Morgunblaðið - 23.11.1980, Blaðsíða 20

60
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. NÓVEMBER 1980
Farþegar um borð í flugvél, sem
er rænt, geta orðið fyrir sálrænu
áfalli, sem þeir eru lengi að jafna
sig á. I einni rannsókn sem á þessu
var gerð, kom í ljós, að sumir urðu
svo þunglyndir að ekki varð til
annars jafnað en hjá fyrrv. föng-
um í útrýmingarbúðum nasista á
sínum tíma.
Andreas Plöger, sem er prófess-
or við Tækniháskólann í Aachen,
segir, að jafnvel þremur árum
eftir að flugránið átti sér stað
vakni margir upp af svefni skelf-
ingu lostnir, séu myrkfælnir og
fyllist ótta þegar þeir sjá ein-
hvern, sem líkist flugræningjun-
um. Plöger hefur það verkefni að
rannsaka þau sálrænu áhrif, sem
flugrán getur haft á farþega
vélarinnar.
13. október árið 1977 rændu
fjórir Palestínumenn Lufthansa-
þotu, sem var á leið frá Mallorca
til Frankfurt í Vestur-Þýskalandi.
Attatíu og tveimur farþegum og
fjórum flugliðum var haldið í
Gíslinn er ekki
hólpinn þótt
hann sé laus
gíslingu í fimm daga, en á þeim
tíma var vélinni flogið til Rómar,
Nikosíu, Aden og Mogadishu þar
sem gíslarnir voru loks frelsaðir í
skyndiárás þýskrar víkingasveit-
ar.
Rannsóknum Plögers er ekki að
fullu lokið en þó segist hann geta
fullyrt, að flestir farþeganna hafi
orðið fyrir miklu sálrænu áfalli.
Viss hljóð, sem minna á fyrirskip-
anir ræningjanna um borð í flug-
vélinni, valda ótta hjá fólkinu og
ýmsir erfiðleikar hafa komið upp
milli hjóna. Tvenn hafa enda
skilið síðan.
Sumir farþeganna fylltust sekt-
arkennd og sjálfsásökunum, eins
og t.d. maðurinn sem fannst hann
vera samsekur ræningjunum,
jafnvel eftir að þeir höfðu skotið
flugstjórann að farþegunum ásjá-
andi. Eða þá konan, sem leiðtogi
ræningjanna misþyrmdi. Hún átti
sér um nokkurn tíma á eftir
aðeins eina ósk, sem var sú að
verða félagi í samtökum ræningj-
anna.
Sextán farþeganna hafa þurft á
hjálp geðlæknis að halda en Plög-
er segir, að koma hefði mátt í veg
fyrir það ef þeim hefði verið sinnt
strax eftir flugránið.
Ekki eru afleiðingar flugránsins
allar á einn veg fyrir farþegana.
Margir þeirra líta nú lífið öðrum
augum en þeir áður gerðu og
tilfinningaleg tengsl þeirra við
annað fólk eru heilbrigðari. Þeir
eru umburðarlyndari og örlátari
gagnvart samborgurum sínum.
- ANNELIESE STANKAU
Engir aufúsuY
gestir -að ekkif
sé meira sagt
Þegar lögreglan lét síðast til
skarar skríða í Boulogneskógi,
þar sem vændiskonur Parísar-
borgar bjóða karlmönnum blíðu
sína, kom í ljós að allar „vænd-
iskonurnar", sem lögreglan hafði
afskipti af, voru karlmenn, kyn-
villingar frá Brasilíu.
Parísarlögreglan lítur ekki svo
á, að innrás brasilísku drengj-
anna sé eins og hver önnur
uppákoma í undirheimum borg-
arinnar. „Við erum þegar komnir
með 300 þeirra á skrá og þeir eru
farnir að valda verulegum vand-
ræðum í hinni venjulegu vændis-
starfsemi," sagði háttsettur lög-
reglumaður í siðferðisdeild Par-
ísarlögreglunnar. „Það fer ekki
hjá því, að til einhverra ofbeldis-
verka kemur því að þeir eru
hreinlega að bola frönskum
glæpaflokkum út úr myndinni."
„I sumum kaffihúsum og krám
er nauðsynlegt að tala portú-
gölsku ef maður vill ekki láta of
mikið á sér bera," sagði talsmað-
ur lögreglunnar og minntist á
það um leið, að það eru aðeins tvö
ár síðan fór að bera á brasilísku
kynvillingunum í París. „Þeir
skipta augljóslega þúsundum í
Brasilíu og nú streyma þeir
stríðum straumi frá Ríó til
Parísar."
í Frakklandi má dæma mellu-
dólga til fangavistar en hins
vegar er vændi ekki bannað
lögum samkvæmt. í augum bras-
ilísku kynvillinganna er París
því fyrirheitna landið. Þar geta
þeir unnið sér inn nóga peninga
til að láta gera á sér aðgerð, sem
veldur því að þeim taka að vaxa
brjóst, og þeir tekjuhæstu, sem
geta haft allt að 700 dollurum á
nóttu, fara til Marokkó í rándýra
París er fyrirheitna landið.
aðgerð og snúa svo aftur sem
„konur".
Lögreglan í París hefur miklar
áhyggjur af þróun mála vegna
þess, að kynvillingarnir hafa með
sér sterk samtök, eru líkamlega
sterkir og hafa lagt undir sig
hverfi, þar sem evrópskir glæpa-
flokkar voru allsráðandi áður.
En þó að lögreglumennirnir hafi
áhyggjur af ástandinu gátu þeir
samt sem áður ekki varist brosi
þegar þeir könnuðu einn kynvill-
ingahópinn. Það kom nefnilega í
ljós, að melludólgurinn var kona.
- PAUL WEBSTER.
POLLAND:
Eva fæddist um svipað
leyti og sovézku skrið-
drekarnir ruddust inn í
Ungverjaland árið 1956.
Hún var 12 ára gömul, þegar þeir
héldu inn í Prag. Hún var 14 ára,
þegar þjóðvarðliðið skaut 50
manns í Stettin og Gdansk fyrir
að hafa efnt til verkfalla. Nú er
hún í fylkingarbrjósti andófs-
manna úr hópi stúdenta, sem
skipuleggja stuðning mennta-
manna við hina nýju verkalýðs-
hreyfingu í Póllandi.
Hún heyrði nýlega brezka utan-
ríkisráðherrann Carrington lá-
varð í fréttaviðtali í Varsjá. Hann
sagðist vona, að „önnur þjóð“
myndi ekki hlutast til um málefni
Pólverja. Hann þorði auðvitað
ekki að taka sér orðið „Sovétríkin"
í munn. Hann vildi heldur ekki
segja, hvað Bretar hygðust fyrir,
ef Sovétmenn sendu skriðdreka
sína yfir landamærin á nýjan leik.
Hálft frelsi er
betra en ekkert
„Hann myndi ekki gera neitt,“
segir Eva með fyrirlitningu.
„Við verðum að telja okkur trú
um að Rússarnir viðurkenni
hreyfingu okkar," heldur hún
áfram. „Við verðum að bægja frá
okkur óttanum við sovézka
skriðdreka, svo að við gerum bara
að gamni okkar. Ef við gerðum
það ekki, gætum við ekki haldið
áfram. Sumir halda, að Rússar
verði komnir hingað um jólaleytið.
Sjálf er ég hrædd innst inni. Ég
get ekki varizt þeirri hugsun, að
eitthvað komi fyrir. En á síðustu
mánuðum hafa 10 milljónir gengið
í hreyfinguna. Þeir geta alls ekki
ráðið við okkur öll.“
Og hvaða skoðun hafa Eva og
félagar hennar á Rússum? „Við
hötum þá. Það er að segja við
hötum Sovétríkin. Okkur líkar vel
við rússnesku þjóðina og rússn-
eska menningu. Við lærum rússn-
eska söngva og rússneska tungu.
Þetta er eins konar geðklofningur.
Við teljum okkur fremri Rússúm.
Evrópskari. Vestrænni. Lýðræð-
Verður „stóri bróðir“ kominn um jólaieytið?