ómeiddir. Fólkið
var á leið til Madrid-fundarins
um efndir Helsinki-sáttmálans.
„Andrei var enn eitt fórnar-
lambið í baráttu okkar", sagði
Leonid Plieutsch, þekktur sov-
ézkur andófsmaður, þegar hann
frétti um slysið, „hann dó við
skyldustörf“. Pjotr Grigorenko,
fyrrum hershöfðingi í Rauða
hernum, sagði að um leið og
hann hefði verið harður bar-
áttumaður hefði Amalrik verið
fullur mannúðar og mann-
gæzku, og Alexander Ginzburg
lét svo um mælt að í náinni
framtíð væri ólíklegt að sov-
ézku mannréttindabaráttunni
bættist liðsmaður, jafnhug-
myndaríkur og Amalrik.
Amalrik komst fyrst í kast
við sovézk yfirvöld á árinu 1965,
en meðal ritverka hans er bókin
„Verða Sovétríkin enn til árið
1984?“, sem mikla athygli vakti
og átti sinn þátt í því að
höfundurinn var dæmdur til
margra ára Síberíuvistar, en
síðan hann fór í útlegð frá
Sovétríkjunum 1976 hefur hann
verið búsettur í Hollandi.
Andrei Amalrik.
menn í liuneurv urk í’all
Lundúnum. 12. nóvember. — AP.
UM ÞRJÁTÍU þúsund hvíta-
sunnumenn i Sovétríkjunum
hófu fimm daga hungurvcrk-
fall í gær, sama dag og
fundur 35 ríkja um efndir
Ilelsinki-sáttmálans hófst í
Madrid. að því er skýrt var
(•dansk. 12. nóvember. — AP.
SAMNINGAVIÐRÆÐUR þeil
brigðisyfirvalda og fulltrúa líkn-
arstétta hófust í Gdansk í dag. cn
þcim var frestað eftir að sjónar-
mið bcggja aðila höfðu komiö
fram.
Setuverkfall yfir hundrað
frá í dag. Upplýsingarnar
koma frá Keston College á
Englandi. en þaö er stofnun
sem stundar rannsóknir á
trúarlífi í Sovétríkjunum og
hefur þrjátiu manna starfs-
lið.
manns, sem starfa við heilsu-
gæzlu, hefur nú staðið í sex daga,
en krafizt er launahækkunar og
bættrar heilbrigðisþjónustu.
Læknanemar í Poznan eru
komnir í samúðarverkfall, en áður
höfðu félagar þeirra í Gdansk og
Szozecin lýst yfir samstöðu sinni.
Talsmaður samtakanna,
Alíona Kojevnikov, segir að
láta muni nærri að allir hvíta-
sunnumenn, sem sótt hafa urn
leyfi til að flytjast úr landi af
trúarlegum ástæðum, taki
þátt í verkfallinu, að börnum
undanskildum. Auk þess taki
þátt allmargir kristnir menn,
sem sýna vilji samstöðu með
málstaðnum þótt ekki séu þeir
í samtökum hvítasunnu-
manna. Þá má geta þess að í
gær fréttist frá Moskvu að
fjöldi gyðinga hefði byrjað
þriggja daga hungurverkfall
sama dag og Madrid-fundur-
inn hófst, en tilgangur þessara
mótmælaaðgerða er að undir-
strika brot Sovétstjórnarinnar
á þeim ákvæðum Helsinki-
sáttmálans er lúta að rétti
manna til að iðka trú sína.
Pólland:
Viðræðum frestað
Palme vondaufur
um skjóta lausn