Morgunblaðið - 17.01.1981, Page 1

48 SÍÐUR OG LESBÓK
13. tbl. 69. árg.
LAUGARDAGUR 17. JANÚAR 1981
Prentsmiðja Morgunhlaðsins.
Landsmenn hafa fengið að kenna á kuldunum að undanförnu og þvi betra að kunna að klæða sig vel eins og
þessi hafnarverkamaður, sem ól. K.M. smellti mynd af nú i vikunni.
Pólland:
Skyndiverkfall
strætisvagna-
stjóra í Varsjá
Varsjá, 16. janúar. AP.
STARFSMENN og ökumenn al-
menningsvagna í Varsjá lögðu i
dag niður vinnu i fjórar klukku-
stundir til að leggja áherslu á
kröfuna um 40 stunda vinnuviku
og jafnframt til að vara stjórnvöld
við því að grípa til hefndarað-
gerða gegn þeim. sem sátu heima
sl. laugardag.
Verkfall strætisvagnastjóranna
hófst klukkan átta að morgni eftir
að þeir höfðu ekið áætlunina einu
sinni. Varsjárdeild Samstöðu stað-
festi, að verkfall hefði verið gert,
en vildi enga yfirlýsingu gefa um
það að sinni. I gær slitnaði upp úr
viðræðum milli Jerzy Majewski,
borgarstjóra í Varsjá, og tals-
manna Samstöðu og er það talið
vera ástæðan fyrir verkfallsað-
gerðunum nú.
í fréttum frá Róm segir, að Lech
Walesa, sem þar er staddur í boði
ítalskra verkalýðsfélaga, hafi ekk-
ert viljað tjá sig um verkföllin í
Varsjá í dag, en í ávarpi, sem hann
flutti, sagði hann, að Pólverjar
hefðu „fyrr verið reiðubúnir að
hætta lífi sínu saman og gerðu það
aftur þegar nauðsyn krefði".
Haft var eftir heimildum í París
í dag, að fulltrúar allra helstu
lánardrottna Pólverja á Vestur-
löndum muni koma saman til
fundar innan skamms. Ráðgert
hafði verið að fundurinn yrði í dag
en honum var frestað vegna vænt-
anlegrar embættistöku ríkisstjórn-
ar Ronald Reagans. Viðfangsefni
fundarins verður breyttir afborg-
unarskilmálar af skuldum Pólverja
en þeir skulda nú vestrænum
þjóðum tæpa 20 milljarða dollara.
Bernadette Devlin
Líkur á að samkomulag um
lausn gíslanna sé í höfn
Bandarísk sjónvarpsstöð segir að orðalagið eitt sé eftir
Washington. 16. jan. AP.
ABC-sjónvarpsstöðin banda-
ríska sagði i dag, aö Bandaríkja-
menn og íranir hefðu komist að
„fullu samkomulagi" um lausn
gisladeilunnar og stæði nú ekki
annað i veginum en orðalagið á
texta samkomulagsins. í Teheran
sagði samningamaður íransstjórn-
ar, að samkomulag væri i höfn og
að stjórn hans hefði lagt fram
Bernadette Devlin
sýnt banatilræði
tillögur um hvernig staðið skyldi
að flutningi iranskra inneigna f
Bandaríkjunum. Walter Mondale.
varaforseti Bandaríkjanna. varaði
þó við of mikilli bjartsýni og sagði,
að enn ætti eftir að ráða fram úr
flóknum fjármála- og lagalegum
atriðum.
I fréttum ABC-sjónvarpsstöðvar-
innar var haft eftir Lloyd Cutler,
ráðgjafa Hvíta hússins, að nú væri
„unnið að gerð samkomulagstext-
ans og ættu drögin að geta verið
komin til Teheran á morgun". „Ef
íranir sætta sig við orðalagið má
búast við opinberri tilkynningu um
samkomulagið á morgun (laugar-
dag),“ sagði í fréttum ABC.
Stjórnarerindrekar og banka-
menn víðs vegar að úr heiminum
unnu að því í allan dag að greiða
fyrir heimflutningi iranskra inn-
eigna í Bandaríkjunum, sem stjórn-
völd þar í landi lögðu hald á vegna
gíslatökunnar. Ríkisstjórn Jimmy
Carters hefur lagt mikið kapp á að
finna lausn á málinu áður en
Ronald Reagan tekur við embætti
forseta nk. þriðjudag en nú eru
liðnir 440 dagar síðan ráðist var inn
í bandaríska sendiráðið í Teheran.
Walter Mondale, varaforseti
Bandaríkjanna, sagði í dag, að nú
væri reynt að gera það „á nokkrum
klukkustundum sem ella hefði tekið
mánuði" og varaði við ótímabærri
bjartsýni. „Vonir okkar hafa brugð-
ist fyrr og þess vegna skulum við
halda tilfinningum okkar í skefj-
um,“ sagði hann.
Jimmy Carter Bandaríkjaforseti
hefur ekkert látið hafa eftir sér um
hugsanlega lausn gíslamálsins en í
dag var hann á löngum fundi með
ráðgjöfum sínum í utanríkismálum.
Allt, sem Ronald Reagan vildi segja
við fréttamenn, þegar álits hans
var leitað, var að hann „fylgdist
með hverri hræringu“, sem ætti sér
stað varðandi málið.
Fréttamenn hvaðanæva að úr
heiminum hafa í allan dag flykkst
til Wiesbaden í Þýskalandi en búist
er við, að gíslarnir verði fyrst
fluttir á sjúkrahús bandaríska flug-
hersins þar áður en þeir verða
fluttir til Bandaríkjanna.
Talsmaður bandaríska hersins
vildi þó ekki viðurkenna að nokkrar
sérstakar ráðstafanir hefðu verið
gerðar til að taka á móti gíslunum
en sagði, að tvær DC-9-sjúkraflug-
vélar væru ávallt til taks á flugvell-
inum ef kallið skyldi koma.
Hún og eiginmaður hennar liggja
þungt haldin á sjúkrahúsi
Stokkhólmur:
W allenberg-vitna-
leiðslunum lokið
Wallenberg verður nefndur til
friðarverðlauna Nóbels í ár
Stokkhólmi, 16. janúar. AP.
í DAG LAUK í Stokkhólmi al-
Belfaat. 16. jan. — AP.
BERNADETTE Devlin Mealisk-
ey, fyrrum þingmaður á hreska
þinginu og ákafur baráttumað-
ur fyrir réttindum kaþólskra
manna á Norður-írlandi, lá i
dag þungt haldin á gjörgæslu-
deiíd sjúkrahúss í Belfast eftir
að hryðjuverkamenn höfðu ráð-
ist á hana og mann hennar og
sært þau mörgum skotsárum.
Það var í býtið í morgun sem
þrír menn réðust inn á heimili
Mcaliskey-hjónanna og hófu að
skjóta á þau að börnunum þeirra
þremur ásjáandi. Bernadette var
særð mörgum sárum á brjósti,
mjöðm og fótum og maður henn-
ar var skotinn í kviðinn. Þau
voru strax flutt með þyrlu til
sjúkrahúss í Belfast þar sem
líðan þeirra var sögð „alvarleg"
Breskur herflokkur handtók
seinna árásarmennina í Tyrone-
héraði fyrir vestan Belfast. Að
sögn lögreglunnar eru þeir öfga-
fullir mótmælendur. Haft er eft-
ir heimildum, að Devlin hafi oft
verið hótað dauða vegna þess, að
hún hefur tekið svari skæruliða
IRA, sem eru í fangelsum á
Norður-írlandi.
Bernadette Devlin lét fyrst að
sér kveða í mannréttindabaráttu
kaþólskra manna á N-írlandi
seint á sjöunda áratugnum og
var stofnandi Sósíalistaflokks-
ins, sem berst fyrir sameiningu
við írska lýðveldið. Hún var
kosin á breska þingið 1969 og
varð þar með yngsti þingmaður
þess um 200 ára skeið eða frá því
á dögum William Pitts yngra.
Hún sat á þingi í fimm ár en náði
ekki endurkosningu 1974.
þjóðlegum vitnaleiðslum um ör-
lög sænska diplómatsins Raoul
Wallenbergs, sem talinn er hafa
setið í rússnesku fangelsi síðan
1945. í lok vitnaleiðslanna var
tilkynnt. að ákveðið hefði verið
að tilnefna hann til friðarverð-
launa Nóbels á þessu ári.
Raoul Wallenberg vann mikið
starf í þágu gyðinga á styjaldarár-
unum og er talið að hann hafi
forðað 100.000 manns frá því að
lenda í útrýmingarbúðum nasista.
Hann var staddur í Budapest í
janúar 1945 þegar Rauði herinn
náði borginni og var þá handtek-
inn. Seinna sögðu Rússar, að hann
hefði látist í fangelsi í Moskvu 17.
júlí 1947.
„Við höfum fyllstu ástæðu til að
ætla að Wallenberg sé enn á lífi,“
sagði í yfirlýsingu, sem gefin var
út í lok vitnaleiðslnanna. Breski
þingmaðurinn Greville Janner,
sem var einn af þeim sem stjórn-
uðu vitnaleiðslunum, sagði að far-
ið yrði fram á það við rússnesk
stjórnvöld að sérstakri rannsókn-
Raoul Wallenberg
arnefnd yrði leyft að koma til
Sovétríkjanna.
Þeir, sem að vitnaleiðslunum
stóðu, segjast fullvissir um að
Wallenberg sé enn á lífi og vísa í
því sambandi til vitnisburðar
fyrrverandi fanga í rússneskum
fangelsum, sem segjast hafa séð
Wallenberg í ýmsum fangelsum,
allt frá árinu 1947 þar til í febrúar
á síöasta ári.