Morgunblaðið - 09.04.1981, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 9. APRÍL 1981
AP-fréttaskýring
London. AP.
AP-FRÉTTASTOFAN kannaði
það nú fyrir skemmstu hvernig
öryggis þjóðarleiðtoga væri
gætt og kom þá i ljós, að flestir
lifa þeir lífi sínu umkringdir
lífvörðum, skotheldu gleri og
brynvörnum alls konar og eiga
þessar ráðstafanir að koma i
veg fyrir banatilræði eins og
það, sem Reagan Bandarikja-
forseta var sýnt á dögunum.
Leonid I. Brezhnev, Sovétfor-
seta, er ekið um götur Moskvu
eftir sérstakri akrein, sem að-
eins er ætluð félögum í stjórnar-
nefnd flokksins, og gjarnan
farið með miklum hraða. Á
undan og eftir fer fjöldi ann-
arra bíla og önnur umferð er
stöðvuð á meðan.
Ekki er mikið vitað um örygg-
isgæsluna á heimili Brezhnevs
og á skrifstofu hans, en vafa-
laust er þar heill skari einkenn-
isklæddra öryggisvarða, sem
hafa vakandi auga með öllu sem
fram fer. Öryggislögreglan,
KGB, sér síðan um að fylgjast
með pólitískum andófsmönnum
og öðrum, sem hún telur líklega
til að leita eftir lífi forsetans.
Kínverskir leiðtogar eru ekki
mikið á ferðinni innan um fólk
og haft er fyrir satt, að þeir noti
göng til að komast frá heimili
sínu, sem er stranglega gætt, til
Alþýðuhallarinnar. Þegar þeir
hins vegar bregða sér í bílferð
fara þeir í stórum glæsikerrum,
sem eru brynvarðar í bak og
fyrir og með skotheldu gleri.
Ekki er allt á eina bókina lært
hvað öryggisgæsluna snertir.
Tom Adams forsætisráðherra
Barbados-eyjar, fer flestra sinna
ferða einn og óstuddur og kaupir
gjarna sjálfur í matinn í stór-
markaðnum í Bridgetown.
Mauno Koivisto, forsætisráð-
herra Finna, gengur til vinnu
sve
ASSOCIATED PRESS
BREZHNEV
— sérstök akrein
fyrir ráðamenn
THATCHER
— treystir á tvo
menn við gæsluna
KOIVISTO
— gengur
í vinnuna
GANDHI
— heimilið eins
og vel varið vígi
DUVALIER
— lífverðir og leynilögreglu-
menn, hermenn og hallarverðir
SCHMIDT
— lífverðir bæði
nær og fjær
Hvernig er þjóðarleiðtoganna gætt?:
Brynvarðir bílar og vopn-
aðir menn í bak og fyrir
sinnar á stjórnarskrifstofunum í
Helsinki og Fritz Honeggar,
efnahagsmálaráðherra Sviss-
lendinga, fer með strætisvagnin-
um í vinnulíav Þrátt fyrir þessar
undantekningar má heita að
reglan sé sú, að ekkert sé til
öryggisgæslunnar sparað.
Helmut Schmidt, kanslara
Vestur-Þýskalands, fylgja ávallt
lífverðir með skammbyssur inn-
anklæða og fjær eru svo aðrir
búnir vélbyssum. Sandro Pert-
ini, Italíuforseti, og forsætisráð-
herrann, Arnaldo Forlani, fara
um í brynvörðum bifreiðum, sem
vopnaðir menn gæta, og þótt
Pertini kunni best við sig innan
um fólk, þá er honum og öðrum
enn í fersku minni morðið á Aldo
Moro, fyrrv. forsætisráðherra,
og því sættir hann sig við
varúðarráðstafanir.
Við fyrstu sýn virðist sem ekki
sé höfð mjög ströng gæsla um
Elísabetu Englandsdrottningu
og frú Thatcher, forsætisráð-
herra, en þar er ekki allt sem
sýnist. Tveir vopnaðir menn
gæta Thatchers og auk þess er
gripið til ýmissa annarra ráð-
stafana, sem ekki er látið uppi
um, til að auka öryggi hennar og
drottningar.
Á Spáni er Juan Carlos kon-
ungi ekið um götur í brynvörðum
Mercedes-bíl, sem 16 öryggis-
verðir gæta auk annarra, sem
fara á undan konungsbílnum og
eftir. í Japan gæta 1000 menn
keisarans og 4000 menn úr
óeirðalögreglunni í Tókýó
ábyrgjast öryggi forsætisráð-
herrans.
Heimili Indiru Gandhi, for-
sætisráðherra Indlands, er engu
líkara en vel vörðu vígi. Vopnað-
ir menn, einkennisklæddir sem
óeinkennisklæddir, fylgjast með
öllu ofan af múrnum, sem um-
kringir húsið, og enginn fær að
koma þar inn fyrir dyr nema að
undangenginni rækilegri rann-
sókn.
Eins og fram kemur hér að
framan er allt gert til að tryggja
líf og limi þjóðarleiðtoganna og
fer viðbúnaðurinn nokkuð eftir
því hve mikið viðkomandi þjóðir
eiga undir sér. Á þessu er þó sú
undantekning, að líklega er
einskis manns gætt jafn vel og
Jean Claude Duvalier, forseta
Haitis, smáríkis í Karabíska
hafinu. Þegar Duvalier bregður
sér af bæ fylgja honum jafnan
nokkrir tugir lífvarða vopnaðir
skammbyssum og rifflum, þeim
til aðstoðar eru svo hermenn,
hallarverðir og leynilögreglu-
menn, sem flagga vélbyssum og
þegar mikið er haft við, loft-
varnabyssum líka.
-
Erlingur Gíslason og Helga Bachmann rabba saman.
Haustiö í Prag
Tveir tékkneskir einþáttungar
á Litla sviði Þjóðleikhússins
Haustið í Prag. Svo nefnist
sýning Þjóðleikhússins á tveim-
ur tékkneskum einþáttungum,
sem frumsýndir verða í kvóld á
Litla sviðinu. Leikirnir eru
háðsk ádeila á valdhafa í TékkíV
slóvakíu, en höfundarnir eru
báðir kunnir af mannréttinda-
baráttu þar í landi, og verk
þeirra bönnuð þar. Leikþættirn-
ir heita „Mótmæli“ eftir Václav
Ilavel sem nú situr í fangelsi og
„Vottorð“ eftir Pavel Kohout.
sem nú dvelst í útlegð í Austur-
ríki.
Ilaustið í Prag
Arthur Miller skrifaði svo eftir
ferðalög sín til Tékkóslóvakíu 1968
og 1973: „Leynilögreglan hefur
með skipulegum hætti farið inná
heimili rithöfunda og lagt hald á
handrit þeirra, ritsmíðar sem þeir
eru að vinna að, og sópað saman
ólíklegustu gögnum. Ýmsir rithöf-
undar hafa sætt sig við að koma
Ljóstn.: Emilía
Leikhópurinn: Erlingur, Rúrik, Guðrún, Valur, Helga og Tinna.

fysn. J

fram í sjónvarpi til að gefa
yfirlýsingar þar sem þeir afneita
sínum fyrri skrifum: aðrir allt að
því fremja sjálfsmorð með því að
ítreka hollustu sína við land sem
Tékkar stjórna í þágu Tékka, en
ekki land sem Tékkar stjórna í
þágu Rússa. Á einn eða annan
hátt eru blóm vorsins, sem löngu
er horfið, fótum troðin." Þetta er
andrúmsloftið, sem Havel og Ko-
hout semja verk sín í. Þeir Þjóð-
leikhússmenn töldu þessa einþátt-
unga sýna okkur það í nálægð,
sem við lesum um í blöðum og
snertir okkur tæplega, og að
ádeila Tékkanna ætti ekki aðeins
við um Tékkóslóvakíu, heldur alls
staðar þar sem kúgunaröfl eru við
völd, hverju nafni sem þau nefna
sig.
Höfundarnir
og verkin
Václav Havel hefur oftlega
verið í fréttum seinni árin útaf
mannréttindabaráttu í heima-
landi sínu. Hann er til að mynda
einn helstur forsvarsmanna
Charta-77-hreyfingarinnar. Havel
var þegar orðinn kunnur af leik-
ritum sínum, þegar hann var
settur á svartan lista eftir innrás
herja Varsjárbandalagsins 1968.
Síðan hefur hann oft verið fang-
elsaður og sat í fangelsi þegar
síðast fréttist. Leikrit hans öll eru
bönnuð í Tékkóslóvakíu.
„Mótmæli" Havels segir af
tveimur rithöfundum, Stanek og
Vanek. Stanek er í náðinni, en
margt er honum þó andstætt, því
samviskan lætur hann ekki í friði.
Hann kallar til sín fornvin sinn
Vanek, sem er „atvinnu-andófs-
maður", eins og Stanek kallar þá
menn, sem eru óhressir með