Morgunblaðið - 29.11.1981, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. NÓVEMBER 1981
Liósm. Emiha.
„Ég vona
að þetta sé
minn stíll"
Rætt við Hlíf Svavarsdóttur, sem þjálfað hefur íslenska dansflokkinn
og jafnframt voru sýndir tveir ballettar eftir hana á fjölum Þjóðleik-
hússins við góðar undirtektir.
Ég man fyrst eftir Hlíf
Svavarsdóttur í balletttímum
hjá Snjólaugu Eiríksdóttur,
þá var hún 9 ára gömul. K>rátt
fyrir ungan aldur og hún
nýbyrjud að æfa baliett þá
minnist ég þess að hún bar af
öðrum nemendum. Há og
spengileg æfði hún pliés og
tendues og aðrar æfingar af
Við spurðum Hlíf að því, hvað
hefði komið til að hún væri nú
komin til gamla landsins aftur?
„Það hafði lengi staðið til að ég
kæmi og dansaði hér eða starfaði
með dansflokknum og loks varð úr
þessu og er ég hér í boði íslenska
dansflokksins."
Hvernig hefur þér fundist að
vinna með ísienska dansflokkn-
um?
„Það hefur verið bæði gott og
skemmtilegt. Flokkurinn vinnur
frábærlega vel og það er mikill
efniviður í honum. Það mættu þó
vera fleiri dansarar í flokknum og
það vantar fleiri karldansara."
Hvaða dansar voru það sem
sýndir voru á fjölum Þjóðleikhúss-
ins?-
„Það voru tveir dansar, annar
heitir Fimm söngvar og sjö dans-
öryggi og fínleik.
Seinna fór Hlíf í ballett-
skóla I’jóðleikhússins og
loks lá leiðin til útlanda,
fyrst til London þar sem hún
dvaldi 5 ár við nám í dans-
skóla konunglega ballettsins
og sótti tíma hjá hinum ýmsu
ballettkennurum.Hún starf-
aði nokkra mánuði í Frakk-
arar og er við tónlist franska
tónskáldsins Olivier Messiaen.
Tónverkið byggist á fimm ástar-
Ijóðum, þar sem fjallað er um per-
sónur úr þekktum ástarsögum
bókmenntanna. Tólf söngvarar
syngja verkið en það er engin
hljóðfæraleikur, einnig byggist
verkið á ákveðnum hljóðum eins
og gagga, tagga tagga ... en þessi
hljóð mynda söngvararnir, hér er
um nokkuð sérkennilegt verk að
ræða.“
Afhverju valdir þú þetta tón-
verk?
„Ég hef verið ákaflega hrifin af
þessu verki lengi og hafði hugsað
mér að það gæti orðið gott að
semja dans við það.“
Er þetta fyrsti ballettinn, sem
þú semur?
„Já, hér er því um algjört byrj-
landi með litlum danshóp og
eftir það fór hún til Hollands
og var strax ráðin við þjóðar
ballettinn þar sem hún dans-
aði í 10 ár. Fyrir tveimur ár-
um síðan venti hún sínu
kvæði í kross og hætti með
þjóðarballettinum og fór að
vinna með hollensku til-
raunaleikhúsi. Nú er Hlíf
endaverk að ræða.“
Samdir þú þennan ballett af
einhverju ákveðnu tilefni?
„Þannig var að ég og önnur
stelpa, við vorum báðar í þjóðar-
ballettinum, stofnuðum svokallað
„Workshop" fyrir 3—4 árum síð-
an. Þegar ég ákvað að hætta að
dansa, þá hugsaði ég sem svo að
það væri best að nota tækifærið og
semja einu sinni sjálf. Ég fékk lít-
ið stúdíó í Borgarleikhúsinu til af-
nota og reyndi svo bara að gleyma
sjálfri mér. Ég var síðan beðin að
semja dans fyrir þjóðarballettinn
og samdi þá fimm söngva og sjö
dansa fyrir dansara sem ég þekkti
vel og ég hafði dansað með í þjóð-
arballettinum. Verkið var síðan
frumsýnt árið 1980.
Hvernig ballett er þetta?
„Það er voðalega erfitt að út-
komin aftur á gamlar slóðir,
því síðan í september hefur
hún kennt íslenska dans-
flokknum og er jafnframt að
æfa tvo balletta eftir sjálfa
sig með flokknum, sem voru
sýndir í I’jóðleikhúsinu dag-
ana 22., 24. og 25. nóvember
síðastliðinn.
skýra einhvern ákveðinn ballett-
stíl, en ég vona að þetta sé minn
stíll. Ég vann danssporin þannig,
að ég hlsutaði mikið á tónlistina
og reyndi að láta hana gefa mér
hugmyndir að því, sem ég var að
gera. Það er enginn ákveðinn
þráðurí söngtexta Messiaen, þetta
er „abstract" verk og hægt að
finna út úr því hvað sem er. Þessi
ballett grundvallast þó á klassísk-
um ballett, því ég er eingöngu
þjálfuð í klassískum dansi, en ég
er þó viss um að fólk myndi ekki
segja að hér væri eingöngu um
klassíska tækni að ræða."
Hvernig er með búninga og
leikmynd í þessu verki?
„Ég fékk tvær stúlkur, til að
hjálpa mér við gerð búninga og
leikmyndar. Önnur var við nám í
hollensku listaakademíunni og
hjálpaði hún mér við gerð sviðs-
myndarinnar en hin aðstoðaði mig
við búningagerðina."
Hver er hinn ballettinn eftir
þig?
„Hann heitir Eða og er við tón-
list eftir Anton Webern. Tón-
verkin eru tvö, annað opus 7 fyrir
fiðlu og píanó og hitt er opus 5
fyrir kvartett og verða þessi verk
flutt af Snorra Sigfúsi Birgissyni
og 5 hljóðfæraleikurum úr Sin-
fóníuhljómsveit Islands."
Þessi ballett varð til hér á landi,
er ekki svo?
„Jú, en ég var búin að hugsa
hann að ákveðnu marki en var
ekki búin að ákveða nein spor, þau
urðu ekki til fyrr en ég byrjaði að
æfa með íslenska dansflokknum."
Tóku dansararnir einhvern þátt
í að semja ballettinn?
„Nei, ég hef verð algjör einræð-
isherra hvað þetta varðar nema ef
það var spurning um áttir og svo
framvegis, þá voru slík vandamál
leyst í sameiningu. Ég hef líka
gert búningana sjálf og leikmynd-
ina, ef leikmynd skyldi kalla, segir
Hlíf og hlær. Annars hjálpaði
Guðrún systir (Guðrún Svava
Svavarsdóttir) mér við litina á
búningunum."
Hvernig gengu svo sýningarn-
ar?
„Vonum framar og ég var mjög
ánægð með það hve vel dansararn-
ir stóöu sig. Það var lika gaman að
sjá endanlega útfærslu á verkun-
um eftir að hafa æft lengi upp á
sal“.
Hefurðu samið fleiri balletta?
„I sumar samdi ég verk fyrir lít-
inn hóp í Arnheim í Hollandi við
músik eftir Xeanikis, sem er
grískt tónskáld af yngri kynslóð-
inni og var því verki vel tekið.“
Hvernig gengu æfingarnar?
„Þær gengu vel og hver mínúta
var notuð til hins ýtrasta. Það er
þó mjög þröngt í leikhúsinu og
starfsemi ballettflokksins stang-
ast á við aðra starfsemi sem fyrir
er í húsinu. Auðvitað væri betra ef
rýmra væri um flokkinn og æski-
legast væri að flokkurinn og önnur
ballettstarfsemi gæti komist í eig-
ið húsnæði þannig að hægt væri
að endurskipuleggja skólann frá
grunni, því hann er grundvöllur
ballettstarfseminnar í landinu.
Hins vegar má segja, að það sé
stórkostlegt að svona fámennt
land skuli geta haldið uppi starf-
semi sem þessari."
Meðan við töluðum við Hlíf voru
stelpurnar í íslenska dansflokkn-
um að tínast inn á æfingu og
sumar voru byrjaðar að hita sig
upp við tvíslána. Þær settu annan
fótinn virðulega upp á slána og
beygðu sig varlega fram yfir fót-
inn svo teygðist rækilega á fóta-
og hryggvöðvum, eða héldu í slána
með annarri hendinni og beygðu
sig í hnjánum um leið og skrjáfaði
í skrítnum buxum, sem margar
þeirra voru í og líktust einna helst
fallhlífarbúningabuxum, en svona
ballettbúninga höfðum við ljós-
myndarinn aldrei séð áður. Þær
sátu líka á gólfinu og beygðu og
sveigðu agaðan líkamann á takt-
bundinn hátt. Aðrar höfðu nóg að
gera við að bera út stóla og borð,
sem staðið höfðu á miðju æf-
ingargólfinu, því leikarar Þjóð-
leikhússins höfðu verið við sam-
lestur þarna skömmu áður. Loks
var allt tilbúið fyrir æfingu og
Carl Billich sestur við píanóið.
Hlíf hafði því ekki lengur tíma til
að tala við okkur. Við náðum þó
tali af Hlíf aftur í æfingarhléi og
héldum þá samtalinu áfram. Við
spurðum hana fyrst af hverju hún
hefði ákveðið að hætta að dansa?
„Ég hafði hugsað um það í nokk-
urn tíma að hætta, því mér fannst
líf mitt komið í of ákveðnar skorð-
ur og þegar svo er komið er alltaf
hætta á stöðnun. Ég varð líka
fyrir slysi og slitnuðu bæði ökla-
böndin á vinstra fæti en það var
þó ekki þess vegna að ég hætti, ég
hefði vel getað haldið áfram þess
vegna. Mig langaði einfaldlega til
að kynnast öðrum hliðum á leik-
húsi og byrjaði að starfa með
hreyfileikhúsi, sem er tilrauna-
leikhús."
Hvernig leikhús er þetta?
„Starfsemin byggist á því að við