Morgunblaðið - 18.01.1981, Qupperneq 17

Níræðis-
afmæli
ÁRNI HINRIKSSON, einn elsti
maður i sjómannastétt, er niræð-
ur i dag. Árni, sem er borinn og
barnfæddur á Eskifirði, hefur nú
um árabil verið vistmaður á
Hrafnistu hér i Reykjavik.
Hingað til bæjarins fluttist
hann árið 1942 og hefur átt hér
heima síðan. Hann átti heima að
Norðurstíg 3 áður en hann fluttist
á Hrafnistu. Árni, sem ber háan
aldur mjög vel, var sjómaður í
milli 60 og 70 ár.
Kommúnistasamtökm
vilja samstöðu um
stuðning við Pólverja
MORGUNBLAÐINU hefur borizt
til birtingar eftirfarandi bréf
Kommúnistasamtakanna til allra
stjórnmálasamtaka i iandinu:
Af málgögnum allra íslenskra
stjórnmálasamtaka má ráða að
þau taka afstöðu með baráttu
pólskra andófsafla sem svo eru
nefnd. Ennfremur hafa þau varað
við sovéskri innrás í Pólland.
Við teljum hættu á sovéskri
íhlutun alls ekki hjá liðna og
minnum á hve hættuleg hún yrði
heimsfriðnum. Það er Ijóst að rétt
viðbrögð og öflugur þrýstingur á
Sovétríkin mun skipta máli ef til
ótíðinda dregur.
Samtök okkar vita fullvel að það
tíðkast ekki í íslenskum stjórn-
málum að flest eða öll stjórnmála-
samtök vinni saman að einu
ákveðnu máli, þar sem þau þó
hafa sömu eða mjög áþekka
stefnu. Nægir að benda á stuðn-
ingsstarf við afgönsku þjóðina
sem dæmi.
Samt viljum við fara þess á leit
við ykkur að þið takið þátt í
víðtæku samstarfi til varnar Pól-
verjum ef innrás Varsjárbanda-
lagsins í Pólland blasir við eða er
þegar orðin. Það getið þið gert
með því að hafa samband við öll
hin stjórnmálasamtökin áður en
baráttuaðgerðir hæfust, með sam-
starf í huga.
Kommúnistasamtökin lýsa sig
reiðubúin til viðræðna um hvað
eina sem mætti duga Pólverjum
um þessar mundir. Sama gildir
raunar um Afganistan eða önnur
þau ríki eða fólk sem líður fyrir
ásælni risaveldanna.
Framkv.nefnd miðstjórnar
Kommúnistasamtakanna.
Frost hamlar
skelfiskveiðum
Stykkishólmi, 15. jan. 1981.
SKELFISKVEIÐAR haía að und-
anförnu verið stundaðar héðan,
en þær hófust þegar eftir áramót.
En siðustu tvo daga hefur ekki
verið unnt að gera neitt, vegna
frosthörku.
En þannig er mál með vexti, að
ef frost fer yfir sjö stig á Celcius,
eru skelfiskveiðar bannaðar. En
hér var í morgun 15 stiga frost, og
báta.-nir eru því í landi eins og er.
— Fréttaritari
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 18. JANÚAR 1981
17
Fríða Gylfadóttir
Lj<win. KristjAn
Steina undir Steinahlíðum
Fríða Gylfadóttir heitir
stúlkan unga. sem leik-
ur Steinbjörgu litlu,
dóttur Steinars bónda í
Hlíðum undir Steinahliðum, og
segir frá í Paradisarheimt. Hvað
svo sem segja má um myndina
(eða bókina), þá hefur leikur
stúlkunnar hitt landsmenn i
hjartað, konur töluðu um hana í
jólaboðum, blöð hafa átt við hana
samtöl og sjónvarpið sýndi okkur
hana aukreitis á gamlárskvöld.
En hróður hennar hefur borist
viðar. í dönsku heimilisblaði, sem
kom út nú fyrir jól, á gamansam-
ur Dani og kunnur fyrir fyndni í
heimalandi sinu, spjall við leik-
konuna ungu, einnegin sem hann
talar þar við Björn á Leirum og
„den verdensberömte forfatter“,
eins og hann kallar hann Laxness
okkar.
í þessu spjalli segir, að Friða
sé mjög indæl og ekki skapstygg
— i það minnsta á tali við blm. og
er óhætt að taka undir það —
hýrleg i samræðu og heilbrigð i
framkomu. Það sem vantar i
þessa mynd, og sennilegast af því
Daninn frægi hefur verið upptek-
inn af eigin fyndni, er það, að
leikkonan okkar unga er svo
hláturmild og hlær svo smitandi,
að hún gæti jafnvel komið Hjör-
leifi Guttormssyni til að hlæja (í
Straumsvík)!
Eg spurði hana auðvitað fyrst,
hvernig það væri að vera ung
leikkona.
— Þetta er nú frumraunin, segir
Fríða (og hlær), svo ég veit ekki hvort
ég hef leyfi til að kalla mig leikkonu
eftir að hafa verið Steina sumartíma —
en kannski unga leikkonu, já.
Ég sá það í Mogganum, segir hún,
það vantaði ungar stúlkur í sjón-
varpsmynd um Paradísarheimt, og
fékk hana ömmu mína með mér niður á
Sjónvarp. Nei, amma var mér bara til
halds og trausts, ég var svolítið feimin
í þá daga. Ég var ljósmynduð eins og
fleiri stúlkur sem þarna voru sömu
erinda, svo mátti ég fara. Um kvöldið
var ég aftur á móti hringd á fund Rolfs,
leikstjórans, og hann sagði sér litist
ágætlega á mig og ætlaði að koma
hingað út aftur um vorið og prufu-
mynda.
Svo kom vorið og Rolf og ég varð
Steina.
að var á köflum mjög erfitt að
vera Steina. En ég hafði ágæta
leiðbeinendur, svo þetta hafðist.
Eftirminnilegt? Það var allt eftir-
minnilegt, sérílagi kannski gatan
þarna úti í Utah. Og margt upplifði ég
þetta sumar. Það rifjaðist upp fyrir
mér um leið og ég horfði á myndina, og
það var saga í kringum sérhvern
atburð, sérhverja hreyfingu.
— Mér fannst mjög aðdáunarvert,
hvað þú fórst létt með að sjá af
hestinum, sem var þér svo kær; tapa
föður þínum, sem þú unnir svo mjög,
útí lönd á flakk; fara unglingur uppí til
gamals kalls og ala honum barn; koma
fyrir rétt og vera spottuð af sveitung-
um þínum; hafa samfarir við útlenskan
mann útá rúmsjó; missa móður þína á
útflytjendaskipi; og ofan á allt þetta
sjá af frómum eiginmanni þínum í
svartholið. Margur hefði nú bugast í
þessum raunum og einhver framið
sjálfsmorð. Hvort heldurðu að Stein-
björg litla hafi verið einfeldningur eða
beinlínis vangefin?
— Mér finnst hún hvorugt. Ég held
þú misskiljir þetta. Steina er ekkert
annað en góð stúlka, sem á góðan föður
og skilur ekki fremur en fleiri góðar
sálir þann vonda heim sem hún lifir i.
Það er allt og sumt. Já, við getum sagt
hún sé brot af heimspekingi. Én
umfram allt er hún bara góð.
— Eins og þú?
— Ég veit ekki hvort ég er svo góð.
En ég held samt ég reyni að gera sem
best úr öllu. Ég er ánægð að vera til.
— Heldurðu Steina hafi breytt þér?
— Ég veit ekki. Kannski er ég
svolítið öruggari með mig heldur en ég
var. Minna feimin. Ég var ógurlega
feimin.
Svo er ég nú ekki eins mikil budda og
ég var, segir Fríða og fer að skelli-
hlæja. Ég hef lést um 8 kíló. En það var
nú ekki Steinu að þakka. Það var
krankleiki.
— Fannst þér hún góð mynd Para-
dísarheimt?
— Ég hafði mjög gaman af henni,
sérílagi þegar ég sá hana öðru sinni nú
um jólin. Mér fannst myndin góð
tilbreyting frá amrískum bófahasar.
Ég var í fyrstunni svolítið lengi að
venjast því, þetta væri ég þarna á
skjánum, svo naut ég bara sögunnar
eins og almenningur.
En það er skrítin tilfinning að sjá
sjálfa sig á sjónvarpi.
— Heldurðu það verði ekki leiðinlegt
um næstu jól — engin Steina etc.
— Neinei, hló Fríða: Ég rifja þá bara
upp þessi jól!
En mér finnst gaman að dansa,
segir hún allt í einu og brosir. Ég
er núna að læra stepp. Fékk svo
mikinn áhuga á steppi eftir að ég sá
„Singing in the Rain“. Mér finnst mjög
gaman að steppa. Það er svo fjörugt.
Ég hef mikla ánægju af músík. Svo
hef ég gaman af tungumálum og
ferðalögum: Ég nýt þess að kynnast
góðu fólki í ólíkum heimi, og hef
heimsótt England, Danmörku, Þýska-
land og Bandaríkin og ætla víðar.
— Þú ætlar ekki að verða leikkona?
— Einu sinni ætlaði ég nú það. Þá
var ég lítil og átti mér draum. Svo
breyttist það með aldrinum, en hann
kom aftur þessi draumur og nú er þetta
ekki lengur draumur. Mig langar nú
svolítið til þess að verða leikkona, en
kannski verð ég bara ung leikkona. Það
er aldrei að vita.
— Og þú hafðir gaman af því að vera
Steina eitt sumar?
— Já, svo sannarlega. Ég kynntist
svo mörgu góðu fólki. Ægilega góðu
fólki. Nei, það var enginn vondur og
reyndar minnist ég þess ekki, ég hafi
nokkru sinni kynnst vondu fólki.
Kannski á ég það eftir.