Morgunblaðið - 09.09.1982, Blaðsíða 36

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 9. SEPTEMBER 1982
36
Spjallað við bændur á Stéttarsambandsþingi
Sigurður Sigurðsson, Bnmastöðum:
Nauðsynlegt að sporna
við óhóflegri stækkun
búa í ýmsum búgreinum
Sigurður Sigurðsson,
Brúnastöðum í Skagafirði.
EIN samþykkt fundarins var í þá
veru að stjórn Stéttarsambands-
ins er falið að vinna áfram að gerð
tillagna um hámarksbústærð. Svo
virðist sem hugmyndir séu uppi
um það að grundvallarbúið sé
minnkað. Hvers vegna? Sigurður
Sigurðsson, Brúnastöðum í Skaga-
firði, varð fyrir svörum: „Mönnum
sýnist nauðsyn á því að sporna við
óhóflegri stækkun búa í ýmsum
búgreinum, svo sem kjúklinga-
framleiðslu, eggjaframleiðslu,
svínarækt, ofl. En þessi fram-
leiðsla er nú í höndum tiltölulega
fárra manna, án þess að ljóst sé að
það sé hagkvæmara. Þetta form á
búrekstri vinnur því gegn byggða-
stefnunni. Auk þess byggist þessi
framleiðsla á innfluttu, niður-
greiddu fóðri, og það er óeðlilegt
að hún auki um of á söluerfiðleika
búvara sem framleiðdar eru af
gæðum landsins."
Kristján Guðmundsson, Brekku:
Skrítið vandamál að
hafa of mikið að éta
„Ég er bjartsýnn á að fækkunin
takist vel,“ sagði Kristján Guð-
mundsson, Brekku, þegar hann
var spurður álits á fyrirhugaðri
fækkun sauðfjár. „Ég held að
bændur séu ekki sérstaklega
áhyggjufullir út af þessu máli.
Þetta skapar auðvitað vissa erfið-
leika, en við ráðum vel við þá.
Bændur eru líka vanir því að taka
af festu á vandamálum sínum og
leysa þau. Er skemmst að minnast
kvótakerfisins sem við tókum upp
sjálfviljugir til að leysa offram-
leiðsluvandann á mjólk. Nú er
mjólkurframleiðslan komin í
prýðilegt jafnvægi.
Annars hefur mér alltaf þótt
skrítið hvað menn ræða um hina
ýmsu „offramleiðslu" af mikilli
taugaveiklun. Ég held að það sé
ástæðulaust að hafa miklar
áhyggjur út af því að hafa of mik-
ið að borða.
En ég vil geta þess að ég tel ekki
ástæðu til að ganga mjög hart að
þéttbýlismönnum sem eru með
eigið fé. Það eru mannréttindi að
fá að stunda búskap, og oft er
þarna um fyrrverandi bændur að
ræða sem ekki geta hugsað sér að
hætta alveg."
Halldór Þórðarson, Laugalandi (t.v.) og Kristján Guðmundsson, Brekku,
ræðast við í fundarhléi.
Ingimar Sveinsson, Egilsstööum:
Gera þarf meiri kröfur
til menntunar bænda
Ingimar Sveinsson, Egilsstöð-
um, sagði um starfsréttindamál-
ið:
„Ég tel mikilvægt að gerðar
séu talsverðar menntunarkröfur
til manna sem vilja hefja
atvinnurekstur í landbúnaði. Það
er staðreynd, að í nútíma þjóðfé-
lagi er menntun að verða lífs-
nauðsyn; menntunarkröfur í öll-
um stéttum þjóðfélagsins færast
sífellt í aukana. Við verðum að
fylgjast með. Bændastéttin má
ekki verða ruslakista samfélags-
ins. Ég tel, að það sé alltof lítið
að krefjast þriggja mánaða náms
í búnaðarskóla, það verður að
gera meiri kröfur."
Frá Stéttarsambandsþingi. Ingi Tryggvason, formaður, í ræðustól.
Bjöm Sigurðsson, Úthlíð:
Bændahús — bylting í
ferðamannaþjónustu
Björn Sigurðsson í Úthlíð, for-
maður Landssambands ferða-
mannabænda, var einn margra
gesta á þinginu. Blaðamaður
Morgunblaðsins tók hann tali og
bað hann að skýra laifelega frá
þessari nýju búgrein og stöðu
hennar miðað við aðrar búgreinar.
Björn sagði að „Landssamband
ferðamannabænda hefði verið
stofnað fyrir fjórum árum. Hér er
Ingimar Sveinsson,
Egilsstöðum.
um að ræða bændur sem eru í að-
stöðu til að hafa tekjur af ferða-
mannaþjónustu. Það má líta á
Kristleif á Húsafelli sem „föður
samtakanna", en hann hefur unn-
ið mikið brautryðjendastarf á
þessu sviði. Hann er reyndar sá
eini í dag sem stundar þessa bú-
grein einvörðungu, en yfirleitt eru
þeir bændur sem sinna ferða-
mannaþjónustu með annan bú-
skap líka.
Það hefur orðið mikil hugar-
farsbreyting til batnaðar, bæði
hjá bændum og eins almenningi, í
afstöðunni ti! þessarar nýju bú-
greinar. Það má kannski segja að
„offramleiðsludraugurinn" hafi
stuðlað nokkuð að þessu breytta
viðhorfi. Nú eru menn miklu
meira vakandi fyrir öðrum mögu-
leikum til landnýtingar.
I dag er leiga á sumarbústaða-
landi helsta tekjulind bænda í
ferðamannaþjónustunni. Við höf-
um hvatt bændur sem eru að
hugsa um að selja, að leigja landið
frekar, og nú er svo komið, að
framboðið á leigulandi undir
sumarbústaði er meira en eftir-
spurnin. En það er fjölmargt ann-
að sem flokkast undir ferða-
mannaþjónustu: hestaleigur,
sveitaheimili fyrir ferðafólk,
hlunnindi, t.d. af silungsveiði o.fl.
Nú um þessar mundir er að
Björn Jónsson, Úthlíð.
koma fram nýjung sem á eftir að
valda byltingu í ferðamannaþjón-
ustunni. Það eru svokölluð bænda-
hús, en það eru tjaldhús, misstór,
svona tveggja til sjö manna, sem
bændur geta sett upp á jörðum
sínum og leigt ferðamönnum afnot
af. Húsin eru þannig hönnuð að
það er á færi hvaða meðalskussa
sem er að setja þau saman.
Þegar búið er að koma upp
nokkrum fjölda slíkra húsa víðs
vegar um landið, getur sölu-
skrifstofa okkar farið að leigja
ferðamönnum skipulega afnot
þeirra. Þessi þjónusta er kannski
fyrst og fremst fyrir þá sem ekki
kæra sig um að sofa í tjöldum, og
finnst of dýrt að gista á hótelum."