Morgunblaðið - 10.02.1981, Síða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. FEBRÚAR 1981
Guðmundur Þorbergsson:
II ráski n rivsleikur
í fornsögum segir frá leik einum
sem iðkaður var á mannamótum
til skemmtunar og var nefndur
hráskinnsleikur. Fólst hann í því
að tveir menn höfðu sin á milli
blautt skinn og þrifu í til skiptis.
Þegar líf færðist í leikinn gátu
orðið stympingar og pústrar og
jafnvel stórmeiðsli. Flestum mun
nú þykja leikur þessi fremur
ógæfulegur og lítið uppbyggilegur.
Eftir að hafa setið eitt ár í
Stúdentaráði Háskóla Islands hef
ég orðið þess var að skemmtan
þessi er sumum nútímamönnum
lítt í gleymsku fallin. Hinn 29.
janúar var ég að lesa Morgunblað-
ið er ég fann að tekið va,r nú í
skinnið og það heldur fast og
harkalega.
Á bls. 3 segir af illmennsku
kommúnista í SHÍ (stundum
nefndir róttæklingar og Fylk-
ingarlýður, allt eftir hugarástandi
og andagift á hverjum tíma) er
þeir neituðu að styðja baráttu
pólskra félaga sinna. Örlítið er
minnst á að fyrrnefndir kommar
höfðu í huga að „svæfa málið í
nefnd" en á annan hátt er ekki
minnst á niðurstöðu fundarins.
Hinn frómi heimildarmaður
Morgunblaðsins hefði að meina-
lausu mátt gefa sér tíma til að
upplýsa lesendur blaðsins um að í
vor var samþykkt tillaga í SHÍ um
stuðning við pólska stúdenta.
Einnig hefði mátt geta þess að
málinu var vísað til utanríkis-
nefndar ráðsins til umfjöllunar.
Erfitt er því að skilja þá fullyrð-
ingu heimildarmannsins að títt-
nefndir kommar og róttæklingar
hafi neitað að styðja pólsku stúd-
entana. Tillagan var ekki borin
undir atkvæði. Sá þáttur málsins
er eftir og bíður næsta fundar
ráðsins.
Vinstri stúdentar
styðja pólska
stúdenta...
Ég tel að mér sé heimilt að
fullyrða að innan raða vinstri
manna í HÍ ríkir fullur skilningur
og samúð með þeirri baráttu sem
félagar okkar í Póllandi standa í
um þessar mundir. Við vinstri
menn erum hins vegar ekki tilleið-
anlegir að taka undir íhaldsskæt-
ing um marxismann, sem við mörg
hver teljum einn af hornsteinum
lífskoðana okkar. Eins og orðalag
tillögu Vökumanna, Auðuns Svav-
ars Sigurðssonar, Árna C. Th.
Arnarsonar o.fl. er, getum við ekki
fellt okkur við hana. Ef áhugi
hefði verið hjá þeim að ná sam-
stöðu um málið hefði það verið
leikur einn að semja tillögu sem
hefði náð samþykki. Þessum
mönnum er hins vegar ekkert
heilagt. I þeirra augum er Stúd-
entaráð leikvöllur upprennandi
pólitíkusa, þar sem gaman er að
fara í stjórnarandstöðuleik og
halda uppi málþófi, þrasi og nuddi
um formsatriði. Nú gengu þessi
fósturbörn ihaldsins of langt. í
stað þess að halda sig við hvers-
daglegt nöldið, hafa þeir notfært
sér háleita baráttu pólskra stúd-
enta fyrir mannréttindum í van-
máttugri tilraun til að koma höggi
á apdstæðinga sína i Stúdenta-
ráði. Seint verða fundin nógu hörð
orð til að fordæma slíka lágkúru.
Þegar ég hóf störf í Stúdenta-
ráði, taldi ég ýmsa Vökumenn vel
hæfa til samstarfs að hagsmuna-
málum stúdenta. Meðal þeirra var
heimildarmaður Morgunblaðsins.
Mér finnst lítið leggjast fyrir
góðan dreng að gerast leppur
Auðuns Svavars Sigurðssonar,
höfundar tillögunnar, á opinber-
um vettvangi. Eftir að Auðun
hefur orðið sér til skammar vegna
ósanninda um leigumál Stúdenta-
garðanna í blöðum, skákar hann í
skjóli annarra Vökuliða. Verður
það ekki kölluð stórmannleg fram-
koma.
... og líka
stúdenta í
E1 Salvador ...
Ef við vinstri menn værum jafn
nægjusamir á pólitískt siðgæði
gætum við leikið á sömu nótur. í
E1 Salvador fer fram mannrétt-
indabarátta með öflugri þátttöku
stúdenta. Málum er svo háttað að
háskólanum hefur verið lokað og
nokkrir kennarar og stúdentar
hafa verið myrtir af afturhalds-
klíkunni sem völdin hefur í land-
inu. Lítill vandi væri að leggja
fram tillögu í SHÍ um stuðning við
baráttu námsmanna í E1 Salvador
og skreyta hana með frösum um
„hrun auðvaldsskipulagsins" og
„fastistasvínið Reagan" o.s.frv.
Síðan hefði mátt kanna undirtekt-
ir Vökuliðsins. Hvers vegna gerum
við þetta ekki? Svarið er einfalt.
Við leggjum okkur ekki svo lágt í
Rafíðnaðarsamband Islands:
Tryggt verði jafn-
rétti verknáms við
aðrar námsbrautir
KJARAMÁL, atvinnumál og
menntamál voru helztu mál
sjötta þings Rafiðnaðarsam-
bands Islands, sem haldið var i
Reykjavík i lok janúar. Sátu það
55 fulltrúar frá 8 aðildarfélog-
um sambandsins. Miðstjórn RSÍ
var öll endurkjörin, en formað-
ur sambandsins er Magnús
Geirsson.
í ályktun þingsins um mennta-
mál er m.a. fagnað því átaki sem
gert hefur verið í námsskrárgerð
í rafiðnum og bent er á að efla
verði verknámsbrautir, sem hafi
verið stórlega vanræktar af
hálfu hins opinbera. „Það er
skoðun þingsins, að til að tryggja
í reynd jafnrétti verkmennta við
aðrar námsbrautir sé nauðsyn-
legt, að ríkisvaldið fjármagni
alfarið stofnkostnað fram-
haldsskóla. Reynslan sýnir, að
fjármögnun verknáms er flestum
sveitarfélögum ofviða og freist-
ast þau til að velja skólaform,
sem krefst minni stofnkostnaðar
... Telur þingið að skipuleggja
beri iðnnám svo nemendur lokist
ekki í blindgötu heldur hafi
möguleika til að breyta vali sínu
áður en til lokaprófs kemur." Þá
er í ályktun um eftirmenntun-
armál átalinn samdráttur sem
orðið hafi í fjárveitingum síðustu
ára til eftirmenntunarmála.
Símenntun sé nauðsyn til að
fullnægja þeim kröfum, sem at-
vinnulífið geri til iðnaðarins.
skítinn að nota mannréttindabar-
áttu sem hráskinn á skrokkinn á
andstæðingum okkar.
Kaldastríðs-
beljandi
Þetta mál er frá upphafi til
enda dæmigert fyrir andleysi og
stefnuleysi Vökuíhaldsins í mál-
um stúdenta. Málflutningur þess
einkennist af uppþotum og slúðri í
stað rökræðna. Eina framlag
Vöku til umræðunnar sem fram
fer á vettvangi Stúdentaráðs er að
reyna að sannfæra stúdenta um að
vinstri menn séu sprellikarlar sem
sé stjórnað frá hinum bergmáls-
lausu múrum Kremlar. Þetta gæti
maður kallað að færa stúdenta-
pólitíkina austur á Volgubakka.
Að mörgu leyti er þetta skiljanleg
afstaða. Vaka er nátttröll sem
hefur dagað uppi frá því í forn-
eskju frjálshyggjunnar. Hvernig
getur frjálshyggjumaður sem tel-
ur stigsmun á samhjálp velferð-
arríkisins og fangabúðum Sovéska
einræðisins, sett fram stefnu í
málefnum stúdenta? Við náms-
menn þurfum félagslega aðstoð.
Við þurfum námslán, ódýrt hús-
næði og barnaheimiii fyrir börn
okkar. Við nærumst ekki á frösum
um frjálsa samkeppni. Þótt ótrú-
legt megi virðast hefur Vökuaft-
urhaldið öðlast skilning á þessu og
mótar baráttu sína í samræmi við
það. Á framboðsfundum standa
þessir sjálfskipuðu handhafar lýð-
ræðisins fjálgir á svip og básúna
hættuna sem stafar af kommun-
um í Félagi vinstri ma na. Slíkri
kaldastríðsbeljandi sem ætláð er
að reka fleyg í raðir félagshyggju-
manna gerir ekki annað en að
þjappa mönnum saman og opna
augu stúdenta fyrir stefnuleysi
Vöku. Vaka getur ekki mótað
markverða stefnu í hagsmunamál-
um okkar stúdenta og mun aldrei
geta, vegna þess að slík stefna
krefst félagshyggju og er því
vinstri stefna.
Þáttur Morgun-
blaðsins
Þáttur Morgunblaðsins í þessu
máli er fordæmanlegur. Hér eftir
verður því ekki trúað að blaðið
hafi minnsta áhuga á að halda
uppi lágmarksstandard. Það birtir
athugasemdalaust hvern þvætting
úr smástrákadeild íhaldsins án
þess að láta svo lítið að kanna
hvort nokkur fótur sé fyrir. Ekki
er þó látið þar við sitja. Leiðarar
blaðsins hinn 30. janúar sl. verða
lengi í minnum hafðir sem ömur-
legt vitni um rökþrot Morgun-
blaðsins í landsmálaumræðunni.
Á tímum umræðu um bráða-
birgðalög og efnahagsráðstafanir
sér blaðið sér fært að eyða leiðara-
plássi í nöldur um þá eðiilegu
hagskýrslugerð sem nú fer fram
með almennu manntali og árétt-
ingu á rangfærslum og skítkasti
Vökuliðsins. Virðist nú Bleik vera
brugðið.
Upphlaup Vöku með stuðningi
Morgunblaðsins hefur enn rök-
stutt þá skoðun mína að félagið sé
tímaskekkja. Ég er þess fullviss að
stúdentar í Háskóla íslands láta
ekki blekkja sig með slagorða-
glamri hrópandans í eyðimörkinni
um kommúnista og myrkraverk
þeirra. Slíkar hugrenningar þríf-
ast á fáfræði og hleypidómum og
ég er þess fullviss að stúdentar eru
vel upplýstir. Þeir munu kveða
upp sinn dóm. Við Vöku verður
sagt líkt og höndin ritaði á
vegginn forðum: „Þú er veginn á
skálum og léttvægur fundinn."
Guðmundur Þorbergsson,
fulltrúi Félags vinstrimanna
I Stúdentaráði.
Aths. ritstj:
Marxisti í öngstræti
Aths. ritstjóra
29. janúar birti Morgunblaðið
tillögu, sem fulltrúar Vöku, fé-
lags lýðræðissinnaðra stúdenta,
höfðu lagt fram á fundi í Stúd-
entaráði Háskóla íslands 27.
janúar um stuðning við pólska
stúdenta. Jafnframt kom fram í
frétt blaðsins og var haft eftir
Guðmundi Þóroddssyni fulltrúa
Vöku í stúdentaráði, að fulltrúar
Félags vinstri manna í ráðinu
„töldu öll tormerki á því að
samþykkja tillöguna og vildu
svæfa málið í nefnd fram að
næsta fundi ráðsins, sem jafnan
eru haldnir mánaðarlega". Sagði
Guðmundur einnig: „Kommún-
istar í stúdentaráði neita því í
raun að styðja pólska stúdenta í
baráttu þeirra við pólska alræð-
ið.“
30. janúar birti Morgunblaðið
athugasemd vinstri manna í
stúdentaráði við þessa frétt. Þar
kemur fram, að vinstri menn
neita að samþykkja tillögu
Vökumanna óbreytta og í
athugasemdinni er staðfest, að
tillagan sé í nefnd á vegum
stúdentaráðs til næsta fundar
þess. Telja vinstri menn tillög-
una orðaleik „með pólitískar
skoðanir einstaklinga". Þá segja
þeir, að í mars sl. hafi stúdenta-
ráð einróma samþykkt tillögu til
stuðnings pólskum stúdentum.
í annarri af tveimur forystu-
greinum Morgunblaðsins 30.
janúar er fjallað um þetta mál.
Þar er bent á, að pólskir stúdent-
ar hafi síðustu daga sett fram
kröfur um félagafrelsi og að þeir
verði lausir við pólitíska innræt-
ingu í skólum. Sagt er, að tillaga
Vökumanna í stúdentaráði hafi
ekki fengist afgreidd vegna and-
stöðu vinstri manna í ráðinu. Því
er haldið fram með vísan til
yfirlýsingagleði vinstrisinna um
alþjóðamál, að tvískinnungur
þeirra í þeim málum komi ber-
lega í ljós í afstöðunni til tillögu
Vökumanna. Síðan segir: „Er
langt siðan jafn glögglega hefur
komið fram, hve tvöfaldir þeir
eru í roðinu, þegar hagsmunir
heimskommúnismans eru ann-
ars vegar." í lok forystu-
greinarinnar er að því spurt,
hvenær vinstrisinnar á Islandi
telji sovéska herinn hafa hreiðr-
að svo vel um sig í Afganistan,
að þeim sýnist tímabært að
stofna vináttufélag við landið.
í ályktunartillögu Vökumanna
frá 27. janúar er lýst yfir
stuðningi við þá kröfu pólskra
stúdenta „að þeir verði losaðir
undan kerfisbundinni innræt-
ingu í marxískri hugmynda-
fræði." Fullyrt er, að mótun
samfélaga samkvæmt marxískri
hugmyndafræði hafi „ætíð leitt
til alræðis" og tekið er undir
kröfu pólskra stúdenta um að
„pólitískri innrætingu í háskól-
unum verði hætt“.
Atökin í Póllandi hófust í
júlí-ágúst sumarið 1980 en það
var ekki fyrr en nú eftir áramót-
in, að fréttir bárust af sérstakri
kröfugerð pólskra stúdenta, þar
sem baráttuna gegn marxískri
innrætingu ber einna hæst.
Hvernig gat Stúdentaráð Há-
skóla Islands ályktað um þessi
mál í mars 1980 eða „í vor“ eins
og höfundur greinarinnar hér að
ofan staðhæfir?
I þann mund sem skriður var
að komast á baráttu pólskra
verkamanna á seinni hluta síð-
asta sumars, lagði Þjóðviljinn til
í forystugrein, að verkamennirn-
ir leituðu á náðir kenninga
Leníns sér til styrktar í barátt-
unni. Ekkert hefur verið og er
þeim fjær. Guðmundur Þor-
bergsson segir hér á undan: „Við
vinstri menn erum hins vegar
ekki tilleiðanlegir að taka undir
íhaldsskæting um marxismann,
sem við mörg hver teljum einn
af hornsteinum lífsskoðana
okkar." Þeir, sem þannig hugsa,
geta auðvitað ekki mótmælt
pólitískri innrætingu marxista í
skólum hvorki hér á landi né
annars staðar. Með þessum orð-
um staðfestir Guðmundur þá
skoðun Morgunblaðsins, að í
alþjóðamálum ráði tvískinnung-
ur vinstrimanna meiru en mál-
efnaleg afstaða: Alræði heims-
kommúnismans og húsbænd-
anna í Kreml, gæslumanna
hinnar marxísku hugmynda-
fræði í framkvæmd, er ekki
ámælisvert.
Er það dæmigert fyrir staðl-
aða hugsun marxista, að það er
talið „rökþrot", að dagblað fjalli
um manntal á íslandi eða hrær-
ingar innan Háskóla íslands „á
tímum umræðu um bráðabirgða-
lög og efnahagsráðstafanir".
Einkennilegt er, að Guðmundur
Þorbergsson skuli nota orðið
„rökþrot" undir lok ritsmíðar
sinnar. Hún ber öll merki þess,
að höfundurinn sé kominn í
öngstræti og sjái ekki aðra leið
færa en slagorðaglamur og út-
úrsnúninga.
Guðmundur Þorbergsson seg-
ir: „Við þurfum námslán, ódýrt
húsnæði og barnaheimili fyrir
börn okkar." Morgunblaðinu yrði
ljúft að ljá vinstri mönnum í
háskólanum rými undir útlistan-
ir þeirra á því námslánakerfi,
sem þróast hefur undir þeirra
handleiðslu. Um húsnæðið og
barnaheimilin er það að segja,
að fyrir tilstilli Vökumanna var
Félagsstofnun stúdenta komið á
fót 1968. Að frumkvæði Vöku-
manna var félagsheimili stúd-
enta reist og þeir beittu sér fyrir
því, að keypt voru tvö hús undir
barnaheimili í þágu stúdenta. Þá
börðust Vökumenn fyrir því, að
ráðist yrði í smíði hjónagarð-
anna. Síðan vinstri menn hlutu
meirihluta í stúdentaráði hafa
þeir með harmkvælum metað
séð um að halda stúdentagörð-
unum í mannsæmandi ástandi
og alls ekki ráðist í neinar
nýframkvæmdir. Og þeir menn,
sem standa að útgáfu Stúdenta-
blaðsins með núverandi sniði,
hafa alls ekki efni á því að tala
um „lágmarksstandard" í blaða-
útgáfu.