Morgunblaðið - 13.12.1981, Side 46
46
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 13. DESEMBER 1981
Markaður fyrir 300
einingahús á ári
— en framleiðslugetan nú 600 hús
Einingahúsaframleiðsla hefur aukist með ólíkindum á ís-
landi undanfarin 3—4 ár. Um þessar mundir eru 17 framleið-
endur einingahúsa í landinu og er framleiðslugeta þeirra um
600 meðal einbýlishús á ári. A yfirstandandi ári munu hafa
verið reist hátt í 150 einingahús á landinu öllu og fer tala
þeirra sem reisa einingahús sífellt fjölgandi, enda eru þessi
hús talin mun ódýrari en önnur í byggingu þ.e. ef hægt er að
láta byggingu hússins ganga hratt fyrir sig. Samkvæmt könn-
un sem Rannsóknarstofnun byggingariðnaðarins er nú að
gera, kemur fram að aðeins mun vera markaður fyrir um 300
einingahús á ári í landinu og samkvæmt því er framleiðslu-
getan nú helmingi meiri, en hún þyrfti að vera. Heppilegast er
talið að í stað 17 framleiðenda yrðu reknar 7—8 verksmiðjur
víðs vegar um landið, sem framleiddu húsin, því góðri hag-
kvæmni má ná í verksmiðju sem ekki framleiðir nema
30—40 hús á ári. Um þessar mundir eru það aðeins þrír
aðilar, sem ná því að framleiða meira en 30 hús á ári, en það
eru Húseiningar í Siglufirði, Húsasmiðjan í Reykjavík og
Trésmiðja Sigurðar Guðmundssonar á Selfossi. En fram-
leiðsla er ekki aðeins hafin á íbúðarhúsum úr timbri og
steyptum einingum, heldur er farið að framleiða einingahús
hjá Berki hf. í Hafnarfirði, sem henta vel til alls konar
atvinnustarfsemi o.fl. Þær einingar eru úr stáli og polýúreþan
og nú þegar eru risin nokkur hús, úr þessum einingum.
Há« Kjarriarkaups í llafnarfírði er st*r
hús sem byggt hefur verið úr íslensk-
einingum, IStM) fermetrar að grunnfleti
íslensku húsin
reynast vel
Að sögn Pálma Kristinssonar
hjá Rannsóknarstofnun bygg-
ingariðnaðarins hefur íslenska
framleiðslan staðið sig mjög vel
miðað við þá erlendu. I Vest-
mannaeyjagosinu, var flutt inn
mikið af erlendum einingahúsum
og reynslan, sem fékkst af þeim í
byrjun, sýndi að íslensku eininga-
húsin, sem fyrir voru, voru vand-
aðri, enda margt sem þurfti að
betrumbaeta í innfluttu húsunum.
Fyrstu innfluttu einingahúsin,
sem reist voru á Islandi, komu til
landsins 1945, svonefnd Svíþjóð-
arhús, og hafa þau að sögn reynst
nokkuð vel og um svipað leyti voru
fyrstu einingahúsin, sem smíðuð
voru á Islandi, reist. I flestum
þessara húsa er búið enn, og hafa
þau reynst vel. Hins vegar datt
framleiðsla einingahúsa sem íbúð-
arhúsa síðan að mestu niður þar
til á síðasta áratug, nema hvað
nokkuð var um byggingar sumar-
bústaða úr einingum.
Mest sóst eftir 120 -
150 fermetra húsum
„Við erum nú með 60 teikningar
á boðstólum og byrjaðir að fram-
leiða 2ja hæða hús, en fram til
þessa hefur framleiðslan svo til
eingöngu verið einnar hæðar hús.
Eg held að aðalkeppinautar okkar
séu með svipað úrval teikninga, en
almennt sækist fólk mest eftir
húsum af stærðinni 120—150 fer-
metrar," sagði Guðmundur Sig-
urðsson, framkvæmdastjóri
Trésmiðju Sigurðar Guðmunds-
sonar á Selfossi, þegar rætt var
við hann, en Guðmundur er for-
maður Sambands einingahúsa-
framleiðenda, en innan sambands-
ins eru nú 10 framleiðendur þ.e.:
Trésmiðja Sigurðar Guðmunds-
sonar, Húseiningar hf. á Siglu-
firði, Húsasmiðjan í Reykjavík,
Byggingariðjan í Reykjavík, Sig-
urlinni Pétursson Garðabæ, Ösp
hf. á Stykkishólmi, Trésmiðja
Fljótsdalshéraðs, Trésmiðja
Stykkishólms og Stuðlafell hf. á
Akureyri.
„Sjálfir hófum við framleiðslu á
timburhúsum árið 1965,“ segir
Guðmundur og höfum reyndar
einbeitt okkur að framleiðslu
þeirra síðan. Fram til ársins 1975
framleiddum við 120 hús, en síðan
hefur framleiðslan aukist ár frá
ári, árið 1976 framleiddum við 26
hús, en á þessu ári hafa 70 hús
verið pöntuð hjá okkur. Að sjálf-
sögðu fór framleiðslan að mestu á
Selfoss og í sveitir Arnessýslu í
upphafi, en nú fer hún um allt
land.“
A sl. ári seldi Trésmiðja Sigurð-
ar Guðmundssonar einingahús
fyrir 10,5 millj. kr. en áætluð sala
á þessu ári er 21 millj. kr. og alls
vinna 42 manns hjá fyrirtækinu.
Guðmundur segir, að á meðan
hinn hefðbundni byggingarmáti,
þ.e. steypan, hafi staðnað, hafi
einingahús sífellt sótt á og komi
það best fram í uppgangi þeirra
fyrirtækja sem að þessari fram-
leiðslu standi.
-Byggingartíminn verður einnig
til muna styttri, og húsin fram-
leidd innan dyra við bestu aðstæð-
ur. Það tekur 5 menn ekki nema 12
daga að Ijúka við þau, eftir að þau
eru komin á byggingarstað, en ef
húsin eru pöntuð að mestu ófrá-
gengin tekur 4 daga að ljúka við
þau að utan. Þá eru einingahús
einkar þægileg í sveitum, sökum
hversu skamman tíma tekur að
reisa þau en bændur þyrftu ella að
halda uppi smiðum í langan tíma.“
En er hægt að ná meiri hag-
kvæmni í framleiðslu þessara
húsa?
Um það segir Guðmundur: „Ég
held að með því að stækka þessi
Einingahús frá Húsasmiðjunni við Kleifarsel í Reykjavík.
fyrirtæki þannig að þau framleiði
um 120 hús á ári, náist meiri hag-
kvæmni. Með því ætti framleiðslu-
kostnaður að lækka og gera húsin
um leið ódýrari, en fyrir nokkrum
árum þegar verðsamanburður var
gerður á einingahúsum og húsum
byggðum á venjulegan hátt,
reyndust einingahúsin vera um
það bil 20% ódýrari að jafnaði.
Núna keppum við við innflutning
einingahúsa og ef þau eru flutt inn
með raflögnum, hreinlætistækj-
um, pípulögnum og eldhúsinnrétt-
ingu, þá greiðast engir tollar, hins
vegar þurfum við að flytja allt
efni og tæki eins og hreinlætis-
tæki o.fl. inn og þá þurfum við að
greiða háa tolla. Hér er mikið
óréttlæti á ferðinni, en Félag ísl.
iðnrekenda er nú að ræða þessi
mál við stjórnvöld og vona ég að
einhver lausn fáist."
„Ef tollamálin
verda ekki leidrétt
er hætta á að út-
lendingar nái yfir-
höndinni“ segir
Guðmundur Sig-
urðsson formaður
Sambands Ein-
ingahúsaframleið-
enda.
Útlendingar ná _____
markaðnum ef leið-
rétting fæst ekki Myndir: Emilía og RAX
„Ef stjórnvöld þverskallast hins TeXth Þ.O.
vegar við þessu réttlætismáli, þá
er mikil hætta á að útlendingar iimmm—^^^mmmm^^^^^mtmmmmi
Melgerði 21. Þetto er fyrsto íslenzka einingahúsið reist í Reykjavík, en
Snorri Halldórsson byggði það.
Úr Trésmiðju Sigurðar Guðmundssonar á Selfossi.